Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αν και η περιπλάνηση εμπεριέχει από τη φύση της την έννοια της χωρίς ιδιαίτερη σκοπιμότητα περιδιάβασης, στη συγκέντρωση των εβδομήντα πέντε κειμένων που συγκροτούν αυτό το βιβλίο υπάρχει -αν μη τι άλλο- κάποια πρόθεση: να παρουσιαστεί μια κριτική στάση απέναντι σε αφηγηματικά έργα της μεταπολεμικής λογοτεχνίας τη στιγμή της εμφάνισής τους. Γραμμένα στην περίοδο 1986-2002, ίσως να συμβάλουν, με το δικό τους τρόπο, σε κάποια επαρκή, συνθετική και πάντοτε αναμενόμενη θεώρηση της πεζογραφίας του μεταπολέμου.

Ο Πέτρος Πικρός, αινιγματικός όσο και αγνοημένος συγγραφέας, πρωταγωνίστησε στην "προλεταριακή" ή "σοσιαλιστική" λογοτεχνία κατά την πρώτη δεκαετία του Μεσοπολέμου (1920-1930). Μετά το 1931, που επήλθε κρίση στις σχέσεις του με την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος, απεπέμφθη από τους κόλπους της Αριστεράς και για πολλούς μελετητές θεωρείται ότι έπαψε πλέον να γράφει. Με την ανά χείρας μελέτη -βασισμένη σε πολυετή έρευνα- διευκρινίζονται τα ως τώρα ασαφή και διφορούμενα βιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα (όνομα, ψευδώνυμα, ηλικία, καταγωγή, λανθάνοντα έργα κλπ)· αποκαλύπτο...

Συμπληρώνονται φέτος είκοσι χρόνια από τον θάνατο του Γιώργου Ιωάννου. Στο γεγονός δεν έχει ως τώρα δοθεί η δέουσα προσοχή, αν κρίνουμε από την αδιαφορία των περισσοτέρων από τις εφημερίδες που διαμορφώνουν με τις σελίδες τους για το βιβλίο τις συνθήκες του λογοτεχνικού μας χρηματιστηρίου αξιών. Ο λόγος είναι προφανής. "Ο Ιωάννου δεν πουλάει", δήλωνε αφ' υψηλού προ ημερών εκδότης εθισμένος στο λογοτεχνικό είδος του μπεστ σέλλερ. Και όμως, ο Ιωάννου ως τον θάνατό του ήταν ο πλέον "ευπώλητος" από τους πεζογράφους της εποχής του. [...] Το γιατί ο Ιωάννου είναι ένας από τους κ...

Σε 8 κείμενα που αφορούν τον Γιάννη Σκαρίμπα, εξετάζονται αρκετές πλευρές της ιδιόρρυθμης προσωπικότητας του κορυφαίου συγγραφέα της Χαλκίδας. Τα κείμενα αυτά, όταν γράφτηκαν, δεν είχαν στόχο να αποτελέσουν ένα ψυχογράφημα του Σκαρίμπα. Ωστόσο, επειδή σε αυτά παρουσιάζεται η σχέση του με τον Γιώργο Σεφέρη και τον Τάσο Ζάππα, επειδή αποδεικνύεται πόσο έχει επηρεάσσει το έργο του η ερωτική του φαντασίωση για τη γοητευτική Φιγιέττα Πνευματικού, επειδή αναλύεται το ανέκδοτο διήγημα "Οι τελευταίοι κονταρομάχοι του Έγριπου", επειδή σχολιάζονται όλα τα ονόματα των ηρώων του και τα...

Το βιβλίο αυτό συσσωματώνει τέσσερα μελετήματα (και μια σύντομη βιβλιοκρισία) που αναφέρονται το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το συσχετίζουν με το έργο εν μέρει "ομολόγων" του μεταγενέστερων πεζογράφων και προσπαθούν να τηρήσουν μιαν ερμηνευτική μέθοδο προσαρμογή στη γενική εσωτερική λογική που διέπει τα κείμενα και στις επιμέρους εκφάνσεις της. [...] Εξετάζονται διαδοχικά στην παρούσα συναγωγή τα ακόλουθα θέματα: 1) Ο βαθμός επαρκούς περιεκτικότητας και ενάργειας των χαρακτήρων στα πρώτα μυθιστορήματα του Παπαδιαμάντη, όπου παρατηρείται μια κλιμάκωση από τις κυρίως "...

