Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μέσα σ' αυτή την τέλεια ημέρα, όπου τα πάντα ωριμάζουν και όπου δεν κιτρινίζει μόνον το σταφύλι, μια φωτισμένη ματιά έπεσε πάνω στον βίο μου. Κοιτούσα πίσω, κοιτούσα μακριά μπροστά, και ποτέ μου δεν παρατήρησα τόσα πολλά καλά πράγματα μαζί. Σήμερα δεν ενταφίασα μάταια τον τεσσαρακοστό χρόνο της γέννησής μου. Εγώ μπόρεσα και τον ενταφίασα. Οτιδήποτε ήταν ζωντανό σε αυτόν, διασώθηκε, είναι αθάνατο. Το πρώτο βιβλίο της "Απαξίωσης όλων των αξιών", τα "Άσματα του Ζαρατούστρα", το "Λυκόφως των Ειδώλων", η προσπάθειά μου να φιλοσοφήσω με την σφύρα: όλα δώρα αυτού του χρόνου, και μ...

Στο έργο αυτό ο Σ.Θ. Ταβουλάρης διερευνά τις προγραμματικές διατυπώσεις του G.W.F. Hegel περί ιδεαλισμού, επιχειρώντας να ερμηνεύσει το φιλοσοφικό πρόγραμμα του μεγάλου αυτού Γερμανού διανοητή σε σχέση με το φιλοσοφικό του περιβάλλον και τη φιλοσοφική επικαιρότητα της εποχής του. Η νέα αντίληψη για τον ιδεαλισμό του Hegel που το έργο αυτό φιλοδοξεί να θεμελιώσει διαφοροποιείται από τις κλασικές συσχετίσεις του Hegel με τον Kant, με την παραδοσιακή προ-καντιανή μεταφυσική ή το ρομαντισμό. Ο Σ.Θ. Ταβουλάρης προτείνει μια ερμηνεία του ιδεαλισμού του Hegel σαν αντίδραση στο σύγ...

Δύο αιώνες μετά το θάνατό του, η φιλοσοφία του Καντ αναγνωρίζεται καθολικά ως θεμελιακή. Οι κυριότεροι φιλόσοφοι, οι οποίοι εκπροσωπούν τα πιο ποικίλα ρεύματα σκέψης και διαφέρουν σε πολλά άλλα ζητήματα, συγκλίνουν στην παραδοχή αυτή. Η παρούσα έκδοση αποτελεί μία πρωτότυπη επιλογή από το έργο του Καντ, η οποία αναδεικνύει τον μοναδικό πλούτο, την παντοτινή επικαιρότητα αλλά και τη ζωντάνια της καντιανής σκέψης. Το πρώτιστο επίτευγμά της είναι η θεμελιώδης κριτική του ανθρώπινου Λόγου: Ο Καντ είναι ο κατ' εξοχήν στοχαστής της νεωτερικότητας και του Διαφωτισμού. Αλλά η πραγμ...

Ο Ιμμάνουελ Καντ παραμένει σήμερα επίκαιρος. Μάλιστα για πολλούς φιλόσοφους και σχολιαστές του θα πρέπει να θεωρείται ως ο κατεξοχήν φιλόσοφος της νεωτερικότητας, εκείνος που με την "κοπερνίκεια στροφή" του στον στοχασμό επιτέλεσε μια αξεπέραστη πλέον ρήξη με την παραδεδομένη σκέψη. Ιδίως σε ό,τι αφορά την καντιανή πρακτική φιλοσοφία, από τα μέσα του περασμένου αιώνα καταγράφεται μια αναγέννηση του ενδιαφέροντος και μια έντονη συζήτηση γι' αυτήν, με απώτερο στόχο να βρεθούν εννοιολογικά μέσα για την αποσαφήνιση των σύγχρονων ερωτημάτων σχετικά με το νόημα του ηθικού νόμου κ...

Η απόρριψη της εκκλησιαστικής αυθεντίας, που είναι το αρνητικό χαρακτηριστικό της νεότερης εποχής, αρχίζει νωρίτερα απ' το θετικό χαρακτηριστικό, που είναι η αποδοχή της αυθεντίας της επιστήμης της επιστήμης. Το κύρος της επιστήμης εκφράζεται μόνο σ' ό,τι φαίνεται να έχει, εν χρόνω, επιστημονικά διακριβωθεί.. Η θεωρητική επιστήμη αποτελεί μια προσπάθεια κατανοήσεως του κόσμου. Η πρακτική επιστήμη είναι μια προσπάθεια μεταβολής του κόσμου. Ανάμεσα στους δυο αυτούς πόλους, ο Ράσσελ κινείται με εκπληκτική άνεση και πνευματική χάρη αποδίδοντας με ανάγλυφο τρόπο την αναγκαιότητ...

