Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο βιβλίο "Κειμενικές διαθλάσεις" που -με εξαίρεση ένα κείμενο- περιέχει μελετήματα, δοκιμές και σημειώματα γύρω από θέματα της ευρύτερης νεοελληνικής και της κυπριακής λογοτεχνίας, συγκεντρώθηκαν αναγνωστικές προσεγγίσεις για την ποίηση, την πεζογραφία και το θέατρο. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα επικεντρώνεται στην ποίηση των Γλαύκου Αλιθέρση, Μανόλη Αναγνωστάκη, Νάσου Βαγενά, Νίκου Εγγονόπουλου, Λορέντζου Μαβίλη, Βασίλη Μιχαηλίδη, Κώστα Μόντη και άλλων, όπως και στις γενικές τάσεις και αναζητήσεις στην κυπριακή ποίηση της δεκαετίας του 1990. Εξάλλου, άλλα κείμενα του...

Ποια είναι λοιπόν η γυναίκα της Ζάκυθος η οποία έχει προκαλέσει τόσο αντιφατικές και αντικρουόμενες μεταξύ τους ερμηνευτικές προσεγγίσεις; Η μεθοδικά σχεδιασμένη αινιγματικότητά της ενισχύεται οπωσδήποτε από την αοριστία της ονομασίας της που ενέχει και μια χροιά υπόρρητα απαξιωτική. Κύριο ρόλο στο έμμονα πρωτοποριακό αυτό κείμενο διαδραματίζει ο ίδιος ο ποιητής παίρνοντας το διαφανές προσωπείο του "Ιερομόναχου Διονύσιου" ή του "Ιερομόναχου Σολωμού Κερκυραίου". Ο Ιερομόναχος είναι ο αψευδής όσο και έντεχνα "αμήχανος" μάρτυρας συμβάντων τρομερών· η μαρτυρία του ωστόσο...

Στο βιβλίο "Το σώμα και η διαπραγμάτευση της διαφοράς στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία" πρωταγωνιστής είναι το σώμα· το σώμα ως "τόπος" στον οποίο οι κανόνες επιβάλλονται, αλλά και στον οποίο οι κανόνες παραβιάζονται, ανατρέπονται, χάνουν την ισχύ τους. Το σώμα της μετανάστριας και του μετανάστη, της πόρνης, του παρενδυτικού, του ασθενούς ή του ανάπηρου, το τερατώδες σώμα, το ‘τραυματισμένο’ σώμα ή το σώμα που κείται εκτός φυσικών ορίων συνιστά την αφορμή για να μελετηθούν οι τρόποι με τους οποίους έχουν οικοδομηθεί, αποδομηθεί ή αναδομηθεί αφηγηματικά, εικόνες ετεροποιημέν...

- Πότε αρχίζει η νεοελληνική λογοτεχνία; - Ήταν ανύπαρκτη η πεζογραφία στα Επτάνησα τον 19ο αιώνα; - Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται χυδαίος στη λογοτεχνία ο βιογραφισμός; - Είναι αλήθεια ότι η γενιά του '30 ήθελε να αφανίσει τον Καρυωτάκη; - Είναι κριτική η κριτική από μνήμης; - Είναι φιλολογία η "Νεοελληνική Φιλολογία της Αμερικής"; - Μπορεί κανείς να μιλήσει επί της ουσίας για τις "Ωδές" του Κάλβου, αν δεν γνωρίζει το ιταλικό ποιητικό του έργο; Στα ερωτήματα αυτά απαντούν τα δεκατρία κείμενα κριτικού αντιλόγου που συνθέτουν τη "Γκιόστρα" (=κονταροχτύπημα στη γ...

Η προσέγγιση της Βιβής Θεοδοσάτου θυμίζει ακριβώς αυτή την "αγνή" ματιά του ψυχαναλυτικού πληροφορημένου αναγνώστη, που βήμα με βήμα αναγνωρίζει κάτω από τα λεγόμενα και γραφόμενα τις υπόγειες δυνάμεις που διατρέχουν το δημιουργό κατά τη διάρκεια της δουλειάς του. Όσο και αν φαίνεται κάπως δύσκολο, η Βιβή Θεοδοσάτου κατάφερε να διατρέξει με σεβασμό το σύνολο έργο του γνωστού λογοτέχνη, όπως άλλωστε το έκανε και για το έργο της Ρέας Γαλανάκη, Γιώργου Χειμωνά, Γεωργίου Βιζυηνού και Μαργαρίτας Καραπάνου... Η δύναμη της ματιάς της και η ήρεμη προσέγγιση, χωρίς ιδεοληπτικούς προ...

