Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Ο Διογένης Λαέρτιος είναι συγγραφέας μιας αρχαίας ελληνικής "ιστορίας της φιλοσοφίας", ενός συνθετικού έργου με τίτλο "Φιλοσόφων βίων" και "δογμάτων συναγωγή", σε δέκα βιβλία, που, με τελευταίο στην καταγραφή το φιλόσοφο Επίκουρο, αναφέρεται στους φιλοσοφήσαντες από την αρχαιότατη εποχή ως τις μέρες που τελούν υπό τη βάσανο και τον έλεγχο, σχετικώ τω τρόπω, του συγγραφέα. Όπως συνάγεται από τον τίτλο του έργου, ο Διογένης Λαέρτιος συνδυάζει στη συγγραφή του λίγα ιστορικά στοιχεία με πολλά φιλοσοφικά δεδομένα των προσώπων που αναφέρονται στην ιστορική έκθεσή του. Το πλ...

[...] Ο Διογένης Λαέρτιος είναι συγγραφέας μιας αρχαίας ελληνικής "ιστορίας της φιλοσοφίας", ενός συνθετικού έργου με τίτλο "Φιλοσόφων βίων" και "δογμάτων συναγωγή", σε δέκα βιβλία, που, με τελευταίο στην καταγραφή το φιλόσοφο Επίκουρο, αναφέρεται στους φιλοσοφήσαντες από την αρχαιότατη εποχή ως τις μέρες που τελούν υπό τη βάσανο και τον έλεγχο, σχετικώ τω τρόπω, του συγγραφέα. Όπως συνάγεται από τον τίτλο του έργου, ο Διογένης Λαέρτιος συνδυάζει στη συγγραφή του λίγα ιστορικά στοιχεία με πολλά φιλοσοφικά δεδομένα των προσώπων που αναφέρονται στην ιστορική έκθεσή του. Το πλ...

Η γενική πεποίθηση σε ό,τι αφορά τη φιλοσοφία του Ηρακλείτου και του Παρμενίδη είναι ότι οι δύο αυτοί προσωκρατικοί φιλόσοφοι αποτελούν τους δύο αντίθετους πόλους ενός "φιλοσοφικού διπόλου", το οποίο συνιστούν οι έννοιες του γίγνεσθαι και του είναι. Ο συγγραφέας στο βιβλίο αυτό υποστηρίζει την ιδέα ότι παρά τις υπάρχουσες διαφορές υπάρχουν και σημαντικές ομοιότητες στο έργο των δύο αυτών φιλοσόφων. Η πεποίθησή του είναι ότι στο έργο του Ηρακλείτου, παράλληλα με το γίγνεσθαι, είναι παρόν και το είναι, με την επισήμανση ότι εκεί η ιδέα της μεταβολής είναι κυρίαρχη, ένας πα...

Ο Διογένης Λαέρτιος ή Λαρτιεύς, ιστορικός της φιλοσοφίας, πρέπει να καταγόταν από τη Λαέρτη της Κιλικίας και να έζησε στις αρχές του 3ου μ.Χ. αιώνα, αλλά τίποτα δεν είναι γνωστό για τη ζωή του και την προσωπικότητά του, γιατί ούτε ο ίδιος μας δίνει τέτοιες πληροφορίες, ούτε υπάρχει τίποτα σχετικό σε άλλους αρχαίους συγγραφείς. Το σωζόμενο έργο του, σε δέκα βιβλία, επιγράφεται Βίοι φιλοσόφων, και ο πλήρης τίτλος του είναι Βίοι και γνώμαι των εν φιλοσοφία ευδοκιμησάντων και των εκάστη αιρέσει αρεσκόντων εν επιτόμω συναγωγή. Ο Διογένης συγκέντρωσε το υλικό του από τις πιο...

