Νεοελληνική λογοτεχνία - Ερμηνεία και κριτική

Από τις ιστορίες μυστηρίου στην αστυνομική πλοκή

Αλεξάνδρεια (2012)

Η συγκεκριμένη μελέτη επιχειρεί να εξετάσει την εμφάνιση και την επακόλουθη εξέλιξη της αστυνομικής πλοκής σε νεοελληνικά διηγήματα του 19ου αιώνα. Το corpus των έργων που εξετάζονται περιλαμβάνει έργα του Ραγκαβή, του Βικέλα και του Βιζυηνού. Η εστίαση στο διήγημα και στον 19ο αιώνα δικαιολογείται από το γεγονός ότι το εν λόγω λογοτεχνικό είδος φιλοξένησε τα πρώτα δείγματα γραφής μιας αστυνομικής πλοκής, κατά αντιστοιχία και όπως αυτή εμφανίστηκε στα έργα των Edgar Allan Poe, Wilkie Collins, Emile Gaboriau και Arthur Conan Doyle, πριν εξελιχθεί σε αυτόνομο είδος και επηρεά...

Γύρω στον Καζαντζάκη

Εκδόσεις των Φίλων (2012)

Το έργο του Νίκου Καζαντζάκη υπήρξε το πλέον πνευματοφόρο εντρύφημα ολόκληρης της ζωής μου, από το 1953 που ως μαθητής Γυμνασίου αποβλήθηκα γιατό το διάβαζα και το διέδιδα, μέχρι σήμερα. Στον δεύτερο τούτον τόμο των Καζαντζακικών μελετημάτων μου (ο πρώτος δημοσιεύθηκε το έτος 2000), αναφέρομαι σε διάφορες απόψεις του βίου και του έργου του, ενός έργου που συντάραξε το πανελλήνιο και παγκόσμιο κοινό από το 1950 που φάνηκαν τα μυθιστορήματα μέχρι σήμερα. Αυτά ήταν που αποτέλεσαν σημείο αντιλεγόμενο, τόσο για τη ζωντάνια των ιδεών τους, όσο και για την ευθύτητα έκφρασης των απ...

Εναρμόνιον κράμα

Άγρα (2012)

Όλα τα δοκίμια που στεγάζονται σ' αυτόν τον τόμο, δημοσιευμένα και αδημοσίευτα, καρπός ενδιαφερόντων των τελευταίων χρόνων, ακολουθούν κοινούς μεθοδολογικούς δρόμους και περιστρέφονται, μεταξύ άλλων, γύρω από τις έννοιες του κράματος και της υβριδικότητας. Στα μελετήματα της πρώτης ενότητας, με τον τίτλο "Η πολιτική της επιθυμίας", μέσα από τα κείμενα των Α.Ρ. Ραγκαβή, Μ. Καραγάτση, Ν. Καζαντζάκη, και Μ. Δούκα, παρακολουθούμε ένα είδος ακροβασίας ανάμεσα στον εαυτό και στον άλλο (σε ποικίλες παραλλαγές), στον ίδιο και στον ξένο. Στα μελετήματα της δεύτερης ενότητας,...

Ο ιστός του έρωτα και του θανάτου

Επέκεινα (2012)

Η προσέγγιση της Βιβής Θεοδοσάτου θυμίζει ακριβώς αυτή την "αγνή" ματιά του ψυχαναλυτικού πληροφορημένου αναγνώστη, που βήμα με βήμα αναγνωρίζει κάτω από τα λεγόμενα και γραφόμενα τις υπόγειες δυνάμεις που διατρέχουν το δημιουργό κατά τη διάρκεια της δουλειάς του. Όσο και αν φαίνεται κάπως δύσκολο, η Βιβή Θεοδοσάτου κατάφερε να διατρέξει με σεβασμό το σύνολο έργο του γνωστού λογοτέχνη, όπως άλλωστε το έκανε και για το έργο της Ρέας Γαλανάκη, Γιώργου Χειμωνά, Γεωργίου Βιζυηνού και Μαργαρίτας Καραπάνου... Η δύναμη της ματιάς της και η ήρεμη προσέγγιση, χωρίς ιδεοληπτικούς προ...

