Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στον τρίτο τόμο του τρίτομου έργου "Ιστορίες από το Βυζάντιο" ξετυλίγεται αργά και, αναπότρεπτα, με κρίσεις και αναλαμπές, εξάρσεις και βυθίσματα η τελευταία φάση της χιλιόχρονης ζωής μιας αυτοκρατορίας που αποτέλεσε κέντρο της οικουμένης κι ετοιμάζεται να δώσει σ' άλλους τη σκυτάλη του πολιτισμού. Άραβες, Σταυροφόροι, Τούρκοι τής καταφέρνουν πλήγματα αγιάτρευτα και κόβουν απ' το σώμα της τα μέλη που της δίνουν τη ζωή. Οι ακρίτες και οι Διγενής κρατούν για χρόνια λαμπερή τη δόξα της στης Ανατολής το σύνορο που συγκλονίζεται, παλεύοντας στα μαρμαρένια αλώνια με το Χάρο, που...

Δεν αρκεί μόνο να σκιαγραφήσουμε την ιστορική πορεία του Ιουλιανού, ή να γράψουμε απλώς το βιογραφικό του και ν’ αφηγηθούμε μερικά γεγονότα σημαντικά ή λιγότερο σημαντικά της ζωής του. Αυτό που κάνουμε σ’ αυτήν την μελέτη είναι να πάμε πίσω στην εποχή του, μία εποχή τραγική, όπου οι άνθρωποι ζούσαν με φόβο, αγωνία και αβεβαιότητα, σε όποιο κοινωνικό επίπεδο και αν βρίσκονταν, ήταν μια πολύ ταραγμένη εποχή, κανείς δεν γνώριζε τι του επιφύλασσε η επόμενη στιγμή. Την εποχή αυτή έζησε και ο χαρισματικός αυτοκράτωρ Ιουλιανός, γνώρισε τον πόνο, την απώλεια και είδε το θάνατο πολλ...

Ο ιδιόρρυθμος αυτοκράτορας Ιουλιανός είναι η πιο αμφιλεγόμενη μορφή του Ελληνορωμαϊκού κόσμου. Από άλλους θαυμάζεται ως κοινωνικός και θρησκευτικός αναμορφωτής, ενώ από άλλους κατηγορείται ως "αποστάτης" και "παραβάτης". Στο παρόν έργο αναλύονται τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία, τα οποία διαμόρφωσαν την προσωπικότητα του Ιουλιανού και προσδιόρισαν την θεαματική άνοδο και την τραγική πτώση του.

Κείμενα από τους: Benjamin Hendrickx, Νικόλαος Θ. Γεωργιάδης, Αναστάσιος Κ. Σινάκος, Ευφροσύνη Ζαχαροπούλου, Γεώργιος Χρ. Χαριζάνης, Θεόδωρος Γ. Ντίνας, Ανθούλλης Α. Δημοσθένους, Δημήτριος Κ. Πατσόπουλος, Thekla Sansaridou-Hendrickx,, Ελένη Αναγνώστου, Σταύρος Αλ. Νταγιούκλας, Παναγιώτης Σάββας, Κωνσταντίνος Κωμοδίκης, Κατερίνα Κρικώνη, Χρήστος Παπαδόπουλος, Ζήσης Τσιόπας, Sofia Kotzabassi, Αλεξία - Φωτεινή Σταμούλη, Αλεξάνδρα Μάρα, Ιωάννα Σπηλιοπούλου - Μαρία Ξέστερνου, . Γ. Μαγριπλής , Αν. Γ. Μαράς, Panayotis Yannopoulos, Αρχιμ. Κωνσταντίνος Στ. Φουντουκίδης, Sofia Kot...

Η Ιστορία του Βυζαντίου όπως παρουσιάζεται συνήθως από τους ιστορικούς μοιάζει με μια ατέλειωτη σειρά από πολέμους, μάχες, πολιτικούς και κοινωνικούς ανταγωνισμούς, μεγάλα κατορθώματα σπουδαίων ανδρών. Φαίνεται ότι δεν υπάρχει χώρος για τα μικρά και τα ασήμαντα, τα καθημερινά προβλήματα των ανθρώπων, τον τρόπο που ζούσαν, που σκέπτονταν, που διασκέδαζαν. Τα κείμενα των συγγραφέων της εποχής βρίθουν από "ασήμαντες" λεπτομέρειες. Πολλές από αυτές έχουν ενδιαφέρον ιστορικό, γιατί φωτίζουν τα ιστορικά γεγονότα, άλλες πάλι μας ξαφνιάζουν για την παραδοξότητά τους, άλλες ανατρ...

Η "Ιστορία του βυζαντινού κράτους" του Georg Ostrogorsky αναγνωρίστηκε ως βασικό έργο για τη μελέτη της βυζαντινής ιστορίας σχεδόν αμέσως μετά την πρώτη έκδοσή της, και ο συγγραφέας είχε την ευχέρεια να τη βελτιώσει και να την εμπλουτίσει σε μεταγενέστερες εκδόσεις. Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι το έργο αυτό, που μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, συντρόφευε στις σπουδές τους όλους τους βυζαντινολόγους μετά τον πόλεμο, και επομένως μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει επηρεάσει όσο κανένα άλλο τη διεθνή έρευνα για την ιστορία του Βυζαντίου. Ο συγγραφέας παρουσιάζει με...

Ο πανεπιστημιακός Αδαμάντιος Αδαμαντίου σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και δίδαξε στην Ερμούπολη της Σύρου αλλά και στο Ταιγαρόνκ της Ρωσίας στην Ελληνική Σχολή. Μελέτησε κυρίως τη βυζαντινή τέχνη και αρχαιολογία. Το 1912 εκλέγεται καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διετέλεσε σύμβουλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας και διευθυντής του Βυζαντινού Μουσείου.Πρωτοστάτησε σε ανασκαφές και έρευνες στις περιοχές των Μετεώρων, του Δαφνίου, του Μυστρά κ.α. Συνεργάστηκε με τον Σπυρίδωνα Λάμπρου στην καταγραφή και σύνταξη καταλ...

Το 12Ο4 η Βυζαντινή αυτοκρατορία κατακτήθηκε από δυτικά στρατεύματα της Τέταρτης Σταυροφορίας, ένα συνασπισμό δυνάμεων που συγκροτήθηκε με πρόσχημα την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων. Το γεγονός υπήρξε κοσμοϊστορικό για τους υπηκόους της Αυτοκρατορίας και άλλαξε δραματικά την εικόνα που είχαν για το κράτος και τους εαυτούς τους. Από πολλούς σύγχρονους ιστορικούς υποστηρίζεται ότι στα χρόνια της φραγκοκρατίας δόθηκε το έναυσμα για τη διαμόρφωση ενός ελληνικού πρωτοεθνικισμού που έμελλε, αιώνες μετά, να οδηγήσει στη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους. Με εργαλείο την θεω...

Είναι ιδιαίτερα ευχάριστο το συναίσθημα που προκαλεί το γεγονός ότι έχουμε πλέον ανά χείρας τον πολυαναμενόμενο τόμο-αφιέρωμα στον καθηγητή Ευάγγελο Κ. Χρυσό. ‘Ένα τόμο-κατάθεση εκτίμησης, σεβασμού, φιλίας και συναδελφικότητας από τους πολυάριθμους μαθητές και συνεργάτες του τιμώμενου, που έσπευσαν να ανταποκριθούν στην πρόσκληση για συμμετοχή σε αυτόν. Γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλοί ακόμα από τον ευρύ κύκλο των φίλων και συναδέλφων του που θα έπρεπε να έχουν κληθεί να συμβάλουν με εργασίες τους στον αφιερωματικό τόμο. Η ανάγκη όμως οικονομίας της έκδοσης μας ανάγκασε να κά...

