Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο έργο του Νίκου Μπακόλα, λογοτεχνία και κοινωνία συνδέονται με μια ιστορική και δυναμική σχέση αλλελεξάρτησης. Επηρεασμένος από το βαρύ κλίμα της συμπρωτεύουσας, αλλά και τις εμπειρίες ή τις αφηγήσεις σχετικά με τον γερμανο-ιταλικό πόλεμο στην Ελλάδα, την Κατοχή, τον Εμφύλιο, ο μεταπολεμικός νεωτερικός πεζογράφος -με μια ευφυή τεχνική συνειρμικής αφήγησης- οδηγεί τον αναγνώστη σε ένα κείμενο-απόσταγμα ιστορικότητας, πρωτότυπης μυθοπλαστικής φαντασίας, ατέρμονου εσωτερικού συμβολικού μονολόγου και πραγματικότητας.

Η νεοελληνική λογοτεχνία ξεκινάει πριν από τους ύμνους του εθνικού ποιητή Δ. Σολωμού και τα κλέφτικα τραγούδια του 1821, περιλαμβάνει τις διεθνείς αναγνωρίσεις, μεταξύ αυτών τα βραβεία Νόμπελ, και φτάνει ως τις μέρες μας. Τα διάφορα έργα και προβλήματα αναλύονται στη βάση των ιστορικών συνθηκών μέσα στις οποίες καλλιεργήθηκαν σχεδόν όλα τα γνωστά είδη λογοτεχνίας, ενίοτε με τρόπο ανανεωτικό. Δεν υπάρχουν δύο Ελλάδες, αλλά τρεις. Η αρχαία Ελλάδα μάς κληροδότησε τον κλασικό πολιτισμό, η μεσαιωνική σταθεροποίηση την ορθοδοξία και η νεότερη συνέχισε μετά την πτώση της Κωνστ...

Από τα μέσα του 19ου αιώνα έως σήμερα η στρατιωτική ζωή έγινε πολλές φορές αντικείμενο έμπνευσης των συγγραφέων μας, των πεζογράφων κυρίως αλλά και των ποιητών. Μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για ένα ιδιαίτερο είδος της νεοελληνικής λογοτεχνίας που έχει χαρακτηριστεί ως "λογοτεχνία του στρατώνα"; Και αν ναι, ποια είναι η φυσιογνωμία της; Από ποιες διαδρομές περνάει; Οι διαδρομές αυτές συναντούν τις ιστορικές και κοινωνικές διαδρομές της χώρας και σε τι βαθμό επηρεάζονται; Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας επιχειρεί μια περιδιάβαση στις λογοτεχνικές στρατιωτικές σελίδες από το 1870 πο...

Από τα μέσα του 19ου αιώνα έως σήμερα, η στρατιωτική ζωή έγινε πολλές φορές αντικείμενο έμπνευσης των συγγραφέων μας, των πεζογράφων κυρίως, αλλά και των ποιητών. Μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για ένα ιδιαίτερο είδος της Nεοελληνικής Λογοτεχνίας που έχει χαρακτηριστεί ως "λογοτεχνία του στρατώνα"; Kαι αν ναι, ποια είναι η φυσιογνωμία της; Από ποιες διαδρομές περνάει; Oι διαδρομές αυτές συναντούν τις ιστορικές και κοινωνικές διαδρομές της χώρας και σε τι βαθμό επηρεάζονται; Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας επιχειρεί μία περιδιάβαση στις λογοτεχνικές στρατιωτικές σελίδ...

Μια εντελώς πρωτότυπη εργασία, που διεισδύει στο βάθος των διηγημάτων και αποκαλύπτει εύστοχα την κρυμμένη τους πεμπτουσία. Ανατομία της ψυχολογίας των ηρώων, νοηματική ανάλυση και θεμελιωμένη στοχαστική θεώρηση των ιστοριών, έτσι όπως ίσως δεν τις είδε ούτε ο ίδιος ο δημιουργός τους. Εντυπωσιάζει με τη μεθοδευμένη προσέγγιση του θέματος και τη σημαντική κατάδυση στο χώρο της δημιουργίας, με τρόπο άγνωστο μέχρι σήμερα.

