Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με τον δεύτερο αυτό τόμο "Παραφυάδες, Κείμενα λογοτεχνίας και βιβλιοκρισίες 1999-2008", ο Περικλής Σφυρίδης ολοκληρώνει μια δόκιμη πορεία τριάντα χρόνων ως κριτικός λογοτεχνίας. Την επιλογή των κειμένων και την επιμέλεια του βιβλίου έκανε η Σωτηρία Σταυρακοπούλου, λέκτορας της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Α.Π.Θ., η οποία στην εκτενή και αναλυτική εισαγωγή της αναφέρεται στο σύνολο του κριτικού έργου του συγγραφέα. Με τα δεκατρία κείμενα λογοτεχνίας, τις είκοσι εφτά βιβλιοκρισίες και το παράρτημα της επιστολογραφίας προς συγγραφείς με κριτικές παρατηρήσεις για το έργο τους, τ...

Την άνοιξη του 1977 ο Δ. Ν. Μαρωνίτης σε μια διάλεξή του στην "Τέχνη" της Θεσσαλονίκης κρίνει αρνητικά την πεζογραφική παραγωγή του Γιώργου Ιωάννου· από τη διάλεξη προκύπτουν τέσσερεις επιφυλλίδες, που δημοσιεύονται το καλοκαίρι στο "Βήμα", και αναδημοσιεύονται στις αρχές του 1978 στο περιοδικό "Διαβάζω". Ο Ιωάννου απαντά στην κριτική του Μαρωνίτη, στην αρχή κάπως ψύχραιμα, αργότερα με όλο και λιγότερη ψυχραιμία· θα συνεχίσει έτσι ως το θάνατό του το Φεβρουάριο του 1985. Ο Μαρωνίτης δεν αντιδρά. Η μονόπλευρη συνέχεια της επίθεσης υπήρξε διπλή: (α) το 1986, είκοσι δύο...

Ο παρών τόμος εξετάζει σημαντικές πτυχές της εθνικής και κοινωνικής διάστασης ελληνικών λογοτεχνικών έργων από το 1890 ως το 1930. Καταθέτει έναν προβληματισμού και προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τα κοινωνικά και ιδεολογικά στοιχεία τους, καθώς η ένταση των κοινωνικών και εθνικών ανατροπών, αναζητήσεων και διεκδικήσεων υπήρξε αξιοσημείωτη από τα τέλη του 19ου αιώνα και δεν αφήνει αδιάφορους τους συγγραφείς. Η κοινωνική αναμόρφωση και η εθνική ολοκλήρωση, συχνά με διαφορετικούς όρους από τους ισχύοντες, αποτέλεσαν δύο κύριους άξονες πάνω στους οποίους βασίστηκε η πλειοψηφία...

Ο ανά χείρας τόμος περιέχει 11 αδημοσίευτα κείμενα, που αναλύουν λογοτεχνήματα και εξετάζουν φλέγοντα φιλολογικά ζητήματα ή αναφέρονται γενικότερα στην προσωπικότητα και το έργο συγγραφέων του χώρου της νεοελληνικής και της παιδικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για διαλέξεις και ομιλίες (με εξαίρεση του υπ' αριθ. 10 κείμενο), που έγιναν σε διάφορες ευκαιρίες και είναι φυσικό να διατηρούν τα στοιχεία του προφορικού λόγου. Ο συγγγραφέας ελπίζει ότι τα κείμενα αυτά προσφέρουν στον αναγνώστη ουσιώδεις πληροφορίες και απόψεις, απόρροια πολύχρονης ερευνητικής και διδακτικής εμπειρίας.

Η μελέτη της Anna Zimbone είναι το πρώτο βιβλίο που κυκλοφόρησε για τον Γιώργο Ιωάννου. Σε τούτο, καθώς και στο γεγονός ότι η Anna Zimbone δεν είναι Ελληνίδα, βρίσκεται ως ένα βαθμό η σημασία του. Ότι το πρώτο βιβλίο για τον Ιωάννου γράφεται από έναν ξένο, είναι, πιστεύω, μια ένδειξη της αμηχανίας που αισθάνεται ακόμη η ελληνική κριτική απέναντι στον σπουδαίο αυτόν συγγραφέα. Με αυτό δεν θα ήθελα βέβαια να πω ότι η κριτική μας δεν ανταποκρίθηκε ικανοποιητικά στην κριτική πρόκληση που αποτελεί η συγγραφική τέχνη του Ιωάννου. Μερικά από τα πλέον ενδιαφέροντα κριτικά μας κείμ...

Το Καλοκαίρι του 2004 ο Γιάννης Πατίλης πρότεινε στο συγγραφέα να γράφει στο "Πλανόδιον" για θέματα πολιτισμού. Ένα θέμα κάθε φορά. Μη όντας και μη αισθανόμενος αρμόδιος για θέματα πολιτισμού, ο συγγραφέας επέλεξε να γράφει, κάθε φορά, για ένα βιβλίο, που άμεσα ή έμμεσα αναφέρεται στη σύγχρονη αυτογνωσία μας. Τα περισσότερα κείμενα του βιβλίου δημοσιεύθηκαν στο "Πλανόδιον" από το Δεκέμβριο του 2004 μέχρι σήμερα. Τα κείμενα για τον Τάκη Σινόπουλο, τον Δημήτρη Δούκαρη και τον Τάσο Γαλάτη έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά "Νέα Εστία", "Το Δέντρο" και (Δέ)κατα αντιστοίχως....

