Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το έργο "Κουλτούρα και αναρχία" του μεγάλου Βικτωριανού ποιητή, κριτικού και στοχαστή Μάθιου Άρνολντ αποτελεί σταθμό στην ιστορία της σύγχρονης δυτικής σκέψης. Με δεδομένο ότι η βικτωριανή Αγγλία, στην οποία ασκεί κριτική ο Μ. Άρνολντ, είναι η παραδειγματική μορφή της νεωτερικής κοινωνίας όπου αναπτύσσονται όλες οι βασικές τάσεις και αντιφάσεις που διατρέχουν τον κόσμο μέχρι και τις μέρες μας, από μόνο του το ιστορικό περιεχόμενο του έργου αποτελεί ουσιώδη προπαίδεια για την κατανόηση του καιρού μας. Στηλιτεύοντας το ατομικιστικό, εγωκεντρικό και υλιστικό ιδεώδες της ταξ...

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται η ιδεολογία του αναρχισμού χωρίς προκατάληψη, αλλά με λογική κριτική. Αναφέρονται οι θεωρητικές πηγές του αναρχισμού, οι εκπρόσωποί του, οι σχέσεις του με τις υπόλοιπες ιδεολογίες οι σκοποί και τα μέσα που μεταχειρίζεται. Εξηγείται το ανέφικτο της αναρχίας και οι διακρίσεις των οπαδών της. Το παρόν βιβλίο είναι χρήσιμο για τους αναρχικούς και τους άλλους και διαφωτίζει για το τι είναι η αναρχία.

Η "Κριτική της υπάρχουσας κοινωνίας", δεύτερος τόμος του απανθίσματος των φιλοσοφικο-πολιτικών απόψεων του μεγάλου ρώσου αναρχικού Μιχαήλ Μπακούνιν από τον συμπατριώτη του Γκριγκόρι Μαξίμοφ, είναι μια οξεία κριτική ανάλυση ορισμένων βασικών συστατικών της σύγχρονης κοινωνίας: των θεσμών της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και του κράτους, που παγιώνουν τις ταξικές συγκρούσεις και εισάγουν τα άτομα σε σχέσεις κυρίων και δούλων καθαγιάζοντας τις έννοιες της κυριαρχίας και της εξουσίας (η οποία αποτελεί μολαταύτα εγγενές, όχι όμως και αμετάβλητο, χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης) και...

Στο βιβλίο αυτό ο Γάλλος φιλόσοφος Ανρί Αβρόν παρουσιάζει με μοναδικό τρόπο τη φιλοσοφία ενός από τους πιο πρωτότυπους και ανεξάρτητους στοχαστές, του Μαξ Στίρνερ, πατέρα του ατομικιστικού αναρχισμού και συγγραφέα τού έργου "Ο μοναδικός και η ιδιοκτησία του". Ο Αβρόν δεν διευκρινίζει μόνον το περιεχόμενο και το ειδικό βάρος της φιλοσοφίας αυτής, αλλά την τοποθετεί μέσα στα ιδεολογικά και κοινωνικά συμφραζόμενα της εποχής της και, συγχρόνως, ανιχνεύει την επιρροή που άσκησε στη μεταγενέστερη σκέψη και αναδεικνύει την επικαιρότητά της.

Η σύγκρουση του Μαρξ με τον Μπακούνιν γύρω από το σοσιαλιστικό κράτος, ή διαφορετικά από τη μορφή οργάνωσης της κοινωνίας αμέσως μετά την σοσιαλιστική επανάσταση, αποτελεί αναμφισβήτητα μια από τις πλέον σημαντικές πλευρές των διαφωνιών των δυο στοχαστών, αλλά και γενικότερα του μαρξικού με το αναρχικό ρεύμα. Η σύγκρουση αυτή αντιμετωπίζεται όχι μόνον, ούτε κυρίως ως μια μουσειακού-ιστορικού χαρακτήρα θεωρητική διαφωνία, αλλά στα πλαίσια μιας ευρύτερης προσπάθειας, έτσι ώστε ο σοσιαλισμός του μέλλοντος μας να μην έχει την ίδια τραγική κατάληξη με την πρώτη προσπάθεια κατ...

Ποια είναι η θέση του Μάρεϊ Μπούκτσιν απέναντι στη σύζευξη αναρχισμού και μαρξισμού; Πώς διαφοροποιήθηκε στα τελευταία κείμενά του η στάση του απέναντι στην ιδέα της "πρωτοπορίας"; Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί η κληρονομιά του θετικισμού στα νέα επαναστατικά κινήματα της εποχής μας; Αυτά και πολλά άλλα θεωρητικά προβλήματα του καιρού μας καλείται να αντιμετωπίσει ο Μπούκτσιν στο προκλητικό αυτό βιβλίο με τη μορφή της συνέντευξης στη σύντροφο του Janet Biehl.