Η λογοτεχνία στα σχολικά αναγνωστικά αντανακλά τις προθέσεις και τις κατευθυντήριες γραμμές της εκάστοτε εκπαιδευτικής πολιτικής, κυρίως μέσω των επιλογών συγγραφέων και κειμένων από τους ανθολόγους των οικείων βιβλίων. Για το λόγο αυτόν, τα κείμενα που περιλαμβάνονταν στις σελίδες τους αναδημοσιεύονταν για δεκαετίες κολοβωμένα και αλλοιωμένα, ώστε να συμβαδίζουν με το εκπαιδευτικό μοντέλο κάθε εποχής. Από την άλλη πλευρά, η σάτιρα αποτελεί το κατεξοχήν λογοτεχνικό είδος που ανέκαθεν ενοχλούσε την εξουσία, προς την οποία πολλές φορές έστρεψε τα βέλη της. Στο ανά χείρας βιβ...

Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται οι ανακοινώσεις που παρουσιάστηκαν στο διεθνές συνέδριο με τίτλο: "Η πρόσληψη της αρχαιότητας στο βυζαντινό και νεοελληνικό μυθιστόρημα". Το συνέδριο αυτό πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο στις 9 και 10 Νοεμβρίου 2001 και αποτέλεσε προϊόν της συνεργασίας των τομέων Κλασσικών και Βυζαντινών - Νεοελληνικών Σπουδών του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. [...] (Από τον πρόλογο του βιβλίου)

Η πολιτισμική ποιητική βλέπει το λογοτεχνικό κείμενο ως σημείο συνάντησης διαφορετικών λόγων και λειτουργεί ως ένα διαδραστικό πλέγμα που συστεγάζει, συναιρεί και συνθέτει κοινωνικές, ιστορικές, πολιτικές και τεχνοτροπικές αναζητήσεις στον χώρο της ελληνικής πεζογραφίας αλλά και πέρα από αυτόν. Το παρόν βιβλίο προσφέρει εναλλακτικές θεωρήσεις πεζογράφων και νέες αναγνώσεις κειμένων της νεοελληνικής πεζογραφίας από την ανεξαρτησία μέχρι τις μέρες μας, θέτοντας νέα ερωτήματα και επανατοποθετώντας τα λογοτεχνικά κείμενα στα συμφραζόμενα της εποχής τους και της δικής μας. Στέκε...

Είναι η σάτιρα είδος; Ποιά είναι η σχέση της με την ειρωνεία; Πώς ορίζονται η ειρωνεία και το χιούμορ; Πώς λειτουργεί η παρωδία; Και πώς διαμορφώνονται οι έννοιες αυτές από εποχή σε εποχή; Οι παραπάνω όροι, που συνιστούν την ποιητική της ανατροπής, αποτελούν διεθνώς πεδίο διαφωνιών και αντιφάσεων, εξαιτίας της δυσκολίας που παρουσιάζεται κατά τον προσδιορισμό των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους και της δυναμικής τους διάδρασης. Ωστόσο, οι όροι αυτοί, τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν αποκτήσει έναν ιδιαίτερο ρόλο στον χώρο της κριτικής και της θεωρίας της λογοτεχνίας, λειτου...

Η ποίηση στις μεγάλες της στιγμές φωτίζει αποκαλυπτικά την ύπαρξή μας σ' ότι αυτή πρωταρχικό κρύβει μέσα της. Το πρωταρχικό αυτό, που με τη σφραγίδα του οντογενιτικά και φυλογενετικά, μας γεννά και μας πλάθει, μένει χωρίς την ποίηση επικαλυμμένο και απρόσιτο. Όντας εγκοιτασμένο μέσα στους μύθους, τα οράματα και τις άφωνες εμπειρίες και πράξεις των λαών εγγράφεται,όπως και τα αρχέγονα βιώματα και συμβαίνοντα της προσωπικής μας ζωής, ιδιαίτερα της παιδικής, μέσα στον χώρο, που τον σκεπάζει σε μεγάλο βαθμό η λήθη, το σκοτάδι του ασυνειδήτου ή του υποσυνείδητου. [...]