Η φίλη μου κυρία Ντόρα Ρωζέττη

Οδός Πανός (2012)

Η γυναίκα με το ταγιέρ, Ελένη Μπακοπούλου, που ήρθε εκείνο το πρωί στο βιβλιοπωλείο της Διδότου 39. Ιανουάριος του 2006, είχε ένα μυστικό που το κράταγε κρυφό είκοσι δύο χρόνια. Το βιβλίο της Ντόρας Ρωζέττη, "Η Ερωμένη της", είχε κυκλοφορήσει σε νέα έκδοση στην Ελλάδα και προκαλούσε πάταγο. Οι δημοσιογραφικές πληροφορίες ήθελαν διάφορα πρόσωπα να διεκδικούν την πατρότητα της συγγραφέως. Η Ελένη Μπακοπούλου είχε γνωρίσει την συγγραφέα, ήξερε τα πάντα γι' αυτήν, απέκτησε την εμπιστοσύνη της, της παραχωρήθηκε προφορικό υλικό, φωτογραφίες και φυσικά το μοναδικό Λεύκωμά της, αφο...

Ανθολογία από το έργο του Γιώργη Μανουσάκη

Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη (2012)

Σε αυτή την υψηλής τυπογραφικής φροντίδας έκδοση, αποτυπώνεται ολόκληρη η δημιουργική πορεία του πολύ σημαντικού Κρητικού δημιουργού. Έτσι παρουσιάζεται ο Γιώργης Μανουσάκης: α) ως Ποιητής: Με εκτενή ανθολόγηση ποιημάτων από όλες τις ποιητικές συλλογές του (1967-2005), και ποιημάτων που δεν είχαν ενταχθεί ποτέ σε συλλογές β) ως Πεζογράφος: Με μακρά σειρά κειμένων από τα έργα του, "Ένα κρανίο καρφωμένο στο κιγκλίδωμα", "Όταν το πέλμα μας εταίριαζε με το χώμα", "Ο εθελοντής", και άλλα άγνωστα και ανέκδοτα πεζογραφήματά του γ) ως Ταξιδιωτικός συγγραφέας: Με τμήματα από το "Οδο...

Διονυσίου Σολωμού "Η γυναίκα της Ζάκυθος", έχθρισσα θανάσιμη του έθνους

Άγρα (2012)

Ποια είναι λοιπόν η γυναίκα της Ζάκυθος η οποία έχει προκαλέσει τόσο αντιφατικές και αντικρουόμενες μεταξύ τους ερμηνευτικές προσεγγίσεις; Η μεθοδικά σχεδιασμένη αινιγματικότητά της ενισχύεται οπωσδήποτε από την αοριστία της ονομασίας της που ενέχει και μια χροιά υπόρρητα απαξιωτική. Κύριο ρόλο στο έμμονα πρωτοποριακό αυτό κείμενο διαδραματίζει ο ίδιος ο ποιητής παίρνοντας το διαφανές προσωπείο του "Ιερομόναχου Διονύσιου" ή του "Ιερομόναχου Σολωμού Κερκυραίου". Ο Ιερομόναχος είναι ο αψευδής όσο και έντεχνα "αμήχανος" μάρτυρας συμβάντων τρομερών· η μαρτυρία του ωστόσο...

Το σώμα και η διαπραγμάτευση της διαφοράς στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία

Επίκεντρο (2012)

Στο βιβλίο "Το σώμα και η διαπραγμάτευση της διαφοράς στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία" πρωταγωνιστής είναι το σώμα· το σώμα ως "τόπος" στον οποίο οι κανόνες επιβάλλονται, αλλά και στον οποίο οι κανόνες παραβιάζονται, ανατρέπονται, χάνουν την ισχύ τους. Το σώμα της μετανάστριας και του μετανάστη, της πόρνης, του παρενδυτικού, του ασθενούς ή του ανάπηρου, το τερατώδες σώμα, το ‘τραυματισμένο’ σώμα ή το σώμα που κείται εκτός φυσικών ορίων συνιστά την αφορμή για να μελετηθούν οι τρόποι με τους οποίους έχουν οικοδομηθεί, αποδομηθεί ή αναδομηθεί αφηγηματικά, εικόνες ετεροποιημέν...

