Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πόλεις πήραν το όνομα της Θεοδώρας και ανήγειραν το άγαλμά της πλάι στο άγαλμα του αυτοκράτορα και συζύγου της Ιουστινιανού· οι κρατικοί υπάλληλοι έδιναν όρκο πίστης και σε εκείνη. Το μονόγραμμά της διακρίνεται ακόμη στα κιονόκρανα της Αγίας Σοφίας, κοντά στο μονόγραμμα του Ιουστινιανού. Τα ονόματά τους συνυπάρχουν στις κτητορικές επιγραφές ναών, μοναστηριών, φρουρίων και δημοσίων κτιρίων που οικοδομήθηκαν στα χρόνια της βασιλείας τους σε διάφορες περιοχές της αυτοκρατορίας. Οι αντιφατικές ιστορικές μαρτυρίες αποκαλύπτουν μια γυναίκα φιλόδοξη, έξυπνη, πεισματάρα, σταθερή στ...

Τα "κάτοπτρα ηγεμόνος" συνιστούν την εναργέστερη έκφραση της πολιτικής θεωρίας της βυζαντινής αυτοκρατορίας και ένα από τα αρτιότερα δείγματα της πολιτικής ρητορικής των Βυζαντινών. Οι Βυζαντινοί πολιτικοί στοχαστές αναζητούν τις αρετές που συνθέτουν την εικόνα του ιδανικού ηγεμόνος, πεπεισμένοι για την υπεροχή της μοναρχίας έναντι των υπολοίπων πολιτειακών επιλογών (ολιγαρχία, πολυαρχία) και αξιοποιώντας την παράδοση των κλασικών εκείνων κειμένων, τα οποία αποσκοπούσαν στη σκιαγράφηση του ιδανικού ηγεμόνος. Από την ιδεολογική αυτή αναζήτηση προκύπτει ένα νέο λογοτεχνικό εί...

"Φίλοι μου, έφθασε η ώρα -και για έμενα δεν θα υπήρχε καλύτερη- νσ αναχωρήσω από αυτήν την ζωή. Η Φύση με καλεί στο χρέος μου, και ως έντιμος οφειλέτης θα πληρώσω την οφειλή μου ευχαρίστως, όχι όπως ίσως κάποιοι περιμένουν, με θλίψη και οδύνη, διότι μοιράζομαι την κοινή πεποίθηση των φιλοσόφων ότι η ευτυχία της ψυχής είναι ανώτερης τάξης από αυτήν του σώματος και πιστεύω ότι όταν το καλύτερο διαχωρίζεται από το χειρότερο πρέπει να χαιρόμεθα και όχι να λυπούμεθα.Έχω κατά νου επίσης ότι σε μερικές περιπτώσεις, οι ίδιοι οι θεόι έδωσαν τον θάνατο ως υπέρτατη ανταμοιβή σε κάποιο...

Ο Αμμιανός Μαρκελλίνος ο τελευταίος Έλληνας μεγάλος ιστορικός της ύστερης Ρωμαϊκής περιόδου. Το έργο του "Res Gestae" κατατάσσεται μεταξύ των μεγάλων έργων της τάξεως του Λίβιου και του Τάκιτου. Μια καταγραφή των ιστορικών γεγονότων είκοσι πέντε ετών, κατά τη διάρκεια που έζησε ως αυτόπτης μάρτυρας ο ίδιος ο Μαρκελλίνος, καλύπτοντας την περίοδο της αυτοκρατορίας του Κωνστάντιου, του Ιουλιανού, του Ιοβιανού, του Βάλη. Καταγράφει μία περίοδο δραματικών αλλαγών, μιας αυτοκρατορίας εξαντλημένης από την υπερβολική φορολόγηση, τη διαφθορά, την καταστροφή των μεσαίων τάξεων, τ...

Το έργο αυτό αναφέρεται στην περίοδο βασιλείας του αυτοκράτορα Ιουστινιανού και της γυναίκας του Θεοδώρας, η οποία από το θέατρο έφτασε στον θρόνο. Ο συγγραφέας αναλύει την κοινωνική δομή του Βυζαντίου αλλά και των γειτονικών λαών κατά τον έκτο αιώνα και καταγράφει τις απαρχές του διαχωρισμού Ανατολής και Δύσης, τα αποτελέσματα του οποίου είναι ορατά ακόμα και σήμερα. Ακόμη εξετάζει τους πολέμους του Ιουστινιανού, που οδήγησαν στην ανάκτηση της Ιταλίας, της Αφρικής και μέρους της Ισπανίας, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο νομοθετικό έργο του μεγάλου αυτοκράτορα.

Ανάτυπο από το περιοδικό "Βυζαντινός Δόμος" τόμ. 22-23-24 (Βυζαντινή και Νεότερη Ελληνική Ιστορία και Πολιτισμός) 2017.

"Η γλώσσα του συμβολισμού και των συμβόλων είναι η κατεξοχήν γλώσσα της Μύησης, και τα εμβλήματά της, καθώς δεν είναι ανθρώπινες επινοήσεις αλλά σύμβολα προερχόμενα από θεία Πηγή, είναι ιερά. Φέρουν τον άνθρωπο σε άμεση επικοινωνία με το Θείον. Απ' όλα τα ευφάνταστα σύμβολα που απεικονίζουν κρυπτικά τη Διπολικότητα του Θείου, ο Δικέφαλος Αετός είναι το αρχέτυπο εκείνο που εκφράζει πληρέστερα, σχηματικά, στον κόσμο ετούτο της ύλης, και ειδικότερα στην Ελλάδα, τη συλλειτουργία της Σοφίας - έκφρασης του Αιωνίου - και της Αγάπης - έκφρασης του Απείρου - του Θεού, εκφράζει δηλαδ...

