Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι κυρίες της ανωτέρας κοινωνίας του Γουΐνδσορ, με σκοπό να αποδείξουν στη βασίλισσά τους και στους συζύγους τους –που προσέβλεπαν στο παράσημο της Περικνημίδας, το Νόμπελ ευγενείας της εποχής– πως, εκτός από παιχνιδιάρες και ζαβολιάρες, είναι και ενάρετες, κάλεσαν τον μυθικό Γουλιέλμο να τους τα γράψει όλα αυτά σε ένα θεατρικό έργο. Ο μυθικός και ιπποτικός κύρ-Γουλιέλμος Σαίξπηρ –ο μόνος Γουλιέλμος και κατακτητής– ανασταίνει τον μυθικών διαστάσεων ήρωά του, τον ιππότη κύρ-Ιωάννη Φάλσταφ, και του στήνει μεγάλη λαχτάρα: τον απομυθοποιεί ερήμην του. Φαίνεται όμως πως, πιο παι...

Το έργο το οποίο προκάλεσε θύελλες αντιδράσεων όπου παίχτηκε, για την ακραία στάση του απέναντι σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα. Στην Ελλάδα η παράσταση ανεβάστηκε από το Θέατρο του Νότου όπου παίχτηκε με επιτυχία για πολύ καιρό.

Σημείωμα μεταφραστή Ο Αντώνιος και Κλεοπάτρα είναι το πρώτο έργο του Σαίξπηρ που μετέφρασα στα ελληνικά, όταν ανέλαβα το ανέβασμά του στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών το 1979. Τα χρονικά περιθώρια δεν μου είχαν επιτρέψει τότε να σεβαστώ τη δομή της τραγωδίας τόσο απόλυτα, όσο όταν αργότερα καταπιάστηκα με τις μεταφράσεις του Άμλετ και του Κοριολανού. Ξαναγυρίζοντας στο μεγαλειώδες αυτό έργο χωρίς προθεσμίες και πιέσεις, σεβάστηκα τη δραματική αρχιτεκτονική του -πιστός στο πνεύμα, αν όχι στο γράμμα- και θεώρησα ότι η αντιπαράθεση των δυο κειμένων, με την αυστηρή αντιστοιχί...

Με τον "Οθέλο" η αρχική εικόνα παρουσιάζει ένα ζευγάρι ευτυχισμένο πάνω απ' το μέτρο, με γύρω ανθρώπους ευχαριστημένους. Μα είναι και ο Ιάγος, πώς δεν τον λογάριασαν! Ο Ιάγος που λέει: "Ναι Οθέλο, τώρα είσαι στον τόνο μια χαρά, μα εγώ είμ' εδώ και θα σου ρίξω στ' αφτιά κάμποσους ψύλλους κι άντε να ιδώ πού θα πετάξει η ευτυχία σου..."

Απ΄τον τίτλο του το θέμα του έργου τούτου είναι ερωτικό: ο έρωτας του Τρώα πρίγκιπα Τρωίλου με τη Χρυσίδα, την κόρη του μάντη Κάλχα. Όμως πραγματικά κυρίαρχος εδώ είναι ο πόλεμος και μεσ' τον πόλεμο τι έρωτας ν' ανθίσει; Απ' την αρχή ανακατεύονται, πορνομεσίτες, όλα κηλιδώνονται με ασέλγεια και βάφονται με αίμα. Ο Τρωίλος σκοτώνεται και η Χρυσίδα εκπορνεύεται.

Ενώ το πρώτο μέρος "Ερρίκος ΣΤ΄" σημαδεύεται αρχή αρχή με την κηδεία του Ερρίκου Ε΄, πατέρα του Ερρίκου ΣΤ΄, τούτο, το δεύτερο μέρος, αρχίζει με το μπάσιμο στη σκηνή και τη στέψη της νεοφερμένης και νεόκοπης βασίλισσας Μαργαρίτας. Ο ρόλος της Μαργαρίτας με πρόσβαρον εκείνον του Σάφοκ, μοιραίος και για την ίδια, θα γκρεμίσει και τους Λάγκαστερ.

Ο "Άμλετ" είναι το ανώτερο δημιούργημα που έδωσε η τέχνη του Σαίξπηρ και η εποχή της Αναγέννησης. Ο ήρωας τούτος είναι σα σεισμογράφος που παθαίνεται με όλα και υποφέρει απ όλα. Είναι ένας γίγαντας της σκέψης. Η τραγωδία του είναι η τραγωδία του σκεπτόμενου ανθρώπου. Το ταξίδι μαζί του είναι σαν να διαπλέεις το χάος. Τούτος ο ξεχωριστός ήρωας, που λέει πως του 'λαχε να "διορθώσει τον ξετροχιασμένον καιρό" δε βρίσκεται αντιμέτωπος με το κοινό έγκλημα, παρά έρχεται αντιμέτωπος με την ίδια την εγκληματική εξουσία, πηγή και αφετηρία κάθε εγκλήματος, της βίας και της απάτης...

"....Η τιμή με τσιγκλάει να κάνω μπρος. Ναι, αλλά τι αν η τιμή με τσιγκλάει του ξεκαμού όταν κάνω μπρος, τι γίνεται τότε; Μπορεί η τιμή να κολλήσει ένα πόδι; Όχι. Ή ένα χέρι; Ή να πάρει τον πόνο από μια λαβωματιά; Όχι. Ώστε η τιμή δεν ξέρει τη χειρουργική τέχνη; Όχι. Τι 'ναι η τιμή; Μια λέξη. Τι 'ναι αυτή η λέξη τιμή; Αέρας. Ομορφοστολισμένος λογαριασμός! Ποιος την έχει; Αυτός που πέθανε την Τετάρτη. Την αισθάνεται; Όχι. Την ακούει; Όχι. Είναι λοιπόν πράμα αναίσθητο; Ναι, για τον πεθαμένο. Μα δε θα ζήσει με τους ζωντανούς; Οχι. Γιατί; Η συκοφαντία δε θα το ανεχτεί. Γι' αυτό...

Στο "Όνειρο" ο Σαίξπηρ καταπιάνεται το ερωτικό θέμα με θαυμαστή μαστοριά κι ελευθερία. Πλέκει την ιστορία του με ανθρώπινα πλάσματα όλων των τάξεων, βασιλιάδες, αστούς, λαό, δαιμόνια και ξωτικά παραμυθένια, που όλοι και όλα βρίσκονται σε μιαν ευγενικιά και καλόβολη οικειότητα σχέσεων μεταξύ τους, και συνθέτει μια ερωτική ιστορία τόσο χαριτωμένη, τόσο πλημμυρισμένη μ' ευφρόσυνη διάθεση, που δεν έχει το όμοιό της. Ο ποιητής μαγεμένος κι ο ίδιος από τη μαγεία της φύσης και της νιότης, σκύβει με συγκαταβατική αγάπη στη φτηνή ανθρώπινη ζωή, την ανεβάζει στο μαγικό πατάρι της σκη...