Το διοικητικό συμβούλιο του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας με ευχαρίστηση δέχτηκε την πρόταση που του έγινε από τους oργανωτές του συνεδρίου "Νίκος Καζαντζάκης: Το έργο και η πρόσληψή του" (το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πρόγραμμα "Αθήνα 2004") να αναλάβει την έκδοση των πεπραγμένων, αφού αυτοί αδυνατούσαν. Και δέχθηκε την πρόταση με ευχαρίστηση, γιατί το συνέδριο ήταν υψηλού επιπέδου, γιατί στους στόχους του Κέντρου είναι και η μελέτη της κρητικής λογοτεχνίας και ευρύτερα των Κρητών συγγραφέων, και γιατί με την έκδοση των πεπραγμένων συμβάλλει και αυτό στην απόδοση τιμής στη...

Ο εκδοτικός οίκος Εκάτη, τιμώντας την επέτειο των 150 χρόνων από το θάνατο του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού, κυκλοφόρησε τη σύνθετη έκδοση του ποιητικού αφηγήματος "Η γυναίκα της Ζάκυθος" και της εφιαλτικής σάτιρας "Η τρίχα", δύο σολωμικών κειμένων, λίγο ή ελάχιστα γνωστών. Η κατά καιρούς προσπάθεια αποκρυπτογράφησης και μεταγραφής της "Γυναίκας" από επιστήμονες κύρους οδήγησε τον φιλόλογο και συγγραφέα Παναγιώτη Καρματζό να προσανατολιστεί, αφού ερεύνησε και άλλες εργασίες, στη μελέτη του Στυλιανού Αλεξίου, ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, για να παρουσ...

Οι "Ψυχαναλυτικές αναψηλαφήσεις στο έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου" είναι προϊόν της συνάντησης των ενδιαφερόντων που μοιράζονται η Διαμάντη Αναγνωστοπούλου και ο Θανάσης Τζαβάρας. Εκκινώντας από άλλες αφορμές και αφετηρίες, έχουν ασχοληθεί κατά την τελευταία εικοσιπενταετία με το έργο του ποιητή και ψυχαναλυτή Ανδρέα Εμπειρίκου. Τα κείμενα της Διαμάντης Αναγνωστοπούλου προσεγγίζουν το έργο του από τη σκοπιά της λογοτεχνικής κριτικής, προσφεύγοντας στην ψυχαναλυτική θεωρία, ενώ τα κείμενα του Θανάση Τζαβάρα αφορούν στο ιστορικό και εννοιολογικό πλαίσιο της παρουσίας του Ανδρέα...

Οι "ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ" γεννήθηκαν μέσα από την αναζήτηση να επιτευχθεί στη διδακτική πράξη τρόπος προσέγγισης του κειμένου - πεζού ή ποιητικού - με την ανίχνευση της ποιητικής πνοής του δημιουργού μέσα στο ίδιο το σώμα της γλώσσας. Η προσπάθεια αυτή, ακολουθώντας τις συνδυασμένες αναζητήσεις της σύγχρονης γλωσσολογίας και της φιλολογίας, δοκιμάζει, χωρίς να ακολουθεί την τακτική των "έτοιμων συνταγών", να προσφέρει στον φοιτητή και στον δάσκαλο της πράξης τρόπους αντιμετώπισης του κειμένου εξετάζοντας το κείμενο καθ' εαυτό, αλλά και λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπ'' όψη όλες τις άλλες...

