Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ελάχιστοι είναι οι πολεοδόμοι παγκοσμίως, το έργο των οποίων μπορεί να συγκριθεί ως προς τον αριθμό των ρυθμιστικών σχεδίων, ως προς τη διεθνή παρουσία, αλλά και ως προς τη θεματική ποικιλία των μελετών, με αυτό του Κωνσταντίνου Δοξιάδη. Με την παρουσίαση κειμένων, σχεδίων και φωτογραφιών των σημαντικότερων έργων ενός από τους πιο μεγάλους σχεδιαστές του χώρου στον 20ό αιώνα, αλλά και με την παράθεση των κυρίων σταθμών της δυναμικής του σταδιοδρομίας, ο τόμος αυτός αποτελεί μια προσπάθεια αποτύπωσης του εύρους και του περιεχομένου της πολύπλευρης δράσης του. Στο εισαγωγικό...

Αν χρειάζεται σήμερα να επαναλαμβάνουμε και να ενισχύουμε τη σκέψη των μεγάλων ουτοπιστών, του Φουριέ, του Μαρξ και του Ένγκελς, δεν το κάνουμε γιατί ονειρεύτηκαν το αδύνατο, αλλά γιατί αυτή η ίδια η κοινωνία φέρνει ακόμα και παντοτινά μέσα της την ουτοπία της: το δυνατό-αδύνατο, το δυνατό που αυτή το κάνει αδύνατο, έσχατες αντιθέσεις - αιτίες επαναστατικών καταστάσεων, που δεν συμπίπτουν πια με εκείνες που ανάγγειλε ο Μαρξ-πολύ περισσότερο μάλιστα, δεν αρκεί πια, για να ξεπεραστούν, μια οργανωμένη (προγραμματισμένη) ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.

Το παρόν βιβλίο αποτελεί επεξεργασία υλικού που προέκυψε από το ερευνητικό πρόγραμμα "Κοινωνικές προϋποθέσεις για την αειφόρο ανάπτυξη της Αθήνας-Αττικής". Το πρόγραμμα αυτό είχε ως στόχο τη διερεύνηση στον αθηναϊκό χώρο ορισμένων βασικών κοινωνικών διαδικασιών που αναπτύσσονται στις μεγάλες πόλεις και οδηγούν συχνά σε καταστάσεις που απειλούν την κοινωνική συνοχή. Με τη διερεύνηση αυτή επιδιώχθηκε ο εντοπισμός εκείνων των καταστάσεων και των τάσεων εξέλιξης για τις οποίες απαιτούνται διορθωτικές παρεμβάσεις στην προοπτική μιας (και) κοινωνικά αειφόρου ανάπτυξης της πόλης....

Η μελέτη αυτή αποτελείται από μια σειρά δοκίμια τα οποία αρθρώνονται γύρω από την διαλεκτική σχέση (κυρίως όπως αυτή αποτυπώνεται στο χώρο), παραγωγή, ανταλλαγή και συγκοινωνίες, διανομή και κατανάλωση, ταξική διάρθρωση και σχέσεις, ανάπτυξη και παγκοσμιοποίηση, περιβάλλον και οικολογική κρίση. Αυτή η αλληλουχία διαπλέκεται στο χώρο με την μετάβαση από το τοπικό και την πόλη, στο περιφερειακό και το εθνικό, μέχρι το υπερεθνικό - περιφερειακό και το παγκόσμιο. Κοινή θεωρητική βάση των δοκιμίων είναι η μαρξιστική και συνδετικός κρίκος η έμφαση που δίνεται στις συγκοινωνίες.[....

Το βιβλίο αυτό διερευνά την αφύπνιση και την εξέλιξη μιας επιστήμης σύμφυτης με τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό, από τις απαρχές του στην Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τη νέα χιλιετία. Xαρτογραφεί και αναλύει τη μακρά παράδοση των περί τον κόσμο, το χώρο και το περιβάλλον επιστημών των αρχαίων ελλήνων, για να παρακολουθήσει κατόπιν, μέσα από μια μεταμοντέρνα "φωτογραφική προσέγγιση", την αλληλουχία των γεωγραφικών επιστημολογιών στη σύγχρονη Ευρώπη, οι οποίες πολλά εμπνεύστηκαν από εκείνους. To καθένα από τα (σχεδόν αυτοδύναμα) κεφάλαια 2-8 προλογίζεται από το "είδωλο" ενός έλληνα σοφού...

