Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το 6ο και το 7ο βιβλίο του Θουκυδίδη αποτελούν τα λεγόμενα "Σικελικά" και αναφέρονται στην εκστρατεία των Αθηναίων στη Σικελία (415-413 π.Χ.). Είναι τα πιο καλοδουλεμένα τμήματα των Ιστοριών του Θουκυδίδη· συγκεκριμένα, η περιγραφή της αναχώρησης του στόλου από τον Πειραιά (Ζ. 30-32), της ναυμαχίας στο μεγάλο λιμάνι των Συρακουσών (Η. 70-72) και κυρίως της σφαγής των Αθηναίων στον Ασσίναρο ποταμό (Η. 84) θεωρούνται μέχρι και σήμερα μερικά από τα καλύτερα κομμάτια της παγκόσμιας λογοτεχνίας, πράγμα που δείχνει ότι ο ιστορικός δεν περιγράφει απλώς με τρόπο ωμό και ρεαλιστικό...

To Υπόμνημα στα βιβλία Α-Β των Ιστοριών του Ηροδότου, που επιμελήθηκαν ο καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Oξφόρδης Oswyn Murray και ο Fellow του ιδίου Πανεπιστημίου Alfonso Moreno, έχει συνταχθεί από ειδικούς (David Asheri και Alan Lloyd) και αποτελεί το πρώτο μέρος ενός υπομνήματος στο συνολικό έργο του "πατέρα της ιστορίας". Βασίζεται στα πορίσματα των πλέον πρόσφατων ιστορικών, αρχαιολογικών και εθνολογικών ερευνών για τη Λυδία και την Αίγυπτο, τις χώρες δηλαδή που πραγματεύεται ο Ηρόδοτος στα δύο πρώτα βιβλία του ιστορικού του έργου. Για μεγαλύτερη χρ...

To Υπόμνημα στα βιβλία Γ-Δ των Ιστοριών του Ηροδότου, που επιμελήθηκαν ο καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Oξφόρδης Oswyn Murray και ο Fellow του ιδίου Πανεπιστημίου Alfonso Moreno, έχει συνταχθεί από ειδικούς (David Asheri και Aldo Corcella) και αποτελεί το δεύτερο μέρος ενός υπομνήματος στο συνολικό έργο του "πατέρα της ιστορίας". Βασίζεται στα πορίσματα των πλέον πρόσφατων ιστορικών, αρχαιολογικών και εθνολογικών ερευνών για την Περσία, τη Σκυθία και τη Λιβύη, τις χώρες δηλαδή που πραγματεύεται ο Ηρόδοτος στο τρίτο και τέταρτο βιβλία του ιστορικού του έ...

Με ιδιοφυή κριτική οξυδέρκεια και εκπλήσσουσα αντικειμενικότητα και ακρίβεια ο Αθηναίος ιστορικός, μας κληροδότησε ένα "κτήμα εσαεί ή αγώνισμα ες το παραχρήμα". Και ένα διαρκές μέγιστο μάθημα, εφόσον παρόμοια γεγονότα θα συμβαίνουν ή θα απειλούνται πάντοτε όσο η φύση του ανθρώπου θα μένει η ίδια. "Γιγνόμενα και αιεί εσόμενα έως αν η αυτή φύσις ανθρώπων η" (111,82,2). Ο Θουκυδίδης δεν περιγράφει τον φλοιό των γεγονότων, διεισδύει και ανατέμνει την ένδον φυσιολογία τους, δηλαδή τα πάθη, τις αρετές και τις ενδημούσες κακίες των ανθρώπων. Φιλαλήθης, αμερόληπτος, ψύχραιμος...

