Λαογραφία και λογοτεχνία

Ηπειρωτικά παραμύθια

Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2009)

Χρήστος Χρηστοβασίλης (1861-1937) Γεννήθηκε στο Σουλόπουλο Καλαμά της Ηπείρου. Παππούς του ήταν ο Χρήστος Βασιλείου (από όπου το ψευδώνυμο του λογοτέχνη), άρχοντας του Σουλόπουλου. Μαθήτευσε στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης. Το 1875 συνελήφθη από τις Τουρκικές Αρχές με αφορμή την Ανατολική κρίση και οδηγήθηκε ως όμηρος στην Κωνσταντινούπολη. Μετά από τρία χρόνια, περνώντας στην Ήπειρο πήρε μέρος σε μάχη στους Αγίους Σαράντα. Αιχμαλωτίστηκε και εξορίστηκε στα Τρίκαλα. Εργάστηκε στην εφημερίδα "Ακρόπολη". Διευθυντής στο περιοδικό της "Εταιρείας του Ελληνισμού" δημοσιεύει πρ...

Δάσκαλε εσύ, σοφέ λαέ μου, με ρητά και παροιμίες δίδαξέ μου

Πεχλιβανίδου Ευαγγελία - Αγγελική (2010)

Η παρούσα συλλογή παροιμιών δοσμένων με ποιητικό τρόπο, είναι ό,τι πιο πρωτότυπο υπάρχει μέχρι σήμερα στο χώρο του βιβλίου όσον αφορά τη συγκεκριμένη θεματολογία και θα ήταν καλό να υπάρχει σε κάθε βιβλιοθήκη και σχολείο και σε κάθε σπίτι. Στόχος της συγγραφέως - ποιήτριας να γίνουν οι παροιμίες πιο κατανοητές και ευχάριστα αναγνώσιμες σε όλες τις ηλικίες. Οπωσδήποτε η μετρική ποίηση - που η ποιήτρια λατρεύει - συντελεί σ' αυτό. Το παραπάνω έργο αποτελείται από 151 παροιμίες που βρίσκονται και αναλύονται σε 118 ποιήματα και που απευθύνεται σε μικρούς αλλά κ...

Πάλι με χρόνια με καιρούς...

Εκδόσεις Ι. Σιδέρης (2011)

Πολλά έχουν γραφεί για το πασίγνωστο τραγούδι "Της Αγιά-Σοφιάς", του οποίου ιδίως ο καταληκτήριος στίχος, στις πλέον διαδεδομένες εκδοχές του άσματος, έχει γνωρίσει τεράστια απήχηση στη νεοελληνική κοινωνία, διαχρονικά. Την εξέλιξη ακριβώς αυτού του στίχου-μοτίβου (και ειδικά του δεύτερου ημιστιχίου του), ανάλογα με τις εκάστοτε ιδεολογικές συνιστώσες, επιχειρεί να αναδείξει η παρούσα σύντομη επισκόπηση, παρακολουθώντας τις συναφείς παραλλαγές του από τις αρχές του 19ου αιώνα και εξής, όπως αυτές αποτυπώνονται σε συλλογές ή μεμονωμένες δημοσιεύσεις δημοτικών τραγουδιών, σε...

Λαογραφικές παρατηρήσεις στο έργο "Τα κατά Στεφανίτην και Ιχνηλάτη"

Σπανίδης (2011)

"... Η μελέτη που ακολουθεί ξεκίνησε ως προσπάθεια σχολιασμού της δημώδους παραλλαγής του κειμένου που είναι γνωστό ως "Τα κατά Στεφανίτην και Ιχνηλάτην", που συντέθηκε από τον ιατρό Δημήτριο Προκοπίου, το 1721. Βεβαίως, η συγκεκριμένη παραλλαγή υπήρξε μόνο η αφετηρία, δεδομένου ότι τα παραμυθολογικά και λαογραφικά σχόλια αναφέρονται στους αφηγηματικούς τύπους που υπάρχουν σε όλες τις γνωστές παραλλαγές και διασκευές του κειμένου μας. Ωστόσο, ο αδόκητος θάνατος του εκ των συγγραφέων Μανόλη Παπαθωμόπουλου, ομότιμου καθηγητή κλασσικής φιλολογίας της Φιλολογικής Σχολής του Π...

Ιστορίες προφορικής παράδοσης της περουβιανής Αμαζονίας

Εκάτη (2011)

Σε ό,τι αφορά τις ιστορίες, γεννιέται ένα εύλογο ερώτημα: ποιες είναι οι λογοτεχνικές τους αξιώσεις, μπορούμε να τις αποκαλέσουμε λογοτεχνία; Η απάντηση δίχαζε στο παρελθόν τους μελετητές του μεγάλου σε όγκο προφορικού υλικού που καταγραφόταν. Παρ' ό,τι η χάρη και οι αποχρώσεις του προφορικού λόγου χρειάζονται πολλή δεξιοτεχνία για να περάσουν στον γραφτό χωρίς μεγάλη πολλές φορές απώλεια, η απάντηση είναι καταφατική, και, κατά έναν τρόπο, αυταπόδεικτη: η αξία τους διαφέρει ανάλογα με το ταλέντο του αφηγητή. Όπως δηλαδή συμβαίνει και με τον συγγραφέα της γραπτής λογοτεχνική...

Ίσκιοι κι αλαφροΐσκιωτοι

Εκδόσεις Παπαζήση (2012)

Αφηγήσεις και γνώμες, οιονεί απαντήσεις σε πανάρχαια, επιτακτικά ερωτήματα για το πριν, το τώρα και το μετά της ζωής που η απαρχή τους χάνεται στο βάθος του χρόνου, αποτελούν αντικείμενο αυτής της μελέτης. Μέσα από παραδόσεις και μύθους για δαίμονες, για δαιμονισμένους κι αλαφροΐσκιωτους, για νεράιδες και για ξωτικά αναδύεται το πρόσωπο του κακού και οι τρόποι αντιμετώπισής του· τα μοιρολόγια, τα ταφικά έθιμα και οι φανταστικές συνομιλίες ζώντων και τεθνεώτων με τον άγγελο του θανάτου φανερώνουν τη στάση του ανθρώπου απέναντι στο αναπόφευκτο τέλος· τα αινίγματα και οι επωδέ...

Μεσόγεια, το χαμένο περιβόλι της Αττικής

ΑΩ Εκδόσεις (2015)

Μεσόγεια της Αττικής... μια διαδρομή μέσα στο χρόνο, με όχημα την λογοτεχνία και 11 σταθμούς-κεφάλαια που αντιστοιχούν σε διαφορετικούς τόπους. Βασικός στόχος του ανθολογίου είναι ο αναγνώστης να ανακαλύψει πλήθος εικόνων, γεγονότων της περιοχής μέσα από σπάνια δυσεύρετα κείμενα από παλιά ξεχασμένα αλλά και σύγχρονα βιβλία κι άλλες πηγές λόγου. Άξονές του είναι: - η αρχαία εποχή στους δήμους της Νότιας Αττικής βασισμένη σε κείμενα σύγχρονων λογοτεχνών κι αρχαιολόγων - οι εντυπώσεις των περιηγητών 18ου-19ου αιώνα κυρίως - τα γεγονότα διαφόρων ιστορικών περιόδων πο...

Εν Αιγύπτω

ΑΩ Εκδόσεις (2016)

[...] Χρέος του Βασιλιά να υπηρετεί το κράτος. Ακόμη και μετά θάνατο. Στην αίθουσα του Αιγυπτιακού Μουσείου με τον υποβλητικό, χαμηλό φωτισμό δε στολίζουν το χώρο τα χιλιάδες κομψοτεχνήματα που συνόδευαν τους Φαραώ στα περίλαμπρα μνήματα, μα σήμερα το ανθρώπινο πνεύμα γνωρίζει πως τούτα δεν είναι απαραίτητα στη μελλοντική ζωή. Κανείς δεν παρατηρεί την έλλειψή τους. Μες στις σαρκοφάγους από κέδρο και κρύσταλλο, μισοσκεπασμένοι με τις γάζες και τα υφάσματα των ιερέων της Δυτικής Όχθης, μ’ ακουμπισμένους δίπλα-τους λιγοστούς μαγικούς σκαραβαίους κι ελάχιστα άλλα μικροαντικεί...