"Η αστική ιστορία... διαφέρει από την τοπική ιστορία στο μέτρο που αφορά μια πιο γενική-διεισδυτική ιστορική διαδικασία, και από τη δημοτική ιστορία αφού συνδέεται με περισσότερες μορφές τοπικής διακυβέρνησης, διαφέρει... από την κοινωνική ιστορία στην ειδική υποχρέωση που έχει να ερμηνεύει τόσο τον αστικό περίγυρο όσο και τις χρήσεις του, και από την κοινωνιολογία στο βασικό σκοπό της να ερμηνεύει το αστικό παρελθόν, διαφέρει από την οικονομική ιστορία και γεωγραφία, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος που έχει στα ανθρωπιστικά και λειτουργικά στοιχεία που συνθέτουν τον αστικό...

Ο παρών τόμος αποτελεί επέκταση, περαιτέρω επεξεργασία, συμπλήρωση και ολοκλήρωση ενός αφιερώματος του περιοδικού Αρχαιολογία και Τέχνες, που κάλυψε και τα τέσσερα τεύχη του περιοδικού το έτος 1997. Η ιδέα ενός κύκλου κειμένων αφιερωμένων στην ελλαδική και ελληνική πόλη οφείλεται στη διεύθυνση του περιοδικού, και προσωπικά ανταποκρίθηκα με ενθουσιασμό στην πρόταση να αναλάβω την επιμέλεια του αφιερώματος. Αντικείμενο, λοιπόν, του αφιερώματος και εν συνεχεία του παρόντος τόμου υπήρξε η πόλη, αλλά και ευρύτερα κάθε είδους οικισμός, όσο μικρός κι αν είναι. Η χρονική περίοδος...

"Εμείς παρακινούμαστε να σκεφτούμε, να ονειρευτούμε και να αμφισβητήσουμε παλιά και γερασμένα κλισέ, καθώς και μερικά άλλα πρόσφατα επίσης, από έναν συγγραφέα που το μυαλό του είναι πλούσιο, ευρύ, και που, το καλύτερο απ' όλα, δεν φοβάται τις αβεβαιότητες της ζωής και δεν μπαίνει στον πειρασμό όλα αυτά να τα εξορίσει με μια ιδεολογική ρητορεία". (Robert Coles)

Η ανάγκη για τον προσδιορισμό ενός ιδιαίτερου επιστημονικού πεδίου με αντικείμενο τη χωρική ανάπτυξη προκύπτει άμεσα και έμμεσα τόσο από τις επιστημονικές αναζητήσεις όσο και τις προσπάθειες προγραμματικών παρεμβάσεων στην αναπτυξιακή διαδικασία. Στην παρούσα κατάσταση ακαδημαϊκοί, στελέχη της διοίκησης, σύμβουλοι και πολιτικοί βρίσκονται συχνά σε εννοιολογική και μεθοδολογική αμηχανία -αν όχι αδιέξοδο- απέναντι στα σύνθετα προβλήματα της διατύπωσης, εφαρμογής και αξιολόγησης δράσεων που σχετίζονται με τα ζητήματα της χωρικής ανάπτυξης. Η αβεβαιότητα αυτή δεν μπορεί πλέον ν...

Ο Πειραιάς αναφέρεται συνήθως ως λιμάνι. Ειδικότερα, ο Πειραιάς του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού -ο Πειραιάς της μεγάλης ευημερίας και της ακμής- σημειώνεται κυρίως για τη βιομηχανική του ανάπτυξη. Όμως, το επίνειο της Αθήνας ήταν μια πόλη που έσφυζε από ζωή, ένα ολοκληρωμένο αστικό κέντρο με δυναμισμό σε όλους τους τομείς, εντούτοις διαφορετικό από τα υπόλοιπα περιφερειακά, χάρη στη γενναιοδωρία των γεωγραφικών και των γεωμορφολογικών του συντεταγμένων, αλλά και εξαιτίας της υποταγής του στη μοίρα της πρωτεύουσας Αθήνας -που δεν αποτελούσε πάντα πλεονέκτημα. Δυσανάλο...

