Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο τέλος της ερευνητικής αναδρομής, εννεακοσίων σχεδόν χρόνων βυζαντινής Ιστορίας (324-1204) σκέφτηκα να αφιερώσω έναν τόμο ξεχωριστό στην οργάνωση και λειτουργία του κρατικού μηχανισμού της αυτοκρατορίας, που της επέτρεψε να σταθεί και να μεγαλουργήσει, αποτρέποντας κάθε είδους εισβολές από Ανατολή, Βορρά τελικώς και Δύση - Πέρση, Γότθο, Βάνδαλο, Άβαρο, Βούλγαρο, Σλάβο, Άραβα, Νορμανδό - μέχρο το 1204, όταν Βενετοί και Φράγκοι επωφελήθηκαν από τα πλήγματα των Σελτζούκων Τούρκων στην Μικρά Ασία. Την αμιγώς αφηγηματική ύλη θα αναζητήσει ο αναγνώστης στους 4 τόμους του βιβλί...

Με την έκδοση αυτού του βιβλίου καθίσταται επιτέλους προσιτό στο διεθνές φιλολογικό κοινό το λόγιο ποίημα για την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους Φράγκους Σταυροφόρους. Προσφέρει τόσο στους ειδικούς φιλολόγους, όσο και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, ένα χρήσιμο εργαλείο δουλειάς και ένα πολύ ενδιαφέρον ιστορικό κείμενο. Το ελληνικό κείμενο συνοδεύεται από μία προσεγμένη και γλαφυρή έμμετρη μετάφραση καθώς και από τον απαραίτητο ιστορικό σχολιασμό. Έτσι, μια χρήσιμη ιστορική πηγή γίνεται σήμερα ευρύτερα γνωστή στους ιστορικούς της περιόδου αυτής.

[...] Το βιβλίο αποτελείται από εισαγωγικό μέρος, όπου δίδεται ό,τι αφορά στον Μιχαήλ Δούκα, στην ζωή και στο έργο του, από το κυρίως μέρος, όπου παρατίθεται το κείμενο της "Βυζαντινοτουρκικής Ιστορίας" του Μιχαήλ Δούκα, αυτό που χρονικά καλύπτει τα γεγονότα των ετών 1452/53 (- από τον μήνα Αύγουστο του 1452 ως και τον Αύγουστο του 1453, μετά την Άλωση)· το κείμενο σχολιάζεται γραμματικώς, συντακτικώς, κάποτε, κυρίως δε πραγματολογικώς, με αναγωγές σε διάφορους ιστορικούς και σε διάφορες πηγές. Έπονται οι τοπογραφικοί πίνακες της Βυζαντινής Κωνσταντινουπόλεως - Επίμετρο, φω...

Πρόκειται για άλμπουμ-έρευνα και μελέτη των βυζαντινών πλοιαρίων του 7ου -13ου αιώνα. Την έρευνα πραγματοποίησε 12 μελής ομάδα Αιγυπτιολόγων-Αραβολόγων. Από την ελληνική πλευρά εργάστηκε ο καθηγητής αραβολόγος Βασίλης Χρηστίδης. Κατασκευαστής ήταν ο καθηγητής αρχιτέκτων Νικόλαος Χατζηθεοδώρου. Σχεδιαστής του άλμπουμ ήταν ο ζωγράφος Πέρης Ιερεμιάδης. Την γενική ευθύνη και τον πρόλογο του άλμπουμ είχε ο Λάκης Αποστολόπουλος που είναι Πρόεδρος της Μ.Κ.Ο "Σύγχρονη Δελφική Αμφικτυονία". Η όλη μελέτη στηρίχτηκε στις έρευνες των καθηγητών Νορβηγού Frederick H.Van Doorninck και το...

