Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στην "Πτύχωση", ο Ζύλ Ντελέζ υποστηρίζει ότι τα έργα του Λάιμπνιτς αποτελούν τη βάση της φιλοσοφίας του Μπαρόκ, καθώς και των θεωριών που αναλύουν τη σύγχρονη τέχνη και επιστήμη. Η έννοια της μονάδας, ένα μοντέλο έκφρασης της σύγχρονης αισθητικής, αντιμετωπίζεται ως πτύχωση του χώρου, της κίνησης και του χρόνου. Επίσης, ο κόσμος ερμηνεύεται σαν ένα "σώμα" από άπειρες πτυχώσεις και επιφάνειες, οι οποίες συστρέφονται και διαπλέκονται διαμέσου του συμπιεσμένου χρόνου και χώρου. Ο Ντελέζ υποστηρίζει ότι ο Λάιμπνιτς, εκτός των άλλων, υπήρξε ο πρόδρομος των σύγχρονων απόψεων περί...

Η κεντρική θέση του βιβλίου αυτού είναι ότι ο γνήσιος διάλογος αποτελεί το υψηλότερο πολιτιστικό επίτευγμα μιας κοινωνίας και, επομένως, το ασφαλέστερο κριτήριο βάσει του οποίου μπορούμε και πρέπει ν' αξιολογούμε την ποιότητα ζωής μέσα σ' οποιαδήποτε κοινωνία. Τί είναι όμως ο διάλογος; Αποτελεί κάθε μορφή ανθρώπινης επικοινωνίας περίπτωση γνήσιου διαλόγου; Γίνεται στις μέρες μας σοβαρός διάλογος μέσα στην κοινωνία μας αλλά και διεθνώς; Ποιες είναι οι λογικές προϋποθέσεις και οι ψυχολογικές και κοινωνικές συνθήκες του διαλόγου, ποιες είναι οι αρχές του διαλόγου, ποιες είναι...

Ας συλλάβουμε εκ νέου τον εαυτό μας, έτσι όπως είναι, σε ένα παρόν πηχτό και επιπλέον ελαστικό, που μπορούμε να το διαστέλλουμε επ' άπειρον προς τα πίσω, απομακρύνοντας ολοένα περισσότερο την οθόνη που μας κρύβει από τον ίδιο μας τον εαυτό. Ας συλλάβουμε εκ νέου τον εξωτερικό κόσμο έτσι όπως είναι, όχι μόνο στην επιφάνεια, στο τώρα, αλλά σε βάθος, με το άμεσο παρελθόν που τον πιέζει και του αποτυπώνει την ορμή του. Ας συνηθίσουμε, με δυο λόγια, να βλέπουμε τα πάντα sub specie durationis, "υπό το πρίσμα της διάρκειας": αμέσως, το σκληρό χαλαρώνει, το κοιμισμένο αφυπνίζεται,...

Το ζήτημα της συγχώρησης είναι τεράστιο και συνδέεται στενά με άλλα επίσης πολύ μεγάλα ζητήματα: το παράπτωμα, την αμαρτία, το κακό -η ύπαρξη της συγχώρησης προϋποθέτει, την ύπαρξη του κακού, σε μια κοινωνία αγγέλων δεν υπάρχει συγχώρηση-, την ενοχή, τη δικαιοσύνη και πολλά άλλα. Τα ερωτήματα που εγείρει η συγχώρηση είναι δυσαπάντητα. Ποιος συγχωρεί; Ο άνθρωπος που έπαθε, μόνο αυτός; Ο Θεός; Ο Θεός μπορεί να συγχωρήσει, αν δεν έχει δώσει προηγουμένως τη συγχώρησή του το θύμα; Αν αυτός που δικαιούται να συγχωρεί είναι μόνο το θύμα, τότε τι γίνεται στην περίπτωση του φόνου, τ...

Στην εποχή μας η φιλοσοφία λογίζεται μάλλον ως θεωρητική επιστήμη παρά ως πρακτική ή τρόπος ζωής. Στην αρχαιότητα, ωστόσο, ο Σωκράτης εφοδίασε τους Έλληνες και τους Ρωμαίους φιλοσόφους με το πρότυπο του γνήσιου φιλοσοφικού βίου. Η ιδέα του φιλοσοφικώς ζην, και η φιλοσοφία ως τέχνη του βίου, αν και παραμελημένη σήμερα από τους επαγγελματίες φιλοσόφους, έχει επιβιώσει στο έργο μεγάλων σύγχρονων στοχαστών όπως ο Μονταίνι, ο Νίτσε και ο Φουκώ. Και οι τρεις χρησιμοποίησαν τον φιλοσοφικό στοχασμό ως ένα μέσο αυτοκαθορισμού· και οι τρεις τον αξιοποίησαν για να διερευνήσουν με ποιο...

Στο βιβλίο αυτό διερευνώνται βασικά σημασιολογικά, γνωσιολογικά και οντολογικά ερωτήματα που αφορούν τα αντικείμενα του ηθικού στοχασμού. Μπορούν να αποδοθούν τιμές αληθείας στις ηθικές μας κρίσεις; Ποια είναι η υφή των αξιών, αρχών και αρετών στις οποίες θεωρούμε ότι αναφέρονται αυτές οι κρίσεις; Είναι εφικτή κάποια ηθική γνώση ικανή να κατευθύνει τις πράξεις μας; Περιγράφονται διεξοδικά οι σχετικές συζητήσεις στον χώρο της σύγχρονης μεταηθικής και υποστηρίζεται η υιοθέτηση μιας μορφής μετριοπαθούς ηθικού ρεαλισμού ρασιοναλιστικής έμπνευσης.

"Αν εξετάσω τον εαυτό μου χωρίς προκαταλήψεις, θα δω πως επιχειρώ αυτόματα τη διάκριση ανάμεσα στην ύπαρξη σαν πράγμα και στην ύπαρξη σαν εικόνα. Δεν θα μπορούσα να μετρήσω τα φανερώματα, που ονομάζουμε εικόνες. Όμως, είτε είναι, είτε δεν είναι εκούσιες αναπολήσει ς, την ίδια στιγμή που φανερώνονται, προσφέρονται σαν κάτι άλλο από παρουσίες...". "Σας τυχαίνει καμιά φορά να μπερδέψετε την εικόνα του αδελφού σας με την πραγματική του παρουσία; Η αναγνώριση της εικόνας σαν τέτοιας, είναι ένα άμεσο δεδομένο της εσώτατης αίσθησης (συνείδησης)". Με τέτοιες λαμπρές απογειώσεις το...

"... Ελπίζω πως αυτά που είπα έχουν καταστήσει σαφές γιατί διάλεξα για τίτλο το "Η φιλοσοφία και ο καθρέφτης της φύσης". Εικόνες μάλλον παρά προτάσεις, μεταφορές, παρά αποφάνσεις, καθορίζουν τις περισσότερες φιλοσοφικές μας πεποιθήσεις. Η εικόνα που κρατάει αιχμάλωτη την παραδοσιακή φιλοσοφία είναι αυτή του νου ως μεγάλου καθρέφτη, ο οποίος περιέχει διάφορες αναπαραστάσεις -άλλες ακριβείς, άλλες όχι- και είναι δυνατόν να μελετηθεί με καθαρές, μη εμπειρικές, μεθόδους. Χωρίς αυτή την έννοια του νου ως καθρέφτη, η έννοια της γνώσης ως αναπαραστατικής ακρίβειας δεν θα επιβαλλότ...

Ξεκινώντας από τη δική του εμπειρία της ξενιτειάς, ο Δημήτρης Μαρκής εστιάζει στο τρίπτυχο "βιώματα"-"διαβάσματα"-"θεσμοθετήματα", που σηματοδοτεί την κοινοπραξία φιλοσοφίας, λογοτεχνίας και κοινωνιολογίας. Η ξενιτειά εξετάζεται με υπαρξιακό ενδιαφέρον και χωρίς ιδεολογικές παρωπίδες και πολιτικές ιδεοληψίες. Το βιβλίο ως τέτοιο πρέπει να διαβαστεί, ως η φαινομενολογία μιας ζωής που αιωρείται μεταξύ δύο πατρίδων, χωρίς τη δυνατότητα να συμφιλιώνει την αντίθεση αυτή. [...] Το παρόν πόνημα είναι συνέχεια -η άλλη πλευρά- του βιβλίου "Μαθήματα εισαγωγής στη φιλοσοφία"...

H φιλοσοφική πρακτική του Αυστριακού φιλοσόφου Ludwig Wittgenstein (1889-1951) δεν αποτελεί μονάχα ριζική απομάκρυνση από την παραδοσιακή, ιδίως την ακαδημαϊκή, φιλοσοφία, αλλά και μια από τις σκοτεινότερες, αδιαφανέστερες και αινιγματικότερες φιλοσοφικές διδασκαλίες. Ο Wittgenstein ισχυρίζεται ότι το νόημα των όσων λέμε βρίσκεται στη χρήση της γλώσσας, ότι δεν τον ενδιαφέρουν οι θεωρίες και οι εξηγήσεις, και ότι τα φιλοσοφικά προβλήματα δεν επιδέχονται λύση ή θεωρητικο-τεχνική πραγμάτευση, αλλά διάλυση και θεραπεία. Εντούτοις, τι ακριβώς σημαίνουν τέτοιες δηλώσεις; Πώς επι...

Στόχος του βιβλίου είναι η παρουσίαση και η κριτική ανάλυση των σημαντικότερων σύγχρονων φιλοσοφικών ζητημάτων και θέσεων για τη σχέση μεταξύ νου και σώματος. Το βιβλίο προσφέρει μια περιεκτική επισκόπηση της σύγχρονης φιλοσοφικής συζήτησης για θέματα όπως είναι η συνείδηση, το αναπαραστασιακό περιεχόμενο των νοητικών καταστάσεων, η νοητική αιτιότητα κ.ά. και πραγματεύεται πλήθος ζητημάτων που αφορούν την ένταξη των νοητικών φαινομένων στον φυσικό κόσμο.

Η φιλοσοφία του Χάιντεγκερ Στο δοκίμιο "Η φιλοσοφία του Χάιντεγκερ" ο Χρήστος Μαλεβίτσης παρέχει μιά εμπεριστατωμένη εικόνα της φιλοσοφικής σκέψης ενός από τους μεγαλύτερους διανοητές της εποχής μας. Η σπουδαιότητα της σκέψης του Χάιντεγκερ έγκειται στο ότι θέτει τον άνθρωπο μπροστά στα πιο κρίσιμα ιστορικά και οντολογικά του προβλήματα. Έτσι τον καθιστά υπέρμαχο του έσχατου νοήματος της ανθρώπινης παρουσίας στον κόσμο. Πολιτεία και ερημιά Η πολιτεία και η ερημιά συνθέτουν την οντολογία του κοινωνικού ανθρώπου. Σήμερα το πρόβλημα της "πολιτείας" μεγενθύνεται μέχρι...

Ο Edmund Husserl χρωστά τη φήμη του όχι μόνο στην περίφημη φαινομενολογική μέθοδο, της οποίας υπήρξε ο ίδιος εμπνευστής και εισηγητής, αλλά κυρίως στην προσπάθειά του για μία ανανέωση και αναθεμελίωση της φιλοσοφικής σκέψης στον 20ό αιώνα. Στην παρούσα πραγματεία Η φιλοσοφία ως αυστηρή επιστήμη, το πρώτο κείμενο που δημοσίευσε ο Χούσσερλ μετά το μνημειώδες έργο του "Λογικές έρευνες", τίθενται τα θεμέλια μίας επαναξιολόγησης της φιλοσοφίας ως αυστηρής επιστήμης με τη βοήθεια της φαινομενολογικής μεθόδου, μέθοδος που έχει σαν αφετηρία της όχι απριορικές κρίσεις αλλά τα ίδια τ...

Στο κέντρο της θεωρητικής έρευνας του Θεόδωρου Γεωργίου βρίσκεται η μετάβαση από την κλασική μεταφυσική στη σύγχρονη επικοινωνιακή φιλοσοφία, μετάβαση που συμπίπτει με τον μετασχηματισμό του ίδιου του σκέπτεσθαι. Στις συνθήκες της σύγχρονης φιλοσοφίας ο τύπος του σκέπτεσθαι που επικρατεί είναι το "σκέπτεσθαι μετά τη μεταφυσική" (Habermas), το οποίο συγκροτείται ως το γλωσσικό-επικοινωνιακό παράδειγμα του φιλοσοφείν. Στο βιβλίο ερευνώνται τέσσερις θεωρητικές κατευθύνσεις ή φιλοσοφικά ρεύματα του εικοστού αιώνα, πρώτον, υπό το επιστημολογικό πρίσμα της ριζικής κριτικής της...

Μια περιήγηση όπως αυτή ενός από τους κορυφαίους παγκοσμίως στοχαστές στα σχεδόν εβδομήντα χρόνια του φιλοσοφικού του έργου είναι προφανώς εξίσου εντυπωσιακή. Πρόκειται για ένα αριστούργημα φιλοσοφικής αυτοβιογραφίας. "Η φιλοσοφική μου εξέλιξη", έγραφε ο ίδιος ο Ράσσελ, "μπορεί να χωριστεί σε διάφορες περιόδους, ανάλογα με τα προβλήματα με τα οποία ασχολήθηκα και τους ανθρώπους που με επηρέασαν με την εργασία τους. Μόνο μια αγωνία μου παρέμεινε σταθερή: η διαρκής μου προσπάθεια να ανακαλύψω πόσα μπορούμε να πούμε ότι γνωρίζουμε και σε τι βαθμό βεβαιότητας ή αμφιβολίας. Επιθ...

Τι είναι όμως φιλοσοφία; Τι απέμεινε μετά την αποχώρηση από την πατρογονική εστία των επιστημονικών πεδίων που γέννησε η φιλοσοφία; Αυτό που απέμεινε είναι ένας ερευνητικός τομέας ο οποίος δεν κάνει παρατηρήσεις, δεν εκτελεί πειράματα, και δεν χρειάζεται εμπειρικά δεδομένα: πρόκειται για ένα θεωρητικό αντικείμενο που απαιτεί μονάχα στοχασμό. Από μια εμπειριστική σκοπιά εκφράζεται σκεπτικισμός σχετικά με την ύπαρξη ενός τέτοιου αντικειμένου: από τη σκοπιά αυτή κάθε γνώση απορρέει ασφαλώς από την εμπειρία. Μια πρόχειρη απάντηση θα ήταν η ερώτηση. "Τι εμπειρικό δεδομένο σου πα...

Οι "Λογικές έρευνες" (1900-1901) του Χούσερλ άνοιξαν ένα δρόμο προς τον οποίο, όπως γνωρίζουμε, ετράπη σύνολη η φαινομενολογία. Ίσαμε την 4η έκδοση (1928), δεν παρατηρείται καμιά θεμελιώδης μετατόπιση, καμιά αποφασιστική ανασκευή. Βέβαια έχουμε αναθεωρήσεις και μια ρωμαλέα προσπάθεια επεξήγησης: "Ιδέες...Ι" και "Τυπική λογική και υπερβατική λογική". Σε αυτές τις πραγματείες εκδιπλώνονται χωρίς διακοπή οι έννοιες του αναφορικού ή νοηματικού νοήματος, η διαφορά ανάμεσα στις δύο διαστρώσεις της αναλυτικής με την ισχύουσα έννοια (καθαρή μορφολογία των κρίσεων και λογική του συμ...