Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο στο βιβλιοπωλείο του στην Θεσσαλονίκη (17 Απριλίου - 28 Σεπτεμβρίου 2019). Αφορμή για την έκθεση στάθηκαν οι εργασίες ανάπλασης της οδού Αγίου Μηνά το 2019, κατά τις οποίες ήρθαν στο φως οι γραμμές του παλιού τραμ της Θεσσαλονίκης. Η ευρύτερη περιοχή -από τον Άγιο Μηνά και τη γειτονική πλατεία Εμπορίου μέχρι τα Λαδάδικα, την πλατεία Αποβάθρας και την πλατεία Ελευθερίας- είναι συνυφασμένη με σημαντικές στιγμές του νεότερου βίο...

Στο βιβλίο αποτυπώνονται 52 περιστατικά βίαιων θανάτων στη Θεσσαλονίκη, από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι τον 21ο αιώνα. Στις αριστερές σελίδες ο συγγραφέας επιλέγει περιγραφές από κείμενα της εποχής (χρονικά βυζαντινών συγγραφέων, δικογραφίες, αναφορές δημοσιογράφων σε εφημερίδες, περιγραφές συγγραφέων και ιστορικών, μαρτυρίες). Στις δεξιές σελίδες τυπώνονται οι φωτογραφίες των τόπων όπου διαδραματίστηκαν οι βίαιοι θάνατοι. Φωτογραφίες σημερινές και σκληρές της πόλης, όπου πίσω από το σύγχρονο αστικό τοπίο κρύβεται η μνήμη του αίματος. Βυζαντινά χρονικά, δικογραφίες, ρεπορτ...

...Προχωρώ προς τα σπαράγματα των ανακτόρων του Γαλέριου με τα μισοσκεπασμένα ψηφιδωτά, έπειτα προς τον Θρίαμβο της Καμάρας, κατόπι προς τη μεγαλόπρεπη Ροτόντα σου, που υπήρξε ναός των Εθνικών, έπειτα ορθόδοξος Αϊ-Γιώργης, ύστερα τέμενος ισλαμικό και τελευταία ερίζουν όλοι για το κουμάντο της, καημένη πολιτεία δεν θα ησυχάσεις ποτέ. Σε είπανε Θεσσαλονίκη, Σαλονίκη, Σαλονίκ, Σελιανίκ, Σαλονίκο, Σαλόνικα και Σόλουν. Μικρή Κωνσταντινούπολη και Νέα Ιερουσαλήμ. Υπήρξες η αγαπημένη των ησυχαστών, η εκλεκτή των καισάρων, η οιονεί προσφυγομάνα, και τον καιρό της Κατοχής, στον ορ...

H έκδοση αυτή παρουσιάζει τα σημαντικότερα γεγονότα από τον Οκτώβριο του 1912 έως τον Ιούνιο του 1913, τα οποία οδήγησαν στην απελευθέρωση της πόλης, ακολουθώντας ημερολογιακή διαδρομή και περιέχοντας ιδιαίτερα πλούσια εικονογράφηση. Η ιστορία ξεκινάει με την επέλαση του ελληνικού στρατού έως τα πρόθυρα της Θεσσαλονίκης, την παράδοσή της από τον στρατηγό Ταχσίν πασά, την είσοδο στην πόλη του αρχιστρατήγου διαδόχου Κωνσταντίνου και την επομένη του βασιλιά Γεωργίου, ενώ παρουσιάζει την πορεία και τις ενέργειες του βουλγαρικού στρατού και τη διοικητική ενσωμάτωση της πόλης και...

Το 2011 συμπληρώνονται 100 χρόνια από την επίσκεψη του σουλτάνου Mehmet Resat στην πόλη μας, γεγονός που λειτούργησε ως εφαλτήριο για την έκδοση του παρόντος βιβλίου. Ο Mehmet Resat υπήρξε ο προτελευταίος σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ο τελευταίος ο οποίος, τον Ιούνιο του 1911, περιόδευσε στη Μακεδονία και επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη. Σκοπός του συγγραφικού εγχειρήματος είναι όχι φυσικά να γιορτάσει την επέτειο αυτή, αλλά να αποτυπώσει τις εορταστικές εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη τις μέρες εκείνες, μέσα κυρίως από μια σειρά πρωτότυπων και αδημοσίευτων φωτογραφ...

