Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το Βυζάντιο του Καρόλου Ντιλ είναι ένας ζωντανός κόσμος. Τον χτίζουν οι καθημερινές ιστορίες των ηγεμόνων του, αλλά και των αστών του, ο αγώνας για την εξουσία, το πάθος για τη θρησκευτική πίστη, οι ερωτικοί ανταγωνισμοί, οι μικρές και οι μεγάλες φιλοδοξίες. Γραμμένο με την πένα του μεγάλου βυζαντινολόγου, ο οποίος σήμερα πια θεωρείται κλασικός, το βιβλίο αυτό οδηγεί τον αναγνώστη στις απόκρυφες διαδρομές μιας εποχής που γοητεύει τόσο με τη λάμψη της, όσο και με τις σκιές της. Τα πρόσωπα του Ντιλ, αν και ιστορικά τεκμηριωμένα, συγκινούν σαν μυθιστορηματικοί χαρακτήρες.

Στην ίδια σειρά ομιλιών έγινε ήδη λόγος για Δυτικούς σταυροφόρους και κατακτητές, για Γότθους, Άραβες, Σέρβους και Τούρκους πολεμιστές και για τις συγκρούσεις ή τις σχέσεις τους γενικότερα με τους Βυζαντινούς μέσα στον ευρύτερο βυζαντινό χώρο και στα κατά καιρούς όριά του. Με την σημερινή ομιλία θα προσδιορίσουμε κατ' άλλον τρόπο τις επαφές Βυζαντινών και ξένων στον ίδιο γεωγραφικό χώρο και θα δούμε αφ' ενός ξένους εγκατεστημένους στη βυζαντινή επικράτεια και αφ' ετέρου Βυζαντινούς, Ρωμαίους πολίτες δηλαδή, σαν "ξένους" μέσα στο κατακτημένο από ξένους ηγεμόνες βυζαντινό χώρ...

Τριάντα επτά συνάδελφοι και φίλοι του Νίκου Οικονομίδη δέχθηκαν να συμπράξουν στη συγγραφή ενός τόμου στη μνήμη του υπό το συμβατικό τίτλο "Βυζάντιο. Κράτος και κοινωνία". Ο τίτλος είναι συμβατικός με τη έννοια ότι στο βιβλίο περιέχονται μεν συνεργασίες που ανήκουν στον κύκλο των ζητημάτων για τα οποία ο τίτλος αυτός προϊδεάζει τον αναγνώστη και που αντιστοιχεί σε μέρος των ευρέων επιστημονικών ενδιαφερόντων του αείμνηστου Νίκου, οι συνεργασίες αυτές καθ' αυτές δεν απαρτίζουν ωστόσο θεματική σύνθεση. [...] (Από τον πρόλογο του βιβλίου)

Το βιβλίο του Μάικλ Άνγκολντ αναφέρεται συνοπτικά στην ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η οποία διαδέχτηκε τη Ρωμαϊκή. Το Βυζάντιο ήταν μια ελληνική πόλη στο Βόσπορο που απέκτησε σημασία το 324 μ.Χ., όταν επανιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Μέγα και ονομάστηκε Κωνσταντινούπολη. Μια από τις υπερέχουσες πόλεις του Μεσαίωνα, η Κωνσταντινούπολη, η Βασιλεύουσα Πόλη των Βυζαντινών, έπαιξε ζωτικό ρόλο κατά το Μεσαίωνα, όπου εμφανίστηκαν τρεις ξεχωριστοί πολιτισμοί: ο βυζαντινός, ο δυτικοχριστιανικός και ο ισλαμικός. Το "Βυζάντιο - Η Γέφυρα από την Αρχαιότητα στ...

Το θέατρο στη χιλιόχρονη ιστορία του Βυζαντίου είναι σημείο αντιλεγόμενο. Στο τέλος του 19ου αιώνα ένα βιβλίο του Κωνσταντίνου Σάθα, το "Δοκίμιον περί του θεάτρου και της μουσικής των Βυζαντινών", προκάλεσε έντονες συζητήσεις και διαφωνίες σχετικά με την παρουσία του θεάτρου στην αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης. Πρόκειται για ένα θέμα, ακόμη και στις μέρες μας, άγνωστο στο ευρύτερο κοινό αφού το ενδιαφέρον είλκυε ανέκαθεν το θέατρο της αρχαιότητας και το νεότερο. Σήμερα, η προσπάθεια του Σάθα κατανοείται στο ιδεολογικό πλαίσιο της συνέχειας από την αρχαιότητα εώς το νεότερο ελλ...

