Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Γραμμένη στα 1838, η πραγματεία "Για τη συνήθεια" του γάλλου φιλοσόφου Felix Ravaisson (1813-1900) συμπυκνώνει τον φιλοσοφικό στοχασμό αριστοτελικής έμπνευσης γύρω από ένα θέμα που άπτεται της συγκρότησης του εαυτού, όπως είναι η έξη, η συνήθεια, με σκοπό να υπερβεί την καντιανή αντινομία μεταξύ Φύσης και Ελευθερίας, μέσω της ιδέας ότι οι συνήθειες αποτελούν δεύτερη φύση. Επειδή η σχετική μελέτη βασίστηκε τόσο για τον καρτεσιανό όσο και για τον καντιανό στοχασμό στην οντολογική διχοτόμηση μεταξύ πνεύματος και σώματος, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η πραγματεία αυτή του Ra...

Ο Σοπενχάουερ δεν είναι φιλόσοφος που χρειάζεται ειδικές συστάσεις. Οι αιρετικές απόψεις του για τον θάνατο, την αυτοκτονία, τη δυστυχία, την ηθική, τις γυναίκες, την αυτοσυνειδησία, το διάβασμα και τη δημιουργία, μέσα σε έναν κόσμο εξαθλιωμένο και κενό νοήματος, άλλαξαν ριζικά την αντίληψή μας για τον άνθρωπο ως οντότητα και αποτελούν ακόμα και σήμερα καυστικό σχόλιο για την κατάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο παρών τόμος συγκεντρώνει μερικά από τα σημαντικότερα και διεισδυτικότερα δοκίμιά του, όπως τα "Για τη δυστυχία του κόσμου", "Περί της ματαιότητας της ύπαρξης", "...

Έργο κεφαλαιώδους σημασίας, η "Γενεαλογία της ηθικής" (1887) γράφτηκε δύο χρόνια μετά το Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα και απέβλεπε να ρίξει περισσότερο φως στις ιδέες που εκφράζονταν στο δημοσιευμένο πριν ένα χρόνο Πέρα από το καλό και το κακό. Στο "Ecce Homo" ο ίδιος ο Νίτσε συνοψίζει με εξαίρετο τρόπο το περιεχόμενό του: "Οι τρεις πραγματείες που αποτελούν τη "Γενεαλογία της ηθικής" είναι ίσως το πιο αλλόκοτο πράγμα που γράφτηκε μέχρι σήμερα... Η αλήθεια της πρώτης πραγματείας είναι η ψυχολογία του χριστιανισμού: η γέννηση του χριστιανισμού από το πνεύμα της μνησικακίας, όχ...

Η "Γενεαλογία της ηθικής" δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1887, ένα χρόνο μετά το "Πέρα από το καλό και το κακό" και τρία μετά το "Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα". Είναι το πιο συστηματικό και συγκροτημένο έργο του Νίτσε, στο οποίο προσπαθεί να δείξει, όπως λέει ο Μ. Sautet, ότι οι ηθικές και φιλοσοφικές αξίες της Δύσης, όχι μόνο συνέβαλαν στην εξασθένηση του ανθρώπου, αλλά και έφθειραν τα θεμέλια της γνώσης και των επιστημών. Με το έργο αυτό ο Νίτσε εγκαινιάζει την προσπάθειά του για μια επαναξιολόγηση όλων των αξιών, προσπάθεια που θα σταματήσει όμως με βίαιο τρόπο η τρέλα (188...

Είναι γνωστό πόσο εκθειάζει την τέχνη και ιδιαίτερα τη μουσική η φιλοσοφία της βούλησης του Σοπενχάουερ (A. Schopenhauer, 1788-1860), η "καλλιτεχνική φιλοσοφία κατ' εξοχήν", όπως την έλεγε ο Τόμας Μανν. Μόνον η μουσική μάς γλιτώνει από τα δεσμά της εξατομίκευσης και της αυτοσυντήρησης, επειδή μας φανερώνει απροκάλυπτα την ίδια την ουσία του κόσμου: τη βούληση, χωρίς τη διαμεσολάβηση εννοιών ή παραστάσεων. Πώς είναι δυνατόν, όμως, να συναρτάται τόσο στενά η αισθητική με την πρώτη φιλοσοφία όσο σ' αυτό το έργο; Τις προϋποθέσεις αυτού του τόσο σύγχρονου τύπου σκέψης ελέγχει ο...

Ο υποδειγματικός αυτός διαφωτιστής φιλόσοφος, έζησε και πέθανε ως παρτιζάνος. Ήταν ο αιώνιος, ένθερμος προπαγανδιστής μια αιρετικής πίστης. Αντικείμενο της φιλοσοφίας του Βολτέρου δεν ήταν η προώθηση της έρευνας ή η καλλιέργεια της σκεπτικιστικής αμφισβήτησης. Αντικείμενο της φιλοσοφίας του και σκοπός της ζωής του ήταν η ανεύρεση μιας νέας πίστης η οποία θα αντικαθιστούσε τη μισητή Χριστιανική θρησκεία. Η διακωμώδηση των Χριστιανικών προκαταλήψεων και ενθουσιασμών από τον Βολτέρο πράγματι εξυπηρέτησε μια νέα "θρησκεία", αυτήν του παγκόσμιου Διαφωτισμού. Ο Βολτέρος ωστόσο...

Μέσα σ' έναν κόσμο κατ' ουσίαν άλογο και αντίξοο, ο άνθρωπος καλείται να διάγει τον βίο του όντας εκτεθειμένος ανά πάσα στιγμή, αφενός, στον πόνο και την ανία, αφετέρου, στον πλανερό χαρακτήρα του κόσμου αυτού, του υποσχόμενου μία ευτυχία φαντασιώδη και ανέφικτη. Η ορθή αποτίμηση της πραγματικής αξίας των αγαθών της ζωής έχει ως βάση την διάκρισή τους σε τρεις κατηγορίες: στα όσα είναι Κανείς, στα όσα έχει και στα όσα παριστάνει στα μάτια άλλων ανθρώπων. Η ανάλυση αυτών των κατηγοριών καταδεικνύει τις προτεραιότητες που πρέπει να θέτει κανείς στις αποφάσεις και τις επιλο...

Σ' αυτό το βιβλίο βρίσκουμε επί τω έργω μια "υπόγεια" ύπαρξη, μια ύπαρξη που διατρυπά, σκάβει και συνταράζει τη γη. Τη βλέπουμε, -αν παραδεχτούμε ότι έχουμε μάτια για μια τέτοια δουλειά σε βάθος,- όπως προχωρεί αργά, επιφυλακτικά, με ήρεμη ακαμψία, δίχως να προδίνει πολύ τη δυσφορία που φέρει μαζί της κάθε μακρά στέρηση από αέρα και φως. Θα πίστευε κανείς σχεδόν πως αυτός ο υποχθόνιος είναι ευτυχισμένος με τη σκοτεινή δουλειά του. Δεν φαίνεται αλήθεια, ότι μια πίστη τον οδηγεί, ότι μια παρηγοριά τον ανταμείβει; Ότι θέλει ίσως να έχει δικό του ένα μακρύ σκοτάδι, πράγματα καθ...

...Η απελπισία είναι ασθένεια προς θάνατον, είναι η βασανιστική αντίφαση, η ασθένεια του Eγώ που πεθαίνει διαρκώς, που πεθαίνει δίχως να πεθαίνει, που πεθαίνει τον θάνατο. Γιατί πεθαίνω σημαίνει ότι όλα τέλειωσαν, αλλά πεθαίνω τον θάνατο σημαίνει ζω το θνήσκειν· και να τον βιώνω μόνο μια στιγμή σημαίνει να τον βιώνω διά παντός. ...Tο πεθαίνω από απελπισία μετατρέπεται σταθερά σε ένα ζην. O απελπισμένος δεν μπορεί να πεθάνει...

Από τα μέσα του 17ου μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα διεξάγεται στη Βρετανία μια ηθικοφιλοσοφική συζήτηση κατά την οποία εμφανίζεται μια πρώιμη διατύπωση θεμάτων της νεωτερικής φιλοσοφίας και κατά συνέπεια των ιδεολογικών μορφωμάτων που προέκυψαν από αυτήν του φιλελευθερισμού και του νεοφιλελευθερισμού. Το περιβάλλον της συζήτησης αυτής διαμορφώνεται από: α) την εν γένει πορεία της πολιτικής και κοινωνικής σταθεροποίησης των πρώιμων αστικών σχέσεων, β) την παρακμή των εκκλησιαστικών και θρησκευτικών αυθεντιών και των ηθών της παραδοσιακής κοινότητας, και γ) την κυριαρχία ενός...

Συγκριτικά, ο άνθρωπος είναι το πιο ελαττωματικό ζώο, το πιο ανίσχυρο, το πιο απαμακρυσμένο από τα ένστικτά του, αλλά είναι αλήθεια ότι -παρ' όλ' αυτά- είναι και το πιο ενδιαφέρον!

"Το υπέρτατο ον παραμένει, ένα απλό, αλλά μολαταύτα άψογο ιδεώδες, μια έννοια που κατακλείει και στεφανώνει ολόκληρη την ανθρώπινη γνώση", υποστηρίζει μεταξύ άλλων ο Γερμανός φιλόσοφος Immanuel Kant στην "Κριτική του Καθαρού Λόγου", κάνοντας χρήση της φυσικοθεολογικής, κοσμολογικής και οντολογικής απόδειξης για την ύπαρξη του Θεού. Πίστευε, δηλαδή, σθεναρά πως η Φιλοσοφία θα υποκαταστήσει τον ρόλο που έπαιζε κάποτε η Θρησκεία. Ο Θεός, λοιπόν, για τον Καντ δεν είναι ένα Υπερβατικό Ον αλλά ένα υπερβατικό Ιδεώδες του Καθαρού Λόγου που ξεπερνά τα όρια της αισθητικής εμπειρίας....

Τι είναι (η) άβυσσος; Αυτή, η άβυσσος, για το υποκείμενο, είναι οντολογικά, και ερμηνευτικά, κραταιή σε σχέση με το θεμέλιο και την περιπλάνηση: Γιατί, η άβυσσος είναι πάντοτε παρούσα: προηγείται της παρουσίας του θεμελίου, υπόκειται αυτού κατά την παρουσία του, αναγκάζει το υποκείμενο να κατακρημνισθεί μέσα της κατά την αποθεμελίωση / αφαίρεση του θεμελίου του. Γιατί, η άβυσσος προηγείται της περιπλάνησης, είναι η οντολογική της προϋπόθεση και παραχρήμα η πρωταρχική ερμηνευτική κατηγορία σε σχέση με αυτήν. Γιατί, η άβυσσος είναι ταυτόσημη με την πιο κρίσιμη δια...

Ο Victor Delbos υπήρξε ένας από τους εμβριθέστερους μελετητές της γερμανικής φιλοσοφίας και ιδιαιτέρως του γερμανικού ιδεαλισμού. Η παρούσα μελέτη αποτελεί τη γραπτή μορφή των έντεκα μαθημάτων που παρέδωσε στη Σορβόννη από τις 3 Μαρτίου έως τις 26 Μαΐου 1909, και παραμένει μέχρι σήμερα έργο αναφοράς στη φιλοσοφική ερμηνεία του γερμανικού ιδεαλισμού. Η έκδοση συμπληρώνεται με δύο σημαντικότατα άρθρα του, στα οποία αναλύει την έννοια της εμπειρίας στον Kant και τη διαμόρφωση της ιδέας των a priori συνθετικών κρίσεων. Ξετυλίγοντας το φιλοσοφικό νήμα που ξεκινάει από τον Ka...

Η παρούσα μελέτη χαρακτηρίζεται από μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με το μεγαλύτερο μέρος της ερευνητικής παραγωγής που αφορά το έργο του Burke. Ο συγγραφέας του επιλέγει να μην ασχοληθεί με το αντεπαναστατικό έργο του Burke και τους "Στοχασμούς για την Επανάσταση στη Γαλλία", αλλά να επικεντρώσει την ανάλυσή του αποκλειστικά σε ό,τι περιγράφεται ως το πρώιμο έργο του -στο οποίο περιλαμβάνονται στο αισθητικό και το ανολοκλήρωτο ιστορικό του έργο. Αυτή η επιλογή μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα την πιο ώριμη σκέψη του Burke. Αναδεικνύει επίσης παραγνωρισμένες πτυχές του έρ...