Η έκδοση αυτή επιχειρεί μια συνολική θεώρηση όλων των έργων του ("Οδύσεια", "Συμπόσιο", μυθιστορήματα κ.ά.) - Αναλυτική εμβάθυνση. - Νέες διερευνήσεις (δρ. Αγ. Μαρκάτη κ.ά.). Αναφορά κριτικών, μελετών - Σύνθεση όλων αυτών. Διερεύνηση λέξεων, ερμηνεία "συμβόλων". - Αναζήτηση των πηγών. Πλουσιότατη βιβλιογραφία, άνω των 350 αναφορών. - Φωτογραφίες, σχέδια. - Ερευνώνται και άλλες διαστάσεις π.χ. πανθεϊσμός, υπαρξισμός κ.ά., αλλά και "συνηχήσεις" με Σέλλινγκ, Σβέντερμπουργκ, Μπαίμε, Πλωτίνο, Επίκουρο, κ.ά. - Ο Καζαντζάκης προβάλλει διαχρονικός, οικουμενικός και επίκαιρ...

Ο χρόνος που πέρασε τίποτα δε θόλωσε σ' αυτή τη μορφή, τίποτα δεν αφαίρεσε από το έργο του. Ή τον συλλογιζόμαστε, ή βλέπουμε μια του φωτογραφία, ένα του σκίτσο, νομίζουμε πως είναι εδώ μπροστά μας, πως θα μας μιλήσει, πως θα μας καρφώσει με τα δυνατά του μάτια που πότε αντανακλούσαν έναν δαίμονα, πότε μια ανυπόφορη πλήξη και πότε μια καλοκάγαθη παιδικότητα. Δεν έλειπε ο σαρκασμός και το περιγέλασμα από τα βλέμματα αυτά. Μα πάντα είχαν κάτι το οξύ, το τραχύ και το κοφτερό. Ψηλός, επιβλητικός, υπεροπτικός, ωραίος, είχε το ύφος ενός αρχηγού, κάποτε και ενός δικτάτορα. Ένοιωθε...

Το βιβλίο του Μίλτου Πεχλιβάνου περιγράφει τη ζωντανή σχέση του Στρατή Τσίρκα με τους συντρόφους του, τους αναγνώστες αλλά και τους ήρωές του. Παρακολουθεί την πορεία από τη "Λέσχη" στις "Ακυβέρνητες Πολιτείες" και επιχειρεί να σχεδιάσει τη βιογραφία της ίδιας της τριλογίας. Οι "Ακυβέρνητες πολιτείες" κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις του "κανόνα" της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο Στρατής Τσίρκας έχει εύλογα χαρακτηριστεί ως ο σημαντικότερος εισηγητής καινών τρόπων στη μεταπολεμική μας πεζογραφία. Το έργο του αποτελεί προνομιακό πεδίο για να μελετηθεί η λογοτεχνία ως επικο...

Ο Κ. Πορφύρης γεννήθηκε στη Ζάκυνθο των αρχών του εικοστού αιώνα, αλλά έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε άλλους τόπους και σε άλλες συντεταγμένες. Η προσωπικότητά του ωστόσο υπήρξε ο αγαθός καρπός ενός δημιουργικού συγκερασμού, οι συνιστώσες του οποίου αλληλοτροφοδοτούνταν και αλληλονοηματοδοτούνταν. Η συνείδηση μιας ισχυρής τοπικότητας, η πνευματική και πολιτική παράδοση του Ριζοσπαστισμού που αντλούσε από την ίδια την επτανησιακή ιστορία, η κοινωνική ευαισθησία που κρυσταλλωνόταν στην κομμουνιστική ιδεολογία, οι προκλήσεις της σύγχρονής του ελληνικής πραγματικότητ...

[...] Ο Παρμενίων Μπώλος κάνει κάτι απλό: δείχνει πως η ποίηση του Εμπειρίκου είναι φωτογραφική. Ο ποιητής βλέπει πιο πέρα απ' ότι βλέπει η κοινή όραση και φωτογραφίζει όχι με το φακό του ματιού αλλά με το φακό του νου. Σε προκαλεί "Σκέψου κι εσύ", "βλέπε κι εσύ". Ο υπερρεαλισμός τόσο στην ποίηση, όσο και στην ζωγραφική, κι αν τίποτα άλλο δεν πρόσφερε -, το γεγονός ότι μας δίδαξε να βλέπουμε πιο διεισδυτικά, πιο στοχαστικά, να διαβάζουμε όχι μόνο με τα μάτια αλλά και με το νου σε συνεχή εγρήγορση, είναι κάτι σημαντικό. Προσωπικά μου αρκεί. Η εργασία του Παρμ. Μπώλου είνα...

Το παρόν βιβλίο απαρτίζεται από τρία μέρη: προέχει η θεωρητική ανάλυση για τους όρους συγκρότησης του πεδίου της λογοτεχνίας, ιδίως της νεοελληνικής, αντιμετωπίζονται κριτικά δεκάδες απόπειρες μελέτης της και υποτυπώνονται νέες προτάσεις για την ερμηνευτική της κατανόηση. Ως προς τη μορφή του κειμένου, αυτή είναι πολυειδής, δηλαδή καταβάλλεται προσπάθεια να συνυπάρξουν οι κυριότερες εκδοχές του γραπτού λόγου, με δεσπόζουσα όμως και ενοποιό την αποδεικτική λειτουργία της θεωρητικής σκέψης. Τι ακριβώς υπονοούν οι "προστρίψεις"; Η λέξη κυκλοφορεί μέσα από τους πεζούς στίχου...

Όταν διαβάζω Παπαδιαμάντη, αισθάνομαι ότι μου λείπει ταπείνωση και πιέζω τον εαυτό μου με αυτομεμψία, για να φέρω στην επιφάνεια της ψυχής μου λίγο την αίσθηση της δροσιάς της. Γιατί πριν νάρθει αυτή η αίσθηση μέσα μου, σαν άνθρωπος του αιώνος τούτου αναζητώ κι εγώ πλοκή, περιπέτεια, ηθικά διδάγματα και προ παντός ηθικές αρχές, για να κρίνω κυρίως και να καταδικάσω τους κακούς και να αναγνωρίσω και να ευλογήσω τους καλούς. Ο Παπαδιαμάντης όμως βλέπει με μάτια ανοιχτά όλους τους ανθρώπους, που παίζουν το ρόλο του ο καθένας στα διηγήματά του, χωρίς να σου αφίνει υπόνοια ότ...

Όταν διαβάζω Παπαδιαμάντη, αισθάνομαι ότι μου λείπει ταπείνωση και πιέζω τον εαυτό μου με αυτομεμψία, για να φέρω στην επιφάνεια της ψυχής μου λίγο την αίσθηση της δροσιάς της. Γιατί πριν νάρθει αυτή η αίσθηση μέσα μου, σαν άνθρωπος του αιώνος τούτου αναζητώ κι εγώ πλοκή, περιπέτεια, ηθικά διδάγματα και προ παντός ηθικές αρχές, για να κρίνω κυρίως και να καταδικάσω τους κακούς και να αναγνωρίσω και να ευλογήσω τους καλούς. Ο Παπαδιαμάντης όμως βλέπει με μάτια ανοιχτά όλους τους ανθρώπους, που παίζουν το ρόλο του ο καθένας στα διηγήματά του, χωρίς να σου αφίνει υπόνοια ότ...

Στο βιβλίο αυτό ανθολογούνται ποιήματα και κείμενα του Γιώργου Σεφέρη χωρισμένα στις εξής ενότητες: 1. Ο νεανικός και πρώιμος Σεφέρης- Από τη "Στροφή" (1931) έως τη "Στέρνα" (1932), 2. Ο προπολεμικός Σεφέρης- Από το "Μυθιστόρημα" (1935) έως το "Τετράδιο Γυμνασμάτων" (1940), 3. Ο Σεφέρης στα χρόνια του πολέμου- Από το "Ημερολόγιο Καταστρώματος" (1940) έως την "Κίχλη" (1947), 4. Ο μεταπολεμικός Σεφέρης- Από το "Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄" (1955) έως τα "Τρία κρυφά ποιήματα" (1966), 5. Ο "ανεπίσημος Σεφέρης"- "Τετράδιο Γυμνασμάτων Β΄" (1976) Το βιβλίο απευθύνεται...

Στο συλλογικό αυτό έργο εξετάζονται οι διάφορες πτυχές του Νατουραλισμού, ενός σημαντικού λογοτεχνικού ρεύματος, που με κύριο εκπρόσωπο τον Εμίλ Ζολά αναπτύχθηκε στη Γαλλία και διαδόθηκε γρήγορα σ' όλες τις λογοτεχνίες της Ευρώπης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Οι μελέτες που περιλαμβάνονται, αναφέρονται στον Ζολά και το έργο του, στη μορφή που πήρε ο νατουραλισμός στις ξένες λογοτεχνίες, στη σχέση του ρεύματος αυτού με ομόλογα ρεύματα, όπως ο ρεαλισμός κι ο βερισμός, στην επίδραση που άσκησε σε άλλες τέχνες, όπως είναι το θέατρο, η ζωγραφική ή η μουσική. Κυρίως όμως εξετ...

Το διάβασμα ενός λογοτεχνήματος προκαλεί ευχαρίστησιν. Υπάρχει ευχαρίστησις που αισθάνεται ο γλάρος, όταν παίζει με τους αφρούς των κυμάτων. Υπάρχει και η ευχαρήστησις που αισθάνεται το γουρούνι όταν κυλιέται στην λάσπη. Όσοι διαβάσουν το λογοτέχνημα της κυρίας Σωτηροπούλου θα καταλάβουν ποιους ευχαριστεί.