Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Το έργο εμπεριέχει τρία σαφώς οριοθετημένα -βάσει του θέματος και της μεθόδου- μέρη. Το πρώτο, αφιερωμένο στην μνήμη και στα μνημονικά φαινόμενα, τίθεται υπό την αιγίδα της φαινομενολογίας με την χουσσερλιανή έννοια του όρου. Το δεύτερο, που αναφορά έχει την ιστορία, υπάγεται σε μία επιστημολογία των ιστορικών επιστημών. Το τρίτο, που κορυφώνεται σε έναν στοχασμό πάνω στην λήθη, εντάσσεται στα πλαίσια μιας ερμηνευτικής της ανθρώπινης ιστορικής συνθήκης που είναι η δική μας. Τα τρία αυτά μέρη δεν κάνουν ωστόσο τρία βιβλία. Παρά το γεγονός ότι τα τρία κατάρτια φέρουν διαπ...

Ένας ζωντανός διάλογος ανάμεσα στον δημοφιλή Έλληνα στοχαστή και φιλόσοφο Χρήστο Γιανναρά και τον κύριο μεταφραστή των έργων του στα αγγλικά, Norman Russell. Το βιβλίο αποτελεί μία εξαιρετική εισαγωγή στην θεωρία του Χρήστου Γιανναρά και μια ευκαιρία για τους γνώστες του έργου του, να ερευνήσουν σε βάθος τη σκέψη του.

Η μοντέρνα εποχή τελείωσε και αρχίζει η μεταμοντέρνα κατάσταση. Με την διατύπωση αυτή ο συγγραφέας συνοψίζει μια σειρά θεμελιακών αλλαγών, που τις αναλύει με αφετηρία το πρόβλημα της γνώσης μέσα στις αναπτυγμένες κοινωνίες. Αν η μοντέρνα εποχή, δηλ. η εποχή του Διαφωτισμού και των ιδεολογιών της χειραφέτησης, πίστευε σε μια γνώση δεμένη με την καθαρή έρευνα της αλήθειας και με την ανάπτυξη της προσωπικότητας, η μεταμοντέρνα εποχή, όπως διαμορφώνεται μέσα στις συνθήκες της πληροφορικής, υποτάσσει την γνώση και την έρευνα στην αρχή της αποδοτικότητας, διαλύοντας έτσι τα προηγ...

Ο Ζακ Ντερριντά εισηγείται μια πρακτική της φιλοσοφίας ως αποκατασκευής (αποδόμησης) των θεολογικού χαρακτήρα παραδοσιακών εννοιών της, όπως η αμεσότητα της "φωνής" και η έννοια του "σημείου", στις οποίες στηρίζεται κάθε ιδεαλιστική σημασιολογία. Μια τέτοια σκέψη κινδυνεύει πάντα να παρεξηγηθεί. Όταν αρνείται, στη "Λευκή μυθολογία" (1971), την έννοια της μεταφοράς, επειδή ανήκει και αυτή σε εκείνες που χρήζουν αποκατασκευής, φίλοι και εχθροί θα σπεύσουν να συμπεράνουν ότι, για τον Ντερριντά, όλα είναι μεταφορές... Δύο ειδικοί του φιλοσοφικού κλάδου της ρητορικής, που ασχο...

Η κριτική του Λόγου και της μεταφυσικής αποτελεί το κύριο πυλώνα του φιλοσοφικού στοχασμού του Αντόρνο και του Νίτσε. Η ριζοσπαστική κριτική που ασκεί ο Αντόρνο στην "Διαλεκτική του Διαφωτισμού" εδράζεται στην αντιπαράθεση με την κυρίαρχη εργαλειακή ορθολογικότητα, η οποία μετατρέποντας τον Λόγο σε απλό υποχείριο της αυτοσυντήρησης, οδηγεί εαυτόν στην αυτοαναίρεση και τον πολιτισμό στη βαρβαρότητα. Εξίσου ριζικά επιτίθεται ο Νίτσε στον νεωτερικό Λόγο, ο οποίος φενακίζει τη σύγχρονη συνείδηση προσφέροντας της ακράδαντες "αλήθειες", αδιαφιλονίκητες κανονιστικές αρχές και πλασ...

Θ' αρχίσουμε όχι βιογραφικά ούτε εργογραφικά αλλά συμβολαιογραφικά, ανοίγοντας την διαθήκη του Εδμόνδου Χούσσερλ. Διαβάζουμε σε ένα από τα τελευταία του κείμενα (1935): "Η πολυσυζητημένη σήμερα και κυρωμένη σε αναρίθμητα συμπτώματα της παρακμής της ζωής "κρίση του ευρωπαϊκού είναι" δεν είναι κάποιο σκοτεινό πεπρωμένο, κάποια αδιάγνωστη μοίρα, αλλά γίνεται κατανοητή και μπορεί να αντικρυσθεί στο φόντο της φιλοσοφικώς ανακαλύψιμης τελολογίας της ευρωπαϊκής ιστορίας. Προϋπόθεση όμως αυτής της κατανόησης είναι να συλληφθεί προηγουμένως το φαινόμενο "Ευρώπη" κατά τον κεντρικό πυ...