Μετά τον Μεσαίωνα, σημαντικοί σταθμοί οριοθετούν ανεξίτηλα την εξέλιξη της νεότερη φιλοσοφίας, που καλύπτει μια περίοδο από τον 15ο έως τον 18ο αιώνα, μέχρι και τον Καντ. Πρώτος σταθμός υπήρξε η Αναγέννηση του 15ου αιώνα. Ο Νικόλαος Κουζάνους, και ιδίως ο αναγεννησιακός ουμανισμός (Φλωρεντία, Μιλάνο, Φεράρα, Βενετία, Ρώμη), προσφέρουν ιδέες με επίκεντρο τον άνθρωπο. Ο ουμανισμός και η νεότερη εικόνα του κράτους (Μακιαβέλι, Μορ, Μποτέρο, Μποντέν) διαμορφώνουν έναν τρόπο σκέψης που αμφισβητεί τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία (Έρασμος, Λούθηρος, Καλβίνος, Μοντέν). Μετά τον 15ο αι...

Η "Ιστορία της Φιλοσοφίας" μάς παρουσιάζει μια πινακοθήκη ευγενών πνευμάτων, που με την οξύτητα του νου τους εισχώρησαν στη φύση των πραγμάτων, του ανθρώπου και του θεού, αποκάλυψαν και εξιχνίασαν το έσχατο βάθος και προετοίμασαν για μάς το θησαυρό της υψηλότατης γνώσης. Τούτος ο θησαυρός, του οποίου θέλουμε να αποκτήσουμε μικρό έστω μερίδιο, συγκροτεί γενικά τη Φιλοσοφία. Η γένεσή της είναι αυτό, που θα μάθουμε να κατανοούμε και θα γνωρίσουμε κατά τις Παραδόσεις αυτές. Επιχείρησα να αναπτύξω τη διαδρομή των πνευματικών μορφών της Φιλοσοφίας υπαινισσόμενος τον συσχετισμό...

Ο Καλλίας κατέχει περίοπτη θέση στο φιλοσοφικό έργο του Σίλλερ, καθ' όσον εδώ εκτίθενται με ξεχωριστή σαφήνεια και εξαντλητική συνέπεια τα θεμέλια της θεωρίας του περί του ωραίου, στα οποία στηρίζονται και οι μεταγενέστερες αισθητικές του μελέτες. Το θέμα που πραγματεύεται αφορά στη δυνατότητα ανεύρεσης μιας αντικειμενικής αρχής της ωραιότητας και κατ' επέκταση ενός αντικειμενικού κριτηρίου για το τι είναι ωραίο. Στο σύνολό της η αισθητική του Schiller θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μια από τις σημαντικότερες απόπειρες να κατοχυρωθεί η ηθική διάσταση του ωραίου. Μόνο η εμπει...

Ο Ερνστ Κασσίρερ καταφέρνει να παραγάγει εδώ ένα εισαγωγικό ιστορικοφιλοσοφικό κείμενο, βάζοντας ταυτόχρονα τον φιλοσοφικό του "ήρωα", Καντ, να σηματοδοτεί μία φιλοσοφική στάση, η οποία και κατά την εποχή που ο συγγραφέας της Φιλοσοφίας των συμβολικών μορφών μελετά την καντιανή φιλοσοφία δεν έχει χάσει τίποτε από την επικαιρότητά της. Η σκοπιά του κειμένου, αισιόδοξα μοντερνιστική, εμφαίνει σε μία έννοια διαφωτισμού ο οποίος δεν περιορίζεται σε στενά ιστορικά πλαίσια "κινήματος" παρά δρα ιστορικά. Η προσωπικότητα του Καντ παρουσιάζεται απλά υποβοηθητικά ώστε να κατανοηθούν...

Ο Καντ αποτελεί αδιαφιλονίκητα έναν από τους πλέον σημαίνοντες αλλά και δυσνόητους σύγχρονους φιλοσόφους. Στη σύντομη εισαγωγή του, ο Roger Scruton πραγματεύεται επιδέξια και αποτελεσματικά το εξαιρετικά περίπλοκο θέμα του Καντ, διερευνώντας τις λεπτομέρειες του έργου του και καταδεικνύοντας το λόγο για τον οποίο η "Κριτική του καθαρού λόγου" αποδείχθηκε τόσο ανθεκτική στο πέρασμα του χρόνου. Ο Roger Scruton διατέλεσε καθηγητής αισθητικής από το 1985 έως το 1992 στο Κολέγιο Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

Είναι γνωστό ότι από τους φιλοσόφους του Διαφωτισμού ο Ιμμάνουελ Καντ ήταν εκείνος που άσκησε τη μεγαλύτερη επίδραση. Ο Πωλ Γκάιερ, διακεκριμένος μελετητής του Καντ, σε αυτή την πολύ πρόσφατη μελέτη του υποδεικνύει ότι η καντιανή έννοια της αυτονομίας, ότι δηλαδή η ανάπτυξη της αυτονομίας του ανθρώπου είναι ο μόνος σκοπός που μπορεί να γίνει κατανοητός και ως προς την ιστορία του ανθρώπου και ως προς την ιστορία της φύσης, είναι το κλειδί για την κατανόηση όλων των κύριων πτυχών της σκέψης του φιλοσόφου. Με αφετηρία μια αρκετά κατατοπιστική αναφορά στη βιογραφία και την επο...

Ο Καντ αποτελεί αναμφισβήτητα σταθμό στην ιστορία της ηθικής σκέψης. Έθεσε με νέο τρόπο τα ζητήματα, ανεκάλυψε καινούργιες απαντήσεις, κατόρθωσε να διανοίξει πρωτοποριακές προοπτικές για την ηθική, και όλα τούτα μέσα στο πλαίσιο μιας στερεής συστηματικής η οποία αναπτύσσει και καλύπτει το σύνολο των φιλοσοφικών προβλημάτων. Μολαταύτα και παρ' όλο τον ρηξικέλευθο είτε και επαναστατικό χαρακτήρα της ηθικής του, σε ορισμένα κεντρικά ζητήματα η θεωρία του αποτελεί μετεξέλιξη αντίστοιχων μεγάλων σταθμών της φιλοσοφικής παράδοσης, ιδίως του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, της Στοάς, του...

"Ασφαλώς δεν έχει ειπωθεί ποτέ σπουδαιότερος λόγος από τούτον τον καντιανό, που αποτελεί συνάμα και το περιεχόμενο ολόκληρης της φιλοσοφίας του: Όρισε εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου!" (Φρήντριχ Σίλλερ) Η καντιανή ηθική φιλοσοφία είναι αναμφίβολα, από κοινού με την αριστοτελική ηθική και τον ωφελιμισμό, μια από τις κυριότερες ηθικές θεωρίες. Εντούτοις δεν παύει να θέτει αρκετά ζητήματα τόσο ερμηνευτικά όσο και φιλοσοφικά. Ο Καντ αναπτύσσει μιαν εντελώς πρωτοποριακή ηθική, η οποία δεν αποβλέπει στην ατομική εγωιστική ευτυχία, αλλά στο να γίνει ο άνθρωπος ενεργητικά άξιος της...

Η Γαλλική Επανάσταση είχε μεγάλους προδρόμους και υμνητές, αλλά δεν έλειψαν και οι ορκισμένοι αντίπαλοι, όπως ο Τοκβίλ, ο Ντε Μεστρ, ο Καρλάιλ και ο Μπερκ. Η κατά τεκμήριο αντιδραστική σκέψη παραγκωνίστηκε, με αποτέλεσμα ο ανειδοποίητος αναγνώστης να στερείται την ανάγνωση συγγραφέων σαν τον Ντε Μεστρ, τον οποίο ο Μπωντλαίρ, για παράδειγμα, θεωρούσε μοναδικό του δάσκαλο. Καταδικάζοντας το πνεύμα της Επανάστασης, ο Ντε Μέστρ παρέχει ένα πλήθος πληροφορίες για την πατρίδα του Σαβοΐα, αναλύει τους θεσμούς και προφητεύει πολλές από τις επιδημικές πολιτικές ασθένειες που θα ταλα...

Δύο αιώνες αφότου δημοσιεύθηκαν, τα ηθικά γραπτά του Kant εξακολουθούν να αποτελούν πρότυπο διανοητικής εργασίας και αντικείμενο θαυμασμού - εντούτοις, αρκετές σοβαρές κριτικές αναφορικά με τη συνοχή του Καντιανού εγχειρήματος παραμένουν άλυτες. Η Οnora O'Neill ανιχνεύει τις δήθεν ασυνέπειες που εμπεριέχει η προσπάθεια να συνδεθεί η Καντιανή ηθική με σύγχρονες αντιλήψεις περί της ορθολογικότητας, της πράξης, και των δικαιωμάτων. Όταν αποφευχθεί ο πειρασμός της ετεροχρονισμένης απλοποίησης της Καντιανής σκέψης, αναδύεται εμπρός μας μια εντυπωσιακά διαφορετική και ιδιαίτερα π...