Οι σοφιστές κυρίως εμφανίστηκαν στην Αθήνα τον 5ο αιώνα π. Χ. και διαδραμάτισαν κυρίαρχο ρόλο στα γεγονότα και τις καταστάσεις μέχρι και το τέλος του 4ου αιώνα. Μετά το έργο τους είναι ελάχιστα γνωστό. Οι παρεμβάσεις που έκαναν στα δρώμενα του 5ου αιώνα αφορούν σε γενικές γραμμές τέσσερις τομείς. Την εκπαίδευση, την πολιτική, την κοινωνία και τέλος την θρησκεία. Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι δεν υπήρξε ενιαία θέση από όλους τους σοφιστές σε κάθε ένα από τα προαναφερθέντα ζητήματα. Οι απόψεις τους διέφεραν από άτομο σε άτομο και πολλοί από αυτούς ήρθαν σε σύγκρου...

Στους Δελφούς, όπως λέει ο μύθος, συναντήθηκαν οι δύο αετοί που έστειλε ο Δίας, καθώς αναζητούσαν το κέντρο του σύμπαντος, τον ομφαλό της γης. Στον εκεί ναό του θεού του φωτός Απόλλωνα, είχαν χαραχτεί, ως παρακαταθήκη των λεγόμενων επτά σοφών της αρχαιότητας προς τις επόμενες γενεές, ορισμένα παραγγέλματα που αποτέλεσαν έναν διαχρονικό κώδικα ηθικής και συμπεριφοράς των αρχαίων Ελλήνων. Τα δελφικά παραγγέλματα, ή Πυθίας γράμματα, προτρέπουν προς έναν ηθικό και πνευματικό βίο. Η πεμπτουσία αυτών των δελφικών παραγγελμάτων συμπυκνώνεται στα τρία πιο σημαντικά από αυτά - τα οπ...

Υπήρξαν ήρωες και ηρωικοί θάνατοι και πριν και μετά τον Σωκράτη, ο δικός του θάνατος όμως δεν έμοιαζε σε τίποτα με εκείνους των άλλων. Δε σκοτώθηκε από δόρυ ή ξίφος στη μάχη, αλλά πέθανε πίνοντας ένα ποτήρι δηλητήριο, καταδικασμένος σε θάνατο ως εγκληματίας... Το 399 π.Χ. δικαστήριο της δημοκρατικής Αθήνας δίκασε τον Σωκράτη για ασέβεια και διαφθορά των νέων και τον καταδίκασε σε θάνατο. Γιατί οι αρχαίοι Αθηναίοι θανάτωσαν τον πιο σημαντικό στοχαστή τους; Μπορεί η δική μας κοινωνία να διασφαλίσει την ελευθερία της σκέψης και του λόγου καλύτερα από την Αθήνα, την οποία επ...

Ο Σωκράτης, ο μεγάλος φιλόσοφος του 5ου αιώνα π.Χ., δεν άφησε γραπτά κείμενα. Αυθεντικές συζητήσεις του με κάποιους συνομιλητές δεν έχουν διασωθεί. Για πρώτη φορά στην εποχή μας ο Πνευματικός Κόσμος, μέσω του Επικοινωνού Γεωργίου Πιζάνη, μετέδωσε αποσπάσματα ή και ολόκληρους διαλόγους του μεγάλου φιλοσόφου με τους μαθητές του ή με απλούς ανθρώπους της κοινωνίας. Μέσα στους διαλόγους αυτούς κατοπτρίζεται η υπέροχη προσωπικότητα, το καθαρό πνεύμα και το αδάμαστο ψυχικό σθένος του μεγαλύτερου σοφού όλων των αιώνων. Οι "Σελίδες από την ζωήν του Σωκράτους", δεν περιέχουν...

Μετά την επιτυχία του πρώτου της βιβλίου Εγχειρίδιο Ευ Ζην, η Ερατώ Τριανταφυλλίδη επανέρχεται με μια συλλογή από μικρά κείμενα από τους αρχαίους Έλληνες φιλόσοφους, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν ως ένας πρακτικός οδηγός για την αντιμετώπιση των προβλημάτων μας στη ζωή, ιδιαίτερα στις κρίσιμες περιστάσεις που όλοι σήμερα βιώνουμε. Για να βοηθηθεί ο αναγνώστης το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες: η πρώτη αναφέρεται στη σχέση του ανθρώπου με τον εαυτό του, η δεύτερη στις σχέσεις μας με τους άλλους και η τρίτη στη δόμηση και λειτουργία μιας υγιούς κοινωνίας.