Ο Karel Kosik δεν είναι μόνο ένας από τους πιο σημαντικούς φιλοσόφους του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα, αλλά και ένας απ' αυτούς οι οποίοι ενσάρκωσαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το πνεύμα της αντίστασης της κριτικής σκέψης. Είναι επίσης ένας ανάμεσα στους λίγους εκείνους οι οποίοι αντιστάθηκαν διαδοχικά στις τρεις μεγάλες δυνάμεις καταπίεσης της σύγχρονης ιστορίας: στο φασισμό, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '40, στο γραφειοκρατικό σταλινικό καθεστώς από το 1956, και στη δικτατορία της αγοράς από το 1989. Σε μια εποχή όπου τόσοι στοχαστές έχουν χάσει την αυτονομί...

Η κρίση της ευρωπαϊκής ύπαρξης έχει μόνο δύο διεξόδους: είτε την έκπτωση της Ευρώπης και την αποξένωσή της μακριά από το οικείο της ορθολογικό νόημα της ζωής, δηλαδή την κατάπτωσή της σε εχθρότητα απέναντι στο πνεύμα και σε βαρβαρότητα, είτε την αναγέννηση της Ευρώπης μέσα από τη φιλοσοφία και χάρη σε έναν ηρωισμό του λόγου που θα υπερβεί οριστικά τον νατουραλισμό. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος της Ευρώπης είναι η κόπωση. Αν δώσουμε τη μάχη ενάντια στον κίνδυνο των κινδύνων ως "καλοί Ευρωπαίοι", επιδεικνύοντας εκείνη την ανδρεία που δεν φοβάται ούτε και μια μάχη δίχως τέλος, τότε,...

Κομψότατος και σεβαστικός χαιρετισμός -με τα λόγια του ίδιου του ακαδημαϊκού: "αφιέρωσα τη ζωή μου σ’ αυτούς τους Μικρούς επειδή πάντα τους αγάπησα με βαθύ σεβασμό"- στη νέα γενιά. Μερικοί θα τον βρουν υπεραισιόδοξο. Και όμως, έχοντας πάντα κατά νου τι γίνεται στην υπόλοιπη όλο και πιο δικτυωμένη οικουμένη, ας δούμε επιτέλους τι συμβαίνει και στα δικά μας τα λημέρια. Χώρια τους όλο και πιο ευρηματικούς ιστότοπους, σφύζουν αυτήν τη στιγμή το κέντρο αλλά και οι περιφέρειες από νεανικά hubs, συνεργατικούς/συνδημιουργικούς χώρους. Σφυρηλατούνται όχι μόνον νέες μορφές γνώσης, επ...

Στο βιβλίο "Τι είναι αυτό που ονομάζουμε Σαρκοζύ;" ο Αλαίν Μπαντιού πρότεινε να ονομάσουμε "κομμουνιστική υπόθεση" αυτό που εμψύχωνε -από τη Γαλλική Επανάσταση και μετά- τις επαναστατικές πολιτικές ή πολιτικές χειραφέτησης. Η ετυμηγορία που επιχειρεί να επιβάλει η επίσημη ιστορία είναι ότι όλες οι προσπάθειες για την πραγμάτωση αυτής της υπόθεσης κατέληξαν σε τραγικές αποτυχίες, ενώ η ίδια η υπόθεση ακυρώθηκε από την Ιστορία. Το βιβλίο αυτό θέλει να εξετάσει άμεσα την περίφημη ιστορική απόδειξη αυτής της "αποτυχίας" διαμέσου τριών θεμελιακών παραδειγμάτων: της Παρισινής...

Στη σύγχρονη εποχή, παρά το γεγονός ότι οι αληθινές αλυσίδες έχουν εκλείψει, παρατηρούμε να δημιουργείται ένας νέος τύπος σκλάβου: είναι ο άνθρωπος που υποβάλλει τον εαυτό του σε εθελοντική εξάντληση. Στην Κοινωνία της κόπωσης (απρόσμενο best seller σε πολλές χώρες), ο διάσημος κορεάτης φιλόσοφος εκθέτει τους λόγους αυτής της αφύσικης συμπεριφοράς και εξηγεί με ποιον τρόπο οι κοινωνίες μας έχουν πέσει θύματα της κατάχρησης μιας και μόνο έννοιας: της "θετικότητας". Η έννοια αυτή, υποβοηθούμενη από την ψευδαίσθηση της "ελευθερίας επιλογής", παράγει κουρασμένους, αποτυχημέν...

Καμία λέξη δεν διατρέχει περισσότερο τον σύγχρονο δημόσιο λόγο απ’ όσο η λέξη "διαφάνεια". Σύμφωνα με τον Μπιουνγκ-Τσουλ Χαν, όποιος περιορίζει τη χρήση της αποκλειστικά σε θέματα διαφθοράς ή ελεύθερης διακίνησης της πληροφορίας, παραγνωρίζει την αληθινή της διάσταση. Η εμβέλεια της έννοιας "διαφάνεια" αποκαλύπτεται μόνον όταν της αποστερήσουμε το πρόσχημα της "καθαρότητας" και της "δημοκρατικότητας", και αφήσουμε να φανεί η αδιαφανής όψη της, αυτή που συνδέεται με την επιτήρηση και τον έλεγχο. Στη σύγχρονη εν πολλοίς πορνογραφική κοινωνία της επίδειξης του απόκρυφου, όπου...

Πότε ήταν η τελευταία φορά άραγε που ήρθατε πρόσωπο με πρόσωπο με ένα βιβλίο; Σπάνια ένα βιβλίο αποζητά και προϋποθέτει την αλλαγή του τρόπου σκέψης του αναγνώστη κατά την διάρκεια της ανάγνωσης, όσο και πέραν αυτής. Διότι περί τούτου πρόκειται το βιβλίο αυτό. Προσθέτει εντός του ο συγγραφέας μία νέα προτροπή και μάθηση. Μία επανεξέταση της ήδη προχωρημένης και κουρασμένης διαδικασίας που επιβάλλει η δυτική φιλοσοφία, και συγκεκριμένα η μεταφυσική της εμβέλεια, στην σκέψη. Πόσο κουρασμένοι είμαστε! Η μεταφυσική πρόταση της δυτικο-ευρωπαϊκής φιλοσοφίας έχει ταξιδέψει τους δρ...

'Οταν οι φιλόσοφοι στοχάζονται, πολύ συχνά λησμονούν να σκεφτούν το σώμα τους και κυρίως όλα όσα συσσωρεύουν σε αυτό μέσω της τροφής. Όμως ανάμεσα στο μυαλό και το στομάχι υπάρχει ένα πολύπλοκο πλέγμα σχέσεων και παραδοχών που η σκέψη δεν θα έπρεπε να παραβλέπει, θα μπορούσε ο Διογένης να είναι πολέμιος του πολιτισμού και των συνηθειών του αν δεν δοκίμαζε ωμό χταπόδι; Ο Ρουσό του "Κοινωνικού συμβολαίου" θα επιχειρούσε την απολογία της λιτότητας αν τα συνηθισμένα του γεύματα δεν αποτελούνταν αποκλειστικά από γαλακτοκομικά; Και ο Σαρτρ, με τα καβούρια να στοιχειώνουν τους εφι...

Υπάρχουν τα πράγματα με τον τρόπο που συνήθως τα αντιλαμβανόμαστε, ανεξάρτητα από εμάς, ή είναι περισσότερο προϊόν της φαντασίας μας; Και εάν ή όταν συμβαίνει το δεύτερο, γιατί συμβαίνει; Τί είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους να "βλέπουν" τα ιδία πράγματα με διαφορετικό τρόπο, και, πολλές φορές, να βλέπουν πράγματα που δεν υπάρχουν για κανέναν άλλον; Τι ωφελεί στους ανθρώπους το να πιστεύουν στην ύπαρξη εντελώς φανταστικών πραγμάτων, ανύπαρκτων "φαντασμάτων"; Και πως καταφέρνουν να συμβιβάζουν αυτήν την πίστη τους με τις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής τους, όπου είναι υπο...

Μια που η ευτυχία είναι ο στόχος όλων μας, αλλά κανείς από μας δεν γνωρίζει με σιγουριά ποιος είναι ο δρόμος που οδηγεί σ' αυτήν, είναι βέβαιο ότι το βιβλίο αυτό θα αποτελέσει πυξίδα για όσους πιστεύουν στην ύπαρξή της και ελπίζουν ότι θα την κατακτήσουν... Το εξαίρετο αυτό εγχειρίδιο συστηματοποιημένης κοινής λογικής, ευθύ, απλό και προσιτό σε όλους μας, μπορεί να αποτελέσει βασική βοήθεια για μια αναγέννηση του εαυτού μας. Αυτό που ο Ράσσελ αποκαλεί κοινή λογική, αποτελεί στην πραγματικότητα ασυνήθιστη σοφία. Το βιβλίο είναι ιδιαίτερα επίκαιρο στις μέρες μας, που χαρακτ...