Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το 2007, έτος Καζαντζάκη, η Βιβλιοθήκη του "Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη" τίμησε τον μεγάλο Έλληνα δημιουργό με τη διοργάνωση ημερίδας και τη συμμετοχή σημαντικών ανθρώπων του πνεύματος: Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, Ελένη Κωβαίου, Ελευθερία Γιακουμάκη, Φατίμα Ελόεβα, Χρίστος Αλεξίου, Σόνια Ιλίνσκαγια, Άννα Ρόζενμπεργκ, Σταμάτης Φιλιππίδης, Θανάσης Αγάθος, Παναγιώτα Μήνη, Βάλτερ Πούχνερ, Μαίρη Σταύρου και Πάτροκλος Σταύρου. Στην ανά χείρας έκδοση περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις της ημερίδας που, μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις, δίδουν εύστοχα και καίρια το στίγμα του σύγχρονου...

Ο Δημήτρης Χατζής είναι ένας από τους σημαντικούς εκπροσώπους της μεταπολεμικής μας πεζογραφίας. Ακολουθεί τη γραμμή της ελληνικής ηθογραφίας με καθαρά όμως ανανεωτικούς στόχους. Τόσο ως λογοτέχνης, όσο και ως πολιτικός διανοούμενος καταγράφει τις αλλαγές και τις ανακατατάξεις στην ελληνική κοινωνία, ενώ ενδιαφέρεται για αναπροσανατολισμούς και αναζητήσεις που ανιχνεύονται στο έργο του και συνιστούν την ιδιαιτερότητά του. Η ηθογραφία του δε χαρακτηρίζεται από τη ρομαντική "λαογραφική" διάθεση της γενιάς των ηθογράφων του 1880, αλλά από τον αντιρομαντισμό, το ρεαλισμό, όπ...

Στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας η διαμάχη ανάμεσα στον Εμμανουήλ Ροΐδη και στον Άγγελο Βλάχο το 1877, με αντικείμενο την (ελληνική) ποίηση και κριτική, έχει καταχωρηθεί ως σημαντικό γεγονός του φθίνοντος 19ου αιώνα. Με την απήχησή της επηρέασε πολύτροπα τον πνευματικό χώρο και συνέβαλε σημαντικά στη διαμόρφωση πρόσφορου κλίματος για τις αναζητήσεις της γενιάς του '80, η οποία προσπαθούσε τότε να επιβάλει την παρουσία της. [...] Η διαμάχη Ροΐδη-Βλάχου θεωρήθηκε (ορθά, όπως θα δούμε) διαμάχη και παρουσιάστηκε με τις μεταφορές και τις εικονοποιίες πολεμικής σύγκρουσ...

Μελέτη του ρόλου και της θέσης που κατέχει η γυναίκα στα αθηναϊκά μυθιστορήματα του Ξενόπουλου, των οποίων τόσο η συγγραφή και δημοσίευση όσο και η πλοκή τοποθετείται χρονικά στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα.

Ποια είναι η πνευματική φυσιογνωμία του νεοελληνικού παρόντος και ποιες είναι οι προοπτικές του; Εξακολουθεί άραγε να αντηχεί μέσα στον σημερινό ψυχισμό ο λαϊκός πολιτισμός και τα κοιτάσματα της μεταφυσικής παράδοσης του τόπου; Πώς μετέχει, την ίδια στιγμή, ο πλάνητας και ανέστιος Νεοέλληνας στη μοίρα του νεότερου, μεταπαραδοσιακού δυτικού κόσμου; Παρακολουθώντας τα ίχνη του κεντρικού ήρωα της μυθιστορηματικής τριλογίας του Γιάννη Κιουρτσάκη, η οποία φέρει τον τίτλο "Το ίδιο και το άλλο", οι τέσσερις συγγραφείς του ανά χείρας μικρού τόμου εγείρουν εκ νέου το επείγον ερώτημα...