"Δεν πρέπει συνεπώς να ξαφνιαζόμαστε που παρά τη διακήρυξη στα λόγια συγκεκριμένων στόχων (όπως η κατάργηση των τάξεων), χρησιμοποιούνται τέτοια μέσα που το αποτέλεσμα τους είναι η δημιουργία νέων τάξεων. Δεν μπορούμε να τασσόμαστε υπέρ της ελευθερίας και της αυτονομίας και να θέλουμε να πετύχουμε κάτι τέτοιο με την εξουσία και τον συγκεντρωτισμό. Δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι επιδιώκουμε τη διεύρυνση της αυτοσυνείδησης των μαζών και να θέλουμε να τις απελευθερώσουμε καθοδηγώντας τις. Δεν μπορούμε, τέλος, να θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε σαν μέσα την αστυνομία, το κράτος...

Προϊόν του σαπισμένου καπιταλισμού ο σύγχρονος αναρχισμός, κάθε άλλο παρά αντισύστημα όπως διατείνονται οι οπαδοί του, μα "υποκατάστημα" του συστήματος για "άτακτα παιδιά", θα συντροφεύει το γεννήτορά του έως το θάνατο και θα ενταφιασθεί μαζί του. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι πρέπει να υποσταλεί η σημαία της εναντίον του πάλης. Αντίθετα, χρέος είναι να καταδεικνύεται πάντα ο αντιεπιστημονικός κι αντεπαναστατικός του χαρακτήρας οι κοινωνικές, πολιτικές και ιδεολογικές του ρίζες... Οι αντιδραστικοί συκοφαντούν τον Κομμουνισμό και τον ταυτίζουν με τον αναρχισμό. Ο χαρακτηρισμό...

Τα τελευταία χρόνια γινόμαστε μάρτυρες μιας ορατής πλέον αναβίωσης της ελευθεριακής σκέψης, αναβίωση που χρωστάει πολλά στη χρεοκοπία της σοσιαλδημοκρατίας και του "υπαρκτού σοσιαλισμού", την ίδια στιγμή που ο καπιταλισμός εισέρχεται σε μια φάση τελικής διάβρωσης ως την ώρα της οριστικής του κατάρρευσης. Το βιβλίο αυτό αναστοχάζεται και εξετάζει πολλές από τις συζητήσεις εκείνων που συμμετέχουν στα σύγχρονα ελευθεριακά ρεύματα. Ταυτόχρονα μελετάει χωρίς δογματισμούς τη θεωρητική πρόταση του αναρχισμού, την κριτική του στη φιλελεύθερη δημοκρατία και την υπεράσπιση της άμεση...

"Όταν η αμάθεια κυριαρχεί στην κοινωνία και η αταξία στα μυαλά των ανθρώπων, οι νόμοι πολλαπλασιάζονται, η νομοθεσία προσδοκά να τα κάνει όλα, κι ενώ κάθε καινούργιος νόμος είναι ένα νέο στραβοπάτημα, οι άνθρωποι οδηγούνται συνεχώς στο ν' απαιτούν απ' αυτόν ό,τι μπορεί να προκύψει μονάχα από τους ίδιους, από τη δικής τους εκπαίδευση και τη δική τους ηθική". Δεν είναι επαναστάτης αυτός που τα λέει αυτά ούτε έστω ένας μεταρρυθμιστής. Είναι ο νομικός Dalloy, συγγραφέας της συλλογής του γαλλικού δικαίου που είναι γνωστή σαν "Ευρετήριο της νομοθεσίας". Κι όμως, μολονότι αυτές οι...

Θα μπορούσαμε πραγματικά να πάρουμε αυθεντικά μαθήματα στρατηγικής από την εντρύφησή μας στην προσποίηση. Άλλωστε, η ίδια η ιστοριογραφία έχει ευρέως αποποιηθεί τον ισχυρισμό ότι καταγράφει "ό,τι όντως συνέβη", και στο βαθμό αυτόν η Ιστορία στο σύνολό της ταυτίζεται με την ιστορία της συνειδητότητας, ή με την ανάδραση μεταξύ ιστορίας και συνειδητότητας. Εάν πρέπει να αντιμετωπίσουμε μία κατάσταση που παραλληλίζεται και σχεδόν αντιγράφει την κατάσταση που αντιμετώπιζε η "Επανάσταση" των μέσων του 19ου αιώνα, τότε είμαστε σίγουρα στην ιδανική θέση για να διδαχθούμε από τα λάθ...

"... Αν και έχουν αλλάξει πολλά πράγματα από τότε που το βιβλίο πρωτοκυκλοφόρησε, πριν από 37 χρόνια, ο τρόπος με τον οποίο το κράτος και οι περισσότεροι στην κοινωνία αντιμετωπίζουν το έγκλημα και τους θεωρούμενους ως εγκληματίες δεν άλλαξε. Για αυτό παραμένει χρήσιμη η αναρχική θεώρηση του εγκλήματος και της Εγκληματολογίας, για όσους αμφισβητούν τις κυρίαρχες απόψεις, και ας μην είναι αναρχικοί. Από την στιγμή που οι αναρχικοί στην Ελλάδα υπήρξαν αυτοί που συμπαραστάθηκαν περισσότερο στους αγώνες των κρατουμένων για ανθρώπινα δικαιώματα, το γιατί οι αναρχικοί ενδιαφέροντ...

Ένα χρονικό της ζωής και της αντιεξουσιαστικής δράσης του Στέλιου Βασιλειάδη (1947-1974), που γεννήθηκε στην Κοκκινιά, σπουδασε στη Σιβιτανίδειο Σχολή και στην Ανωτάτη Σχολή Υπομηχανικών, έλαβε ενεργό μέρος ως φοιτητής στον αντιδικτατορικό αγώνα, συνελήφθη και βασανίστηκε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ, δημιούργησε μαζί με συντρόφους του τον αντιεξουσιαστικό χώρο ΚΡΑΚ στα Εξάρχεια και την Αυτόνομη Αντιεξουσιαστική Πολιτική Ομάδα (ΑΑΠΟ), στη μεταπολίτευση, και σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα, στην Καλλιθέα, στις 9 Δεκεμβρίου 1974, την επομένη του δημοψηφίσματος για τη μοναρχία στην Ελλάδα, στο...

Το να επικροτούμε την αναβίωση του αναρχισμού, αλλά ταυτόχρονα να λυπούμαστε επειδή απομακρύνεται από τα παραδοσιακά του σχήματα, όπως κάνουν ορισμένοι αναρχικοί και ορισμένα ρεύματα, συνιστά αντίφαση που εμφανίζεται ξεκάθαρα αν αντιληφθούμε τον δεσμό που ενώνει αυτές τις δύο όψεις. Για άλλη μια φορά πρέπει να επιλέξουμε. Διότι ο αναρχισμός δεν θα είχε αναβιώσει ποτέ αν είχε παραμείνει ο ίδιος. Αν είμαστε αντίθετοι στην ανανέωσή του, είμαστε αναπόφευκτα αντίθετοι και στην επανεμφάνισή του. (...) Αν ο αναρχισμός δεν ήταν από τη φύση του σε συνεχή αλλαγή, θα έσπαγε αυτόν τον...

Σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν συναντά κανείς τόσα πολλά κοινωνικά κέντρα, συλλογικότητες, έντυπα, εκδόσεις, ιστοσελίδες, ραδιόφωνα που αναφέρονται απευθείας στον αναρχισμό όσο στην Ελλάδα. Επίσης, είναι σίγουρο ότι σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν βλέπει κανείς τόσα πολλά συνθήματα υπογεγραμμένα με το άλφα σε κύκλο όσο σε αυτή τη χώρα των "κακών μαθητών του δυτικού κόσμου". Σε σχέση μάλιστα με το μέγεθος του πληθυσμού, η συμμετοχή των αναρχικών σε διάφορα κοινωνικά δρώμενα αλλά και στα εγχώρια κινήματα του κοινωνικού ανταγωνισμού είναι πράγματι εντυπωσιακή. Αυτό το σύντομο δοκ...

[...] Ο αναρχισμός, ρεύμα σκέψης ιστορικά προσδιορισμένο, πρέπει να εξεταστεί πρώτα απ’ όλα ως εκδήλωση, στους κόλπους των δυτικών κοινωνιών, μιας μορφής ριζοσπαστικής αμφισβήτησης των συνθηκών ζωής, οι οποίες προέκυψαν από τη συνδυασμένη ανάπτυξη του βιομηχανικού καπιταλισμού και των γραφειοκρατικών δομών του κράτους. Στη συζήτηση είτε περί της νομιμότητας της πολιτικής ισχύος, ή περί των συνθηκών που ευνοούν τη συμμετοχή-ενσωμάτωση των ατόμων στη ζωή της πολιτείας, ή, ακόμη, ως προς τα μέσα για την πραγμάτωση της κοινωνικής δικαιοσύνης, τα ερωτήματα που θέτει ο αναρχισμό...

Αν "επαναστατική σκέψη" εξακολουθεί να σημαίνει κάτι, πιστεύω, δεν έχει μπροστά της αυτή άλλο δρόμο ανάπτυξης και καρποφορίας από το να άρει τη νοηματική διαφορά, ιστορικά προσδιορισμένη από συνθήκες οι οποίες έχουν ήδη αρθεί, μεταξύ των όρων. Αναρχισμός είναι μια ορισμένη ερμηνεία, η μόνη ορθή κατά την έννοιά του, όπως θα μπορούσε εύκολα να δειχθεί, του κομμουνισμού· κομμουνισμός είναι το ουσιώδες περιεχόμενο του αναρχισμού: θα μπορούσαν να παραμείνουν ως νοηματικές αποχρώσεις του συγκεκριμένου μετακαπιταλιστικού οράματος με ειδική έμφαση στην πολιτική διάσταση της αυτονομ...