Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μύριες είναι οι διηγήσεις, από τα παιδικά μου κείνα χρόνια, που άκουγα από χείλια διωγμένων απ' τις πατρίδες τους, τα σπιτικά τους. Ιστορίες που φαρμάκωσαν τις ψυχές τους και τις καρδιές μολέψαν. Μανάδες χάσαν τα παιδιά και τα παιδιά τις μάνες, στα χρόνια κείνα της μαύρης προσφυγιάς, που μέστωσαν την περιέργειά μου και την κρατήσανε βαθιά μεσ' στην ψυχή μου ριζωμένη και να με ξεσηκώσει πολύ πιο έπειτα, να περπατήσω τα μέρη εκείνα, να δω με τα ίδια μου τα μάτια και ν' αφουγκραστώ κι άλλες περίσσιες, από απλούς ανθρώπους ιστορίες, που πολύ ταιριάζαν σα με μυθιστορίες... ......

Καρπός της προσωπικής του μαρτυρίας από τη Μεγάλη Φυγή της Σμύρνης είναι το παρόν κείμενο. Όλα τα πρόσωπα είναι αληθινά· πρόκειται για τον συγγραφέα και την οικογένειά του. Έτσι λοιπόν το προκείμενο βιβλίο, που από το 1933 επανεκδίδεται σήμερα, αξίζει να διαβαστεί ως ντοκουμέντο καταστάσεων που δεν ακυρώνονται και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς πειστικά και δραματικά, πετυχαίνουν να αποδώσουν τις ανθρώπινες ανοχές και αντοχές.

23 Ιουλίου, Πέμπτη "Την 6η πρωϊνήν ανεχωρήσαμεν συναντήσαντες μετ' ολίγον ένα μικρόν πεδίον με φασόλια, εις την άκρην δε τούτου το χωρίον Καρατζί με πεντήκοντα σπίτια τουρκικά. Ολίγον περαιτέρω ήτο το χωρίον Κοσλαουλάρ. Επροχωρήσαμεν δύο ώρας και συνηντήσαμεν τον αμαξιτόν δρόμον.[...] Εκάμαμεν μεσημέρι εκεί και ανεχωρήσαμεν την 5ην μ.μ. Διερχόμεθα το πεδίον της μάχης. Εδώ ένα σώβρακο μαζί βγαλμένο με το παντελόνι, εκεί έν κράνος συντροφεύει μίαν παλάσκαν ή ένα αντίσκηνο. Εν γένει εσώρουχα τήδε κακείσε αιματωμένα και παντός είδους ιματισμός: αντίσκηνα, κράνη, πάσσαλοι, κιβ...

7/5/1921 ...Η μουσική του Συντάγματος παίζει "Του αητού τον γιο" και διάφορα άλλα πατριωτικά εμβατήρια τα οποία μας γεμίζουν ενθουσιασμόν και ρίγη συγκινήσεως διατρέχουν το σώμα μας... 14/9/1922 ...Ουδείς εφαντάζετο ούτε ήτο δυνατό να φαντασθή ότι η εκστρατεία της Μικράς Ασίας θα ετελείωνε κατά τον άδοξον αυτόν τρόπον...

Απομνημονεύματα είναι η γραπτή περιγραφή ή αφήγηση ιστορικών συνήθως γεγονότων τα οποία ο συγγραφέας είτε επηρέασε με τη δράση του είτε απλώς παρακολούθησε και θυμάται. Κατά κανόνα τα απομνημονεύματα κυκλοφορούν δέκα ως τριάντα χρόνια μετά από κάθε σημαντικό ιστορικό γεγονός καθώς οι πρωταγωνιστές του (αλλά και όσοι έλαβαν με οποιοδήποτε τρόπο μέρος σ' αυτό) αποσύρονται από την ενεργό ζωή και το ενδιαφέρον τους για δράση αντικαθίσταται από το ενδιαφέρον τους για υστεροφημία. Το φαινόμενο αυτό είναι παγκόσμιο και διαχρονικό και εμφανίζεται και στην νεώτερη ελληνική ιστορία κ...

Ένα μικρό τετράδιο διαστάσεων έντεκα επί δεκαέξι εκατοστών, με σκληρό εξώφυλλο και κιτρινισμένες εσωτερικές σελίδες, το οποίο φύλαξε επί πολλά χρόνια ο ιατρός Κώστας Ντάμπος και μια σειρά φωτογραφιών από το μικρασιατικό μέτωπο, φυλαγμένες κι αυτές από τον κύριο Δημήτριο Ντάμπο, αποτέλεσαν το πρωτογενές υλικό για αυτό το πλήρες ιστορικών ντοκουμέντων βιβλίο. [...] Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί ένα "χρονολόγιο" ιστορικών γεγονότων και παράλληλα μια γλαφυρή περιγραφή των όσων έζησαν οι Μικρασιάτες κατά τη δύσκολη περίοδο από το 1914 μέχρι το 1922. Αποτελεί σπάνιο ιστορικ...

Ο δεύτερος τόμος της "Εξόδου" συγκεντρώνει μαρτυρίες από τις επαρχίες της κεντρικής και νότιας Μικρασίας. Με επίκεντρο την Καππαδοκία, όπου εμφανίζεται η σημαντικότερη ποσοτικά και πολιτισμικά παρουσία του ελληνικού στοιχείου στο εσωτερικό της μικρασιατικής χερσονήσου, η έρευνα καλύπτει επίσης τις γειτονικές επαρχίες της Λυκαονίας, της Γαλατίας, της Φρυγίας, της Πισιδίας, της Λυκίας, της Παμφυλίας και της Κιλικίας. Ο ελληνορθόδοξος πληθυσμός των περιοχών αυτών χαρακτηριζόταν από κοινές ιστορικές εμπειρίες και εθνογραφικά γνωρίσματα που του προσέδιδαν τη συνοχή ενός ενιαίου...

