Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αν θέλαμε να συνοψίσουμε τις βασικές αρχές, γύρω από τις οποίες κινούνταν η καθημερινή ζωή στην Παλιά Αθήνα, θα μπορούσαμε άνετα να αντιγράψουμε τον υπότιτλο του σατιρικού φύλλου Πειρασμός: "Λεφτά, γυναίκες και κοιλιά είν' η καλλίτερη δουλειά" Tο βιβλίο αυτό είναι αφιερωμένο στις γυναίκες της πόλης μας, στις "Ατθίδες" μας και στις σχέσεις τους με τους άντρες. Σχέσεις που πέρασαν από σαράντα κύματα! Από τη δουλική ιστορική υποταγή στον "Αφέντη", μέχρι την πλήρη ανεξαρτητοποίηση, ιδιαίτερα στα χρόνια του Μεσοπολέμου. Ο επαναπροσδιορισμός της κοινωνικής θέσης της γυν...

Το βιβλίο προτείνει μία περιήγηση στην Αθήνα και την ιστορία της. Μέσα από μνημεία, χώρους, δρόμους και κτίρια -ακόμα και κάποια που δεν υπάρχουν πια- ζωντανεύει η ατμόσφαιρα παλαιότερων εποχών της πόλης, κυρίως όμως του 19ου και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. "Οδοδείκτες" στην περιήγησή μας αποτελούν αποσπάσματα από ιστορικά, λογοτεχνικά, περιηγητικά, αυτοβιογραφικά, δημοσιογραφικά κείμενα, τα οποία αναφέρονται σε κτίρια και τους ενοίκους τους ή σε στιγμιότυπα που έχουν ως "σκηνικό" τους χώρους της πόλης. Κατά την παράλληλη αυτή περιήγηση, ιστορική και λογοτεχνική,...

Το 2012 που μας φεύγει δεν ήταν μόνο χρονιά κρίσης, γκρίνιας και στεναχώριας, ήταν και χρονιά νοσταλγίας. Ο κόσμος κατέφυγε για άλλη μια φορά στο παρελθόν, τότε που "δέναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα" και όχι μόνο. Τότε που η αξιοπρέπεια περίσσευε και η εργατικότητα ήταν αυτονόητη. Τότε που οι δημόσιοι υπάλληλοι πήγαιναν στη δουλειά τους με γραβάτα γιατί ένοιωθαν, και ήσαν, κύριοι. Τότε που ένας άντρας όταν έμπαινε στο τραμ χαιρετούσε βγάζοντας το καπέλο του, και το "καλημέρα" έβγαινε με στεντόρεια φωνή. Τότε που οι πολιτικοί μας ήξεραν να κυβερνούν και πέθαιναν στην ψάθα. Τό...

Πώς διασκέδαζε η Παλιά Αθήνα; Πώς διαµορφωνόταν η καθηµερινή ζωή του Αθηναίου και της Αθηναίας; Ποια ήταν η γαστρονοµία της εποχής; Μέσα από αυθεντικές µαρτυρίες, φωτογραφίες, χρονογραφήµατα, διαφηµίσεις, µικρές πικάντικες ειδησούλες, σχόλια, ανέκδοτα και γελοιογραφίες, ο συγγραφέας µάς παρουσιάζει ένα ογκώδες υλικό µε τρόπο γλαφυρό κι ευχάριστο, κρατώντας αµείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη σε κάθε σελίδα. Όπως θα έλεγε κι ένας λόγιος κριτικός βιβλίου εκείνης της εποχής: "Το ανάγνωσµα τούτο διδάσκει, φαιδρύνει, τέρπει, ζωγραφίζει, ηθογραφεί, συγκινεί, µορφώνει, διεγείρο...