Γκιόστρα

Μικρή Άρκτος (2012)

- Πότε αρχίζει η νεοελληνική λογοτεχνία; - Ήταν ανύπαρκτη η πεζογραφία στα Επτάνησα τον 19ο αιώνα; - Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται χυδαίος στη λογοτεχνία ο βιογραφισμός; - Είναι αλήθεια ότι η γενιά του '30 ήθελε να αφανίσει τον Καρυωτάκη; - Είναι κριτική η κριτική από μνήμης; - Είναι φιλολογία η "Νεοελληνική Φιλολογία της Αμερικής"; - Μπορεί κανείς να μιλήσει επί της ουσίας για τις "Ωδές" του Κάλβου, αν δεν γνωρίζει το ιταλικό ποιητικό του έργο; Στα ερωτήματα αυτά απαντούν τα δεκατρία κείμενα κριτικού αντιλόγου που συνθέτουν τη "Γκιόστρα" (=κονταροχτύπημα στη γ...

Εμφύλιος και λογοτεχνία

Εκδόσεις Πατάκη (2012)

"Το αίμα μελάνι δεν γίνεται..." Έτσι επιγράφεται ένα από τα δοκίμια που αποτελούν αυτό το βιβλίο. Προτείνεται μια ερωτηματική ανάγνωση συγγραφέων και έργων που αναφέρονται στον εμφύλιο πόλεμο ή, ευρύτερα, στον μνημονικό και τον ανθρωπολογικό του ορίζοντα. Ακήρυκτος, χωρίς καταστατικό και χωρίς συνθήκη ειρήνης, αυτός ο πόλεμος των συναυτουργών μας άφησε κληρονομιά αίματος, βίας, παντοειδών ερειπίων και αρνητικών κοινωνικών αυτοματισμών. Σε αντίθεση με την ιστορία και τις κοινωνικές επιστήμες, που ασχολούνται με τις υπερατομικές όψεις των φαινομένων, σε μακροσκοπική θεώρησ...

Κειμενικές διαθλάσεις

Ιωλκός (2012)

Στο βιβλίο "Κειμενικές διαθλάσεις" που -με εξαίρεση ένα κείμενο- περιέχει μελετήματα, δοκιμές και σημειώματα γύρω από θέματα της ευρύτερης νεοελληνικής και της κυπριακής λογοτεχνίας, συγκεντρώθηκαν αναγνωστικές προσεγγίσεις για την ποίηση, την πεζογραφία και το θέατρο. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα επικεντρώνεται στην ποίηση των Γλαύκου Αλιθέρση, Μανόλη Αναγνωστάκη, Νάσου Βαγενά, Νίκου Εγγονόπουλου, Λορέντζου Μαβίλη, Βασίλη Μιχαηλίδη, Κώστα Μόντη και άλλων, όπως και στις γενικές τάσεις και αναζητήσεις στην κυπριακή ποίηση της δεκαετίας του 1990. Εξάλλου, άλλα κείμενα του...

Λογοτεχνικές επιλογές

Αρμός (2013)

Οι Έλληνες, λαός ασφυκτικού πληθωρισμού ζωής, μεθυσμένοι από το μεσογειακό φως και τους ρωμαλέους χυμούς της εκρηκτικής των κράσης, έπαιξαν πάντοτε με τον ίλιγγο του έσχατου κρημνού και τον ενίκησαν. Στις Θερμοπύλες, στο Μανιάκι, στο Αρκάδι, στην Πίνδο... Στην έμμονη εγκαρτέρηση ανάλγητης ένδειας. Στους νικητήριους ύμνους και τους σπαρακτικούς θρήνους των, που δεν είναι φόβος θανάτου αλλά έρως ζωής. Το κρητικό αυτό τραγούδι είναι αυθεντικό, το κατακόρυφο φανέρωμα των μυσικών εγκάτων του Έθνους είναι και σύλληωη και έκφραση ορίων. Η ελληνική συνείδηση της ζωής και του θανάτο...