Η έκδοση αυτού του τιμητικού τόμου αναδεικνύει με τρόπο πανηγυρικό το έργο ενός άξιου συναδέλφου, που παραμένει στις επάλξεις του καθήκοντος, της επιστήμης και της διανόησης επί πολλές δεκαετίες. Προβάλλει την πνευματική συγκομιδή του Θανάση Αραβαντινού, του διαπρεπή και ακάματου Καθηγητή της Πολεοδομίας και Χωροταξίας, που η θητεία του στο Πολυτεχνείο αποτελεί κόσμημα για το Ίδρυμα. Ο Αραβαντινός υπήρξε δάσκαλος, ερευνητής και συγγραφέας με έμπνευση και όραμα. Έχει ήδη παρουσιάσει ένα ογκώδες, πολυσχιδές και βαρυσήμαντο έργο, η ανθολόγηση του οποίου γίνεται στον παρόντα τ...

Το αίτημα για βιώσιμες πόλεις αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα προβλήματα των αναπτυγμένων χωρών του κόσμου σήμερα. Οι διαστάσεις του, ωστόσο, δεν μπορούν να κατανοηθούν χωρίς τη γνώση του παρελθόντος. Δηλαδή, πώς οι σύγχρονες πόλεις γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν, ποια είναι η ιστορία τους. Η έκδοση αυτή υπαγορεύτηκε από την ανάγκη να γνωρίσει το κοινό στην Ελλάδα τις νέες τάσεις και τις προοπτικές ενός από τους πιο δυναμικούς κλάδους της σύγχρονης ιστοριογραφίας: της αστικής ιστορίας ή της ιστορίας των πόλεων. Το έργο αποτελείται από οκτώ διαφορετικά άρθρα, γραμμένα από Ευρωπ...

Η εργασία αυτή ξεκίνησε με τη μορφή "σημειώσεων", αρχικά για ένα προπτυχιακό μάθημα -τα "Ειδικά Θέματα Χωροταξίας 1"- της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ και, στη συνέχεια, για το μάθημα: "Οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χωρική ανάπτυξη και η εφαρμογή τους στην Ελλάδα" του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του ΕΜΠ: "Αρχιτεκτονική και Σχεδιασμός του χώρου - Κατεύθυνση: Πολεοδομικός και Χωροταξικός Σχεδιασμός". Η συζήτηση των θεμάτων με τους σπουδαστές, όπως και με τους προσκεκλημένους εισηγητές, για αρκετά ήδη χρόνια, μας έδωσε την ευκαιρία να εξετάσουμε ορισμένα γενικότερα...

Η ανάπτυξη των πόλεων κατέχει κεντρική θέση στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό. Κύτταρα ζωής στην αρχαιότητα, χάνουν, με την παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τη σημασία τους. Από τον 10ο μ.Χ. αι. όμως επανακάμπτουν βαθμηδόν στο προσκήνιο της ιστορίας, μαζί με τους νέους κοινωνικούς παράγοντες που τις δημιουργούν και τις στηρίζουν. Το νήμα αυτής της σύνθετης διαδικασίας, η οποία προσέδωσε στην ιστορική εξέλιξη τα σημερινά της χαρακτηριστικά, ξετυλίγει με μαστοριά ο συγγραφέας σε ένα ευσύνοπτο, γλαφυρό, ριζοσπαστικό κείμενο, το οποίο έμελλε να ανατρέψει κατεστημένες βεβαιότητ...

