Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα δοκίμια που συγκεντρώνονται σ' αυτόν τον τόμο αναφέρονται σε διάφορα θέματα, που δείχνουν να μην έχουν σχέση μεταξύ τους: την ψυχανάλυση, τη γλώσσα, τις κοινωνικές επιστήμες, την τεχνολογία, την πολιτική οικονομία. Ωστόσο τα συνέχει κατά βάθος μια κοινή έγνοια. Τα δοκίμια κατατείνουν στο να καταρρίψουν την οίηση της "επιστημονικότητας", έσχατου μύθου των προαιώνιων καταπιεστικών μηχανισμών που εξακολουθούν να υφίστανται. Κατατείνουν επίσης (και κυρίως) στο να καταδείξουν ότι αυτή η απόρριψη όχι μόνο δεν μας αφοπλίζει, αλλά είναι και αναγκαία προϋπόθεση για να αντιμετωπίσ...

Πέντε ζωηρά επεισόδια, μη τυπικές μορφές ζωής, στο βαρδάριο-παραβαρδάριο σκηνικό της Θεσσαλονίκης, τέλη της δεκαετίας του ’50 - αρχές της δεκατίας του ’60, ξετυλίγονται το ένα μετά το άλλο στο Πρώτο Μέρος του βιβλίου. Για να δώσουν τη σκυτάλη σε μια πέρα για πέρα τυπική συνέχεια: τη στοιχειώδη λογική του Δεύτερου Μέρους, με τους αφηρημένους κανόνες που είχαν, κατά βάθος, υπόψη τους οι επί σκηνής ήρωες και ηρωίδες εκείνης της επεισοδι(α)κής πραγματικότητας, κατά τις λεκτικές, και όχι μόνο, αντιδράσεις τους. Ζωντανή δράση και άκαμπτοι κανόνες σε διαλεκτική συνάντηση; Ναι, ακρ...

Στο επίκεντρο αυτής της μελέτης είναι το πρόβλημα της κοινωνικής λειτουργίας της τέχνης, με αναφορά στη σχέση της με την πολιτική. Ο συγγραφέας, αποδεχόμενος την αρχή για την αυτονομία του καλλιτέχνη από την πολιτική -την όποια πολιτική-, τονίζει ότι η παραβίασή της είναι σε βάρος της γνησιότητας της τέχνης και της κοινωνικής λειτουργίας της. Στο πνεύμα αυτό προβαίνει σε μια κριτική θεώρηση του σοσιαλιστικού ρεαλισμού με αναφορά στο Λούκατς και στη σχέση Λούκατς Μπρεχτ, που από τη δεκαετία του 1930 και μετά δέσποζε στις συζητήσεις για τη μαρξιστική αισθητική. Ο συγγραφέα...

Τα δύο κείμενα που περιέχονται σε αυτόν τον τόμο τα χωρίζει ένα διάστημα 23 χρόνων (1979-2002). Γράφτηκαν και τα δυο από διακεκριμένους πρόσφυγες από την πρώην Ανατολική Ευρώπη - ο Ferenc Feher είναι Ούγγρος, πρώην σύζυγος της Agnes Heller και μαθητής στη νεότητά του, όπως κι εκείνη, του ίδιου του Λούκατς· ο Krzysztof Ziarek, λίγο νεώτερος, είναι Πολωνός- στις Ηνωμένες Πολιτείες και συζητούν τρεις μεγάλες φιλοσοφικές μορφές του εικοστού αιώνα -τον Γκέοργκ Λούκατς, τον Τέοντορ Β. Αντόρνο και τον Μάρτιν Χάιντεγγερ- που ασχολήθηκαν κατά ιδιάζοντα τρόπο με τα αισθητικά ζητήματα...