Πίσω από την τεχνητή νοηματική δυσκολία των σωζομένων αποσπασμάτων του Ηράκλειτου, υπάρχει μια διαυγής εικόνα και μια καθαρή φιλοσοφική ανάλυση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και ύπαρξης. Αυτή η διφορούμενη ηρακλείτεια γλώσσα δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ένας κομψός τρόπος για να παρουσιαστεί σφαιρικά κάθε φιλοσοφική έννοια, έτσι ώστε να μπορεί κανείς, με όχημα την αναλυτική σκέψη, να αντιλαμβάνεται από όλες τις οπτικές γωνίες την ουσία εννοιών, αξιών και συμπεριφορών των ανθρώπων. Έτσι ο "σκοτεινός" φιλόσοφος κάθε άλλο παρά σκοτεινός είναι. Αντίθετα φωτίζει με τη σφαιρική σ...

Ο Αριστοτέλης υπήρξε πρωτοπόρος στοχαστής και μελετητής. Η πνευματική του εμβέλεια ήταν και είναι τέτοια, που τον καθιστά μοναδική περίπτωση στην ιστορία των Γραμμάτων· δεν μπορεί να συγκριθεί ούτε καν με τον δάσκαλό του, τον Πλάτωνα. Το "Ανακαλύψτε τον Αριστοτέλη" οδηγεί τον αναγνώστη στην Αρχαία Ελλάδα, σε μια εποχή κατά την οποία άκμαζαν οι φιλοσοφικές ιδέες, την εποχή της θεμελίωσης της Λογικής και των πρώιμων Αρχών της επιστήμης. Η σκέψη του Αριστοτέλη υπερέβη, χάρη στο κύρος της, την εποχή του και επηρέασε τόσο την ισλαμική φιλοσοφία, όσο και τον μεσαιωνικό σχολαστ...

Το βιβλίο αυτό πρωτοκυκλοφόρησε στα γαλλικά το 1936 με τίτλο "Οι υλιστές της Αρχαιότητας". Το 1954 κυκλοφόρησε στα ελληνικά με τον τίτλο "Τρεις μεγάλοι στοχαστές της αρχαιότητας". Δεν είναι σίγουρο ότι η πρώτη έκδοση γνώρισε κάποια επιτυχία, με δεδομένο ότι δεν είχαν ακόμη αρθεί οι συκοφαντίες ενάντια στον δημιουργό του εκ μέρους του ΚΚΓ, ενώ οι προοδευτικοί Έλληνες αναγνώστες είχαν τότε κακή γνώμη για τον Γιάνη Κορδάτο, που προλόγισε το έργο, εφόσον, αν και πρώην γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, είχε απομακρυνθεί από το κόμμα από το 1927. Επιπλέον οι εποχές ήσαν πολύ σκο...

Τα δέκα τεύχη της σειράς "Οι μεγάλες δίκες", που εγκαινιάζεται σήμερα, είναι αφιερωμένα σε ισάριθμες δίκες από την ελληνική και παγκόσμια ιστορία που συγκλόνισαν στην εποχή τους. Από τη δίκη του Σωκράτη τον 4ο αιώνα π.Χ. έως τη δίκη του Μπελογιάννη τον 20ό αιώνα αναλύονται δίκες-ορόσημα για τα δικαστικά χρονικά. Για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο αναγνωστικό κοινό εκτεταμένα πρακτικά των δικών, το κατηγορητήριο και οι απολογίες των κατηγορουμένων, οι καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας και υπεράσπισης, καθώς και οι ετυμηγορίες. Ειδικοί επιστήμονες αναλύουν και σχολιάζουν το ι...