Ζητήματα ποιητικής, φιλολογίας και λαογραφίας

Κίχλη (2016)

Τα ένδεκα συγγενικά μελετήματα που περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση είναι γραμμένα ανάμεσα στο 1989 και το 2009 και συνδέονται θεματικά. Δεν αποτελούν κεφάλαια ενός βιβλίου, αλλά αυτοτελείς σπουδές ενός πολύπλευρου ζητήματος, που δεν είναι άλλο από το λογοτυπικό ύφος της μεσαιωνικής δημώδους ποίησης, του δημοτικού τραγουδιού και των πρώιμων έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις έχομε να κάνομε με ποιητικά είδη που στηρίζονται σε τυπικά, επαναλαμβανόμενα στοιχεία και ποικίλα στιχουργικά σχήματα, τα οποία επιβιώνουν ή μεταλλάσσονται από εποχή σε...

Ο βιασμός της Κοκκινοσκουφίτσας

Locus 7 - Άλλωστε (2017)

Μια συγκριτική μελέτη, βασισμένη σε τεκμηριωμένα στοιχεία ιστορίας, λαογραφίας, εθνολογίας, ψυχολογίας και κοινωνιολογίας για όσα κρύβονται πίσω από την επιφανειακή όψη των παραμυθιών που σήμερα αποκαλούμε "παιδικά". "Στις σελίδες του βιβλίου που ακολουθεί θα πάμε πίσω στο χρόνο, στις σκοτεινές εποχές της ιστορίας και θα αναζητήσουμε την όχι και τόσο παιδική εικόνα των γνωστών μας παραμυθιών. Θα προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τη σκοτεινή τους όψη, αυτή που γεννούσε φόβο γιατί όπως έλεγε και ο Άλφρεντ Χίτσκοκ: "Ο φόβος δεν είναι τόσο δύσκολο να κατανοηθεί. Έτσι κι αλ...

Κόκκινη κλωστή δεμένη στων παππούδων την ανέμη…

Ινφογνώμων Εκδόσεις (2017)

"Ένα βράδυ δίπλα στο τζάκι, ο παππούς μου κι η γιαγιά μου μού είχαν πει..." Κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μας μέσα στο μαγικό κόσμο των αφηγήσεων... Των όμορφων ιστοριών που ακούγαμε με παιδική λαχτάρα από τα χείλη των παππούδων μας, οι οποίες, αν δεν γίνονται ατομικές ή συλλογικές προσπάθειες να καταγράφονται, είναι βέβαιο πως μια μέρα θα χαθούν στη δίνη του χρόνου. Οι αφηγήσεις που συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το βιβλίο, αποτελούν ένα σημαντικό "λαογραφικό" τεκμήριο της ελληνικής κοινωνίας των παλαιοτέρων χρόνων. Πόλεμοι, προσφυγιά, θρύλοι, προλήψεις, προκαταλήψεις, ά...

Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης και η Βόρεια Κέρκυρα

Imagedgd (2019)

Στην πεζογραφική δημιουργία του Κωνσταντίνου Θεοτόκη κεντρική θέση έχουν τα κοινωνικά του ενδιαφέροντα για τους ανθρώπους της υπαίθρου (ρεαλισμός - ηθογραφία) και στα μετέπειτα έργα για την αστική ζωή.

Φάντασμα στο χιόνι

Momentum (2019)

Μακριά μαύρα μαλλιά, λευκά κιμονό, τρομακτικά πρόσωπα, χέρια που προσκαλούν στον θάνατο... Από τη Δροσιά, την Πέτρα και το Χρυσάνθεμο, τα τρομερά παραδοσιακά φαντάσματα της Ιαπωνίας, μέχρι τη Σαντάκο του σύγχρονου Japanese horror, η εικόνα του γιουρέι, του αρχετυπικού ιαπωνικού φαντάσματος, δεν έχει αλλάξει μέσα στους αιώνες. Από πού όμως προέρχονται τα γιουρέι; Πού κατοικούν και γιατί δεν βρίσκουν ανάπαυση; Ξεκινώντας από τη Χώρα των Νεκρών και τα ταφικά έθιμα της Ιαπωνίας, το "Φάντασμα στο χιόνι" μας προσκαλεί να περιπλανηθούμε σ' έναν κόσμο γεμάτο από δοξασίες και παρ...

Συνολικά Βιβλία 34
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου