Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Δεκαοκτώ επιστήμονες επιχειρούν να παρουσιάσουν το σύνθετο και πολύμορφο φαινόμενο της ταυτότητας στον ευρύτερο μακεδονικό χώρο από την κλασική αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Στις ανθρώπινες ομάδες που εξετάζονται συγκαταλέγονται οι αρχαίοι Μακεδόνες, οι "Ρωμαίοι", "Γραικοί" και Σλάβοι του Μεσαίωνα, οι ελληνόφωνοι, σλαβόφωνοι και βλαχόφωνοι χριστιανοί των νεότερων χρόνων, οι Έλληνες και Σλάβοι Μακεδόνες της σύγχρονης εποχής. Με τη συνδρομή των εργαλείων που παρέχουν οι επιστήμες του ανθρώπου, ιδίως η ιστορία, η αρχαιολογία, η επιγραφική, η κοινωνική ανθρωπολογία, η φιλολογ...

Το βιβλίο αναφέρεται στα Κούκουρα (σημερινό όνομα Αγία Άννα), μια αρβανίτικη κοινότητα χτισμένη στην ορεινή περιοχή του Ελικώνα στο νομό Βοιωτίας. Πρόκειται για μια δίγλωσση κοινότητα όπου τα ελληνικά μιλιούνται παράλληλα με τα αρβανίτικα μέχρι σήμερα. Στόχος του βιβλίου είναι η μελέτη της πολιτισμικής ταυτότητας μέσα από μια διεξοδική ανάλυση του τρόπου ζωής (οικονομία, οικογένεια, συγγένεια, τελετουργία, αφηγήσεις κλπ.) και της γλωσσικής ιδιαιτερότητα, ώστε να κατανοήσουμε τους παράγοντες οι οποίοι συντείνουν στη διατήρηση της ταυτότητας της ομάδας. Η παρούσα μελέτη εντάσ...

Το κρίσιμο θέμα των μειονοτήτων στη χώρα μας, από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το ανομολόγητο: "αυτό που δεν είναι δυνατό να ανακοινώσει κάποιος", "αυτό που δεν παραδεχόμαστε", το "αφανέρωτο", το "κρυφό", "αυτό που δεν μπορεί εύκολα να περιγραφεί ή να αναφερθεί λόγω ακαταλληλότητας του περιεχομένου του". Δύσκολα μπορεί κανείς να βρει πιο κατάλληλη εφαρμογή και χρήση του όρου απ’ ό,τι στα ζητήματα που άπτονται της ιστορίας και της θέσης των μειονοτήτων στην ελληνική έννομη τάξη. Η αποκάλυψη του ανομολόγητου συχνά είναι μια επώδυνη διαδικασία. Όχι μόνο γιατί μας...

[...] Καθώς ο ορισμός της μειονότητας είναι ακόμη ρευστός, χωρίς αισιόδοξες προβλέψεις για μια γενική αποδοχή βραχυπρόθεσμα, κάθε πληθυσμιακή ομάδα που διαφέρει σε ορισμένα ή σε όλα τα χαρακτηριστικά από την κυρίαρχη, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μειονοτική, όχι από την πλευρά της κοινωνιολογικής προσέγγισης, αλλά της διεθνονομικής, και με την κατάλληλη μεθοδευμένη πολιτική να καθερωθεί-αναγνωριστεί ως τέτοια. Τα αντικειμενικά έτσι κριτήρια που ανά διαστήματα έχουν υιοθετηθεί στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών ή άλλων διεθνών θεσμών, ενισχύονται ή καταρρίπτονται κατά περί...

Λέει ένα αφγανικό ανέκδοτο: Όταν ο Άρμστρονγκ, ο Αμερικανός αστροναύτης, έφθασε στο φεγγάρι, βγήκε από το διαστημόπλοιο και θαύμασε τη μεγάλη κατάκτηση των Αμερικανών. Ξαφνικά άκουσε από το Κανάβεραλ να τον φωνάζουν: "Γύρνα γρήγορα να πάρεις τη σημαία να την τοποθετήσεις, κάποιος άλλος αστροναύτης κινείται κοντά σου, μην προλάβει να βάλει τη σημαία του". Τρέχει ο Άρμστρονγκ, μπαίνει στο διαστημόπλοιο, παίρνει τη σημαία και βγαίνει έξω να την μπήξει στη Σελήνη. Εκείνη τη στιγμή βλέπει έναν αδύνατο κοντό με φανελάκι βρώμικο, βερμούδα και σαγιονάρες. "Τι θες εδώ", του λέει ο α...

Ποια είναι η στρατηγική που ακολουθούν (ή θα έπρεπε να ακολουθούν) οι μειονότητες για να επηρεάσουν την "κοινή γνώμη" και να την κάνουν να ενστερνιστεί τις νόρμες και τις κοινωνικές αξίες που διαδίδουν; Ποιες οι σχέσεις που εγκαθιδρύονται ανάμεσα σε αυτούς τους κοινωνικούς φορείς και την Εξουσία-Άρχουσα Ιδεολογία; Και ποιος ο καθοριστικός τους ρόλος στις διαδικασίες κοινωνικής επιρροής; Αυτά είναι τα βασικά θεωρητικά προβλήματα στα οποία επιχειρούν να βρουν μια λύση οι συγγραφείς, βασιζόμενοι στα ευρήματα μιας σειράς πειραματικών εργασιών. Το θέμα που πραγματεύεται αυτό το...

Στην περιοχή Τρικάλων, ως γνωστόν, κατοικούν πολλοί βλαχόφωνοι Έλληνες (Βλάχοι), οι οποίοι μάλιστα πρωτοστατούν στην κοινωνική, πολιτική, εμπορική και πολιτιστική ζωή του τόπου, έπαιξαν δε πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες του Ελληνικού Έθνους (από την περίοδο της Τουρκοκρατίας ως την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, Ηπείρου και Μακεδονίας). Επομένως είναι φυσικό και στις τάξεις του Φιλολογικού, Ιστορικού, Λογοτεχνικού Συνδέσμου (Φ.Ι.ΛΟ.Σ.) Τρικάλων να συγκαταλέγονται και πολλοί Βλάχοι. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την επιχειρούμενη τελευταία ποικι...

Στη Βόρεια Ελλάδα ζει μια σλαβόφωνη μειονότητα, η ιδιαίτερη ταυτότητα της οποίας απολαμβάνει την πλήρη κρατική προστασία. Η γλώσσα της καταγράφεται με τη στήριξη υπουργών, μητροπολιτών και στρατιωτικών μονάδων, οι πολιτιστικοί σύλλογοί της αναγνωρίζονται αμέσως από τα δικαστήρια, οι υβριστές των ακτιβιστών της τιμωρούνται παραδειγματικά απ' τη Δικαιοσύνη. Εθνικόφρονες κάθε λογής καλούν τα μέλη της να εισάγουν τη διαλεκτό τους στο σχολείο, τονίζοντας ότι ο αποκλεισμός της μητρικής γλώσσας από την εκπαίδευση ισοδυναμεί με πολιτιστική γενοκτονία. Η "προστατευόμενη" αυτή μει...

"Αφιερωμένο στους Γκαγκαβούζηδες - της πρώτης γενιάς προσφύγων που έφυγαν από τη ζωή, διωγμένοι και ταλαιπωρημένοι... - σε όσους ντρέπονται ακόμη σήμερα να παραδεχτούν την καταγωγή τους... - σε όλους εκείνους που, χωρίς να τη γνωρίζουν, την υποτιμούν... - σε όσους με υπερηφάνεια τη δηλώνουν..." Οι Γκαγκαβούζηδες καταγράφονται στην ιστορία ως θρακικό φύλο. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους; είναι τουρκόφωνοι χριστιανοί. Στην Ελλάδα η πλειοψηφία τους είναι πρόσφυγες από την επαρχία Χάφσα της Αδριανούπολης και από διάφορα χωριά της Βουλγαρίας. Για πρώτη φορά εντοπίζον...

Η "Συνάντηση στην Πόλη", τον Ιούλιο του 2006, καταγράφηκε στη συνείδηση όλων όσων συμμετείχαν σ' αυτήν ως ένα ορόσημο στην πορεία της μειονότητας. Εκεί ανανεώσαμε τις σχέσεις μας με τους εκπατρισθέντες, πιάσαμε ξανά επαφή, συναντηθήκαμε κυριολεκτικά και μεταφορικά. Εκεί, μέσα από έναν ορίζοντα μελέτης των σύγχρονων ζητημάτων της Κοινότητας, μέσα από επιστημονικές έρευνες για τη δημογραφία, την εκπαίδευση, την οργάνωση και το βακουφικό, που έγιναν ειδικά για το Συνέδριο από μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, διερευνήθηκαν οι προοπτικές που διαγράφονται για το μέλλον. Φάνηκε πω...