Η δίκη και ο θάνατος του Σωκράτη αποτελούν συμβολικές στιγμές στην ιστορία του Δυτικού πολιτισμού. Η αντίληψή μας αναφορικά με τα γεγονότα εκείνα -η οποία διαμορφώθηκε από τους οπαδούς του και αποτυπώθηκε σε αναρίθμητα έργα λόγου και τέχνης- είναι πως πάνω σε μια έξαρση αφροσύνης η αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία καταδίκασε σε θάνατο έναν αριστοκράτη. Μόνο που η κρατούσα αντίληψη δεν είναι απαραίτητα και η αληθινή. Η κατηγορία που διατυπώθηκε εναντίον του για ασέβεια προς τους θεούς και διαφθορά των νέων ήταν από μόνη της δυνητικά ολέθρια, ωστόσο, οι διώκτες του ισχυρίστηκαν...

Δυο μυθικά ονόματα στον χώρο της φιλοσοφίας Ο Παρμενίδης ο Ελεάτης, επηρεασμένος από τη φιλοσοφία του Πυθαγόρα και του Ξενοφάνη, διατύπωσε τη δική του θεωρία, αυτή περί του Εόντος και του Είναι όλων των όντων και όλων των πραγμάτων. Ο Εμπεδοκλής από τον Ακράγαντα έζησε έναν βίο αποκρυφιστικό, κάνοντας θαύματα που αγγίζουν τα όρια του μύθου. Δεν υπήρξε μόνο ένας μεγάλος φιλόσοφος αλλά και ένας άξιος πολιτικός, ιατρός, μάντης, μάγος και ποιητής.

Η Υπατία, κόρη του μαθηματικού και αστρονόμου Θέωνα, του τελευταίου διευθυντή του μουσείου της Αλεξάνδρειας, γεννήθηκε στα μέσα του 4ου αιώνα μ.Χ. Γρήγορα ξεπέρασε σε γνώσεις τον Θέωνα και δίδαξε μια εκλεκτή ομάδα σπουδαστών, που μετέβαλαν την Αλεξάνδρεια σε ένα από τα πιο γνωστά κέντρα ερευνών της αρχαιότητας. Το 415, η Υπατία έπεσε θύμα αλλεπάλληλων βιασμών, βασανίστηκε και διαμελίστηκε από μια ομάδα φανατικών χριστιανών που δρούσαν υπό τις διαταγές του πατριάρχη της πόλης. Ωστόσο, το όνομά της διέτρεξε την Ιστορία και τη θυμόμαστε μέχρι σήμερα ως σύμβολο μιας προνομιακής...

Η κεντρική θέση που κατέχει ο Πλάτωνας στην ευρωπαϊκή φιλοσοφική παράδοση οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Υπήρξε ο πρώτος Δυτικός φιλόσοφος του οποίου τα έργα διασώθηκαν ακέραια. Τα έργα αυτά διατήρησαν την επιρροή τους χάρη στο ευρύ τους φάσμα, την οξύτατη συλλογιστική τους και τη μαγνητική επίδρασή τους στους αναγνώστες. Ο Πλάτωνας δε μιλούσε με τη δική του φωνή, αλλά άφηνε τους χαρακτήρες των διαλόγων του να φθέγγονται για λογαριασμό του - προσφέροντας κατ' αυτόν τον τρόπο μια ποικιλία φιλοσοφικών απόψεων στους αναγνώστες. Ο ίδιος παρέμενε στη σκιά, δίνοντας την ευκα...

Η ιστορία μας και ο πολιτισμός μας είναι η εθνική μας ταυτότητα. Εξέχουσα θέση κατέχει η αρχαία ελληνική γραμματεία. Το σύνολο των κειμένων για το οποίο οι Ευρωπαίοι διανοητές έχουν πει ότι "τελικά οι αρχαίοι Έλληνες τα είπαν όλα". Οι "Επτά σοφοί" της αρχαίας Ελλάδας είπαν και έγραψαν με καθαρότητα σκέψεις και απλά νοήματα, την πεμπτουσία της αρχαιοελληνικής σοφίας. Τα κείμενά τους είναι κανόνες ζωής για κάθε άνθρωπο, κάθε εποχής. Την επιτομή αυτών των κειμένων περιέχει αυτό το βιβλίο. Την ιδέα για την έκδοση αυτή την έδωσε η περγαμηνή με τα δελφικά παραγγέλματα που ε...