Στις 30 Μαρτίου 1282, την ώρα που οι καμπάνες του Παλέρμο καλούσαν τους πιστούς στους Εσπερινούς, οι Σικελοί πολίτες κατέσφαξαν τη φρουρά και τα μέλη της Κυβέρνησης του Ανδεγαυού Βασιλιά τους. Αυτά τα γεγονότα, μικρής σημασίας εκ πρώτης όψεως, συνέβησαν σε μια κρίσιμη καμπή της Ιστορίας. Ο Runciman θεωρεί το περιστατικό αυτό σαν αποκορύφωμα της γλαφυρής, όπως πάντα, διήγησής του που καλύπτει όλη την περιοχή της Μεσογείου, κατά το 13ο αιώνα και τονίζει το σημαντικό ρόλο που έπαιξε το επεισόδιο αυτό στην Ιστορία του Βυζαντίου.

[...] Το Ερευνητικό Πρόγραμμα του Ι.Β.Ε. "Βυζάντιο και Δύση" αποφάσισε να οργανώσει διεθνές επιστημονικό Συμπόσιο με θέμα "Χρήμα και αγορά στην εποχή των Παλαιολόγων". Σκοπός του Συμποσίου ήταν η μελέτη θεμάτων της ιστορίας του διεθνούς εμπορίου και της οικονομίας στην Ανατολική Μεσόγειο από τον 13ο μέχρι και τον 15ο αιώνα. Η νομισματική πολιτική, η νομισματοκοπία και η κυκλοφορία του νομίσματος, οι μιμήσεις αλλά και η κιβδηλία νομισμάτων, η συναλλακτική πρακτική, η εγκατάσταση εμπορικών σταθμών και η ανάπτυξη κέντρων διαμετακομιστικού εμπορίου, η οργάνωση της τοπικής και τ...

Στη δεύτερη σειρά των βυζαντινών πορτραίτων του ο Κάρολος Ντιλ μας μεταφέρει στην καθημερινότητα της εποχής όπου οι Φράγκοι και οι Βυζαντινοί ανακάλυπταν ο ένας τον άλλο. Οι πολιτικοί γάμοι και οι δολοπλοκίες, οι έρωτες και οι συνωμοσίες άνοιξαν τον δρόμο γι' αυτό που, εκ των υστέρων, εξελίχθηκε στη σύγκρουση δύο πολιτισμών συγγενών μεταξύ τους και όμως τόσο διαφορετικών, της λατινικής Δύσης και της Ανατολικής Αυτοκρατορίας. Ο κόσμος στον οποίο μας μεταφέρει ο Ντιλ μοιάζει με το εργαστήριο όπου δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις γι' αυτή τη σύγκρουση, της οποίας τους μακρινούς...

Το ιστορικό έργο του Γεωργίου Ακροπολίτη, η "Χρονική συγγραφή", πραγματεύεται τα γεγονότα από το 1203 ως το 1261. Παρουσιάζει την παλινόρθωση της βυζαντινής αυτοκρατορίας μετά την άλωση από τους Σταυροφόρους, το 1204. Έζησε από κοντά ένα μεγάλο μέρος των γεγονότων και οι σημερινές γνώσεις μας για την εποχή εκείνη βασίζονται κυρίως στη διήγησή του. Ο συγγραφέας σκιαγραφεί με αριστουργηματικό τρόπο τον περίπλοκο συσχετισμό δυνάμεων, μετά την πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, και τους ακατάπαυστους αγώνες που διεξήγαν όλοι εναντίον όλων. Με ανάγλυφο τρόπο παρουσιάζει τη συστ...

Το θέατρο στη χιλιόχρονη ιστορία του Βυζαντίου είναι σημείο αντιλεγόμενο. Στο τέλος του 19ου αιώνα ένα βιβλίο του Κωνσταντίνου Σάθα, το "Δοκίμιον περί του θεάτρου και της μουσικής των Βυζαντινών", προκάλεσε έντονες συζητήσεις και διαφωνίες σχετικά με την παρουσία του θεάτρου στην αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης. Πρόκειται για ένα θέμα, ακόμη και στις μέρες μας, άγνωστο στο ευρύτερο κοινό αφού το ενδιαφέρον είλκυε ανέκαθεν το θέατρο της αρχαιότητας και το νεότερο. Σήμερα, η προσπάθεια του Σάθα κατανοείται στο ιδεολογικό πλαίσιο της συνέχειας από την αρχαιότητα εώς το νεότερο ελλ...