Οι συγγραφείς καταγράφουν εμπειρίες ιστορικών μειονοτήτων και νέων οικονομικών μεταναστών στην Ελλάδα οι οποίες διαμορφώνονται στο μεταίχμιο παραδοσιακών και νεωτερικών σχέσεων εξουσίας. Η κουλτούρα του νεωτερικού έθνους/κράτους φαίνεται να ανατροφοδοτεί -τόσο σε πραγματικό όσο και σε φαντασιακό επίπεδο- το καθεστώς της "διαφοράς" και της "εξαίρεσης" στο οποίο τοποθετούνται συνεχώς οι διάφορες μειονοτικές κατηγορίες του πληθυσμού (μετανάστες, γυναίκες κ.λπ.). Κοινωνικοί ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι, γλωσσολόγοι και πολιτικοί επιστήμονες ερμηνεύουν τις προσωπικές εμπειρ...

Δεν κλείνουμε τα μάτια στο πολύχρωμο μωσαϊκό της ελληνικής παράδοσης και τιμούμε την ιστορία μας. Δεν φοβόμαστε να πούμε την άποψή μας, αλλά είμαστε παθιασμένοι με τη δουλειά μας. Θα θέλαμε να μπορούμε να μιλήσουμε όλα τα γλωσσικά ιδιώματα που συναντάμε στην Ελλάδας, να μάθουμε βλάχικα, τσακώνικα, αρβανίτικα, ποντιακά, να καταφέρουμε να πλουτίσουμε το λεξιλόγιό μας, να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας. Με αυτόν τον στόχο ξεκινήσαμε τη σειρά βιβλίων "Ρίζες Ελλήνων-Ανθρωπογεωγραφία της Ελλάδας". Για να ανοίξουμε ένα παράθυρο στη γνώση και να ασχοληθούμε με την καταγωγή μας... χ...

Ποιες είναι διαχρονικά οι σχέσεις ελλήνων και εβραίων; Πότε εγκαταστάθηκαν εβραϊκές οικογένειες στη σημερινή ελληνική επικράτεια; Ποια η στάση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, της ορθόδοξης εκκλησίας, του νεοσύστατου ελληνικού κράτους και των υπηκόων του προς αυτούς τους εβραίους; Απέκτησαν ελληνική συνείδηση και πότε; Τι ξέρουμε τελικά για τους έλληνες εβραίους και σε τι διαφέρουν από άλλους εβραίους της διασποράς; Στο βιβλίο καταγράφονται δύο αιώνες συνεχούς παρουσίας εβραϊκών κοινοτήτων στον ελλαδικό χώρο, από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, την κυβερνητική αναγνώριση...

- Κράτος, έθνος και ομογένεια - Λόγος και πολιτικές για τους μετανάστες - Οι επαναπατρισμένοι ομογενείς και η πολιτική της ιθαγένεια - Ιδεολογικά σχήματα για τη μετανάστευση - Μεταναστευτική πολιτική και "παράνομη μετανάστευση" - Η πρόσληψη της ετερότητας στις έρευνες για το ρατσισμό και την ξενοφοβία - Στρατηγικές ένταξης των μεταναστών - Οι αλβανικοί σύλλογοι στην Ελλάδα - Κοινωνία πολιτών, ΜΚΟ και ετερότητα - Ανθρωπολογία της μετανάστευσης και υλικός πολιτισμός - Βία και δεύτερη γενιά μεταναστών - Ο δημόσιος λόγος για τις μειονότητες: το δικαίωμα του αυτοπροσδ...

Οι παραδοσιακές θεωρίες συμβουλευτικής αποδεικνύονται ανεπαρκείς για το χειρισμό των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα πολιτισμικών και εθνικών μειονοτήτων. Κεντρικός άξονας του βιβλίου είναι η ανάδειξη της σημασίας μιας πολιτισμικά ευαίσθητης συμβουλευτικής προσέγγισης γι' αυτά τα άτομα. Πρόκειται για την πολιτισμική και πολυπολιτισμική συμβουλευτική. Η πολιτισμική συμβουλευτική αναφέρεται στη συμβουλευτική προσέγγιση κοινωνικών ομάδων που, αν και ανήκουν στην κυρίαρχη πολιτισμικά ομάδα, μοιράζονται παράλληλα την ιδιαίτερη κουλτούρα και τα χαρακτηριστικά μιας υποομάδ...