"Ο Ηρόδοτος ταξιδεύει για να απαντήσει στο ερώτημα του παιδιού - από πού ξεφύτρωσαν στον ορίζοντα τα πλοία; Από πού εμφανίστηκαν; Ποια είναι η προέλευσή τους; Ώστε, λοιπόν, αυτό που βλέπουμε με τα μάτια μας δεν είναι τα σύνορα του κόσμου; Υπάρχουν και άλλοι κόσμοι; Και ποιοι είναι αυτοί άραγε;... Η σπουδαιότερη ανακάλυψή του είναι ότι υπάρχουν πολλοί κόσμοι. Και ότι καθένας είναι διαφορετικός. Καθένας είναι σπουδαίος. Και πρέπει να τους γνωρίσεις, γιατί αυτοί οι άλλοι κόσμοι, οι άλλοι πολιτισμοί, είναι καθρέφτες μέσα στους οποίους κοιτάζουμε τον εαυτό μας και αυτό που αν...

Ο τόμος περιλαμβάνει 32 μελετήματα έγκριτων ερευνητών του Θουκυδίδη που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων -μεταξύ άλλων τη βιογραφία του Αθηναίου ιστορικού, τις σχέσεις του με τους προγενέστερους ιστορικούς, την ιστορική μέθοδο και τις αφηγηματικές τεχνικές, τις δημηγορίες και την πρόσληψη του έργου του από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή.

Η μελέτη αυτή ανιχνεύει κειμενικά στοιχεία στις Ιστορίες του Θουκυδίδη, τα οποία οδηγούν στην ανάδυση μιας άλλης προβληματικής που αφορά στην ανάγνωση του γίγνεσθαι το οποίο αφηγείται το έργο του πιο διακριβωμένα: η μελέτη αυτή εστιάζει την προσοχή της στο γίγνεσθαι όταν αυτό εκφεύγει, ή και διαφεύγει, της αναγωγής του στο καθολικό, στην αναπαράσταση, στο πλαίσιο της ψευδοδιαλεκτικής καθολικού - συγκεκριμένου? πρόκειται για το γίγνεσθαι-πόλεμος, για το γίνεσθαι-πόλεμος με προνομιούχες αναφορές του τον λόγο και τη βία, το οποίο αφήνει, πράγματι, τη δυνατότητα να αναγνωσθεί ρ...

Ο τρίτος τόμος της "Ελληνικής ιδιαιτερότητας" αφιερώνεται στο έργο του Θουκυδίδη. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης επιχειρεί μια πρωτότυπη ανάλυση του "Επιταφίου", που αποδίδεται από τον αρχαίο ιστορικό στον Περικλή, για να δείξει σε ποιο βαθμό η μεγάλη αθηναϊκή δημιουργία του 5ου αιώνα είχε συνείδηση του εαυτού της. Χωρίς να επιδίδεται στους αναχρονισμούς και τις προβολές που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες ερμηνείες, ο φιλόσοφος ανακαλύπτει στον Θουκυδίδη έναν κόσμο που μοιάζει εκπληκτικά με τον δικό μας, στον οποίο κάποια αγαθά θεωρούνται πολύτιμα, ενώ δεν έχουν καμία αξία έξω από...

Αν πραγματευόμουν την εξιστόρηση των γεγονότων με τρόπο παρόμοιο με τους άλλους, θα μπορούσα να συζητήσω προεισαγωγικά μερικά θέματα, όσο αυτό ήταν πρόσφορο, και να προχωρήσω στη συνέχεια της εξιστόρησής μου· αν είχα προσδιορίσει μικρή έκταση εξιστόρησης, θα είχα τον καιρό να απολαύσω τον καρπό από τις προεισαγωγικές παρατηρήσεις· επειδή όμως υποσχέθηκα ότι σε λίγα βιβλία θα εξιστορήσω τα γεγονότα όσο μπορώ, αλλά και θα περιλάβω χρονική έκταση μεγαλύτερη από χίλια εκατό χρόνια, είναι απαραίτητο να παραμερίσω τη μεγάλη έκταση των προεισαγωγικών παρατηρήσεων και να προχωρήσω...

