Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένα κεντρικό σημείο κάθε έρευνας πάνω στο έργο του Βιτγκενστάιν είναι η μετάβαση της σκέψης του από την πρώιμη φιλοσοφία της Λογικοφιλοσοφικής Πραγματείας στα όψιμα πορίσματα των Φιλοσοφικών Ερευνών. Οι "Φιλοσοφικές Παρατηρήσεις" είναι χρονολογικά τοποθετημένες ανάμεσα στα δύο παραπάνω έργα και δίνουν στον ερμηνευτή το κλειδί ή τα κλειδιά για να κατανοήσει τη μετάβαση αυτή και συνάμα να εμβαθύνει στις απόψεις του φιλοσόφου πάνω στην υφή της γλώσσας, του πνεύματος και των μαθηματικών. Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες φιλοσοφικές μελέτες του αιώνα μας.

Σ΄ένα συνέδριο αφιερωμένο στη μνήμη του George Lichtheim αποτελεί ριψοκίνδυνο πράγματι εγχρείρημα να επιχειρήσει κανείς μιαν ανάλυση της σχέσης ανάμεσα στον Γκέοργκ Λούκατς και τη Σχολή της Φραγκφούρτης. Διότι κάνοντας κάτι τέτοιο είναι υποχρεωμένος να διατρέξει ένα μεγάλο μέρος του δρόμου εκείνου που με τόση άνεση διένυσε ο Lichtheim στην εργασία του "Από τον Μαρξ στον Χέγκελ", και αλλού. Αντί να προσπαθήσω να ανταγωνιστώ τη σφαιρικότητα και τη συνθετική δύναμη που διακρίνουν τα δοκίμια του βιβλίου αυτού καθώς και το μεγαλύτερο μέρος του έργου του Lichtheim προτίμησα να...

Το κείμενο του Πωλ Φεγεράμπεντ "Δημοκρατικός σχετικισμός" αποτελεί αυτοτελή ενότητα του δοκιμίου του "Σημειώσεις για τον σχετικισμό" και περιέχεται στο βιβλίο του "Αποχαιρετισμός στον Λόγο" ("Farewell to reason", Verso, 1987). Δημοσιεύεται με αφορμή τον εορτασμό των 2.500 χρόνων από την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας στην Πόλη της Αθήνας που αποτελεί σταθερό άξονα αναφοράς του συγγραφέα.

Η επιλογή της παρουσίασης των δύο κειμένων του Μερλώ-Ποντύ που περιλαμβάνονται στον μικρό αυτό τόμο, πέρα του ότι μας δίνει τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο Γάλλος φιλόσοφος αντιλαμβάνεται το έργο τέχνης, την αισθητική στάση και τη σημασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας, μας επιτρέπει επίσης να ακολουθήσουμε τα ίχνη της πορείας της σκέψης του από την εποχή της "Φαινομενολογίας της αντίληψης" (1945) μέχρι την προβληματική του "Ορατού και του αόρατου" (έργου που την ολοκλήρωσή του εμπόδισε ο πρόωρος θάνατος του φιλοσόφου) το 1961. Την εξέλιξη και τις εν...

[...] Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον δοκίμιό του Περί του τραγικού φαινομένου, ο Σέλερ είναι φυσικό να μη συναρτά σχεδόν καθόλου την περί τραγικού θέση του με το αντίστοιχο αισθητικό φαινόμενο. Για τον Σέλερ, όχι μόνο το τραγικό δεν συνιστά μια πρωταρχική αισθητική κατηγορία, αλλά και είναι αμφίβολο αν υφίσταται ποτέ ως αμιγώς αισθητικό φαινόμενο. Για τον λόγο αυτό, ο φιλόσοφος δεν επικαλείται παρά ελάχιστα τραγικά δεδομένα από τον χώρο του θεάτρου, τα οποία, ακόμη κι αν απουσίαζαν εντελώς, δεν θα έβλαπταν σχεδόν καθόλου το κείμενο: ένα κείμενο που δεν επιδιώκει να μας διαφωτίσε...

Θ' αρχίσουμε όχι βιογραφικά ούτε εργογραφικά αλλά συμβολαιογραφικά, ανοίγοντας την διαθήκη του Εδμόνδου Χούσσερλ. Διαβάζουμε σε ένα από τα τελευταία του κείμενα (1935): "Η πολυσυζητημένη σήμερα και κυρωμένη σε αναρίθμητα συμπτώματα της παρακμής της ζωής "κρίση του ευρωπαϊκού είναι" δεν είναι κάποιο σκοτεινό πεπρωμένο, κάποια αδιάγνωστη μοίρα, αλλά γίνεται κατανοητή και μπορεί να αντικρυσθεί στο φόντο της φιλοσοφικώς ανακαλύψιμης τελολογίας της ευρωπαϊκής ιστορίας. Προϋπόθεση όμως αυτής της κατανόησης είναι να συλληφθεί προηγουμένως το φαινόμενο "Ευρώπη" κατά τον κεντρικό πυ...

Η "Πλάτωνος Φαρμακεία", αυτόνομο δοκίμιο από τον τόμο "La dissemination" (1972), είναι μία από τις σημαντικότερες στη σύγχρονη σχέψη αναγνώσεις της πλατωνικής φιλοσοφίας και συνάμα μια προνομιακή - για τον Έλληνα αναγνώστη - εισαγωγή στο έργο του Derrida. Με αφετηρία μια εκ του σύνεγγυς ανάγνωση του "Φαίδρου" και του μύθου για την καταγωγή της γραφής, ο Derrida επιχειρεί μια κριτική αποδόμηση του πλατωνισμού, δηλαδή της φιλοσοφικής παράδοσης που εγκαινιάζει ο Πλάτων, και η οποία, με μια παλινδρομική κίνηση αφαίρεσης, αποσπάται από το κείμενο των διαλόγων και συγκροτείται ω...