[...] Η Καστοριά, ανάμεσα στις δεκάδες ελληνικές πόλεις όπου προπολεμικά ζούσαν ανθηρές και καλά συγκροτημένες ελληνοεβραϊκές κοινότητες, έχει το αρνητικό προνόμιο της απουσίας, σε αντίθεση με άλλες πόλεις, όπου διασώθηκαν κάποια από τα εβραϊκά μνημεία του χθες. Στην Καστοριά, δυστυχώς, ενώ κουβαλά π΄λισω της υπερχιλιόχρονη εβραϊκή παρουσία με λαμπρή ιστορία, δεν απέμεινε τίποτε σχεδόν να θυμίζει το παρελθόν αυτό. Και το χειρότερο είναι ότι η απουσία πέρασε και στη συλλογική μνήμη. Οι Καστοριανοί Εβραίοι είναι άγνωστοι στους νεώτερους συμπολίτες τους... Η διαπίστωση αυτή α...

[...] To συγκεκριμένο βιβλίο έχει ως στόχο να αποτελέσει μια επισκόπηση των κυριότερων εξελίξεων που αφορούν τις γλωσσικές μειονότητες στη μεταπολεμική Ελλάδα και να προσφέρει στοιχεία στους φοιτητές και τις φοιτήτριες αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο για την καλύτερη κατανόηση και ανάλυσή τους. Αποτελεί προϊόν μακρόχρονης εργασίας του συγγραφέα που στηρίζεται στη μελέτη βιβλιογραφικών και αρχειακών πηγών και στη διδασκαλία σχετικών αντικειμένων σε πανεπιστημιακό επίπεδο την οποία θέλει κατά κύριο λόγο να εξυπηρετήσει. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο είναι συνοπτικό χωρ...

Όσοι αναζητούν την αλήθεια σε µείζονα σύγχρονα ζητήματα -όπως είναι οι "Αρμανοί-Βλάχοι"- στον χώρο της Βαλκανικής Χερσονήσου, κρατούν ήδη στα χέρια τους ένα πολύτιμο εγχειρίδιο, στο οποίο περιέχονται επτά µελέτες-εισηγήσεις που έχουν συνταχθεί µε όρους και κανόνες τήρησης και σεβασµού της ακαδηµαϊκής και επιστημονικής δεοντολογίας. Η αρµάνικη εθνοτική πολυωνυµία ξεπερνάει τις 100 ονοµασίες! Ασφαλώς, οι ονοµασίες αυτές αφορούν πληθυσµούς αρµανό-γλωσσων των ελληνικών χωρών και όχι µόνο, και όπως λέει η παροιµία "Όλοι οι Βλάχοι µια γενιά / και οι Γκρέκοι άλλη µια" (!) Στα 185...

Οι Αρβανίτες της Άνδρου αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα κοινωνικής ανέλιξης και αυτοκαταστροφής. Από φοβεροί καβαλάρηδες-πολεμιστές, υποχρεώθηκαν να γίνουν γεωργοί και ζευγολάτες λιώνοντας την πέτρα στον ιδρώτα, για να την μεταβάλουν σε χώμα εύφορο και καρπερό. Αλλά δεν ήταν αρκετό για να επιβιώσουν, εγκατέλειψαν κάποτε τα χωριά τους και μπάρκαραν στα πλοία των Χωραϊτών. Ταξίδεψαν στον "έξω" κόσμο και έγιναν "άνθρωποι", χάνοντας όμως έτσι οριστικά και τη "φυσιογνωμία" της ψυχής τους. Τα αρβανίτικα κείμενα και το γλωσσάριο που εκδίδουν προσλαμβάνουν ξεχωριστή σημασία ακ...

Ενάμιση αιώνα μετά την εμφάνιση του μακεδονικού ζητήματος, αυτό εξακολουθεί να εγείρει εθνικιστικές αντιδράσεις στην Ελλάδα και τις γειτονικές της χώρες. Στον παρόν τόμο, η ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας καλύπτεται σε όλες τις γεωγραφικές παραλλαγές της και χρονικές περιόδους. Οι διακριτές ομάδες που εξετάζονται εδώ περιλαμβάνουν τους αρχαίους Μακεδόνες, τους Ρωμαίους, Έλληνες, Σλάβους, τους ελληνο-/ Σλαβο- / Βλαχόφωνους Χριστιανούς της Οθωμανικής περιόδου, αλλά και τους Έλληνες και τους Σλαβομακεδόνες της σύγχρονης εποχής. Το κεντρικό θέμα αυτού του έργου, οι εθνικές τ...