Το βιβλίο του Μάικλ Άνγκολντ αναφέρεται συνοπτικά στην ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η οποία διαδέχτηκε τη Ρωμαϊκή. Το Βυζάντιο ήταν μια ελληνική πόλη στο Βόσπορο που απέκτησε σημασία το 324 μ.Χ., όταν επανιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Μέγα και ονομάστηκε Κωνσταντινούπολη. Μια από τις υπερέχουσες πόλεις του Μεσαίωνα, η Κωνσταντινούπολη, η Βασιλεύουσα Πόλη των Βυζαντινών, έπαιξε ζωτικό ρόλο κατά το Μεσαίωνα, όπου εμφανίστηκαν τρεις ξεχωριστοί πολιτισμοί: ο βυζαντινός, ο δυτικοχριστιανικός και ο ισλαμικός. Το "Βυζάντιο - Η Γέφυρα από την Αρχαιότητα στ...

Το Βυζάντιο του Καρόλου Ντιλ είναι ένας ζωντανός κόσμος. Τον χτίζουν οι καθημερινές ιστορίες των ηγεμόνων του, αλλά και των αστών του, ο αγώνας για την εξουσία, το πάθος για τη θρησκευτική πίστη, οι ερωτικοί ανταγωνισμοί, οι μικρές και οι μεγάλες φιλοδοξίες. Γραμμένο με την πένα του μεγάλου βυζαντινολόγου, ο οποίος σήμερα πια θεωρείται κλασικός, το βιβλίο αυτό οδηγεί τον αναγνώστη στις απόκρυφες διαδρομές μιας εποχής που γοητεύει τόσο με τη λάμψη της, όσο και με τις σκιές της. Τα πρόσωπα του Ντιλ, αν και ιστορικά τεκμηριωμένα, συγκινούν σαν μυθιστορηματικοί χαρακτήρες.

Στην ίδια σειρά ομιλιών έγινε ήδη λόγος για Δυτικούς σταυροφόρους και κατακτητές, για Γότθους, Άραβες, Σέρβους και Τούρκους πολεμιστές και για τις συγκρούσεις ή τις σχέσεις τους γενικότερα με τους Βυζαντινούς μέσα στον ευρύτερο βυζαντινό χώρο και στα κατά καιρούς όριά του. Με την σημερινή ομιλία θα προσδιορίσουμε κατ' άλλον τρόπο τις επαφές Βυζαντινών και ξένων στον ίδιο γεωγραφικό χώρο και θα δούμε αφ' ενός ξένους εγκατεστημένους στη βυζαντινή επικράτεια και αφ' ετέρου Βυζαντινούς, Ρωμαίους πολίτες δηλαδή, σαν "ξένους" μέσα στο κατακτημένο από ξένους ηγεμόνες βυζαντινό χώρ...

Τριάντα επτά συνάδελφοι και φίλοι του Νίκου Οικονομίδη δέχθηκαν να συμπράξουν στη συγγραφή ενός τόμου στη μνήμη του υπό το συμβατικό τίτλο "Βυζάντιο. Κράτος και κοινωνία". Ο τίτλος είναι συμβατικός με τη έννοια ότι στο βιβλίο περιέχονται μεν συνεργασίες που ανήκουν στον κύκλο των ζητημάτων για τα οποία ο τίτλος αυτός προϊδεάζει τον αναγνώστη και που αντιστοιχεί σε μέρος των ευρέων επιστημονικών ενδιαφερόντων του αείμνηστου Νίκου, οι συνεργασίες αυτές καθ' αυτές δεν απαρτίζουν ωστόσο θεματική σύνθεση. [...] (Από τον πρόλογο του βιβλίου)

Η βιογραφία του αυτοκράτορα Ανδρόνικου είναι ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία· ένα βιβλίο που γράφτηκε με πολύ κέφι. Μου έδωσε την ευκαιρία να ασχοληθώ με το Βυζάντιο, μια αστείρευτη πηγή απολαυστικών ανέκδοτων ιστοριών που, μέσα από το φόντο μιας ηρωικής και ένδοξης εποχής μάς μυούν στις ιδιαιτερότητες ενός θρυλικού πολιτισμού, άγνωστου σχεδόν στο εξωτερικό. Στην πορεία των ερευνών μου για τον Ανδρόνικο υπέθεσα, αρχικά, πως είχα να κάνω με μια αυτόχρημα αρνητική προσωπικότητα, ένα τέρας φιλοδοξίας, ένα φιλήδονο κτήνος, έναν εγκληματία. Μια πιο προσεκτική όμως ματιά στα...

[...] Ήδη από διετίας είχαν συμφωνήσει ο κύριος Βρυώνης με τον αξέχαστο Νίκο Οικονομίδη να οργανωθεί η επιστημονική αυτή συνάντηση και να αφιερωθεί στον 11ο αιώνα. Η αρχική σκέψη ήταν να συμπεριληφθεί και η μακρά βασιλεία του Αλεξίου Κομνηνού. Ωστόσο, κατά την περαιτέρω μελέτη των σημαντικότερων ζητημάτων της περιόδου, αποφασίστηκε να περιορίσουμε τη θεματική στην πεντηκονταετία 1025-1081 και να δώσουμε στο πρόγραμμα έναν χαρακτηριστικό τίτλο: "Η αυτοκρατορία σε κρίση". Βέβαια, η έννοια της κρίσης προσφέρεται για πολλαπλές χρήσεις και ερμηνείες, είναι δε στους ειδικούς ιστ...

Ο Μυστράς, η βυζαντική πρωτεύουσα του Μοριά, ή αλλιώς της Πελοποννήσου, που τα ερείπιά του είναι διασπαρμένα στην πλαγιά ενός μικρού λόφου στους πρόποδες της οροσειράς του Ταϋγέτου, ιδρύθηκε τον δέκατο τρίτο αιώνα, μετά την κατάκτηση της χερσονήσου από τους Φράγκους. Η Σπάρτη, λίγα χιλιόμετρα μακρύτερα στην πλούσια κοιλάδα του Ευρώτα, ήταν μια πόλη φημισμένη από την εποχή της ωραίας Ελένης και έγινε ο αγαπημένος τόπος διαμονής των Φράγκων πριγκίπων. Για να την προστατεύσει από τις ανυπότακτες ορεινές φυλές, ο Γουλιέλμος ο Βιλλαρδουΐνος, πρίγκιπας της Αχαΐας, έκτισε το 1249...

Υπήρξε όντως πόρνη ή μήπως τη σκοτεινή φήμη που συνοδεύει τη δόξα της τη χρωστάμε στον λίβελο του ιστορικού της εποχής της, του Προκόπιου; Πώς η ακατανίκητη γυναικεία γοητεία της μεταμορφώθηκε σε δύναμη εξουσίας; Ποια ήταν η γυναίκα εκείνη που τόλμησε να πει ότι "Η εξουσία είναι ένα υπέροχο σάβανο" όταν ο Μέγας Ιουστινιανός ετοιμαζόταν να δραπετεύσει νύχτα από το Μέγα Παλάτιον, για να γλιτώσει απ' τους στασιαστές του "Νίκα"; Με ποιον τρόπο επηρέασε τις θεολογικές διαμάχες του καιρού της; Ο Πάολο Τσεζαρέτι μας δίνει την πληρέστερη βιογραφία της και συγχρόνως το πορτραίτο μι...

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου παρελαύνουν με τη μορφή αυτοτελών αφηγήσεων μερικές από τις πιο δραματικές στιγμές της Βυζαντινής Ιστορίας και των πρωταγωνιστών της. Οι στιγμές αυτές δεν είναι τόσο γνωστές ούτε στο ευρύτερο αναγνωστικο κοινό ούτε στους μαθητές του Γυμνασίου και του Δημοτικού που διδάσκονται την Ιστορία του Βυζαντίου. Στην υπερχιλιετή ζωή της Βασιλεύουσας, γύρω από τον αυτοκρατορικό θρόνο πλέχτηκαν, πολλές φορές , τα πιο αιματηρά δράματα για χάρη της εξουσίας και του ερωτικού πάθους, ενώ μπροστά στα απόρθητα τείχη της θρυλικής Πόλης γονάτισαν οι πιο πολεμοχα...