Το έργο του Θουκυδίδη είναι ένα από τα δύο μνημειώδη έργα, σε πεζό λόγο, της ελληνικής γλώσσας που έχουν επιζήσει από τον πέμπτο αιώνα π.Χ. Στον εικοστό πρώτο αιώνα συνεχίζει να θέτει αντιμαχόμενα ερωτήματα στους αναγνώστες του, από τους οποίους απαιτείται να ισορροπήσουν με ευελιξία και επιδεξιότητα. Το βιβλίο αυτό προσεγγίζει τη διαμόρφωση της ιστορίας από τρεις διαφορετικές οπτικές γωνίες. Εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο ο Θουκυδίδης διαμόρφωσε την ιστορία και με ποιο τρόπο η αφήγηση του διαμορφώνει την εμπειρία μας ως αναγνώστη της Ιστορίας. Επιπλέον, εξετάζει και τ...

Ο Ξενοφώντας ο Αθηναίος υπήρξε μαθητής του Σωκράτη και φιλόσοφος. Συνέγραψε δύο από τα έργα που περιλαμβάνονται στον παρόντα τόμο, τον διάλογο "Ιέρων" και την πραγματεία "Λακεδαιμονίων πολιτεία". Το τρίτο έργο, η "Αθηναίων πολιτεία", παραδίδεται στη χειρόγραφη παράδοση ψευδεπίγραφα, υπό το όνομα του Ξενοφώντα, από κοινού με τα αυθεντικά έργα του συγγραφέα. Αν και τα τρία έργα αντιπροσωπεύουν το καθένα ένα διαφορετικό σύστημα διακυβέρνησης (την αρχή του ενός ανδρός, τυράννου ή ηγεμόνα, την πολιτεία όπου κυριαρχεί ο νόμος, σύμφωνα με το μικτό πολίτευμα της αρχαίας Σπάρτης, κα...

Στο βιβλίο εξετάζονται οι ιστοριογραφικές επιδράσεις που δέχτηκε ο ελληνικός ιστορισμός του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου (1815-1891) και του Σπυρίδωνα Ζαμπέλιου (1815-1881) προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης του σχήματος της τρισχιλιετούς ιστορικής συνέχειας του ελληνικού έθνους. Καταδεικνύεται η επιρροή που άσκησαν οι, ξένοι κατά κύριο λόγο, συγγραφείς που κατονομάζονται από τον Παπαρρηγόπουλο και τον Ζαμπέλιο, σε κείμενά τους του 1846 και του 1852 αντίστοιχα, ως σημαντικοί για την κατανόηση της ελληνικής ιστορίας, αρχαίας, μεσαιωνικής και νεότερης. Το βιβλίο εστιάζ...

Η Ιστορία του Θουκυδίδη είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα όλων των εποχών και προκαλεί διαχρονικά το έντονο ενδιαφέρον μελετητών και αναγνωστών. Ο Θουκυδίδης δεν υπήρξε μόνον ένας μεγάλος ιστορικός και στοχαστής αλλά και ένας τεχνίτης του λόγου. Το έργο του χαρακτηρίζεται από την πιο αυστηρή αντικειμενικότητα, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και μια μοναδική δημιουργία, στην οποία η μορφή ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο και το περιεχόμενο στη μορφή. Γι' αυτό το έργο του ασκεί πάντα μια πρωτόφαντη γοητεία. Στο πρώτο βιβλίο ο ιστορικός στήνει το σκηνικό για το δράμα του πολέμ...

Η Ιστορία του Θουκυδίδη είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα όλων των εποχών και προκαλεί διαχρονικά το έντονο ενδιαφέρον μελετητών και αναγνωστών. Ο Θουκυδίδης δεν υπήρξε μόνον ένας μεγάλος ιστορικός και στοχαστής αλλά και ένας τεχνίτης του λόγου. Το έργο του χαρακτηρίζεται από την πιο αυστηρή αντικειμενικότητα, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και μια μοναδική δημιουργία, στην οποία η μορφή ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο και το περιεχόμενο στη μορφή. Γι' αυτό το έργο του ασκεί πάντα μια πρωτόφαντη γοητεία. Στο πρώτο βιβλίο ο ιστορικός στήνει το σκηνικό για το δράμα του πολέμ...