Πώς διασκέδαζε η Παλιά Αθήνα; Πώς διαµορφωνόταν η καθηµερινή ζωή του Αθηναίου και της Αθηναίας; Ποια ήταν η γαστρονοµία της εποχής; Μέσα από αυθεντικές µαρτυρίες, φωτογραφίες, χρονογραφήµατα, διαφηµίσεις, µικρές πικάντικες ειδησούλες, σχόλια, ανέκδοτα και γελοιογραφίες, ο συγγραφέας µάς παρουσιάζει ένα ογκώδες υλικό µε τρόπο γλαφυρό κι ευχάριστο, κρατώντας αµείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη σε κάθε σελίδα. Όπως θα έλεγε κι ένας λόγιος κριτικός βιβλίου εκείνης της εποχής: "Το ανάγνωσµα τούτο διδάσκει, φαιδρύνει, τέρπει, ζωγραφίζει, ηθογραφεί, συγκινεί, µορφώνει, διεγείρο...

Η "Ιστορία των Αθηνών", μολονότι αφήνει αρκετά ερωτηματικά, παρέχει πολλά αυθεντικά ιστορικά έγγραφα και σημαντικά στοιχεία με άγνωστες στους πολλούς, λεπτομέρειες και πληροφορίες, όπως π.χ. τα αναφερόμενα στην προσωπικότητα, τον χαρακτήρα, την πολιτείαν και την συνολική δράση του Οδυσσέα Ανδρούτσου, του Ιωάννη Γκούρα και άλλων παραγόντων και πρωταγωνιστών του Αγώνος στην Αττική.

Τα πρώτα χρόνια μετά την Επανάσταση του 1821 η Αθήνα ήταν μια πόλη ερειπίων. Χωρίς δρόμους, πλατείες, εμπορικά καταστήματα, χωρίς πολλούς κατοίκους. Οι μεταφορές γίνονταν με γαϊδούρια και καμήλες, τα σπίτια φωτίζονταν με λαδοφάναρα, ενώ η Αγορά, κάτω από την Ακρόπολη, ήταν γεμάτη παράγκες. Μέσα σε μια πεντηκονταετία η νέα πρωτεύουσα κατόρθωσε να γίνει πόλη αξιοθαύμαστη και δεν άργησε να διεκδικήσει θέση ανάμεσα στις ωραίες πόλεις της Ευρώπης. Με αξιόλογα πλέον κτίσματα, με πρωτοποριακές για εκείνα τα χρόνια εστίες πρασίνου, με ζωηρή καλλιτεχνική κίνηση, με τον πολιτισμό...

Τα πρώτα χρόνια μετά την Επανάσταση του 1821 η Αθήνα ήταν μια πόλη ερειπίων. Χωρίς δρόμους, πλατείες, εμπορικά καταστήματα, χωρίς πολλούς κατοίκους. Οι μεταφορές γίνονταν με γαϊδούρια και καμήλες, τα σπίτια φωτίζονταν με λαδοφάναρα, ενώ η Αγορά, κάτω από την Ακρόπολη, ήταν γεμάτη παράγκες. Μέσα σε μια πεντηκονταετία η νέα πρωτεύουσα κατόρθωσε να γίνει πόλη αξιοθαύμαστη και δεν άργησε να διεκδικήσει θέση ανάμεσα στις ωραίες πόλεις της Ευρώπης. Με αξιόλογα πλέον κτίσματα, με πρωτοποριακές για εκείνα τα χρόνια εστίες πρασίνου, με ζωηρή καλλιτεχνική κίνηση, με τον πολιτισμό...

Η ανεργία στις μέρες μας έχει απογειωθεί. Οι μισθοί ψαλιδίζονται μήνα με το μήνα ενώ ταυτόχρονα η ακρίβεια γιγαντώνεται. Όλα αυτά φέρνουν στο νου, μεταξύ σοβαρού και αστείου, τις συνθήκες ζωής αλλά και τους εφευρετικότατους τρόπους επιβίωσης κατά την περίοδο της Κατοχής. Ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς δείκτες βιοτικού επιπέδου για κάθε περίοδο είναι σίγουρα το διαιτολόγιο. Τι έτρωγε ο κόσμος τότε; Πόσο κοντά είμαστε στο να αναπροσαρμόσουμε το σημερινό μας διαιτολόγιο σε κάτι παρόμοιο με εκείνο των δύσκολων χρόνων; Μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη μίας δραματικής κατάσταση...

