Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

- Τα μεγάλα πράγματα απαιτούν είτε να σιωπά κανείς γι' αυτά είτε να μιλά με μεγαλείο: με μεγαλείο, αυτό σημαίνει με κυνισμό και αθωότητα. - Αυτό που διηγούμαι είναι η ιστορία των επόμενων δύο αιώνων. Περιγράφω τι έρχεται, τι δεν μπορεί πια να έρθει αλλιώς: την έλευση του μηδενισμού. Αυτή την ιστορία μπορεί να τη διηγηθεί κανείς ακόμη και τώρα: γιατί η ίδια η αναγκαιότητα είναι επί το έργον εδώ. Αυτό το μέλλον μιλά ήδη με εκατό σημάδια, αυτή η μοίρα κηρύττει τον εαυτό της παντού· γι' αυτή τη μουσική του μέλλοντος είναι ήδη όλα τα αφτιά τεντωμένα. Ολόκληρη η ευρωπαϊκή κουλτο...

Κάθε λαός έχει την ηθική του που καθορίζεται από τις συνθήκες, μες στις οποίες ζει. Επομένως, κάθε ηθική φιλοσοφία απορρέει από τη συνεκτίμηση ιστορικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών παραγόντων που ευνοούν τη μία ή την άλλη θεώρηση του ανθρώπινου βίου, ώστε να αποκτά νόημα η συλλογική όσο και η ατομική ύπαρξη των φορέων της δράσης, ήτοι της πρακτικής διάστασης του όντος. Η αξία της ηθικής φιλοσοφίας του Καντ έγκειται στο ότι αποβλέπει στην πραγματοποίηση μιας πιο ανθρώπινης ζωής και πιο μεγάλης δικαιοσύνης στις κοινωνικές σχέσεις, είτε εκφράζεται ως μια (απόλυτη...

Σύμφωνα με την κατηγορηματική θέση του Καντ, για την πραγμάτευση της Λογικής και ιδίως της "Στοιχειολογίας" δεν χρειάζεται τίποτε περισσότερο από τη θεωρία των τριών κύριων λειτουργιών του νοείν: των εννοιών, των κρίσεων και των συλλογισμών. Η "Λογική" πρέπει να θεωρείται ως μια ιδιαίτερη, αυθυπόστατη και αυτοτελής επιστήμη, -και επομένως από τη γένεσή της και την αρχική της διαμόρφωση από τον Αριστοτέλη ως τις μέρες μας δεν θα μπορούσε να κερδίσει κατ' ουσίαν τίποτε ως προς την επιστημονική της θεμελίωση. Εξ ου και ο Καντ δεν επιδίωξε να θεμελιώσει τις λογικές αρχές της...

Η χριστιανική έννοια του θεού - ο θεός ως παρηγοριά των άρρωστων, ο θεός ως αράχνη, ο θεός ως πνεύμα- είναι μια απ' τις πιο εκφυλισμένες έννοιες του θείου που διατυπώθηκε ποτέ πάνω στη γη. Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των τύπων του θείου. Ο θεός κατέληξε νάναι το αντίθετο της ζωής, αντί η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο "Ναι" της! Ο θεός: διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, της Φύσης, της βούλησης για ζωή! Θεός: η αλάνθαστη συνταγή για κάθε συκοφαντία του "ενθάδε", κάθε ψέμα του "επέκεινα"! Θεός: το μηδέν που θεοποιήθηκε, η βούληση για εκμηδένιση που αν...

Με την δημοσίευση της δίγλωσσης αυτής έκδοσης, η οποία περιλαμβάνει την ελληνική μετάφραση του δευτέρου (1. Η Εξισταμένη Ύπαρξη, 2. Το Φαινόμενο, 3. Ο Ουσιώδης Συσχετίζων Λόγος) και του τρίτου τμήματος (1. Το Απόλυτο, 2. Η Ενεργεία Πραγματικότητα, 3. Ο Απόλυτος Συσχετίζων Λόγος) της εγελιανής Διδασκαλίας περί της Ουσίας, ολοκληρώνεται το δεύτερο βιβλίο της Αντικειμενικής Λογικής, η Ουσία. Ο τόμος αυτός συνδέεται οργανικά με τον πρώτο τόμο της Διδασκαλίας περί της Ουσίας, ο οποίος περιέχει την μετάφραση και τον σχολιασμό του πρώτου τμήματος της Λογικής της Ουσίας (1. Η Φ...

Το δοκίμιο αυτό δημοσιεύθηκε το 1763 και ανήκει στα έργα της δεύτερης φάσης της προ-κριτικής περιόδου, στην οποία ο Kant απομακρύνεται βαθμιαία από τον δογματικό ορθολογισμό, διαμορφώνοντας τις θεμελιώδεις έννοιες της μελλοντικής του κριτικής. Προσφεύγοντας στη μαθηματική έννοια του αρνητικού μεγέθους, ο Kant θα ορίσει την πραγματική αντίθεση ως μια σχέση εναντίωσης, στην οποία τα αντιτιθέμενα κατηγορήματα δεν αντιφάσκουν, είναι και τα δύο καταφατικά, και αποτελούν ισάριθμες θετικές αρχές ύπαρξης. Ο χαρακτηρισμός, επομένως, "αρνητικά" είναι μια κατά συνθήκη ονομασία, η ο...

Το πνεύμα μπορεί καθεαυτό να έχει την εμπειρία του απείρου. Στο ανθρώπινο ον αποσπάται κάποτε ο θείος σπινθήρας που του επιτρέπει να διαβλέπει την ύπαρξη του είναι-πηγής, του είναι-θεμελίου, του είναι-αρχής στην οποία όλα αναπαύονται, όπως μια ακολουθία στη γενετική της μορφή. Το σύμπαν δεν είναι παρά ακτινοβολία του πνεύματος· οι ακτινοβολίες του θείου πνεύματος είναι για μας κάτι περισσότερο από φανερώσεις, έχουν μια πραγματικότητα παράλληλη με τη δική μας. Οι ακτινοβολίες του πνεύματός μας δεν είναι παρά ατελείς κατοπτρισμοί του πυροτεχνήματος που εκπέμπεται από το Brahm...

"Μακάρι να τον φάει η ψώρα! Ποιος είναι λοιπόν; Είναι ο Benedictus (ευλογημένος) Σπινόζα, που μάλλον θα του άξιζε να ονομάζεται Maledictus (καταραμένος), γιατί δεν γεννήθηκε στη γη άνθρωπος πιο καταραμένος απ’αυτόν. [...] Στην αρχή υπήρξε Εβραίος, αλλά τον έδιωξαν από τη Συναγωγή, εξαιτίας των τερατωδών απόψεων που διατύπωνε εναντίον του ιουδαϊσμού, και προσχώρησε τελικά στον χριστιανισμό, δεν ξέρω με τί λογής πονηριές". Το 1670 ο Σπινόζα δημοσίευσε ανώνυμα, στη λατινική γλώσσα, τη "Θεολογικοπολιτική πραγματεία" ("Tractatus Theologico-politicus") για να υπερασπιστεί την...

Όταν έγραψε τον "Λόγο περί της αξιοπρέπειας του ανθρώπου", που προοριζόταν να συνοδεύσει τις "Εννιακόσιες φιλοσοφικές, θεολογικές και καββαλιστικές θέσεις του ως εισαγωγή, ο Πίκο ντέλλα Μιράντολα (1463-1494) ήταν εικοσιτεσσάρων ετών. Έχοντας πλήρη επίγνωση ότι η συμπεριφορά του δεν συμβαδίζει με την ηλικία του ούτε με την τάξη του, τόλμησε ωστόσο να παρουσιάσει στους μεγαλύτερούς του μια νέα φιλοσοφία· φιλοσοφία ανοιχτή, η οποία αγκαλιάζει όλα όσα απορρέουν από τη "θέληση για αλήθεια", προερχόμενα από την εποχή των αρχαίων Μυστηρίων μέχρι τις αποκαλυπτικές θρησκείες. Στο...

Μέσα στην επαναστατική φιλοσοφική προοπτική του Bruno, το άπειρο παρουσιάζει δύο κεντρικές διαστάσεις. Αφενός, χαρακτηρίζει το χώρο του σύμπαντος. Ακόμη και το κενό που, κατά τον Αριστοτέλη, υπάρχει πέρα από τα όρια του κόσμου, είναι και το ίδιο χώρος, εφόσον έχει τη δυνατότητα να περιέξει: από αυτή την άποψη είναι στη φύση του σύμπαντος να μην περατούται.

Στην "Αναζήτηση της αλήθειας", ο Ντεκάρτ επιθυμεί "να αποκαλύψει τα πλούτη της ψυχής μας". Η εμπιστοσύνη του φιλοσόφου στις φυσικές ικανότητες του ανθρώπινου όντος δε θα δοκιμαστεί μονάχα στον 20ό αιώνα μέσα από την ανακάλυψη της ψυχαναλυτικής εμπειρίας και της πραγματικότητας του ασυνείδητου, όπως την περιέγραψε ο Freud. Ο Nietzsche μέσα από το έργο του εξαπολύει μύδρους εναντίον του παρελθόντος, που καταδεικνύουν τη ρίζα του καρτεσιανού εγχειρήματος. Αν και η σύλληψή του είναι μεγαλοφυής και η σημασία του κεφαλαιώδης για την πορεία της νεώτερης σκέψης, συνοψίζεται στην εξ...

Η έκδοση, για πρώτη φορά στα ελληνικά, του έργου του Τόμας Χομπς, "De Cive" (Περί του πολίτη), έχει ιδιαίτερη σημασία. Οι αναγνώστες που ενδιαφέρονται για την πολιτική σκέψη, και ειδικότερα για τις πηγές της νεότερης πολιτικής φιλοσοφίας, θα μπορέσουν να απολαύσουν ένα ωραίο κλασικό κείμενο του δέκατου έβδομου αιώνα. Επίσης, όσοι σπουδάζουν φιλοσοφία ή πολιτικές επιστήμες, καθώς και οι μελετητές της χομπσιανής φιλοσοφίας, θα διαθέτουν πλέον ένα χρήσιμο εργαλείο. Η τάξη και η ειρήνη πρέπει να βασιλεύουν, ώστε ο καθένας να μπορεί να αναζητεί την ευτυχία του, υπό την προστα...

Εάν το κράτος αντλεί το νόημα της ζωής από μια τυπική ιστορική γνώση, η επίσημη πολιτική παιδείας, που έχει θεμέλιο αυτή τη γνώση, μετατρέπει τον άνθρωπο και μάλιστα τον νέο άνθρωπο σε ένα βίαιο, ανασφαλές, άγνωμο και νευρωτικό ον. Τότε συμβαίνει να εκφυλίζεται ολοσχερώς το δημιουργικό ένστικτό του και να καταρρέει εσωτερικά η ζωή. Τη λύτρωση από ένα τέτοιο γνωσιο-οντο-λογικό τέλμα ο Νίτσε την αναζητεί, πρωτίστως, στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα και πιο ειδικά σε ό,τι απ' αυτή την ουμανιστική παράδοση δεν τον σκοτώνει. Τι δεν τον σκοτώνει; Ο θεός Διόνυσος. Αυτός ενσαρκ...

"Ο Θεός είναι πνεύμα και, ως πνεύμα, είναι για το πνεύμα [...] Η εξύψωση συνεπώς του νοούντος πνεύματος σ’ αυτό που αποτελεί το ίδιο το ύψιστο νόημα, δηλαδή στον Θεό, είναι αυτό που θέλουμε εδώ να εξετάσουμε [...] Η εν λόγω εξύψωση, περαιτέρω, έχει το θεμέλιό της στην ίδια τη φύση του πνεύματός μας, είναι αναγκαία γι’ αυτό". Στις παραδόσεις για τις αποδείξεις περί της ύπαρξης του Θεού, ο Χέγκελ παρουσιάζει όντως τις αποδείξεις αυτές ως την εξύψωση του ανθρώπινου πνεύματος στον Θεό. Η εξέτασή τους δεν είναι κατά κανέναν τρόπο ιστορική, αλλά συνιστά αυστηρά συστηματική κ...