Η γυναίκα με το ταγιέρ, Ελένη Μπακοπούλου, που ήρθε εκείνο το πρωί στο βιβλιοπωλείο της Διδότου 39. Ιανουάριος του 2006, είχε ένα μυστικό που το κράταγε κρυφό είκοσι δύο χρόνια. Το βιβλίο της Ντόρας Ρωζέττη, "Η Ερωμένη της", είχε κυκλοφορήσει σε νέα έκδοση στην Ελλάδα και προκαλούσε πάταγο. Οι δημοσιογραφικές πληροφορίες ήθελαν διάφορα πρόσωπα να διεκδικούν την πατρότητα της συγγραφέως. Η Ελένη Μπακοπούλου είχε γνωρίσει την συγγραφέα, ήξερε τα πάντα γι' αυτήν, απέκτησε την εμπιστοσύνη της, της παραχωρήθηκε προφορικό υλικό, φωτογραφίες και φυσικά το μοναδικό Λεύκωμά της, αφο...

Σε αυτή την υψηλής τυπογραφικής φροντίδας έκδοση, αποτυπώνεται ολόκληρη η δημιουργική πορεία του πολύ σημαντικού Κρητικού δημιουργού. Έτσι παρουσιάζεται ο Γιώργης Μανουσάκης: α) ως Ποιητής: Με εκτενή ανθολόγηση ποιημάτων από όλες τις ποιητικές συλλογές του (1967-2005), και ποιημάτων που δεν είχαν ενταχθεί ποτέ σε συλλογές β) ως Πεζογράφος: Με μακρά σειρά κειμένων από τα έργα του, "Ένα κρανίο καρφωμένο στο κιγκλίδωμα", "Όταν το πέλμα μας εταίριαζε με το χώμα", "Ο εθελοντής", και άλλα άγνωστα και ανέκδοτα πεζογραφήματά του γ) ως Ταξιδιωτικός συγγραφέας: Με τμήματα από το "Οδο...

Το έργο του Νίκου Καζαντζάκη υπήρξε το πλέον πνευματοφόρο εντρύφημα ολόκληρης της ζωής μου, από το 1953 που ως μαθητής Γυμνασίου αποβλήθηκα γιατό το διάβαζα και το διέδιδα, μέχρι σήμερα. Στον δεύτερο τούτον τόμο των Καζαντζακικών μελετημάτων μου (ο πρώτος δημοσιεύθηκε το έτος 2000), αναφέρομαι σε διάφορες απόψεις του βίου και του έργου του, ενός έργου που συντάραξε το πανελλήνιο και παγκόσμιο κοινό από το 1950 που φάνηκαν τα μυθιστορήματα μέχρι σήμερα. Αυτά ήταν που αποτέλεσαν σημείο αντιλεγόμενο, τόσο για τη ζωντάνια των ιδεών τους, όσο και για την ευθύτητα έκφρασης των απ...

Όλα τα δοκίμια που στεγάζονται σ' αυτόν τον τόμο, δημοσιευμένα και αδημοσίευτα, καρπός ενδιαφερόντων των τελευταίων χρόνων, ακολουθούν κοινούς μεθοδολογικούς δρόμους και περιστρέφονται, μεταξύ άλλων, γύρω από τις έννοιες του κράματος και της υβριδικότητας. Στα μελετήματα της πρώτης ενότητας, με τον τίτλο "Η πολιτική της επιθυμίας", μέσα από τα κείμενα των Α.Ρ. Ραγκαβή, Μ. Καραγάτση, Ν. Καζαντζάκη, και Μ. Δούκα, παρακολουθούμε ένα είδος ακροβασίας ανάμεσα στον εαυτό και στον άλλο (σε ποικίλες παραλλαγές), στον ίδιο και στον ξένο. Στα μελετήματα της δεύτερης ενότητας,...

Πόσο οικείος είναι ο τόπος που γνωρίζουμε; Είναι συμπτωματική η επιλογή του σε ένα λογοτεχνικό έργο; Πώς προσέγγισαν οι πεζογράφοι του 19ου αιώνα τις αστικές και αγροτικές τοπογραφίες; Το βιβλίο αυτό μελετά κείμενα μερικών βασικών πεζογράφων του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, του Βιζυηνού, του Ψυχάρη, του Εφταλιώτη, του Καρκαβίτσα και του Παπαδιαμάντη, μέσα από το θεωρητικό πρίσμα των πολιτισμικών σπουδών. "Οι αφηγήσεις του τόπου" διερευνούν τη συγκρότηση του τόπου όχι απλώς ως χώρου πραγματικού με τα σημεία προσδιορισμού και τα σύμβολά του, αλλά κυρίως ως υποκατάστα...