Δοκιμές ανάγνωσης

Γρηγόρη (2013)

"Όλα όσα έχουν γραφτεί σβήνονται αργά, με το πέρασμα των αιώνων, ή γρήγορα, σε λίγα λεπτά. Όλα τα γραπτά το Πνεύμα τού σύμπαντος τα διαβάζει, διαβλέπει την εξαφάνισή τους και γελά. Για μας, είναι καλό να έχουμε διαβάσει μερικά και να έχουμε κατανοήσει το νόημά τους. Το νόημα που διαφεύγει από κάθε γραφή, αλλά είναι ωστόσο συνυφασμένο μ' αυτήν, είναι πάντοτε το ίδιο. [...] Αυτό που είναι ενδιαφέρον, είναι η ανανέωση. Αυτό που είναι συναρπαστικό, είναι κάθε επανάσταση στις γλώσσες και τις τέχνες. Αυτό που είναι μαγευτικό, είναι όλα τα παιχνίδια των καλλιτεχνών. Αυτό που θέλου...

Τρινάκρια, η καρδιά της Μεσογείου και η άπειρη Ήπειρος

Επίκεντρο (2013)

Σικελία και Ήπειρος, δύο γεμάτοι αντιφάσεις τόποι: απομονωτισμός, υπανάπτυξη, μετανάστευση, ιδιαίτερη αντίληψη της ταυτότητας, αλλά και πλούτος, παιδεία, υπερηφάνεια, πνεύμα υπεροχής. Η παρούσα μελέτη αποτελεί μία προσέγγιση συγκεκριμένων παραδειγμάτων από την πεζογραφική παραγωγή των Ηπειρωτών και των Σικελών μεταπολεμικών συγγραφέων. Παράλληλα, κατατίθεται σχεδίασμα με ιστορικά στοιχεία για τις δύο περιοχές, καθώς και της λογοτεχνικής τους παραγωγής κατά το 19ο και ειδικά τον 20ό αιώνα. Η διπλή αυτή ιστορική αναδρομή παρέχει στον αναγνώστη τα απαραίτητα ερμηνευτικά εργαλε...

Θέματα και μορφές "στο κύλισμα των καιρών"

Γρηγόρη (2013)

Oι μελέτες που αποταμιεύτηκαν σε τούτο τον τόμο, με τίτλο "Θέματα και μορφές στο κύλισμα των καιρών. Συμβολή στη μελέτη της Ιστορίας και της Παιδαγωγικής της Λογοτεχνίας" αποσκοπούν στην κριτική προσέγγιση και αποτίμηση ενός μέρους, μικρού ποσοτικά βεβαίως, της πνευματικής δραστηριότητας , που σφράγισε σε ένα βαθμό, τη λογοτεχνική προσφορά στον τόπο, σημαντικών ή λιγότερο γνωστών εκπροσώπων της νεοελληνικής γραμματείας. Στα κείμενά μου προσπάθησα να κατανοήσω τους λογοτέχνες πηγαίνοντας το βλέμμα μου πέρα από τα επιφαινόμενα. Αναζήτησα τη σάρκα του λόγου και επιχείρησα να κ...