Όπως έχει αναφερθεί από λατίνο συγγραφέα, ο κόσμος είναι μια σκηνή, ήλθες, είδες και απήλθες. Το απόφθεγμα αυτό καταγράφει μια διαχρονική πραγματικότητα. Οι ομοιότητες της ανθρώπινης καθημερινότητας με το θέατρο είναι αυταπόδεικτες, καθώς σε όλη μας τη ζωή καλούμαστε να υποδυθούμε ρόλους, να συμμετάσχουμε σε ομάδες, να αποτελέσουμε ακροατήριο, συνάθροιση, κοινό, εκκλησίασμα. Η εκκλησία και η κάθε θρησκευτική τελετουργία ή λατρεία συστηματοποιεί αυτά τα δεδομένα, οριοθετώντας τους πομπούς και τους δέκτες. Υπάρχει η εντύπωση ότι οι δέκτες είναι συνήθως οι παθητικοί θεατές που...

Ο συγγραφέας δεν περιορίζεται σε μια απλή εξιστόρηση των γεγονότων, αλλά τα αναλύει σε βάθος, ώστε ο αναγνώστης να σχηματίζει μια ολοκληρωμένη και αντικειμενική εικόνα για τα διαδραματιζόμενα σε κάθε φάση της ένδοξης εκείνης ιστορικής περιόδου. Το κείμενο συνοδεύεται από πλούσια εικονογράφηση και ειδικά σχεδιασμένους χάρτες της διοικητικής διαίρεσης της Αυτοκρατορίας και των στρατιωτικών επιχειρήσεων και εκστρατειών των Βυζαντινών αυτοκρατόρων. Η νέα σειρά για την ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας κινείται στα πρότυπα της εξαιρετικά επιτυχημένης σειράς "Οι Φλόγες του Π...

Τον 18ο αιώνα, ο Edward Gibbon, με το έργο του "Παρακμή και πτώση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας", δυσφήμισε το Βυζάντιο ως μία κακή συνέχεια της αρχαίας Ελλάδας και της αρχαίας Ρώμης. Μετά τον Α’ παγκόσμιο πόλεμο όμως, με τη συμβολή των ιστορικών Robert Byron, David Talbot-Rice και Steven Runciman, η φήμη του αποκαταστάθηκε και τελικά θεωρήθηκε, όπως ήταν δίκαιο, άξιος διάδοχος των πολιτισμών που το γέννησαν! Αυτή η συνομωσία σιωπής που κράτησε καιρό στη Δύση, αδίκησε το Βυζάντιο, αλλά και μένα που νοιώθω... Βυζαντινή και έπρεπε να αντιδράσω. Έτσι προσπάθησα να τη μάθω...

Τα κείμενα του ανά χείρας βιβλίου είναι περισσότερο μια διαμαρτυρία στην κυριαρχία της θρησκευτικής και θεολογικής αντίληψης της ιστορίας που μαστίζει ανέκαθεν τον νεοελληνικό βίο, και η οποία από τη δεκαετία του 1990 είναι καταιγιστική σε αρκετούς διανοούμενους και σε σημαντικό ρεύμα της νεοελληνικής κοινωνίας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι προετοιμάστηκε από το ρεύμα των νεο-ορθόδοξων τη δεκαετία του 1980. Είναι κείμενα "αντίστασης" στην κυρίαρχη εθνο-θρησκευτική Ιδεολογία, η οποία έχει βασικές συνιστώσες το "ένδοξο τρισχιλιετές έθνος", τη "συνέχεια του ελληνισμού", τη "δια...