Περιεχόμενα Πρόλογος των επιμελητών || Χαιρετισμός του Γεωργίου Μπαμπινιώτη || Χαιρετισμός του Παναγιώτη Κοντού || Δήμητρα Θεοφανοπούλου-Κοντού, Δομικές αποκλίσεις στον ποιητικό λόγο: Προκαταρκτικές παρατηρήσεις || Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Η "αφηγηματική παρενδυσία" || Μαρία Κωσταγιάννη, Η παρομοίωση και οι λειτουργίες της στον ποιητικό λόγο || Γιάννης Ξούριας, Η Στοιχειομαχία του Ιωάννη Ρίζου Μανέ ως αλχημική αλληγορία || Henri Tonnet, Η θέση του Ερμήλου (1817) του Μιχαήλ Περδικάρη στην ιστορία του ελληνικού μυθιστορήματος || Ευριπίδης Γαραντούδης, Ο Κάλβος, μεταξύ νεοκλ...

Η συγκεκριμένη μελέτη επιχειρεί να εξετάσει την εμφάνιση και την επακόλουθη εξέλιξη της αστυνομικής πλοκής σε νεοελληνικά διηγήματα του 19ου αιώνα. Το corpus των έργων που εξετάζονται περιλαμβάνει έργα του Ραγκαβή, του Βικέλα και του Βιζυηνού. Η εστίαση στο διήγημα και στον 19ο αιώνα δικαιολογείται από το γεγονός ότι το εν λόγω λογοτεχνικό είδος φιλοξένησε τα πρώτα δείγματα γραφής μιας αστυνομικής πλοκής, κατά αντιστοιχία και όπως αυτή εμφανίστηκε στα έργα των Edgar Allan Poe, Wilkie Collins, Emile Gaboriau και Arthur Conan Doyle, πριν εξελιχθεί σε αυτόνομο είδος και επηρεά...

Όταν διαβάζουμε ένα αφηγηματικό κείμενο, αυτό που κυρίως μας ελκύει είναι οι χαρακτήρες του. Αυτούς αγαπάμε, μισούμε, ονειρευόμαστε, γι' αυτούς συζητούμε, διαφωνούμε ή και τσακωνόμαστε. Γι' αυτούς, που δεν είναι παρά λέξεις στο χαρτί, δείγματα του παραδειγματικού άξονα τοποθετημένα στην κατασκευασμένη αφήγηση σύμφωνα με τους κανόνες του συνταγματικού άξονα. Τότε, γιατί συμβαίνει αυτό; Μήπως ως αναγνώστες γινόμαστε αθώα παιδιά, που επιζητούν την παραμυθία και αποζητούν τους ήρωές τους; Κι εάν αυτοί που λατρεύουμε ως ήρωες, αποδεικνύονται αντιήρωες; Μπορεί να είναι αν...

Στο έργο του Νίκου Μπακόλα, λογοτεχνία και κοινωνία συνδέονται με μια ιστορική και δυναμική σχέση αλλελεξάρτησης. Επηρεασμένος από το βαρύ κλίμα της συμπρωτεύουσας, αλλά και τις εμπειρίες ή τις αφηγήσεις σχετικά με τον γερμανο-ιταλικό πόλεμο στην Ελλάδα, την Κατοχή, τον Εμφύλιο, ο μεταπολεμικός νεωτερικός πεζογράφος -με μια ευφυή τεχνική συνειρμικής αφήγησης- οδηγεί τον αναγνώστη σε ένα κείμενο-απόσταγμα ιστορικότητας, πρωτότυπης μυθοπλαστικής φαντασίας, ατέρμονου εσωτερικού συμβολικού μονολόγου και πραγματικότητας.

Η ειδολογική ευρύτητα των κειμένων του Βιζυηνού εκτείνεται από τη φιλοσοφική και την παιδαγωγική μελέτη ως τη λογοτεχνία (ποιήματα, διηγήματα κλπ.). Η διημερίδα "Το εύρος του έργου του Γ. Βιζυηνού: παλαιότερες αναγνώσεις και νέες προσεγγίσεις", τα πρακτικά της οποίας βρίσκονται στον παρόντα τόμο, εστίασε σε όλες αυτές τις πτυχές του έργου και, όπως πιστεύουμε, έδωσε τη δυνατότητα καλύτερης κατανόησης του έργου του, στη βάση των ποικίλων ερμηνευτικών προσεγγίσεων, φιλολογικών (θεωρητικών, ιστορικών, κριτικών και συγκριτολογικών) και διεπιστημονικών.