Ασελήνοις νυξί

Επέκεινα (2013)

Περιεχόμενα: Ασελήνοις νυξί Γ. Βιζυηνός Το φάσμα της παντοδυναμίας του θήλεος Μ. Καραπάνου Η μυθο-ποιητική λειτουργία του πάθους Γ. Χειμωνάς Aπό τον ενικό στον πληθυντικό ή η απουσία δυϊκού Βιβλιογραφία

Σύμμικτα, Δ΄

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2013)

Η "Εργογραφία" του Κ. Θ. Δημαρά, την οποία μας κληροδότησε ο Φίλιππος Ηλιού, αριθμεί πάνω από 2.000 επιφυλλίδες στον ημερήσιο αθηναϊκό Τύπο. Από τις στήλες της "Πρωίας" και της "Πολιτείας" στην αρχή (1931-1932) και ιδίως αργότερα του "Ελευθέρου Βήματος" (1936-1944) και του "Βήματος" (1945-1991), ο Δημαράς παρεμβαίνει σταθερά στον δημόσιο πνευματικό διάλογο. Με όχημα την εφημερίδα, αποσκοπεί να διαπλάσει, πέρα από το συνάφι των ειδικών, το ευρύτερο καλλιεργημένο κοινό. Με την επιλογή των 301 κειμένων του Κ. Θ. Δημαρά που συγκεντρώνονται στα "Σύμμικτα Δ΄", κατατίθεται ένα σημ...

Καβουρηδόν και παραδρόμως

Τόπος (2013)

Τα κείμενα που συγκεντρώνονται σε αυτόν τον τόμο μπορεί θεματικά να απλώνονται σε πολλά πεδία, στην πραγματικότητα όμως δεν αφήνουν ποτέ από τη ματιά τους το άθλημα της γραφής με τη διπλή του όψη: ως υποκείμενο και ως αντικείμενο της διαδικασίας. Ο αναγνώστης μπορεί να ακολουθήσει από την αρχή έως το τέλος τη διαδρομή (ενθαρρύνεται ως προς τούτο) ή να επιβιβαστεί σε κάποιον από τους ενδιάμεσους σταθμούς, ανάλογα με τις προτιμήσεις του: γλώσσα, πεζογραφία, ποίηση, κριτική, θεωρία λογοτεχνίας. Αλλά και σε κάθε σταθμό μπορεί να σχεδιάσει τη δική του πορεία. Στη διάθεσή του...

Σύμμικτα, Δ΄

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2013)

Η "Εργογραφία" του Κ. Θ. Δημαρά, την οποία μας κληροδότησε ο Φίλιππος Ηλιού, αριθμεί πάνω από 2.000 επιφυλλίδες στον ημερήσιο αθηναϊκό Τύπο. Από τις στήλες της "Πρωίας" και της "Πολιτείας" στην αρχή (1931-1932) και ιδίως αργότερα του "Ελευθέρου Βήματος" (1936-1944) και του "Βήματος" (1945-1991), ο Δημαράς παρεμβαίνει σταθερά στον δημόσιο πνευματικό διάλογο. Με όχημα την εφημερίδα, αποσκοπεί να διαπλάσει, πέρα από το συνάφι των ειδικών, το ευρύτερο καλλιεργημένο κοινό. Με την επιλογή των 301 κειμένων του Κ. Θ. Δημαρά που συγκεντρώνονται στα "Σύμμικτα Δ΄", κατατίθεται ένα σημ...

Δωρεάν φθινόπωρα

Εκδόσεις Ι. Σιδέρης (2013)

[...] Ένιωθα πως ήμουν κι εγώ μια απλή αναγνώστρια και προσπαθούσα να καταλάβω αυτό που έδωσε "η συγγραφέας", αυτό που ήθελε να πει. Προσπαθούσα, ακόμα, αποστασιοποιημένη πια, να περπατήσω στα ίδια μονοπάτια που περπάτησα για να στήσω το μυθιστόρημα. Μόνον έτσι μπορώ να δω τις συνεντεύξεις του τόμου αυτού σαν μια γραφή πάνω στα βιβλία που έγραψα και πάνω στην ψυχή μου. Ή, ακόμα, σαν θέσεις ζωής πέρα από τα βιβλία. Θέσεις και γνώση βαθιά βιωμένη από τις χιλιάδες σελίδες. [...] Το βιβλίο αυτό είναι η προσωπική μου διαίσθηση για τον κόσμο και για την ύπαρξη, έτσι όπως δι...

Συνολικά Βιβλία 870
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου