Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ανάδειξη της ποιητικότητας της διηγηματογραφίας του Παπαδιαμάντη αποτελεί τον κεντρικό άξονα και την κύρια προσφορά της μελέτης αυτής. Η ποιητικότητα εντοπίζεται όχι μόνο στη γλωσσική επιφάνεια των διηγημάτων αλλά και στην οιονεί "βαθιά δομή" του αφηγηματικού υλικού τους, στους τρόπους δηλαδή με τους οποίους οργανώνεται το περιεχόμενό τους. Δείχνεται, με συστηματικό και θεωρητικά τεκμηριωμένο τρόπο, ότι οι γλωσσικοί αυτοί και δομικοί τρόποι χαρακτηρίζουν αποφασιστικά τη λυρική ποίηση, ενώ είναι ενικά ασύμβατοι με το γένος της αφηγηματικής πεζογραφίας και ειδικά το ρεαλιστ...

Γιατί να διαβάσω μια βιβλιοκριτική; Γιατί να εμπιστευθώ έναν κριτικό και τι παραπάνω ξέρει αυτός από εμένα; Γιατί δεν βαθμολογούν τα βιβλία με αστεράκια, όπως κάνουν στις κριτικές κινηματογράφου; Γιατί να λάβω υπόψη μου την υποκειμενική του σκοπιά; Μα δεν είναι όλοι οι κριτικοί λογοτεχνίας ξεπουλημένοι στους εκδοτικούς οίκους και στα ποικίλα συμφέροντα; Ποια κριτική ασκούν οι διάφοροι βιβλιοϊστολόγοι; Πόσο η βιβλιοκριτική παρεμβαίνει ενεργά στην πνευματική ζωή της Ελλάδας; Σ’ αυτά και άλλα ανάλογα ερωτήματα απαντούν οι ίδιοι οι κριτικοί (ή τα προσπερνάνε) δείχνοντας έτσι...

2013/Σταθόπουλος: Θα μπορούσα να ισχυριστώ ότι υπήρξε κάποια εποχή, μια περίοδος, έστω μια στιγμή, κατά την οποία, μπορούσα να προβλέψω τι θα επακολουθούσε; 2003/Λάγιος: Περί τα συμβεβηκότα τυρβάζει, επωφελώς. Το ταβλαρισμένο μυαλό του εργάζεται σαν μικροσκόπιο, εμπειρικώς διακριβώνει. 1993/Αρανίτσης: Απ' αυτών των γιασεμιών το άρωμα αντλούσε τη σιγουριά ότι ο θάνατος δεν είναι παρά ένας ελιγμός της ζωής για ν' αντέξει την Ομορφιά όταν γίνεται εξουθενωτική. 1983/Τζώρτζης: Σκέφτηκα πως θα 'ταν οι ίδιοι πάλι χθεσινοί - αρχαία ψάρια του Πιτ. Τούτη τη φορά όμως είχαν προχωρή...

Οι "γραφές της ψυχανάλυσης" αποτυπώνουν κάθε φορά μια διαφορετική εκδοχή από τον πλούτο της κλινικής εμπειρίας της ψυχανάλυσης και του ιδιαίτερου τρόπου της να προσεγγίζει τα φαινόμενα της ζωής και του πολιτισμού. Τον πρώτο λόγο έχει εδώ η εκ-τροπή του ασυνειδήτου σε γραφή, ώστε -παραφράζοντας τη γνωστή φροϋδική προτροπή- "εκεί που ήταν αυτό να έρθει ...η γραφή", αλλά και η τροποποίηση του πραγματικού δια της γραφής έτσι όπως μόνον μέσω αυτής μπορεί να επισυμβεί, χάρη στο δικό της ίχνος. Η σειρά απευθύνεται σε όλους όσους, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, έχουν αντιληφθεί ή υπ...

Στο οπισθόφυλλο του "Και μόνος και μετά πολλών" ή όπως όπως έγραφα... κι επαναλάμβανα στον Β΄ και Γ΄ κύκλο ότι πρόκειται για δοκιμιακού χαρακτήρα κείμενα, ημερολογιακές περίπου καταγραφές, φιλοδοξώντας επιπλέον το καλό γράψιμο. Τόση μετριοφροσύνη! Και τώρα, ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι, αν και όχι χωρίς κάποιες μεταμορφώσεις, το ίδιο βιολί συνεχίζεται. Δε γίνεται φαίνεται διαφορετικά. Πώς λέει δηλαδή ο πάντοτε πρόθυμος να συντρέξει Ανδρέας Κάλβος; "Κατά δε το παρόν άλλους παρά τους άνωθεν δεν δύναμαι να προσφέρω" (εννοεί στίχους). "Ούτε λόγους ή μύθου...

Στο βιβλίο περιλαμβάνονται τα κείμενα των ανακοινώσεων που παρουσιάστηκαν στην επιστημονική ημερίδα "Η λογοτεχνία και οι τέχνες της εικόνας". Η ημερίδα αυτή πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2010 στο αμφιθέατρο "Λεωνίδας Ζέρβας" του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και διοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (πρόγραμμα: "Γραμματολογία, 15ος-20ός αι."). Η Ελληνική Εταιρεία Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας αποφάσισε την οργάνωση της ημερίδας με στόχο...

[...] Ένιωθα πως ήμουν κι εγώ μια απλή αναγνώστρια και προσπαθούσα να καταλάβω αυτό που έδωσε "η συγγραφέας", αυτό που ήθελε να πει. Προσπαθούσα, ακόμα, αποστασιοποιημένη πια, να περπατήσω στα ίδια μονοπάτια που περπάτησα για να στήσω το μυθιστόρημα. Μόνον έτσι μπορώ να δω τις συνεντεύξεις του τόμου αυτού σαν μια γραφή πάνω στα βιβλία που έγραψα και πάνω στην ψυχή μου. Ή, ακόμα, σαν θέσεις ζωής πέρα από τα βιβλία. Θέσεις και γνώση βαθιά βιωμένη από τις χιλιάδες σελίδες. [...] Το βιβλίο αυτό είναι η προσωπική μου διαίσθηση για τον κόσμο και για την ύπαρξη, έτσι όπως δι...

Ο δεύτερος τόμος περιλαμβάνει τις δοκιμές: - Γράμμα σ' έναν ξένο φίλο - Δεύτερος πρόλογος [στην "Έρημη χώρα"] - Μια σκηνοθεσία για την "Κίχλη" - Τρεις μέρες στα πετροκομμένα μοναστήρια της Καππαδοκίας - Άγγελος Σικελιανός - Ένας Έλληνας στην Αγγλία του 1545 - Κάλβος, 1960 - Δελφοί - Για τον Ι.Α. Σαρεγιάννη - Ομιλία στην Στοκχόλμη - Η γλώσσα στην ποίησή μας - Παραλλαγές πάνω στο βιβλίο - Θ.Σ.Ε. Σελίδες από ένα ημερολόγιο - Ξεστρατίσματα από τους Ομηρικούς Ύμνους - Στα 700 χρόνια του Δάντη - Προλόγισμα [στη μεταγραφή της "Αποκάλυψης"] - Η συνομιλία με τον Φ...

Οι μελέτες που δημοσιεύουνται σ' αυτό τον τόμο γράφτηκαν από τα 1936 ως τα 1943 σε περιστάσεις δυσμενείς. Γιατί ο συγγραφέας είτε δεν είχε στη διάθεσή του τα απαραίτητα βιβλία· είτε τις έγραψε μακριά από συντρόφους που θα τον βοηθούσαν, κρίνοντας ή επικρίνοντας, να σκεφτεί καλύτερα· είτε γιατί δημοσιεύτηκαν σε καιρούς (1936-1940) όπου η λογοκρισία εμπόδιζε τη συζήτηση χωρίς ορισμένα αποσιωπητικά. Ο "Διάλογος πάνω στην ποίηση" λ.χ. που έγινε με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, τέλειωσε όταν ο Τσάτσος ήταν πολιτικός εξόριστος σ 'ένα νησί και από εκεί έστειλε την τελευταία του απάντηση...

Η συνομιλία του Λόγου με την Εξουσία αποτελεί κεντρικό άξονα που συνδέει τη φιλολογική με την ιστορική επιστήμη, όπως και τον κάθε τεχνίτη του λόγου με την εποχή του. Στην Ελλάδα του 2013 το αέναο τούτο θέμα γίνεται επίκαιρο, για να μην πούμε και επίμαχο. Γύρω από αυτόν τον άξονα οργανώνονται τα 9 εκτενή δοκίμια που συγκεντρώνονται για πρώτη φορά στο καινούργιο βιβλίο του Κώστα Δημάδη, νεοελληνιστή και συγκριτολόγου με λαμπρή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στα Πανεπιστήμια του Άμστερνταμ, του Χρόνιγκεν και του Βερολίνου. Με εύστοχες αναλύσεις, εμπλουτισμένες με την παρουσίαση α...

Αυτό το οποίο κρίνεται εδώ είναι η εξής υπόθεση εργασίας: η "γενιά του '30", με αιχμή το δοκίμιο, το οποίο συνιστά μια "ιδιαίτερη παράμετρο", εμφανίστηκε ως "γενιά των ιδεών" και είχε ως "πρωτοστάτη" ή "δημόσιο εκπρόσωπο" και επομένως "διαχρονικό και διαπρύσιο υπερασπιστή" της τον Γιώργο Θεοτοκά (1905-1966) που εκφράζει την "ιδεολογία της και τροφοδοτεί τη μυθολογία της". Ό,τι δηλαδή "φτάνει ως τις μέρες μας" ως "πολιτισμικό μόρφωμα και ιδεολόγημα" ή ως "πολιτισμική ιδεολογία", γεγονός που απαιτεί μια "πιο ευφάνταστη ανασύνθεση του πολιτιστικού αφηγήματος της γενιάς του '30...

Περιεχόμενα: Ασελήνοις νυξί Γ. Βιζυηνός Το φάσμα της παντοδυναμίας του θήλεος Μ. Καραπάνου Η μυθο-ποιητική λειτουργία του πάθους Γ. Χειμωνάς Aπό τον ενικό στον πληθυντικό ή η απουσία δυϊκού Βιβλιογραφία

Η "Εργογραφία" του Κ. Θ. Δημαρά, την οποία μας κληροδότησε ο Φίλιππος Ηλιού, αριθμεί πάνω από 2.000 επιφυλλίδες στον ημερήσιο αθηναϊκό Τύπο. Από τις στήλες της "Πρωίας" και της "Πολιτείας" στην αρχή (1931-1932) και ιδίως αργότερα του "Ελευθέρου Βήματος" (1936-1944) και του "Βήματος" (1945-1991), ο Δημαράς παρεμβαίνει σταθερά στον δημόσιο πνευματικό διάλογο. Με όχημα την εφημερίδα, αποσκοπεί να διαπλάσει, πέρα από το συνάφι των ειδικών, το ευρύτερο καλλιεργημένο κοινό. Με την επιλογή των 301 κειμένων του Κ. Θ. Δημαρά που συγκεντρώνονται στα "Σύμμικτα Δ΄", κατατίθεται ένα σημ...

Τα κείμενα που συγκεντρώνονται σε αυτόν τον τόμο μπορεί θεματικά να απλώνονται σε πολλά πεδία, στην πραγματικότητα όμως δεν αφήνουν ποτέ από τη ματιά τους το άθλημα της γραφής με τη διπλή του όψη: ως υποκείμενο και ως αντικείμενο της διαδικασίας. Ο αναγνώστης μπορεί να ακολουθήσει από την αρχή έως το τέλος τη διαδρομή (ενθαρρύνεται ως προς τούτο) ή να επιβιβαστεί σε κάποιον από τους ενδιάμεσους σταθμούς, ανάλογα με τις προτιμήσεις του: γλώσσα, πεζογραφία, ποίηση, κριτική, θεωρία λογοτεχνίας. Αλλά και σε κάθε σταθμό μπορεί να σχεδιάσει τη δική του πορεία. Στη διάθεσή του...

Η "Εργογραφία" του Κ. Θ. Δημαρά, την οποία μας κληροδότησε ο Φίλιππος Ηλιού, αριθμεί πάνω από 2.000 επιφυλλίδες στον ημερήσιο αθηναϊκό Τύπο. Από τις στήλες της "Πρωίας" και της "Πολιτείας" στην αρχή (1931-1932) και ιδίως αργότερα του "Ελευθέρου Βήματος" (1936-1944) και του "Βήματος" (1945-1991), ο Δημαράς παρεμβαίνει σταθερά στον δημόσιο πνευματικό διάλογο. Με όχημα την εφημερίδα, αποσκοπεί να διαπλάσει, πέρα από το συνάφι των ειδικών, το ευρύτερο καλλιεργημένο κοινό. Με την επιλογή των 301 κειμένων του Κ. Θ. Δημαρά που συγκεντρώνονται στα "Σύμμικτα Δ΄", κατατίθεται ένα σημ...

Σικελία και Ήπειρος, δύο γεμάτοι αντιφάσεις τόποι: απομονωτισμός, υπανάπτυξη, μετανάστευση, ιδιαίτερη αντίληψη της ταυτότητας, αλλά και πλούτος, παιδεία, υπερηφάνεια, πνεύμα υπεροχής. Η παρούσα μελέτη αποτελεί μία προσέγγιση συγκεκριμένων παραδειγμάτων από την πεζογραφική παραγωγή των Ηπειρωτών και των Σικελών μεταπολεμικών συγγραφέων. Παράλληλα, κατατίθεται σχεδίασμα με ιστορικά στοιχεία για τις δύο περιοχές, καθώς και της λογοτεχνικής τους παραγωγής κατά το 19ο και ειδικά τον 20ό αιώνα. Η διπλή αυτή ιστορική αναδρομή παρέχει στον αναγνώστη τα απαραίτητα ερμηνευτικά εργαλε...

Oι μελέτες που αποταμιεύτηκαν σε τούτο τον τόμο, με τίτλο "Θέματα και μορφές στο κύλισμα των καιρών. Συμβολή στη μελέτη της Ιστορίας και της Παιδαγωγικής της Λογοτεχνίας" αποσκοπούν στην κριτική προσέγγιση και αποτίμηση ενός μέρους, μικρού ποσοτικά βεβαίως, της πνευματικής δραστηριότητας , που σφράγισε σε ένα βαθμό, τη λογοτεχνική προσφορά στον τόπο, σημαντικών ή λιγότερο γνωστών εκπροσώπων της νεοελληνικής γραμματείας. Στα κείμενά μου προσπάθησα να κατανοήσω τους λογοτέχνες πηγαίνοντας το βλέμμα μου πέρα από τα επιφαινόμενα. Αναζήτησα τη σάρκα του λόγου και επιχείρησα να κ...

Οι Έλληνες, λαός ασφυκτικού πληθωρισμού ζωής, μεθυσμένοι από το μεσογειακό φως και τους ρωμαλέους χυμούς της εκρηκτικής των κράσης, έπαιξαν πάντοτε με τον ίλιγγο του έσχατου κρημνού και τον ενίκησαν. Στις Θερμοπύλες, στο Μανιάκι, στο Αρκάδι, στην Πίνδο... Στην έμμονη εγκαρτέρηση ανάλγητης ένδειας. Στους νικητήριους ύμνους και τους σπαρακτικούς θρήνους των, που δεν είναι φόβος θανάτου αλλά έρως ζωής. Το κρητικό αυτό τραγούδι είναι αυθεντικό, το κατακόρυφο φανέρωμα των μυσικών εγκάτων του Έθνους είναι και σύλληωη και έκφραση ορίων. Η ελληνική συνείδηση της ζωής και του θανάτο...

"Όλα όσα έχουν γραφτεί σβήνονται αργά, με το πέρασμα των αιώνων, ή γρήγορα, σε λίγα λεπτά. Όλα τα γραπτά το Πνεύμα τού σύμπαντος τα διαβάζει, διαβλέπει την εξαφάνισή τους και γελά. Για μας, είναι καλό να έχουμε διαβάσει μερικά και να έχουμε κατανοήσει το νόημά τους. Το νόημα που διαφεύγει από κάθε γραφή, αλλά είναι ωστόσο συνυφασμένο μ' αυτήν, είναι πάντοτε το ίδιο. [...] Αυτό που είναι ενδιαφέρον, είναι η ανανέωση. Αυτό που είναι συναρπαστικό, είναι κάθε επανάσταση στις γλώσσες και τις τέχνες. Αυτό που είναι μαγευτικό, είναι όλα τα παιχνίδια των καλλιτεχνών. Αυτό που θέλου...

"Το αίμα μελάνι δεν γίνεται..." Έτσι επιγράφεται ένα από τα δοκίμια που αποτελούν αυτό το βιβλίο. Προτείνεται μια ερωτηματική ανάγνωση συγγραφέων και έργων που αναφέρονται στον εμφύλιο πόλεμο ή, ευρύτερα, στον μνημονικό και τον ανθρωπολογικό του ορίζοντα. Ακήρυκτος, χωρίς καταστατικό και χωρίς συνθήκη ειρήνης, αυτός ο πόλεμος των συναυτουργών μας άφησε κληρονομιά αίματος, βίας, παντοειδών ερειπίων και αρνητικών κοινωνικών αυτοματισμών. Σε αντίθεση με την ιστορία και τις κοινωνικές επιστήμες, που ασχολούνται με τις υπερατομικές όψεις των φαινομένων, σε μακροσκοπική θεώρησ...