Στη δεύτερη σειρά των βυζαντινών πορτραίτων του ο Κάρολος Ντιλ μας μεταφέρει στην καθημερινότητα της εποχής όπου οι Φράγκοι και οι Βυζαντινοί ανακάλυπταν ο ένας τον άλλο. Οι πολιτικοί γάμοι και οι δολοπλοκίες, οι έρωτες και οι συνωμοσίες άνοιξαν τον δρόμο γι' αυτό που, εκ των υστέρων, εξελίχθηκε στη σύγκρουση δύο πολιτισμών συγγενών μεταξύ τους και όμως τόσο διαφορετικών, της λατινικής Δύσης και της Ανατολικής Αυτοκρατορίας. Ο κόσμος στον οποίο μας μεταφέρει ο Ντιλ μοιάζει με το εργαστήριο όπου δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις γι' αυτή τη σύγκρουση, της οποίας τους μακρινούς...

Το ιστορικό έργο του Γεωργίου Ακροπολίτη, η "Χρονική συγγραφή", πραγματεύεται τα γεγονότα από το 1203 ως το 1261. Παρουσιάζει την παλινόρθωση της βυζαντινής αυτοκρατορίας μετά την άλωση από τους Σταυροφόρους, το 1204. Έζησε από κοντά ένα μεγάλο μέρος των γεγονότων και οι σημερινές γνώσεις μας για την εποχή εκείνη βασίζονται κυρίως στη διήγησή του. Ο συγγραφέας σκιαγραφεί με αριστουργηματικό τρόπο τον περίπλοκο συσχετισμό δυνάμεων, μετά την πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, και τους ακατάπαυστους αγώνες που διεξήγαν όλοι εναντίον όλων. Με ανάγλυφο τρόπο παρουσιάζει τη συστ...

Στις 30 Μαρτίου 1282, την ώρα που οι καμπάνες του Παλέρμο καλούσαν τους πιστούς στους Εσπερινούς, οι Σικελοί πολίτες κατέσφαξαν τη φρουρά και τα μέλη της Κυβέρνησης του Ανδεγαυού Βασιλιά τους. Αυτά τα γεγονότα, μικρής σημασίας εκ πρώτης όψεως, συνέβησαν σε μια κρίσιμη καμπή της Ιστορίας. Ο Runciman θεωρεί το περιστατικό αυτό σαν αποκορύφωμα της γλαφυρής, όπως πάντα, διήγησής του που καλύπτει όλη την περιοχή της Μεσογείου, κατά το 13ο αιώνα και τονίζει το σημαντικό ρόλο που έπαιξε το επεισόδιο αυτό στην Ιστορία του Βυζαντίου.

[...] Το Ερευνητικό Πρόγραμμα του Ι.Β.Ε. "Βυζάντιο και Δύση" αποφάσισε να οργανώσει διεθνές επιστημονικό Συμπόσιο με θέμα "Χρήμα και αγορά στην εποχή των Παλαιολόγων". Σκοπός του Συμποσίου ήταν η μελέτη θεμάτων της ιστορίας του διεθνούς εμπορίου και της οικονομίας στην Ανατολική Μεσόγειο από τον 13ο μέχρι και τον 15ο αιώνα. Η νομισματική πολιτική, η νομισματοκοπία και η κυκλοφορία του νομίσματος, οι μιμήσεις αλλά και η κιβδηλία νομισμάτων, η συναλλακτική πρακτική, η εγκατάσταση εμπορικών σταθμών και η ανάπτυξη κέντρων διαμετακομιστικού εμπορίου, η οργάνωση της τοπικής και τ...

Η χιλιετία που καλύπτει η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είναι ίσως οι λιγότεροι γνωστοί χρόνοι της ελληνικής ιστορίας. Γνωρίζουμε πολλά για τους συνεχείς πολέμους της, τους μεγάλους αυτοκράτορες, τους μεγάλους ιεράρχες. Αλλά γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα για το μέγα πολιτισμό της Αυτοκρατορίας, που υπήρξε ασφαλώς το πρώτο στην ιστορία οργανωμένο κράτος δυτικοευρωπαϊκής μορφής· με μέση, ανώτερη και ανώτατη παιδεία, με κρατικό μηχανισμό, οικονομική πολιτική, βιομηχανία, ναυτιλία, εξωτερικό και εσωτερικό εμπόριο, κοινωνική πρόνοια, γράμματα και τέχνες. [...]

