Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το αίνιγμα του θανάτου, όπως και το ανεξήγητο του έρωτα, δεν φωτίζονται με τον ατομοκεντρισμό των απαιτήσεων της νόησης, φωτίζονται μόνο από την οδό της μετοχής. Και η μετοχική γνώση κερδίζεται μόνο μέσα από το άθλημα της ελευθερίας, δηλαδή της ερωτικής αυτοπαραίτησης και αυτοπροσφοράς. Μια υποχρεωτική αθανασία θα ήταν μια εξ ορισμού κόλαση. Η μόνη αιώνια μη-κόλαση που μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους είναι: να υπάρχεις, επειδή ελεύθερα θέλεις να υπάρχεις, με πληρέστερη χαρά της ύπαρξης τον έρωτα. Είναι το εκκλησιαστικό ευ-αγγέλιο.

Το βιβλίο του P.K. Feyerabend "Ενάντια στη μέθοδο" είναι το δεύτερο μιας σειράς που, όπως γράψαμε ήδη στο αντίστοιχο σημείωμα της "Δομής των επιστημονικών επαναστάσεων" του T.S. Kuhn, "αποτελεί απόπειρα εισαγωγής στις σύγχρονες απόψεις για τη μέθοδο και την εξέλιξη των επιστημών". Ηγετική μορφή (μαζί με τους Kuhn, Hanson, Toulmin) του νέου επιστημολογικού ρεύματος της δεκαετίας του ΄60, ο Feyerabend ακολούθησε μια πιο αργή αλλά πολύ πιο ακραία ριζοσπαστικοποίηση. Το "Ενάντια στη μέθοδο", ένα προκλητικό πολεμικό κείμενο, ανανέωσε τον προβληματισμό γύρω από την εξέλιξη της ε...

Το requiem δεν προτείνεται εδώ ως πένθιμη διαπίστωση, αλλά ως η επιβεβαίωση του τέλους της Νεωτερικότητας μέσα από την ιστορική της ολοκλήρωση και τη βιωματική εμπειρία του γήρατός της. Μια σειρά από ερωτήματα, και οι προτεινόμενες απαντήσεις, οριοθετούν τη συγγραφική διαδρομή: Ποιες είναι οι πολιτικές ελίτ σήμερα; ποιός ο προσανατολισμός; Από τί αντικαταστάθηκαν οι νεωτερικοί μύθοι, που με τη σειρά τους είχαν αντικαταστήσει τους θρησκευτικούς του Μεσαίωνα; Που οδήγησε η "απομάγευση" του κόσμου; Ο σύγχρονος άνθρωπος, κατά πόσον απέβαλε σκοτεινούς δεσμούς θρησκείας, εμμονές...

Το ανά χείρας βιβλίο ανατέμνει τις πολλαπλές όψεις της ανθρώπινης πράξης. Η διαλεκτική ελευθερίας και εντολής, Λόγου και κράτους, νόμου και τυραννίας, η ευθραυστότητα της βούλησης, η συνάρθρωση της ευθύνης με την αρετή, η έννοια του προσώπου, της θρησκείας και του Θεού, τίθενται στον ανοιχτό ορίζοντα της φιλοσοφικής διερώτησης. Ο Εμμανουήλ Λεβινάς προσέρχεται με σεβασμό στο σχολείο των Ελλήνων κλασικών, τους μελετά και τους σχολιάζει εμβριθώς, αναδεικνύει την ένταση, αλλά και τον βαθύ και ακατάλυτο δεσμό Αθήνας και Ιερουσαλήμ, Φιλοσοφίας και Πίστης, Λόγου και Ηθικής. Η η...

Με ποια έννοια η αντίληψη της ελεύθερης βούλησης και της ηθικής υπευθυνότητας απασχολεί τα ανθρώπινα υποκείμενα; Κάτω από ποιες συνθήκες το άτομο είναι ελεύθερο να πράξει αυτό το οποίο επιθυμεί και ελεύθερο να επιλέξει η συγκεκριμένη επιλογή να αποτελέσει μέρος της δικής του βούλησης; Κάτω από ποιες συνθήκες το άτομο, ως πρόσωπο, ευθύνεται για την πραγματοποίηση συγκεκριμένων πράξεων και την επιλογή αποφάσεων οι οποίες συγκροτούν τη βούλησή του; Κάτω από ποιες συνθήκες το άτομο είναι ηθικά υπεύθυνο για τις πράξεις και τις επιλογές του; Η παρούσα μελέτη αποτελεί μια προσ...

Ο ανθρώπινος βίος ορίζει την παρουσία και την διάρκειά του "εντός" ενός πλαισίου παρελθόντος, παράδοσης και κληρονομιάς, σε μια βραδύτητα αιώνων. Η φρενήρης επιτάχυνση του χρόνου και η πλημμυρίδα δεδομένων εκ μέρους της σύγχρονης επιστήμης, τεχνολογίας, οικονομικής πρωτοκαθεδρίας, πολιτικής αδράνειας, διαμορφώνουν ένα ογκώδες "εκτός", που εισβάλλει στο "εντός" για να το ανασκευάσει, όταν δεν το καταργεί. Έχοντας χαρτογραφήσει και δεσμεύσει τα ανθρώπινα, κάθε ατόμου ξεχωριστά, διαχειρίζεται και παγιώνει ένα προκαθορισμένου μέλλοντος "εντός". Ο άνθρωπος, υποκείμενο υποχρεώσεω...

Το κολοσσιαίο μέγεθος του πλήθους, η δυσφορία από το συνωστισμό στις δαιδαλώδεις διαδρομές της μεγαλούπολης, η αδιαφορία και η ανωνυμία των μαζοϋποκειμένων που "μαίνονται" γύρω από την ασύλληπτη πολυμορφία των καταναλωτικών κέντρων της Μητρόπολης, αναζητώντας έστω και μια στιγμή διαφοράς, που όμως δεν είναι παρά το παραμορφωτικό προσωπείο της ομογενοποίησης, η αβάσταχτη ανία που επιφέρει ο μηχανικός καταμερισμός των πράξεων και των δραστηριοτήτων και ο οποίος ακολουθεί πιστά τον καταμερισμό της εργασίας και την τάξη των αρμοδίων ειδικών, βυθίζοντας το μαζοϋποκείμενο στην απ...

Το βιβλίο του Στέφανου Ροζάνη "Εκδοχές της πόλης" αποτελεί μια στοχαστική περιπλάνηση στον δαιδαλώδη τόπο της σύγχρονης μητρόπολης. Μια περιήγηση στην πολυμορφία και την πολυφωνία που η μεγαλούπολη φανερώνει προκειμένου να έλξει ερωτικά το πλήθος και συνάμα να μοιραστεί μαζί του τα θέλγητρα μιας ζωής που έχει τελεσίδικα αποκοπεί από το βάθος της προσωπικότητας του ατομικού υποκειμένου. Οι μεγαλουπόλεις σήμερα βρίσκονται στο κέντρο των κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων, αποτελούν έναν τόπο μετασχηματισμών και διεκδικήσεων, έναν χώρο όπου οι ταυτότητες συναντιούνται και...

H ιστορική και φιλοσοφική έρευνα του Μισέλ Φουκώ έχει περάσει από πολλά στάδια. Ο Todd May ακολουθεί την πορεία της από την πρώιμη "Ιστορία της Τρέλας" μέχρι τη μετά θάνατον δημοσίευση των διαλέξεών του στο College de France, και δείχνει ότι παρά τις συνεχείς μεταβολές, αυτό που εμπνέει και παραμένει σταθερό στο έργο του Φουκώ είναι το ερώτημα: "ποιοι είμαστε;". Με αυτό το ερώτημα ως οδηγό, το βιβλίο προσφέρει μία εντυπωσιακή σε εύρος και βάθος, και συνάμα εύληπτη, συνολική παρουσίαση του φουκωικού έργου και κομβικών εννοιών, όπως: - Η αρχαιολογία - Η γενεαλογία - O λόγο...

Ο Λυσιέν Γκολντμάν σχεδίασε να γράψει ένα βιβλίο για τον Λούκατς και τον Χάιντεγγερ όπου, αναφερόμενος στα πρώτα τους κυρίως γραφτά, θα έδειχνε τις συγγένειες και τις διαφορές ανάμεσα στους δύο τούτους διάσημους σύγχρονους φιλοσόφους και τη σημασία τους για την ευρωπαϊκή σκέψη. Ο πρόωρος χαμός του (τον Οκτώβριο του 1970) δεν τον άφησε να πραγματοποιήσει αυτό το σχέδιό του. Το μόνο που πρόλαβε είναι η "Εισαγωγή στον Λούκατς και τον Χάιντεγγερ" - κι αυτή όχι τελειωμένη - που την έγραψε τον Αύγουστο του 1970, όπου καταστρώνει τις βασικές θέσεις του. Είναι το κείμενο που...

Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας εξετάζει τις ηθικές αρχές που διέπουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Αναλύει θέματα όπως είναι η σύγκρουση υποχρεώσεων, τα καθήκοντα προς τον εαυτό μου και τους άλλους, το πρόβλημα της ελευθερίας της βούλησης και του ντετερμινισμού. Εισέρχεται σε θέματα μετα-ηθικής και ερευνά κατάπόσον οι ηθικές δηλώσεις είναι πραγματικές προτάσεις, όπως τα υπόλοιπα είδη πραγματικών προτάσεων, ή αξιολογικές κρίσεις. Τέλος εξετάζει τις σχέσεις της ηθικής με δύο άλλους χώρους του επιστητού, την επιστήμη και τη θρησκεία. Εν ολίγοις, πρόκειται για μια συστηματική και εμ...

Στις αρχές του εικοστού αιώνα, ο Έντμουντ Χούσερλ εγκαθιδρύει ένα από τα μεγαλύτερα ρεύματα της σύγχρονης φιλοσοφίας, τη Φαινομενολογία. Εντός της φαινομενολογικής παράδοσης, με την πιο στενή ή και με ευρύτερη έννοια, κινήθηκαν έκτοτε εξαιρετικά σημαντικοί φιλόσοφοι, όπως ο Μαξ Σέλερ, ο Μάρτιν Χάιντεγκερ, ο Μωρίς Μερλώ-Ποντύ, ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ, η Χάνα Άρεντ, ο Εμμανουέλ Λεβινάς. Χωρίς αμφιβολία, η ορθή κατανόηση του ξεχωριστού χαρακτήρα και της συνεισφοράς αυτού του σπουδαίου φιλοσοφικού ρεύματος, απαιτεί την αποσαφήνιση των θεμελίων της φαινομενολογικής μεθοδολογίας και στάσ...

Στο βιβλίο αυτό, εκ πρώτης όψεως, έχει κανείς την αίσθηση ότι ο Torrance γράφει για τον πολιτισμό εν γένει, δηλαδή για τη θρησκεία, για την επιστήμη, για τους κοινωνικούς θεσμούς, για τη γλώσσα, για την υλική και ψυχική συνθήκη της ανθρώπινης ύπαρξης ως μια διευρυμένη ανθρωπολογική προσέγγιση. Μια προσεκτικότερη ματιά, όμως, πείθει ότι αντικείμενο του βιβλίου του είναι αυτό που διέπει την ανθρώπινη συνθήκη, αυτό που ο ίδιος ονομάζει "πνευματική αναζήτηση" ή "υπέρβαση". Ειδικότερα, αυτή η αναζήτηση ή υπέρβαση θεμελιώνει και ακυρώνει το πεδίο του θρησκευτικού, το ξεπερνά και...

Aν συγκρίνει κανένας τους ορισμούς της μεταφυσικής με τις αντιλήψεις για το απόλυτο, διακρίνει πως οι φιλόσοφοι συμφωνούν μεταξύ τους και μάλιστα παρά τις φανερές διαφοροποιήσεις τους ως προς το ότι διακρίνουν δυο βαθιά διαφορετικούς τρόπους γνώσης ενός πράγματος. Ο πρώτος τρόπος οδηγεί στην περιστροφή γύρω απ' το οριζόμενο πράγμα, ενώ ο δεύτερος εισάγει στο ίδιο το πράγμα. Ο πρώτος εξαρτάται απ' το σημείο στο οποίο τοποθετούμαστε και απ' τα σύμβολα με τα οποία εκφραζόμαστε. Ο δεύτερος δεν έχει "τόπο" και δε στηρίζεται σε κανένα σύμβολο, θα λέγαμε πως η πρώτη γνώση σταματά...

Ο Μάρτιν Χαϊντεγκερ (1889-1976), κορυφαίος διανοητής του εικοστού αιώνα, δίνει ένα νέο προσανατολισμό στη φιλοσοφική επίγνωση και την ιστορία της εποχής μας. Η σκέψη του, γνήσια κατάληξη του δυτικού φιλοσοφικού στοχασμού, οδηγεί στην κατάρρευση της κλασικής οντολογίας, και στην ανάγκη επιστροφής στις αρχέγονες πηγές, αρχίζοντας από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, τον Αναξίμανδρο, τον Ηράκλειτο και τον Παρμενίδη. Στο παρόν κείμενο επιχειρείται η επανατοποθέτηση της οντολογικής απορίας με την προσπάθεια ερμηνείας του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, του φιλοσοφικού και του τραγικ...