Η αχαλίνωτη ανάπτυξη των πόλεων σε ολόκληρο τον κόσμο δημιουργεί ένα περιβάλλον ριζικά διαφορετικό από αυτό στο οποίο ζούσαμε μέχρι χθες. Ο σύγχρονος άνθρωπος κινείται μέσα σε μια απέραντη θάλασσα τεχνικών έργων, η οποία δεν έχει σαφή συγκρότηση. Ολόγυρά του απλώνεται ένα συνονθύλευμα κτιρίων και δρόμων, βιομηχανικών εγκαταστάσεων και διαφημιστικών πινακίδων, που κατά τόπους μόνον θυμίζει την πόλη που μας ήταν γνωστή μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα.

Το κείμενο του Max Weber. "Η πόλη", που τίθεται, για πρώτη φορά, πλήρες στη διάθεση του ελληνικού αναγνωστικού κοινού, αποτελεί όχι μόνον έναν από τα γνωστότερα έργα του Γερμανού συγγραφέα, αλλά και ένα από τα κλασικά κείμενα της σύγχρονης κοινωνικής επιστήμης εν γένει. Η θελκτικότητα του κειμένου έγκειται, εν πρώτοις, στο ότι αποτελεί κλασικό δείγμα βεμπεριανής "κοινωνιολογικής" ανάλυσης, καθώς και στο ότι συγκεφαλαιώνει θεμελιώδη ερωτήματα εννοιολογικής και ιστορικής υφής, αναφερόμενο κατ' ουσίαν σε γενετικές συνθήκες της νεωτερικότητας. Ανατρέχοντας στις ιστορικές διαδικ...

Η πολεοδομία που κυριάρχησε μεταπολεμικά -εργαλεία και φορείς άσκησης- μακριά από να πετύχει τους στόχους της, έχει εμφανίσει σημεία ιδιαίτερης δυσκολίας και αδυναμίας να παρέμβει στα χρόνια, αλλά και στα όψιμα προβλήματα της πόλης, ενώ, στην παρούσα μορφή της, τίθεται ζήτημα επάρκειας ως προς τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τις νέες αναδυόμενες μορφές αστικότητας. Είναι πρόδηλη η ανάγκη χάραξης και εφαρμογής νέων πολιτικών που θα οδηγήσουν την πρωτεύουσα μεσο/μακροπρόθεσμα σε τροχιά (επαν)οργάνωσης στο πλαίσιο μιας ενιαίας στρατηγικής αναβάθμισης του αστικού της χώρου....

Μια ολόκληρη περιοχή, η περιοχή της ορεινής Λευκάδας, η περιοχή του ορεινού συγκροτήματος του νησιού, έχει μπει στο περιθώριο της οικονομικής ανάπτυξης, αποτέλεσμα σοβαρών μεταβολών που έχουν επέλθει από δεκαετίες στις παραγωγικές διαδικασίες και σχέσεις, ανάμεσα στα χωρο-οικονομικά σύνολα του νησιού: τις ορεινές, τις πεδινές, τις παραθαλάσσιες περιοχές και τα αστικά κέντρα. Αυτήν την ορεινή Λευκάδα πώς θα την αντιμετωπίσουμε; Στον τόμο αυτό περιέχεται η συμβολή δεκαπέντε κοινωνικών επιστημόνων. Οικονομολόγοι, γεωπόνοι, αρχιτέκτονες, χωροτάκτες, πολεοδόμοι και ιστορικοί...

Τα Επτάνησα σήμερα αναζητούν ένα σύγχρονο ρόλο, οικονομικό και πολιτιστικό. Η διαμόρφωση ενός αναπτυξιακού υποδείγματος για την ευρύτερη περιοχή των Ιονίων Νήσων αποτελεί επίκαιρο περιφερειακό και εθνικό αίτημα. Στο αίτημα αυτό ανταποκρίνονται οι 27 εργασίες κοινωνικών επιστημόνων, που περιλαμβάνονται στον τόμο αυτό. Μέσα από τη διεπιστημονική αυτή διερεύνηση της οικονομικής και κοινωνικής εξέλιξης της περιφέρειας των Ιονίων Νήσων στο τέλος του 20ού αιώνα και τη μελέτη των διαφαινόμενων τάσεων ανάπτυξης στις αρχές του 21 αιώνα, επιχειρείται να προσδιοριστούν τα σημερινά...