Η μελέτη αυτή υπήρξε μέρος της δισυπόστατης διπλωματικής εργασίας μου (1999) για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Ε. Κ. Πανεπιστήμιον Αθηνών/Μ.Ι.Θ.Ε.), με τίτλο: "Μικρή συμβολή στις παπαδιαμαντικές σπουδές, ήτοι παπαδιαμαντικά κειμενοκριτικά: α) Τα παπαδιαμαντικά διηγήματα του "Μπουκέτου", του "Ελευθέρου Βήματος" και της Κυριακής του "Ελευθέρου Βήματος", β) Οι παπαδιαμαντικές διορθώσεις στα εκκλησιαστικά λειτουργικά βιβλία" (1999). Αναδημοσιεύεται με ελάχιστες μόνο βιβλιογραφικές προσθήκες, προκειμένου να σχηματίσει ο αναγνώστης πληρέστερη αντίληψη για όσα δημοσιεύματα κ...

[...] Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι ο Ιντιάνος, παρά τις κριτικές αστοχίες του και παρόλο που περιόρισε σημαντικά τις λογοτεχνικές ενασχολήσεις του στα χρόνια της ωριμότητας, μπορεί να θεωρηθεί από τους πλέον αξιόλογους κριτικούς του κυπριακού χώρου. Με ορισμένα δημοσιεύματά του (λ.χ., για τον Κάλβο και τον Σολωμό) κατάφερε να κερδίσει την εκτίμηση λογοτεχνών και λογίων του ευρύτερου ελληνισμού. Κάποτε συνδιαλέγεται με απόψεις ελλήνων κριτικών, του Παλαμά και του Άγρα, του Μαλάνου και του Παράσχου ή υιοθετεί θεωρητικές αρχές της διεθνούς λογοτεχνικής κριτικής· ή κάποτε δεσμεύ...

Το 2005 συμπληρώθηκαν τα εβδομηντάχρονα του καθηγητή Παναγιώτη Μουλλά. Ό,τι διέκρινε και συνεχίζει να διακρίνει τον διδακτικό λόγο του είναι η αμεσότητα μιας παρουσίας. Με άγρυπνο ενδιαφέρον ο Παν. Μουλλάς στάθηκε κοντά στους μαθητές, τους συναδέλφους και τους συνοδοιπόρους του. Και πάντοτε φρόντιζε να διανθίσει το λόγο και τα επιχειρήματά του με ιστορίες από τη μαθητεία στους δικούς του δασκάλους, σαν να ήθελε να συστήσει τις προσωπικές του οφειλές: στον Κ.Θ. Δημαρά, τον Λίνο Πολίτη, τον Κάρολο Κουν. Οι μαθητές του, με τη σειρά τους, για να τον τιμήσουν, ετοίμασαν έναν ιδι...

Σε τούτα τα μη αμιγώς λογοτεχνικά κείμενα, ο Δημήτρης Νόλλας δεν έχει την προστασία της φόρμας, του αμιγούς έργου τέχνης. Εδώ, στις εφημερίδες ή τα περιοδικά, στις ομιλίες ή στις επιστολές, στα σημειώματα και τα φαξ, γράφει χωρίς δίχτυ προστασίας, χωρίς την αφαίρεση που υπάρχει ενδιάθετα στο έργο τέχνης, χωρίς απόσταση και μετουσίωση. Εδώ μιλά σε ανθρώπους, για συγκεκριμένα θέματα, σχεδόν ευτελή και φθαρτά μα πραγματικά, άρα κινδυνώδη. Ώστε είτε θα καταφύγει στη λειασμένη και ακίνδυνη ηθικολογία είτε, όπως πράττει, θα ρισκάρει. Για να μιλήσει από ψυχής. Αυτό κάνει σε τούτα...

O Ροΐδης είναι σήμερα περισσότερο γνωστός ως συγγραφέας της Πάπισσας Ιωάννας. Ένα μυθιστόρημα που σκανδάλισε και προφανώς συνεχίζει να σκανδαλίζει τους «φιλόθρησκους», αλλά ταυτόχρονα σαγηνεύει το ευρύ και «αμαρτωλό» κοινό. Στην επικαιρότητα εμφανίζεται ακόμη κατά καιρούς ως ανήλεος σαρκαστής της ελληνικής κοινωνίας και οξύχολος μυκτηριστής της ελληνικής πολιτικής σε διάφορα κείμενα που προσφεύγουν παραθεματικά στην αυθεντία του. Η προοπτική της παρούσας ανάγνωσης συντίθεται γύρω από δύο αλληλένδετες έννοιες: το ύφος και την πολεμική. O Ροΐδης χρησιμοποιεί το ύφος σαν ξί...

Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται ένα ταξίδι σε νεοελληνικά πεζογραφικά κείμενα του 19ου και του 20ού αιώνα από τον "Πατούχα" και την "Πρώτη αγάπη" του Ι. Κονδυλάκη, την "Eroica" του Κ. Πολίτη και την "Αλληλογραφία" του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου, μέχρι τον "Κήπο των Πριγκίπων" του Ν. Μπακόλα και την "Πολιορκία" του Α. Κοτζιά ή τη "Μικρά Αγγλία" της Ι. Καρυστιάνης με σκοπό να διερευνηθούν η αφήγηση και οι τεχνικές της. Υπό αυτή την έννοια τα μελετήματα αυτού του τόμου κινούνται μέσα στο θεωρητικό πλαίσιο της αφηγηματολογίας, τα διαπερνά όμως και ένας έντονος προβληματισμός γύρω από τη...

Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα σ' ένα μοντέρνο και σ' ένα μεταμοντέρνο μυθιστόρημα; Είναι ο μοντερνισμός "εκμαυλιστής του κόσμου"; Είναι ο σύγχρονος ρεαλισμός "διαφθορέας της πραγματικότητας"; Μπορούν να θεωρηθούν ο Βιζυηνός και ο Παπαδιαμάντης μοντερνιστές; Υπήρξε ποτέ μοντερνισμός, με την αυθεντική έννοια του όρου, στην Ελλάδα; Σε ποιον βαθμό η λεγόμενη "Γενιά του Τριάντα" υπήρξε μοντερνιστική; Με ποιον τρόπο μπορεί να συγκλίνει η νεωτερική με την αριστερή κριτική της λογοτεχνίας; Το παρόν δοκίμιο επιχειρεί να απαντήσει σ' αυτά και σ' άλλα παρεμφερή ερωτήματα επιζητώντα...

Το βιβλίο αυτό περιέχει τον βασικό κορμό από το ιστορικό και φιλολογικό έργο του Δημήτρη Χατζή. Έργο στις παρυφές της λογοτεχνικής του δημιουργίας, που όμως αποτελεί υφάδι και δομικό στοιχείο της δημιουργίας αυτής. Ακολουθώντας τις δραματικές τύχες της ελληνικής αριστεράς, από την Κατοχή και τον Εμφύλιο μέχρι την εικοσιπενταετή του εξορία, ο Χατζής επεξεργάστηκε με όλες του τις δυνάμεις την υπέρβαση του διλήμματος: απελευθέρωση από το ορθόδοξο κομματικό δόγμα αφενός, διαμόρφωση μιας νέας συγκροτημένης και συλλογικής δημιουργικότητας αφετέρου. Στο μεταίχμιο αυτό, κεντρικό...

Δεύτερη έκδοση της από καιρό εξαντλημένης συγκριτολογικής μελέτης του Κώστα Στεργιόπουλου όπου ανιχνεύονται όσες επιδράσεις υπάρχουν στο έργο του Καρυωτάκη, και από δικούς μας και από ξένους και από σχολές και από ρεύματα, ξεκινώντας από τα πρώτα νεανικά του ποιήματα ως τα τελευταία του κείμενα και παρακολουθώντας βήμα προς βήμα τους σταθμούς της πορείας του. Ταυτόχρονα με χρονολογική σειρά, εξετάζονται τα ποιήματα κατά πηγές και κατά πρότυπα, ώστε, από σταθμό σε σταθμό, να γίνεται άμεσα αντιληπτή η έκταση κάθε μιας από τις επιδράσεις του και να διαγράφεται καθαρά ποιες από...