[Στη διάλεξη αυτή, στο Ινστιτούτο Γκράμσι στην Ιταλία] ο Σαρτρ δείχνει τη συνέχεια μεταξύ του Είναι και το μηδέν και της Κριτικής, όπως και τις εγελιανές συγγένειες του δεύτερου έργου, φωτίζοντας, παράλληλα, με ενδιαφέροντα τρόπο την προσέγγισή του στην υποκειμενικότητα και υπογραμμίζοντας τον μη υποκειμενιστικό (μη ιδεαλιστικό) χαρακτήρα της σκέψης του. Εκτός αυτού, η συζήτηση [που ακολουθεί] περιέχει σημαντικές παρεμβάσεις εκ μέρους αξιόλογων ιταλών διανοουμένων, όπως ο Έντσο Πάτσι, ο Τσέζαρε Λουπορίνι, ο Γκαλβάνο Ντέλλα Βόλπε, ο Λούτσιο Κολλέττι, που μας προσφέρουν μια δ...

Η διάλεξη "Τι είναι η φιλοσοφία;/ Was ist das die Philosophie?" συνδέεται με την πρώτη ζωντανή παρουσία του Martin Heidegger στη Γαλλία τον Αύγουστο του 1955, στο συνέδριο του Cerisy-la-Salle, και συνέβαλε στην επανεκτίμηση του χαϊντεγγεριανού στοχασμού κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Το κείμενο αναπτύσσεται έχοντας ως αφετηρία μία και μοναδική λέξη, η οποία είναι το πέρας του τίτλου-ερωτήματος: φιλοσοφία. Η ανάπτυξη είναι χρονική, συνοψίζει όλη την ιστορία της φιλοσοφίας, από τους προσωκρατικούς, από την έναρξη της μεταφυσικής στον Πλάτωνα ως το τέλος της, στον Nietzsche....

Το κείμενο "Τι είναι μεταφυσική;" δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1929. Γνώρισε έκτοτε δεκατέσσερις επανεκδόσεις στα γερμανικά και μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες. Την ιδιαίτερη σημασία του υπογράμμισε και ο ίδιος ο Heidegger, συμπληρώνοντάς το με έναν "Επίλογο" (1943) και προτάσσοντας μια εκτενέστατη "Εισαγωγή" (1949). Τα τρία κείμενα στην αλληλουχία τους παρέχουν μια αποκαλυπτική εικόνα της στοχαστικής διαδρομής του φιλοσόφου. Με αφετηρία τον παραδοσιακό ορισμό της μεταφυσικής ως κίνησης "πέραν των όντων", το "Τι είναι μεταφυσική;" την περιγράφει ως μια πορεία υπέρβασης...

Η φιλοσοφία δεν είναι ενατένιση, ούτε αναστοχασμός, ούτε επικοινωνία, αν και κάποια στιγμή κατάφερε να πιστέψει ότι είναι πότε το ένα, πότε το άλλο, λόγω της ικανότητας που έχει ο κάθε πνευματικός κλάδος να γεννά τις ίδιες του τις αυταπάτες και να κρύβεται πίσω από ένα σύννεφο ομίχλης το οποίο εκπέμπει επί τούτου. Δεν είναι ενατένιση, επειδή ενατένιση είναι τα ίδια τα πράγματα καθ' όσον τα βλέπουμε μέσα από τη δημιουργία των ίδιων τους των εννοιών. Επίσης, δεν είναι αναστοχασμός αφού κανείς δεν χρειάζεται τη φιλοσοφία για να αναστοχαστεί πάνω σε κάτι: νομίζουμε ότι δίνουμε...

Το έργο αυτό περιέχει συγκεντρωμένες τις θέσεις του Ράσσελ πάνω στα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας. Πρόκειται για φιλοσοφικά, ιστορικά και ηθικοπολιτικά δοκίμια που πραγματεύονται, μεταξύ άλλων, την αντίληψη περί Θεού, το μέλλον της ανθρωπότητας, τους κινδύνους που δημιουργούν οι πυρηνικοί εξοπλισμοί, την ανάγκη για διεθνή ειρήνη και αφοπλισμό, την αξία της ελεύθερης σκέψης, τη σεξουαλική ηθική και την ψυχική υγεία. Ο νομπελίστας Ράσσελ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου εκεί όπου χρειάζεται, αλλά επισημαίνει ότι υπάρχουν αρκετές δυνατότητες ευνοϊκής λύσης, για να κάνουν την...