Ο τόμος αυτός μας δίνει αναλυτικά στοιχεία για την ιστορία και την αρχιτεκτονική του Βυζαντίου, καθώς και για τον μεσολαβητικό ρόλο που διαδραμάτισε η Κωνσταντινούπολη ανάμεσα στην Ανατολή και στη Δύση.

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται με αφηγηματικό τρόπο η υστεροβυζαντινή περίοδος (1025-1461 μ.Χ.) από την επαύριον του θανάτου του πολέμαρχου κατακτητή Βυζαντινού ηγεμόνα Βασιλείου Β΄ "Βουλγαροκτόνου" ως την πτώση του τελευταίου μετά την Άλωση του 1453 βυζαντινού προπυργίου, της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, στους Οθωμανούς Τούρκους. Την αφήγηση ακολουθούν αναλυτικοί πίνακες κοσμικών και εκκλησιαστικών ηγεμόνων του Βυζαντίου και των γειτονικών εθνών/κρατών, καθώς και αναλυτική βιβλιογραφία αυτοτελών ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων βοηθημάτων, ενημερωμένη ως το έτος 2002. Το έ...

Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί τις διπλωματικές, πολιτιστικές και εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Κωνσταντινούπολης και της Βενετίας από την ίδρυση της Βενετικής δημοκρατίας μέχρι την πτώση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Δείχνει πως οι Βενετοί, ενώ ήταν απόμακροι υπήκοοι και σύμμαχοι της Κωνσταντινούπολης, επωφελήθηκαν από την Τέταρτη Σταυροφορία το 1024 και, παρά τη θανάσιμη αντιζηλία τους με τους Γενοβέζους, απέκτησαν δική τους αποικιακή αυτοκρατορία και κατέληξαν να ελέγχουν εξολοκλήρου τη βυζαντινή οικονομία. Παράλληλα, ο συγγραφέας υπογραμμίζει τους σπουδαιότερους πολιτιστικο...

Επί χίλια χρόνια η Νέα Ρώμη υπήρξε για τους χριστιανούς της Ανατολής ό,τι η Πρεσβυτέρα Ρώμη για τους χριστιανούς της Δύσης και η υπερηφάνειά τους για τη σταθερότητα και την ασφάλειά της ήταν μεγάλη. Μόνο μία και μοναδική φορά στην ιστορία της είχε αλωθεί... Στα μάτια όλων των Ελληνοφώνων ήταν απαράμιλλη και υποδειγματική, η έδρα της φιλοσοφίας και κάθε είδους γνώσης των επιστημών, της αρετής και ό,τι καλύτερου υπήρχε. Τώρα όλα είχαν αλλάξει. Οι νέοι κατακτητές ήταν Ασιάτες... Η πρωτεύουσα είχε ματαβληθεί σε έρημο... Εκείνη, γράφει ο Κριτόβουλος, που είχε προηγουμένως κυβερν...

Οι επιπτώσεις της Τέταρτης Σταυροφορίας επί του ευρωπαϊκού πολιτισμού υπήρξαν εξ ολοκλήρου καταστρεπτικές. Η λάμψη του ελληνικού πολιτισμού, την οποία το Βυζάντιο συντηρούσε επί εννέα αιώνες μετά από την επιλογή της Κωνσταντινούπολης ως πρωτεύουσας, έσβησε ξαφνικά... Το έγκλημα της Τέταρτης Σταυροφορίας παρέδωσε την Κωνσταντινούπολη και τη Βαλκανική Χερσόνησο σε έξι αιώνες βαρβαρότητας... Προκειμένου να αντιληφθούμε την πλήρη σημασία της λατινικής κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης, πρέπει να προσπαθήσουμε να συνειδητοποιήσουμε ποιoς θα ήταν σήμερα ο πολιτισμός της Δυτικής Ευ...

Στη συλλογή αυτή των είκοσι πέντε ιστορικών δοκιμίων παρουσιάζονται ποικίλα ζητήματα βυζαντινής, μεσαιωνικής και ισλαμικής ιστορίας και πολιτισμού, τα οποία κινούνται γύρω από τον κεντρικό άξονα των σχέσεων του μεσαιωνικού Ελληνισμού με τον δυτικοευρωπαϊκό κόσμο, καθώς και με τον κόσμο της προϊσλαμικής και ισλαμικής Ανατολής.