Οι παλαιοί χάρτες της πόλεως των Αθηνών αποτελούν ανεξάντλητη πηγή ιστορικών πληροφοριών για την οικιστική ανάπτυξη και δόμηση, για άγνωστες φάσεις του παλαιού υδρευτικού συστήματος, για την αναζήτηση της θέσης λησμονημένων κτηρίων, για την παρακολούθηση των αρχικών φάσεων του δημόσιου χώρου, για την κατανομή του αστικού πρασίνου, για τη χωροθέτηση των παραγωγικών δραστηριοτήτων και φυσικά για τη γνώση της μορφής και την κατανόηση του τρόπου ανάπτυξης του αστικού και περιαστικού οδικού δικτύου. Οι χάρτες του Fauvel (1785), των Κλεάνθη και Schaubert (1831-32), του Weiler (18...

Το παρόν βιβλίο επιχειρεί να συγκροτήσει μια μέθοδο ανάγνωσης του αρχιτεκτονικού χώρου και των μορφών κατοίκησης, η οποία να βασίζεται σε λογοτεχνικά κείμενα για την Αθήνα στο τέλος του 19ου αιώνα. Κυρίως μελετήθηκαν οι συγγραφείς: Γρηγόριος Ξενόπουλος, Νικόλαος Σπανδωνής, Ιωάννης Κονδυλάκης, Εμμανουήλ Ροΐδης, Γεράσιμος Βώκος, Μιχαήλ Μητσάκης και Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Πως αυτοί οι λογοτέχνες αποδίδουν τον αστικό χώρο; Σε ποια Αθήνα αναφέρονται; Σε ποια σημεία η λογοτεχνική Αθήνα διασταυρώνεται με την πραγματική; Για να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα, χρησιμοποιήθηκε μ...

Αυτό το βιβλίο γράφτηκε για να αντικρούσει την ευρύτατα διαδεδομένη αντίληψη ότι η ελληνική πόλη, όπως εκφράζεται στο υπέρτατο παράδειγμά της, την Αθήνα, είναι ένας αναγκαστικός τόπος εξορίας για τους κατοίκους της, αφιλόξενη και δίχως περιεχόμενο. Η αντιστροφή του αρνητικού κλίματος ενάντια στη σύγχρονη πόλη οδηγεί άμεσα στους τρόπους που τη ζούμε, άρα και στο πώς επεμβαίνουμε "σωστικά" για να τη βελτιώσουμε. Άρα, ζητάμε νέους τρόπους "ανάγνωσης" της πόλης, που να αποκαλύπτουν την εσωτερική λογική των κάποτε τρομακτικών αντιφάσεων της, ικανούς να κωδικοποιηθούν σε τρόπους...

Αν υπάρχει ένας τόπος όπου υφίσταται η τελειότητα, αυτός είναι η Ακρόπολη. Ο Γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας Ερνέστος Ρενάν δεν είχε κάνει λάθος όταν, έκπληκτος μπροστά στην αιώνια ομορφιά αυτού του "ιδεώδους, αποκρυσταλλωμένου σε πεντελικό μάρμαρο", είπε ότι του αποκαλύφθηκε το ελληνικό θαύμα. Ο Παρθενώνας, στολίδι του λόφου που ήταν αφιερωμένος στους θεούς, υπήρξε, ιστορικά, σύμβολο της νίκης του ελληνισμού επί των βαρβάρων. Όμως, η Ακρόπολη αντιπροσωπεύει επίσης -και κυρίως- την υπεροχή της Αθήνας, τη δόξα και την ισχύ της, για την οποία καθοριστικός υπήρξε ο Περικλής. Τ...

Η θεµατική αυτή ανθολογία συγκεντρώνει µια πλειάδα λογοτεχνικών στη µεγάλη πλειονότητά τους κειµένων µε θέµα την Αθήνα και µε ιστορικό, πολιτισµικό και κοινωνιολογικό ενδιαφέρον για την πόλη, από το 1834 έως τη σηµερινή εποχή. Μέσα από αυτές τις αντιπροσωπευτικές, αυτοτελείς και εµβόλιµες λογοτεχνικές εικόνες της πόλης, αντιδιαστέλλονται η διαχρονική τοπιογραφία και αισθητική της µε τις κυρίαρχες αντιθέσεις της ανάµεσα στην παλιά και τη νέα εποχή. Ξεκινώντας µε την εικόνα του κεντρικού ήρωα στο µυθιστόρηµα "Ο Ζωγράφος" (1842) του Γρηγόριου Παλαιολόγου, του Φιλάρετου, ο οποί...

[...] Έτσι, μετά από πολύχρονες προσπάθειες συγκέντρωσε ένα μεγάλο αριθμό μοναδικών μαρτυριών και συγκρότησε τη "Νεοελληνική Ιστορική Συλλογή", όπως ο ίδιος την ονόμασε, ένα πολύτιμο θησαυρό από όπου αντλούνται μοναδικές πληροφορίες τόσο για την ιστορία και τη φυσιογνωμία του τόπου, όσο και για την ιστορία της ελληνικής φωτογραφίας. Είναι φανερό από τον τίτλο της συλλογής, αλλά και από τη δομή της, ότι αξιολογούσε τη φωτογραφία κατεξοχήν ως ιστορικό τεκμήριο ή, κατά τον Σπύρο Ασδραχά, ως πηγή ιστορίας που καθορίζει μια δίοδο προς τον χαμένο χρόνο. Με κριτήριο, λοιπόν, τη...

Στις 26 Οκτωβρίου 1852 ξέσπασε στην Αθήνα μια φοβερή καταιγίδα, η οποία έπληξε και το ναό του Ολυμπίου Διός. Ο Βίλχελμ Λάγκους, σε επιστολή στη μητέρα του, περιγράφει πολύ παραστατικά την καταστροφή του μνημείου: "Επέλεξα το δρόμο που περνάει από τα ερείπια του ναού του Διός. Οι φήμες ήταν αληθινές. Η φοβερή καταιγίδα δεν είχε καταστρέψει μόνο σύγχρονα κτήρια. Είχε ρημάξει και ένα από τα ομορφότερα μνημεία [...] των Αθηνών. Ένας από τους τεράστιους κίονες που ανήκει σε έναν από τους μεγαλύτερους ναούς των θεών των Ελλήνων, το ναό του Ολυμπίου Διός, έχει σκύψει το περήφαν...

Πριν πολλά χρόνια, τον Ιούλιο του 1927, γεννήθηκα εδώ στα Πετράλωνα. Και απ' ότι φαίνεται, επειδή πια δεν μετακινούμαι εύκολα, θα μένω στα Πετράλωνα. Ό,τι καλύτερο άνθρωπος μπορούσε να θέλει. Εδώ σε αυτή τη γειτονιά πήγα σχολείο κι απέκτησα πολλούς φίλους. Μπορώ να πω ότι γνώρισα τον κόσμο της Αθήνας πριν τον Πόλεμο και μετά τον Πόλεμο. Μεγάλο ορόσημο δυο πολύ διαφορετικών εποχών. Στο διάστημα της ζωής μου πολλές φορές έφυγα από τα Πετράλωνα. Πολλές φορές ηθελημένα για να γνωρίσω τον κόσμο και να δουλέψω σε άλλους τόπους. Άλλες φορές ηθελημένα για να γνωρίσω τον κόσμο και...