Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Το γενικό διάγραμμα του βιβλίου το χώρισα σε τρία βασικά μέρη. Στο πρώτο προσπάθησα να δώσω τη υφή του τοπίου της Μάνης και ατόφιους το Ζορμπά και τον Καζαντζάκη, έτσι καθώς πρόβαλλαν από τα πραγματικά γεγονότα και τ' αναθυμήματα της Στούπας. Στο δεύτερο κάνω μια αντιπαραβολή των ιδεών και των αντίθετων χαρακτήρων των δύο αυτών, όπως ξεπηδούν μέσα από τις γραμμές του μυθιστορήματος "Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά". Στο τρίτο μέρος που μπαίνω στη ψυχανάλυση των δύο ηρώων, επιχειρώ και μια διείσδυση στον κύκλο των ιδεών του βιβλίου. Παίρνω θέσεις ξετινάζω όπου νομίζ...

Είδες να μαδάνε τη κότα και ο αέρας να συνεπαίρνει τα πούπουλα ; Έτσι πάει το έθνος. Τί θα κάμετε ; θ’ αφήστε / Να αποκτήσωμεν εμείς / Λευθεριάν, ή θα την λύστε / Εξ αιτίας Πολιτικής ; O Σολωμός, που τον διακρίνει μια ξεχωριστή ευρωπαϊκή παιδεία, ο Σολωμός, που παρακολουθεί στενά τα ευρωπαϊκά κινήματα ιδεών μέσα από την έμμονη έγνοια του για τις ελληνικές προοπτικές, αποδεικνύεται και ένας ιδιαίτερα πολύτιμος "αυτόπτης μάρτυρας", ο οποίος βίωνε με ένταση την πορεία του Αγώνα, αναζητώντας το νόημα κάτω από τα συμβάντα, με απόλυτη συνείδηση ότι ήταν σύγχρονος με έ...

H μελέτη αυτή πρωτοδημοσιεύτηκε γερμανικά με τον τίτλο "Jacob Philipp Fallmerayer und die Entstehung des neugriechischen Historismus" στο περιοδικό του Μονάχου "Sudostforschungen", τ. ΧΧΙΧ, έτ. 1970, σ. 43-90. Η παρούσα δημοσίευση, σ' ελληνική μετάφραση, έγινε δυνατή χάρη στην πρόσκληση και την επιθυμία της "Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού" να συμπεριλάβουν την παλιά, όχι όμως και παλιωμένη, όπως φαίνεται, εκείνη εργασία στη σειρά των εκδόσεων. Στη μετάφραση αυτή αποδίδεται πιστά το αρχικό κείμενο χωρίς ουσιαστικές αλλαγές, μ' εξαίρεση τις παραπομπές και σημειώσεις, στι...

Ο "Τελευταίος σταθμός" λειτουργεί σαν καθρέφτης εθνικής αυτογνωσίας και σ' αυτό το σημείο βρίσκεται τόσο η επικαιρότητά του, όσο και το διαχρονικό του μήνυμα. Ο ελληνισμός, στις πιο κρίσιμες μέχρι τότε στιγμές της ιστορίας του, στεκόταν ανίκανος να εξαργυρώσει τις θυσίες και τις νίκες του στον Μεγάλο Πόλεμο, έμοιαζε με ήρωα που προχωρούσε στα σκοτεινά υπό την κηδεμονία τρίτων, καθώς οι ηγέτες του στάθηκαν ανίκανοι να αποδεχθούν, ότι οι Έλληνες "είμαστε εις το εμείς κι όχι εις το εγώ", όπως διεκήρυττε μετά την Επανάσταση ο στρατηγός Μακρυγιάννης.

Στο βιβλίο τούτο ο καταξιωμένος στον ελληνικό και διεθνή χώρο συγγραφέας πραγματεύεται τη σχέση του Νίκου Καζαντζάκη προς την πολιτική θεωρία και πράξη. Αυτή η προβληματική σφράγισε τη ζωή και το έργο του φημισμένου λογοτέχνη και διανοητή, όσο κι αν έμεινε τελικά πολτικός μόνο σε εισαγωγικά. Ο "πολιτικός" Καζαντζάκης έχει ένα έντονα πρωτεϊκό στοιχείο. Είναι πολυπρόσωπος. Στον γεμάτο μεταφυσική αγωνία αγώνα του για μεγαλοσύνη "πέρασε" από πολλές ιδέες. Ο Μανολιός του στο "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται", για παράδειγμα, γρονθοκοπείται με τον, κατά κάποιους, γκουρού της γενιάς "be...