[...] Η κατοχή και ειδικότερα ο εμφύλιος πόλεμος μέχρι σήμερα αποτελούν μια σχεδόν απαγορευμένη ζώνη από τους επίσημους ιστορικούς της φωτογραφίας. Τα στεγανά όμως πρέπει να σπάσουν και να καταγραφούν όλα τα στοιχεία των φωτογράφων. Χρησιμοποιώντας δε σαν κυρίαρχο κριτήριο, το ήθος, να αναλυθεί και αξιολογηθεί και το φωτογραφικό έργο αλλά και η κοινωνική προσφορά τους. Η περίπτωση του φωτογράφου Λαζάρου Ακερμανίδη είναι πολύ ιδιαίτερη στο χώρο της φωτογραφίας. Όχι μόνο γιατί το φωτογραφικό του αρχείο, ελέχθηκε ότι εχάθηκε και κατόπιν ευρέθηκε, αλλά γιατί η οικειοποίησή του...

Από τον Οκτώβριο του 1915 μέχρι τον πρώτο μήνα του 1916, 250.000 άνδρες, Γάλλοι και Βρετανοί, αποβιβάστηκαν στο ξαφνιασμένο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ποτέ άλλοτε, στη μακρότατη ιστορία της η πόλη, δεν είχε δεχτεί τόσα στρατεύματα. Ήταν η αρχή μιας ανεπανάληπτης συρροής στρατευμάτων και ευκαιριακού πλήθους ανθρώπων που κράτησε τη ζωή της σε μια ξέφρενη κίνηση μέχρι το τέλος του Μεγάλου Πολέμου. Το φωτογραφικό υλικό που παρουσιάζεται στο βιβλίο, μικρό δείγμα από τη δραστηριότητα της Φωτογραφικής Υπηρεσίας της Στρατιάς της Ανατολής, παραδίδει σπάνια τεκμήρια από τη ζωή μέσα στη...

Το ανά χείρας λεύκωμα περιλαμβάνει διακόσια χαρακτικά που αναφέρονται στην πόλη και την περιοχή της Θεσσαλονίκης. Ανάμεσά τους συγκαταλέγεται η μέγιστη πλειονότητα από τα σπουδαιότερα χαρακτικά που έχουν φιλοτεχνηθεί και δημοσιευθεί κατά καιρούς για τη Θεσσαλονίκη. [...] Τα χαρακτικά που παρουσιάζονται στο παρόν βιβλίο καλύπτουν την κλασική περίοδο της εγχάρακτης απεικόνισης, από τα τέλη του 15 αιώνα μέχρι το πέρας του 19ου. Χαρακτικά του 20ού αιώνα δεν έχουν συμπεριληφθεί, μολονότι οι συμπράττοντες συλλέκτες διαθέτουν και τέτοια στις συλλογές τους. Τα χαρακτικά του βιβλίο...

Σ' αυτό το λεύκωμα ο συγγραφέας - επιμελητής συγκεντρώνει, ταξινομεί και αξιοποιεί ως πηγή ιστορικών στοιχείων τις ασπρόμαυρες καρτ-ποστάλ (ταχυδρομικά δελτάρια) από και προς τη Θεσσαλονίκη των αρχών του 20ού αιώνα. Προσφέρει έτσι ένα ενδιαφέρον ταξίδι που αναδεικνύει την ιστορική φυσιογνωμία της πόλης στη συγκεκριμένη εποχή. Μέσα από τις εικόνες και τις πληροφορίες που μας παρέχουν οι καρτ-ποστάλ και οι κατατοπιστικές κειμενολεζάντες τους αναδύονται και αναβιώνουν τα κυριότερα σημεία αναφοράς της Θεσσαλονίκης πριν και μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917.

Εκκλησιαστική Σκάλα, Πύργος της Αποβάθρας, El Monturo, πλατεία Ολύμπου, πλατεία Ελευθερίας,. Μέσα από τις ονομασίες διαγράφεται η πορεία ενός τόπου, συνυφασμένη με τις ζωές των ανθρώπων που έζησαν και έδρασαν σ' αυτόν. Για αιώνες, πόλεμοι, επιθέσεις, λεηλασίες εναλλάσσονται με περιόδους ακμής και ευημερίας. Και αργότερα, ένα πολύβουο και ετερόκλητο πλήθος εργάζεται, εμπορεύεται, διασκεδάζει αλλά και δίνει το "παρών" σε γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία.

"Με τη θεμελίωση του πρώτου ιδρύματός της στη Θεσσαλονίκη το 1906, η Γαλλική Λαϊκή Αποστολή έγραψε την πρώτη σελίδα του βιβλίου Γεωγραφίας της και κυρίως άνοιξε μια σελίδα ιστορίας ελληνογαλλικής φιλίας που γνώρισε θεαματική άνθηση και η οποία, εκατό χρόνια αργότερα, όπως εύγλωττα αποδεικνύουν τα στοιχεία αυτής της συλλογής, δεν έχασε τίποτα από τη λάμψη της. Οφείλω να ευχαριστήσω την ομάδα του Μουσείου Φωτογραφίας και ιδιαίτερα τον διευθυντή του κ. Βαγγέλη Ιωακειμίδη για το πολύτιμο έργο τους στην έρευνα και τη σοφή επιλογή των φωτογραφιών. [...]" (Jean-Pierre Bayle,...

Φωτογραφίες και κείμενα να τις συνοδεύουν, για την υπέροχη πόλη της Θεσσαλονίκης. Φωτογραφίες και κείμενα που μας δείχνουν όχι μόνο το ορατό κομμάτι της πόλης αυτής, αλλά και μια άλλη διάσταση πέρα από την χειροπιαστή που αποπνέει η ζωή στην Θεσσαλονίκη.

[...] Το δεύτερο λεύκωμα της Καλαμαριάς που βλέπει το φως της δημοσιότητας σήμερα είναι γεγονός ότι κρύβει πολύ περισσότερο μόχθο από αυτόν που μπορεί να μαντέψει κανείς ξεφυλλίζοντάς το. Οι 12 συνεργάτες του τόμου, νέοι στην πλειοψηφία τους επιστήμονες και ερευνητές, φρόντισαν να εκμεταλλευθούν κάθε είδους πηγή για να αντλήσουν το πληροφοριακό τους υλικό: τις προφορικές μαρτυρίες κατοίκων της Καλαμαριάς, ένα πολύ πλούσιο σε ποικιλία αρχειακό υλικό (δημοτικό, εκκλησιαστικό, εκπαιδευτικό, δικαστικό, ληξιαρχικό κ.ά.) και τον τύπο. Το Ι.Α.Π.Ε. στο σύντομο διάστημα της λειτουργ...

Ένα μεγάλο ταξίδι στην Ευρώπη και την Ασία, με επίκεντρο την Ελλάδα του 1917 και την Ινδοκίνα του 1925, μας προτείνει το λεύκωμα αυτό, μέσα από τη φωτογραφική ματιά του Ερνέστ Εμπράρ, ενός από τους πλέον σημαντικούς πρωταγωνιστές της αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής έρευνας του εικοστού αιώνα. Μετά από σπουδές στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι και τη Villa Medicis στη Ρώμη, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα τον φέρει με τη Στρατιά της Ανατολής στη Θεσσαλονίκη. Η μεγάλη πυρκαγιά του 1917, που θα καταστρέψει ένα μεγάλο μέρος της πόλης, γίνεται η αιτία που θα τον κρατήσει εκεί...

Το βιβλίο αναφέρεται στην Εγνατία της μνήμης, όπως προβάλλει μέσα από τα παλιότερα οπτικά τεκμήρια. Μέσα από τις απεικονίσεις αναδύεται ο δρόμος των ξενοδοχείων και των πανδοχείων, ο δρόμος των αρτοποιείων και των παντοπωλείων, των ναών και των μνημείων, ο δρόμος όπου συναντήθηκαν ο ρωμαϊκός με το χριστιανικό πολιτισμό.

Σπάνιο φωτογραφικό υλικό του Jean Lieberg, εκπροσώπου του σουηδικού Ερυθρού Σταυρού στη Θεσσαλονίκη του 1944, παρουσιασμένο και σχολιασμένο από το γιο του και τον Ευάγγελο Χεκίμογλου. Το υλικό του συνοδεύουν τρία γραπτά ντοκουμέντα: μία αναφορά στον Ερυθρό Σταυρό, αποσπάσματα από το ημερολόγιο του Lieberg και ένα κείμενο από την επίσκεψή του στο Άγιο Όρος.