Σεπτέμβριος του 1922. Η κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου. Φαντάρος Μικρασιάτης από την πόλη των Βουρλών, κοντά στη Σμύρνη που υπηρετεί εθελοντής στον ελληνικό στρατό, στο 17ο Σύνταγμα της ΧΙ Μεραρχίας του Βορείου Συγκροτήματος, πιάνεται αιχμάλωτος των Τούρκων. Μια αυθεντική περιγραφή όσων αντίκρισε και όσων υπέφερε από τα Μουδανιά στην Προύσα, στο Μιχαλίτσι, στην Γκέιβη, στη Σαπάντζα, στη Σμύρνη και από εκεί στον Πειραιά. Πείνα, εξαθλίωση, αρρώστιες, καταναγκαστικά εργα, θάνατοι αλλά και συντροφικότητα, ανθρωπιά, ενστικτώδης αγώνας για τη ζωή δοσμένα με ένα γοητευτικά...

Μια βροντερή φωνή, ακούστηκε τότε, μέσα στο πλήθος, στα Σουβουτζούκια. Όλοι στη θάλασσα. Όλοι για την Μυτιλήνη. Η φυγή, που οι Τούρκοι επεδίωκαν, είχε πετύχει. Μπήκαν μέσα στα χωριά οι Σπαχήδες, με τους τσέτες και έγινε αυτό, που πριν απ' αυτούς, είχε γράψει γι' αυτούς, ο μεγάλος Βίκτωρ Ουγκώ, ο οποίος είπε: "Θέλεις να καταστρέψεις μια πόλη; Δεν χρειάζεσαι τίποτε άλλο, παρά έναν τούρκο και ένα δαδί".

14 Σεπτεμβρίου· ανήμερα του Σταυρού! "Δεκατέσσερις Σεπτεμβρίου, ανήμερα του Σταυρού" ήταν η χιλιοειπωμένη φράση που έβγαινε συχνά από τα χείλη της συχωρεμένης της μητέρας. Όταν κάποιος ευαισθητοποιείτο και τη ρωτούσε, εκείνη, έβγαζε χείμαρρο γεγονότων πικρών και πονεμένων, αλλά και όμορφων και συγκινητικών. Όποιος τα άκουγε, άλλαζε τρόπο ζωής. Μάθαινε πολλά με αυτά τα γεγονότα που συνέβησαν πριν και μετά από το "γιαγκίνι της Σμύρνης". Μάθαινε να ζει απλά, ευγενικά, ενάρετα, μάθαινε να εκτιμάει τους ανθρώπους απανταχού της γης, και να τους σέβεται. Μάθαινε να τιμάει τους α...

Στο βιβλίο αυτό του Γιώργου Δεληγιάννη, που εκδόθηκε γα πρώτη φορά το 1997, ο συγγραφέας κατέγραψε τις συγκλονιστικές μαρτυρίες δυο προσφύγων από τη Σμύρνη της Μ. Ασίας. Στο πρώτο μέρος, την "Αιχμαλωσία", ένας φαντάρος που υπηρετούσε στον Ελληνικό Στρατό και καταγόταν από τη Σμύρνη περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια το οδυνηρό οδοιπορικό της αιχμαλωσίας του στα βάθη της Ανατολής και τις δύσκολες συνθήκες μέσα από τις οποίες τελικά επεβίωσε για να έρθει πρόσφυγας στην Ελλάδα. Η αρχή της περιπέτειας του ξεκινάει την τραγική ημέρα της Καταστροφής, όταν αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρ...

Μαρτυρία που αναφέρεται σε μια κρίσιμη δεκαετία της ιστορίας του αρμενικού λαού και του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Η Ανζέλ Κουρτιάν -που όπως λέει η ίδια δεν είναι συγγραφέας αλλά μια νοικοκυρά- καταγράφει με κάθε ειλικρίνεια τις εμπειρίες της από τα συγκλονιστικά γεγονότα που έζησε παιδί. Ξεριζωμένη από το 1915 -που έγινε η σφαγή των Αρμενίων- ακολοουθεί, μαζί με την οικογένειά της, την πορεία: Προύσα, Αφιόν Καραχισάρ και, μετά την υποχώρηση του ελληνικού στρατού, Μαγνησία, Σμύρνη, όπου ζει την καταστροφή. Τέλος, έρχεται στην Ελλάδα, μαζί με όλο τον προσφυγικό κόσμο....

"Ένα πρωί, μόλις ξύπνησα, κοίταζα από το παραθυράκι μου το στρατιώτη που ήταν σκοπός. Μόλις με είδε έκανε με τα χέρια του το σήμα ''τετέλεσται''. Εγώ δεν κατάλαβα αμέσως περί τίνος επρόκειτο. Ήταν η εκτέλεση του Μπελογιάννη και των συντρόφων του. Κρεμάσαμε έξω από τα παράθυρά μας μαύρες σημαίες. Η Έλλη Ιωαννίδη, η Έλλη του Μπελογιάννη, όπως θέλαμε εμείς να την ονομάζουμε, φώναζε μέσα στη μεγάλη της απελπισία να την πάρουν κι αυτή μαζί του. Θα ήταν μεγάλη χαρά γι' αυτήν. Χαρά που της στέρησαν οι δήμιοι, να περπατήσει τα τελευταία βήματα με τον αγαπημένο της". (απόσπασμα απ...