Διαβάζοντας και μελετώντας με προσοχή κι ενδιαφέρον την εργασία των συναδέλφων και φίλων λογοτεχνών κι επιθυμώντας, προς διδαχήν μου, να σημειώσω και διατηρήσω στη μνήμη εντυπώσεις κι αισθήματα που μου γέννησαν τα πονήματά τους, προσπάθησα να προσεγγίσω και να εισχωρήσω, εργασία δυσκολότατη ομολογουμένως, στο βαθύτερο νόημα της γραφής τους και να φτάσω, με το μίτο της φιλίας, της αγάπης και της εκτίμησης για τον πνευματικό μόχθο, στα βαθύτερα αίτια, που υπήρξαν το έναυσμα για να ριχτούν στο χαρτί όλες αυτές οι ωραίες ιδέες τους. Μ' αυτό τον τρόπο συγκεντρώθηκε το υλικό γ...

Ένα νεανικό κείμενο του Ανδρέα Κάλβου με τον τίτλο "Apologia del suicidio" (Απολογία της αυτοκτονίας) δίνει το έναυσμα για μία μελέτη που φιλοδοξεί, χαρτογραφώντας τον "περί αυτοκτονίας" λόγο στην Ευρώπη και την Ιταλία του τέλους του δέκατου όγδοου και των αρχών του δέκατου ένατου αιώνα, όχι μόνο να αποκωδικοποιήσει το εν λόγω κείμενο, αλλά και να ιχνηλατήσει τους δρόμους μέσα από τους οποίους η νεωτερική αντιμετώπιση του εθελούσιου θανάτου εντάσσεται στο διανοητικό και ιδεολογικό υπόστρωμα του ποιητή των Ωδών.

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Νικόλας Κάλας και ο Νίκος Εγγονόπουλος, οι τρεις Έλληνες υπερρεαλιστές της περιόδου 1930-1945, σε διάλογο με το μαρξισμό και την ψυχανάλυση στοχάστηκαν για τα καίρια ζητήματα του καιρού τους: Προσέγγισαν το γλωσσικό θετικισμό είτε αυτός προερχόταν από τους κόλπους υης δημοτικής είτε από αυτούς της καθαρεύουσας. Συνέβαλαν στην αναδιάταξη των συστημάτων σκέψης της εποχής με την εισαγωγή της πρακτικής της αυτόματης γραφής, την αμφισβήτηση του διαχωρισμού της ζωής από τη λογοτεχνία και την ανάδειξη του ασυνείδητου ως συστήματος. Υιοθετώντας ένα πνεύμα...

Βιβλιοκριτικές που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Νέα Εστία" και αναφέρονται σε βιβλία των Παναγιώτη Κουσαθανά, Νίκου Δαββέτα, Ρέας Γαλανάκη, Έλενας Χουζούρη, Σοφίας Νικολαΐδου, Τάκη Θεοδωρόπουλου, Ελένης Γιαννακάκη, Αχιλλέα Κυριακίδη, Χρήστου Χρυσόπουλου, Ιωάννας Καρυστιάνη, Θανάση Βαλτινού, Έρσης Σωτηροπούλου και Γιάννη Μακριδάκη. "Έχω τη γνώμη πως η λογοτεχνική κριτική οφείλει να είναι υποκειμενική, όχι μόνο για τη διασφάλιση άλλοθι αλλά πρωτίστως για να λαμβάνει υπόψη πως υπόκειται στο κείμενο. Η ανάγνωση οφείλει να υποτάσσεται στο κείμενο, να ακολουθεί και όχι να προτ...

Αποφεύγοντας τον χαρακτηρισμό "δοκίμια", μια και ο συγγραφέας δεν έχει κανένα δοκιμιογραφικό παρελθόν, ο ίδιος χαρακτηρίζει τα κείμενά του "σπουδές", με την πρόσθετη διευκρίνιση "πάνω σε πρόσωπα και έργα αγαπημένα". Οι περισσότερες σπουδές αφορούν ποιητές και συγγραφείς, αλλά και μουσικούς, ζωγράφους, στιχουργούς και πολιτικούς γελοιογράφους. Τα πρόσωπα τα οποία περιλαμβάνονται στις "Προσωπολατρίες", είναι: Καβάφης, Σεφέρης, Καρούζος, Δημουλά, Δασκαλόπουλος, Κ. Πολίτης, Παπαδιαμάντης, Εγγονόπουλος, Σαμαράκης, Κακούρη, Μαυρουδής, Βαρβέρης, Καλοκύρης, Βλαβιανός, Κοντό...