Το βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως «οδηγός» για μια σωστή ξενάγηση στη νεοελληνική πεζογραφία. Να βοηθήσει δηλαδή τον αναγνώστη στην καλύτερη γνωριμία με τη νεοελληνική πεζογραφία και το λόγο της, με σημαντικούς πεζογράφους και τα έργα τους, με την τεχνική και την τέχνη της αφηγηματικής γραφής και της ανάγνωσης. Στο πρώτο μέρος δίνει με τρόπο απλό και εύληπτο βασικά στοιχεία αφηγηματολογίας και εκθέτει πολύ συνοπτικά την εξελικτική πορεία της νεοελληνικής πεζογραφίας από το 1830 ως το 1990 σε συνδυασμό με τα λογοτεχνικά ρεύματα και την ιστορική ζωή. Στο δεύτερο μ...

Όταν διαβάζω Παπαδιαμάντη, αισθάνομαι ότι μου λείπει ταπείνωση και πιέζω τον εαυτό μου με αυτομεμψία, για να φέρω στην επιφάνεια της ψυχής μου λίγο την αίσθηση της δροσιάς της. Γιατί πριν νάρθει αυτή η αίσθηση μέσα μου, σαν άνθρωπος του αιώνος τούτου αναζητώ κι εγώ πλοκή, περιπέτεια, ηθικά διδάγματα και προ παντός ηθικές αρχές, για να κρίνω κυρίως και να καταδικάσω τους κακούς και να αναγνωρίσω και να ευλογήσω τους καλούς. Ο Παπαδιαμάντης όμως βλέπει με μάτια ανοιχτά όλους τους ανθρώπους, που παίζουν το ρόλο του ο καθένας στα διηγήματά του, χωρίς να σου αφίνει υπόνοια ότ...

Όταν διαβάζω Παπαδιαμάντη, αισθάνομαι ότι μου λείπει ταπείνωση και πιέζω τον εαυτό μου με αυτομεμψία, για να φέρω στην επιφάνεια της ψυχής μου λίγο την αίσθηση της δροσιάς της. Γιατί πριν νάρθει αυτή η αίσθηση μέσα μου, σαν άνθρωπος του αιώνος τούτου αναζητώ κι εγώ πλοκή, περιπέτεια, ηθικά διδάγματα και προ παντός ηθικές αρχές, για να κρίνω κυρίως και να καταδικάσω τους κακούς και να αναγνωρίσω και να ευλογήσω τους καλούς. Ο Παπαδιαμάντης όμως βλέπει με μάτια ανοιχτά όλους τους ανθρώπους, που παίζουν το ρόλο του ο καθένας στα διηγήματά του, χωρίς να σου αφίνει υπόνοια ότ...

Ξαναδιαβάζοντας σήμερα το έργο του Αντώνη Σαμαράκη, δεν μπορεί παρά να αισθανθεί κανείς πως η ιστορία επαναλαμβάνεται. Σκοτεινά σύννεφα αναβίωσης του ολοκληρωτισμού και του πολέμου πλανώνται σήμερα στην Ευρώπη και στον κόσμο. Ο φόβος για το μέλλον της ανθρωπότητας πλημμυρίζει ξανά τις ψυχές των ανθρώπων. Χωρίς μεγάλα λόγια και βαρύγδουπες διακηρύξεις, ο Σαμαράκης προσπάθησε να δείξει μέσα από τις δικές του εμπειρίες και τις δυσκολίες της δικής του γενιάς, τις αξίες της Ελευθερίας, της Ειρήνης και της Δικαιοσύνης, που κάθε ανθρώπινο πλάσμα δικαιούται. Ολόκληρο το έργο του...

Νυχτερινές ασκήσεις με πολλές αναφορές στο φως. Κείμενα διαποτισμένα από νοσταλγία και μνήμες, χωρίς μεμψιμοιρίες και μικροψυχίες. Αναφορές στους Παπαδιαμάντη, Καβάφη, Καρυωτάκη, Ελύτη, Τερζάκη, Αξιώτη κ.ά., αλλά και σε πολλούς ανώνυμους. Ένας διαφορετικός περίπατος σε πόλεις: Αθήνα, Ηράκλειο, όπου το μάτι του συγγραφέα αποστρέφεται την ασχήμια και επιμένει στην κρυμμένη γοητεία τους. Μια γραφή που δεν αστυνομεύει για να κρύψει τις αδυναμίες της· αντίθετα, τις εκθέτει, αφήνοντας να κυκλοφορεί στις γραμμές της ένα αεράκι που επιτρέπει ανάσες.