Η προκείμενη, δεύτερη, έκδοση συμπληρώνει την πρώτη εκείνη κατάδυση στο ιδιοφυές συγγραφικό κατόρθωμα ενός πολύτιμου φίλου, η οποία αποτυπώθηκε πριν από είκοσι ένα χρόνια, με την ασυναγώνιστη τυπογραφική μαστοριά του Φίλιππου Βλάχου. Θα πρέπει ίσως να ονομαστεί μεταθανάτια, καθώς συμπληρώθηκε ήδη ολόκληρη επταετία από τον παράλογο χαμό του Γιώργου Χειμωνά, που συγκλόνισε δικούς και φίλους. [...] Αν έχει νόημα μια όψιμη ομολογία για τούτο το πόνημα, συμπυκνώνεται ίσως στην ελπίδα ότι δεν παραβαίνει την καθοριστική αρχή του πρωτότυπου έργου όπου ο λόγος παράγεται και προάγ...

Το ομιχλώδες κλίμα του παράκτιου βορρά που συνθέτει αισθήσεις αλλά και απηχήσεις της προσφυγικής Ανατολής, το βυζαντινό βάθος της πόλης από τον καιρό που ήταν πολυφυλετική και πανορθόδοξη, οι παρακαταθήκες του παρακείμενου Αγίου Όρους, του Παλαμισμού αλλά και των πρωτοκομμνουνιστών Ζηλωτών, η Ιουδαϊκή εσωτερικότητα, η κοσμοπολίτικη σφραγίδα που απέκτησε από τις ιστορικές της περιπέτειες η πόλη, η επιρροή από τη βαλκανική ενδοχώρα που φτάνει μέχρι ένα κεντρο-ευρωπαϊκό κλίμα, έκαναν τη βυζαντινή και βαλκανική Θεσσαλονίκη να νιώθει πάντα πολύ πιο κοντά στην Κεντρική και τη Βόρ...

Η παρτίδα την οποία θα παρακολουθήσετε εδώ, σε κάθε της λεπτομέρεια, αφορά την ανάγνωση ενός βιβλίου. Το βιβλίο αυτό είναι η "Ορθοκωστά" και το έχει γράψει ο Θανάσης Βαλτινός. Η τσόχα έχει στρωθεί, τασάκια και τσιγάρα υπάρχουν αρκετά. Ο καφές βράζει. Τα κινητά κλειστά, οι παίκτες έχουν λάβει θέσεις. Αποσφραγίζεται η τράπουλα, ενώπιον όλων. Ο ένας ανακατεύει, ο δεύτερος κόβει. Είναι η σειρά μου. Ανοίγω την παρτίδα τραβώντας ένα χαρτί, δηλαδή τη σελίδα 321: "Έπαιξα μια πρέφα κύριε στρατοδίκη..." Κώστας Βούλγαρης "...παρ' όλα αυτά πιστεύω ότι η "Ορθοκωστά" αποτελεί απαύγα...

Όπως περισσότερο ή λιγότερο κάθε συγκεντρωτική έκδοση φιλολογικών εργασιών, έτσι και η παρούσα επιδιώκει να υπηρετήσει συνδυαστικά και στο μέτρο του δυνατού τους επόμενους στόχους: ερμηνεία· αξιολόγηση· ανοικτή διδακτική πρόταση· κοινωνική υπόμνηση. Εξάλλου, το περίπου συμπτωματικό γεγονός ότι όλα τα μελετήματα αυτού του τόμου επικεντρώνονται κάθε φορά δε μιαν "επωνυμία", δηλαδή σχολιάζουν ορισμένα έργα ορισμένου συγγραφέα, ίσως εκ των υστέρων υπογραμμίζει ενδεικτικά και κάποια από τα ζητούμενα που προσδιορίσαμε προηγουμένως: προπαντός, τη διαρκή ανάγκη επίγνωσης της σημασί...