Θουκυδίδου "Αρχαιολογία" 1, 20: Τα μεν ουν παλαιά τοιαύτα ηύρον, χαλεπά όντα παντί εξής τεκμηρίω πιστεύσαι. Οι γαρ άνθρωποι τας ακοάς των προγεγενημενων, και ην επιχώρια σφίσιν ή, ομοίως αβασανίστως παρ' αλλήλων δέχονται. [...] Ούτως αταλαίπωρος τοις πολλοίς η ζήτησις της αληθείας, και επί τα έτοιμα μάλλον τρέπονται. Θουκυδίδου "Πεντηκονταετία" Ι 97. 2: Έγραψα δε αυτά και την εκβολήν του λόγου εποιησάμην διά τόδε, ότι τοις προ εμού άπασιν εκλιπές τούτο ην το χωρίον και ή τα προ των Μηδικών Ελληνικά ξυνετίθεσαν ή αυτά τα Μηδικά· τούτων δε όσπερ και ήψατο εν τη Αττική ξυ...

Οι "Ιστορίες" του Ηροδότου επιδέχονται πολλές διαφορετικές αναγνώσεις. Η αδιαμφισβήτητη λογοτεχνική ποιότητα του έργου μπορεί να αποτιμηθεί ακόμα καλύτερα μέσα από το πρίσμα των εξελίξεων που σημειώνονται στην πραγματολογία, την αφηγηματολογία και τη μελέτη του προφορικού λόγου. Η θέση του στο πνευματικό γίγνεσθαι έχει επανεκτιμηθεί ριζικά: οι Ιστορίες δεν θεωρούνται πλέον έργο απλοϊκό και "αρχαϊκό", αλλά το προϊόν του πνευματικού κλίματος της εποχής τους, ένα έργο που δεν υφίσταται απλώς τις λογοτεχνικές, θρησκευτικές, ηθικές και κοινωνικές επιδράσεις του 5ου αιώνα, αλλά τ...

"Ο Ηρόδοτος ταξιδεύει για να απαντήσει στο ερώτημα του παιδιού - από πού ξεφύτρωσαν στον ορίζοντα τα πλοία; Από πού εμφανίστηκαν; Ποια είναι η προέλευσή τους; Ώστε, λοιπόν, αυτό που βλέπουμε με τα μάτια μας δεν είναι τα σύνορα του κόσμου; Υπάρχουν και άλλοι κόσμοι; Και ποιοι είναι αυτοί άραγε;... Η σπουδαιότερη ανακάλυψή του είναι ότι υπάρχουν πολλοί κόσμοι. Και ότι καθένας είναι διαφορετικός. Καθένας είναι σπουδαίος. Και πρέπει να τους γνωρίσεις, γιατί αυτοί οι άλλοι κόσμοι, οι άλλοι πολιτισμοί, είναι καθρέφτες μέσα στους οποίους κοιτάζουμε τον εαυτό μας και αυτό που αν...

Ο τρίτος τόμος της "Ελληνικής ιδιαιτερότητας" αφιερώνεται στο έργο του Θουκυδίδη. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης επιχειρεί μια πρωτότυπη ανάλυση του "Επιταφίου", που αποδίδεται από τον αρχαίο ιστορικό στον Περικλή, για να δείξει σε ποιο βαθμό η μεγάλη αθηναϊκή δημιουργία του 5ου αιώνα είχε συνείδηση του εαυτού της. Χωρίς να επιδίδεται στους αναχρονισμούς και τις προβολές που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες ερμηνείες, ο φιλόσοφος ανακαλύπτει στον Θουκυδίδη έναν κόσμο που μοιάζει εκπληκτικά με τον δικό μας, στον οποίο κάποια αγαθά θεωρούνται πολύτιμα, ενώ δεν έχουν καμία αξία έξω από...