Μελετώντας την ιστορία του Βυζαντίου, παρά τις εκατέρωθεν επεμβάσεις, σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι παρατηρείται μια στενή συνεργασία μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας. Όταν οι μεταξύ τους σχέσεις ήταν αγαστές και οι δύο προόδευαν. Στην ουσία δεν μπορούσε να γίνει με ευκολία διάκριση μεταξύ των μελών τους, διότι οι χριστιανοί, κλήρος και λαός, ήσαν υπήκοοι της αυτοκρατορίας, ενώ οι πολίτες ήσαν, κατά το μεγαλύτερό τους μέρος μέλη της Εκκλησίας. Αυτή την κοινή ιδιότητα του βυζαντινού πολίτη και του χριστιανού την είχαν ο πατριάρχης, οι κληρικοί, αυτοκράτορας, οι άρχοντες κ.α...

"Σας μιλώ για το Βυζάντιο", με την προσοχή εστιασμένη στα επιτεύγματα της χιλιόχρονης αυτής αυτοκρατορίας, υπογραμμίζοντας τα κατάλοιπα του πολιτισμού της στη σύγχρονη κοινωνία, σ' αυτό που ονομάζουμε "το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο". Ένα βιβλίο γραμμένο "εκ του ταμείου", που σκόπιμο είναι να ειδωθεί ως σύνολο, ωστόσο πάντα μέσα από το πρίσμα των δώδεκα επιμέρους κεφαλαίων του. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικά περιεχόμενα των τεσσάρων πρώτων κεφαλαίων: -"Βυζαντινή ταυτότητα": Οι τέσσερις λέξεις του Δημάρατου. Ρωμαίος-Ρωμιός-Χριστιανός-Έλλην-Γραικός. Υπήκοοι, πολίτες και "...

Ο 13ος αιώνας είναι σημαντικός για την Ορθοδοξία και τη συνολική Βυζαντινή Ιστορία, αφού παρουσιάζει τα ψήγματα της ανόρθωσης ανάμεσα στην άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Λατίνους και την ανακατάληψή της από τον πυρήνα αντίστασης της αυτοκρατορίας της Νίκαιας και την συνεπακόλουθη ανάταση των χρόνων των Παλαιολόγων, τις προσπάθειες για προσέγγιση των Εκκλησιών, τις ουσιαστικές συζητήσεις για τα βασικά δόγματα της Ορθοδοξίας και την προετοιμασία εμφάνισης της κίνησης των Ησυχαστών. Η καταγραφή της περιόδου από τους Νικήτα Χωνιάτη, Γεώργιο Ακροπολίτη, Γεώργιο Παχυμέρη κ...

Το Βυζάντιο κατέχει μια παράδοξη θέση στην ιστοριογραφία. Σε σχέση με την αργή συγκρότηση των δυτικών κοινωνιών και με τον τουρκικό μουσουλμανικό κόσμο, το Βυζάντιο εμφανίζεται ως μια προέκταση της αρχαιότητας στην οποία βάζει τέλος η πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453. Αυτή η ιδιαιτερότητα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πεποίθηση των ιστορικών της μεσαιωνικής περιόδου ότι η "φεουδαρχία" που χαρακτήρισε τη Δύση υπήρξε αποκλειστικότητα μιας Ευρώπης "καρπού των εισβολών", κατά την έκφραση του Μαρκ Μπλοκ. Ανατρέχοντας στην προέλευση αυτής της ερμηνείας, η Εβελύν Πατλαζάν προ...

Η "Ιστορία του Βυζαντινού Κράτους" του Georg Ostrogorsky αναγνωρίστηκε ως βασικό έργο για τη μελέτη της βυζαντινής ιστορίας σχεδόν αμέσως μετά την πρώτη έκδοσή της, και ο συγγραφέας είχε την ευχέρεια να τη βελτιώσει και να την εμπλουτίσει σε μεταγενέστερες εκδόσεις. Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι το έργο αυτό, που μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, συντρόφευε στις σπουδές τους όλους τους βυζαντινολόγους μετά τον πόλεμο, και επομένως μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει επηρεάσει όσο κανένα άλλο τη διεθνή έρευνα για την ιστορία του Βυζαντίου. Ο συγγραφέας παρουσιάζει με σα...