[...]Το βιβλίο αυτό γραμμένο από ένα δάσκαλο έδρας κι όχι γραφείου, είναι συνδυασμός ιστορίας της λογοτεχνίας και διδασκαλίας και απευθύνεται κυρίως, σ' όσους ζητούν να πλησιάσουν τη νεοελληνική λογοτεχνία και όχι να πάρουν μια ιδέα από αυτή. Δεν περιορίζεται μόνο να δώσει πληροφορίες -η διδασκαλία δεν είναι δελτίο πληροφοριών, αλλά κάτι άλλο- προσπαθεί να μυήσει τους διδάσκοντες στη λογοτεχνικής μας παραγωγή αρχίζοντας από τις ρίζες μέχρι σήμερα, να τους παρουσιάσει τις επιβιώσεις από την αρχαιότητα και τη συνέχεια της παράδοσης, που δεν χαρακτηρίζει μόνο την παραδοσιακή μ...

Πενήντα χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Νικολαΐδη επιχειρείται μια νέα θεώρηση και επανεκτίμηση του συγγραφικού και εικαστικού του έργου. Ο ανατολισμός, η ειρωνεία και ο μύθος του Φάουστ, η αφηγηματική δομή των κειμένων και η μεταφορική τους γλώσσα, το ανάπηρο σώμα και η κοινωνική διαφορά, οι αλληγορίες της παράβασης και οι συμβολικές διαστάσεις του τόπου, η θητεία του συγγραφέα στον αισθητισμό, την προφορική και λόγια παράδοση και η σχέση του με τα αλεξανδρινά Γράμματα και τον Σικελιανό (με βάση επιστολές του προς τον Στέφ. Πάργα) είναι τα βασικά θέματα που εξετάζονται στι...

Το βιβλίο εστιάζει σε ορισμένα στιγμιότυπα της θεωρίας και της πράξης του Νίκου Καζαντζάκη, τα οποία είναι ανοιχτά σε περαιτέρω έρευνα. Ο συγγραφέας στρέφει το φακό του στην Κρητική Ματιά του Νίκου Καζαντζάκη, αναδεικνύοντας τη συνθετική οπτική του και τη σχέση του με τον Σπινόζα. Παράλληλα, μια συνομιλία με τις θέσεις της Λιλής Ζωγράφου για τη θεωρία περί "ξενών ιδεών" στο έργου του Καζαντζάκη ανοίγει ευρύτερους προβληματισμούς για την πηγή της έμπνευσης, ενώ οι κοινωνικοπολιτικές του αναζητήσεις, η επιχείρηση διάσωσης των Ελλήνων της Ρωσίας, ο διωγμός του στη διάρκεια τ...

Το διοικητικό συμβούλιο του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας με ευχαρίστηση δέχτηκε την πρόταση που του έγινε από τους oργανωτές του συνεδρίου "Νίκος Καζαντζάκης: Το έργο και η πρόσληψή του" (το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πρόγραμμα "Αθήνα 2004") να αναλάβει την έκδοση των πεπραγμένων, αφού αυτοί αδυνατούσαν. Και δέχθηκε την πρόταση με ευχαρίστηση, γιατί το συνέδριο ήταν υψηλού επιπέδου, γιατί στους στόχους του Κέντρου είναι και η μελέτη της κρητικής λογοτεχνίας και ευρύτερα των Κρητών συγγραφέων, και γιατί με την έκδοση των πεπραγμένων συμβάλλει και αυτό στην απόδοση τιμής στη...

Με θέμα τα έργα του Νίκου Καζαντζάκη "Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά" και "Καπετάν Μιχάλης", η έκδοση φιλοξενεί τέσσερα μελετήματα του Μιχαήλ Πασχάλη, Ομότιμου Καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, που εστιάζονται στις διακειμενικές σχέσεις των δύο κρητικών μυθιστορημάτων με τη Θεία Κωμωδία του Δάντη, τις τραγωδίες του Σαίξπηρ, τον Όμηρο και τον Πλάτωνα.