Η δυναστεία των Κομνηνών, που κατείχε την εξουσία για 128 χρόνια, από το 1057 ως το 1185, αποτελεί την τελευταία λαμπρή εποχή του Βυζαντίου, κατά την οποία η αυτοκρατορία έπρεπε να αναχαιτίσει ταυτόχρονα τους Τούρκους και τους Νορμανδούς. Αρχίζοντας με τον Αλέξιο Α΄, και χωρίς να μπορούν πια να υπολογίζουν σε βοήθεια από τη Δύση, οι Κομνηνοί κατέστρωσαν τη στρατηγική τους πολύ καλά. Και μόλο που η δυναστεία κατέληξε μέσα στη βία και στην ανικανότητα, παρ’ όλες τις καλές προθέσεις του τελευταίου Κομνηνού, του Ανδρόνικου Α΄, έπαιξε πολύτιμο ρόλο κρατώντας τη Χριστιανοσύνη...

Όπως έχει αναφερθεί από λατίνο συγγραφέα, ο κόσμος είναι μια σκηνή, ήλθες, είδες και απήλθες. Το απόφθεγμα αυτό καταγράφει μια διαχρονική πραγματικότητα. Οι ομοιότητες της ανθρώπινης καθημερινότητας με το θέατρο είναι αυταπόδεικτες, καθώς σε όλη μας τη ζωή καλούμαστε να υποδυθούμε ρόλους, να συμμετάσχουμε σε ομάδες, να αποτελέσουμε ακροατήριο, συνάθροιση, κοινό, εκκλησίασμα. Η εκκλησία και η κάθε θρησκευτική τελετουργία ή λατρεία συστηματοποιεί αυτά τα δεδομένα, οριοθετώντας τους πομπούς και τους δέκτες. Υπάρχει η εντύπωση ότι οι δέκτες είναι συνήθως οι παθητικοί θεατές που...

Ποιος υπήρξε ο ρόλος της βυζαντινής αυτοκρατορίας στην πολιτιστική ανάπτυξη της λατινικής Ευρώπης κατά την περίοδο της ρωμανικής τέχνης; Στο Βυζάντιο αντιγράφηκε το σύνολο σχεδόν των έργων της αρχαίας Ελλάδας. Στην αυτοκρατορική πρωτεύουσα η αρχαία κουλτούρα εξακολούθησε να αποτελεί το θεμέλιο της σχολικής εκπαίδευσης. Αυτό το βυζαντινό υλικό μεταβιβάσθηκε στις βασιλικές αυλές και σε όλη την έκταση της Ευρώπης του 10ου ως 12ου αιώνα στις κοιλάδες του Μεύση και του Ροδανού, στην Γερμανία, ακόμη και στα βασίλεια της Σκανδιναυίας. Ο εμβριθής Συλβαίν Γκουγκενέμ μέσα από τ...

Ανάτυπο από το περιοδικό "Βυζαντινός Δόμος" τόμ. 22-23-24 (Βυζαντινή και Νεότερη Ελληνική Ιστορία και Πολιτισμός) 2017.

Η θέση της γυναίκας στη βυζαντινή κοινωνία είναι θέμα που απασχολεί εδώ και αρκετές δεκαετίες την έρευνα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές στην προσέγγιση των σχετικών ζητημάτων. Υπάρχουν αρκετά νέα στοιχεία, βασισμένα στην αξιοποίηση γραπτών πηγών και αρχαιολογικών τεκμηρίων. Επίσης, προστίθενται συνεχώς επιστημονικές μελέτες που οδηγούν σε καινούργιες επισημάνσεις, διευκρινίζοντας άγνωστες μέχρι σήμερα πτυχές του ρόλου και της παρουσίας της γυναίκας στο Βυζάντιο. Μερικές από αυτές τις πτυχές έρχεται να καλύψει αυτός ο τόμος, τον οποίο συνθέτουν...

Η πρωτότυπη αυτή μελέτη της Ρόζας Ιμβριώτη, μιας από τις πιο σημαντικές εκπροσώπους της διανόησης και του φεμινιστικού αγώνα στην Ελλάδα, γράφτηκε όταν ο φεμινισμός στη χώρα μας έκανε τα πρώτα μεγάλα του βήματα. Η συγγραφέας παρακολουθεί ιστορικά τη θέση της Βυζαντινής γυναίκας μέσα στην οικογένεια, την κοινωνία και την πολιτεία, της οποίας η γυναίκα αποτελεί το μισό κομμάτι. Ποιες ήταν λοιπόν οι σχέσεις, τα δικαιώματα και τα καθήκοντα της γυναίκας στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία;

Τις τελευταίες δεκαετίες η ιστορική έρευνα έχει μετατοπίσει το ενδιαφέρον από θέματα εξουσίας, μεγάλων προσωπικοτήτων και πολέμων, στους ανώνυμους, τις κοινωνικές ομάδες και τις συνθήκες της καθημερινής ζωής οι οποίες είχαν για καιρό αγνοηθεί. Στα πλαίσια της νέας οπτικής της ιστορικής έρευνας εντάσσονται, ως αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, και τα Ονειροκριτικά κείμενα. Σκοπός αυτού του πονήματος είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων που διέπουν και καθορίζουν το ρόλο και τη θέση της γυναίκας στον κοινωνικό ιστό από την Ύστερη Αρχαιότητα (2ος αι. μ.Χ.) έως το Ύστερο...