Το ποδόσφαιρο έχει να κάνει µε πάρα πολλά πράγµατα. Τη µνήµη, την ιστορία, τον τόπο, την κοινωνική τάξη, το φύλο (κυρίως το αρσενικό, αλλά ολοένα και περισσότερο και το θηλυκό), την ταυτότητα, την οικογένεια, την κοινότητα, το έθνος. Κι ενώ είναι υπόθεση συλλογική, σοσιαλιστική σχεδόν στην ουσία της, ανθεί µέσα στην απληστία, στη διαφθορά, στον καπιταλισµό και στην απολυταρχία. Ο φιλόσοφος Σάιµον Κρίτσλεϋ επιχειρεί να κατανοήσει όλα τα παραπάνω και να συγκροτήσει µια αισθητική, ακόµη και µία ποιητική του ποδοσφαίρου, να καταδείξει τι είναι όµορφο σ’ αυτό το όµορφο παιχνί...

Το ποδόσφαιρο έχει να κάνει µε πάρα πολλά πράγµατα. Τη µνήµη, την ιστορία, τον τόπο, την κοινωνική τάξη, το φύλο (κυρίως το αρσενικό, αλλά ολοένα και περισσότερο και το θηλυκό), την ταυτότητα, την οικογένεια, την κοινότητα, το έθνος. Κι ενώ είναι υπόθεση συλλογική, σοσιαλιστική σχεδόν στην ουσία της, ανθεί µέσα στην απληστία, στη διαφθορά, στον καπιταλισµό και στην απολυταρχία. Ο φιλόσοφος Σάιµον Κρίτσλεϋ επιχειρεί να κατανοήσει όλα τα παραπάνω και να συγκροτήσει µια αισθητική, ακόµη και µία ποιητική του ποδοσφαίρου, να καταδείξει τι είναι όµορφο σ’ αυτό το όµορφο παιχνί...

Μπροστά στη βάρβαρη πραγματικότητα, η επιστήμη και η φιλοσοφία μπορούν να αποτελέσουν καταφύγιο. Έναν προσωπικό χώρο γαλήνης και πνευματικής έξαρσης. Ωστόσο, πρέπει να είναι κανείς ακρωτηριασμένος ατομιστής, για να αναζητήσει κάποιο προσωπικό καταφύγιο σε μια εποχή η οποία εγκυμονεί πλανητικές καταστροφές αλλά, παρ' όλα όσα συνέβησαν, δημιουργεί και τις "αντικειμενικές" επί του παρόντος δυνατότητες για υπέρβαση της σημερινής βαρβαρότητας. Στόχος του βιβλίου είναι να αναδείξει συγκεκριμένα την ενότητα των επιστημών με τη φιλοσοφία, η οποία μεταβάλλεται ιστορικά και συνυπάρχ...

Τι ακριβώς απαιτεί η φιλοσοφία (απ' εκείνους που την ασκούν, απ' εκείνους στους οποίους απευθύνεται, από την κοινωνία, από τον κόσμο και την πραγματικότητα εν γένει) και τι είναι εύλογο να απαιτεί κανείς από αυτήν; Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην κριτική συζήτηση περί των διαφόρων κλασικών και σύγχρονων κατηγοριών απάντησης που έχουν δοθεί στο ερώτημα "Τι είναι η φιλοσοφία;" O Jacques Bouveresse αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση στο χώρο της σύγχρονης γαλλικής διανόησης. Τα φιλοσοφικά του κείμενα αποτελούν μια εξαιρετική εισαγωγή στην ιστορία της αν...

"Η νοσταλγία του άπειρου, σε ένα ον πεπερασμένο, να τι είναι ο άνθρωπος", είπε κάποιος. Η επιδίωξη του Απόλυτου είναι πανανθρώπινη. Εκφράζεται σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας ως αναζήτηση της απόλυτης αλήθειας στη φιλοσοφία, της απόλυτης, ύστατης πραγματικότητας στην επιστήμη, της εμβιώσης του μεταφυσικού απολύτου στον μυστικισμό, της απόλυτης επίγνωσης του Θεού στη θρησκεία, της έκφρασης του ωραίου στην απόλυτη μορφή στην τέχνη. Η καθολική ανθρώπινη νοσταλγία του απόλυτου υποδηλώνει οτι αυτή είναι σύμφυτη με τη συνθήκη της ανθρώπινης ύπαρξης.