Γιατί εξακολουθεί να μας απασχολεί τόσο η γενιά του '30; Ποια μυστηριώδης αύρα έλκει μελετητές, κριτικούς και λογοτέχνες στα πεπραγμένα της; Πώς εξηγείται η διαρκής αναφορά παλαιότερων και νεότερων σε αυτήν; Iδεοληψία, θαυμασμός, άγχος επίδρασης, κρυφή ζήλια ή κριτική αναθεώρηση; Συνιστά, εντέλει, η γενιά του '30 γραμματολογικό μόρφωμα, ή λογοτεχνικό και πολιτισμικό μύθο; Πρέπει να δούμε τον μύθο της ως μέρος μιας ευρύτερης πολιτισμικής, και όχι μόνο λογοτεχνικής, ιστορίας; Το παράδοξο με τη γενιά του '30 είναι ότι αποθεώθηκε και πολεμήθηκε όσο καμιά άλλη, και αυτή η αν...

Ο Περικλής Σφυρίδης είναι μια πολύπλευρη πνευματική προσωπικότητα με πολλές ιδιότητες: πεζογράφος, ποιητής, κριτικός της λογοτεχνίας, τεχνοκριτικός, ανθολόγος. Απ' όλες αυτές θεωρώ σημαντικότερη την ιδιότητα του πεζογράφου. Στα τριάντα πέντε χρόνια της λογοτεχνικής του πορείας εξέδωσε έντεκα συλλογές διηγημάτων, δύο μυθιστορήματα και ένα αυτοσχόλιο πνευματικής πορείας. Υπάρχουν επίσης άλλα δώδεκα διηγήματα δημοσιευμένα στα εγκυρότερα λογοτεχνικά περιοδικά του τόπου, τα οποία σύντομα θα κυκλοφορήσουν κι αυτά σε βιβλίο. Για το έργο του έχουν δημοσιευθεί περισσότερες από εκ...

Συγκεντρωμένα σε έναν τόμο, στην οριστική τους έκδοση, δοκίμια τριάντα έξι ετών για ποιητές και συγγραφείς. Περιλαμβάνονται και αυτά που διάλεξε ο Οδυσσέας Ελύτης για να συνοδεύσουν το έργο του σε ανθολογίες, και εκείνο που πρωτοπαρουσίασε την Κική Δημουλά στο ελληνικό κοινό - και στο γαλλικό, είκοσι χρόνια αργότερα. Όποιος αγαπάει την καλή λογοτεχνία θα βρει εδώ έναν θησαυρό από σκέψεις, αναλύσεις, παρατηρήσεις, που φωτίζουν και επεξηγούν μεγάλα έργα της εποχής μας, αναλύσεις, παρατηρήσεις, που φωτίζουν και επεξηγούν μεγάλα έργα της εποχής μας.

Για κανένα ίσως Έλληνα λογοτέχνη δεν έχουν γραφεί τόσες πολλές και αντικρουόμενες γνώμες, δεν έχει χυθεί τόσο πολύ μελάνι στην Ελλάδα και το εξωτερικό όσο για τον Νίκο Καζαντζάκη. Tο πολύπλευρο έργο του αλλά και η προσωπικότητα, η ζωή και οι ιδέες του συνεχίζουν να απασχολούν με αμείωτο ενδιαφέρον αναγνώστες και μελετητές, προκαλώντας ευρύτατες συζητήσεις και έντονους προβληματισμούς. Στο βιβλίο αυτό Έλληνες και ξένοι ειδικοί μελετητές αλλά και ομότεχνοι του Καζαντζάκη επιχειρούν να κρίνουν με νηφαλιότητα όψεις του έργου και της προσωπικότητας του μεγάλου Κρητικού λογοτέ...

Το δηκτικό άγγιγμα της αστείρευτης πένας του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη μετατρέπεται σε βασανιστική μέγγενη, ασφυκτική αγχόνη για το κατεστημένο της σύγχρονής του, νησιώτικης κυρίως κοινωνίας. Η μεθοδευμένη, καυστική σάτιρα παραμένει μόνιμη σύμμαχος και πιστή συνοδοιπόρος της γραφής του. Παράλληλα, η γυναικεία ύπαρξη, εγκλωβισμένη σ' ένα άκρως ανδροκρατούμενο περιβάλλον ανακτά τελικά τη θέση που της αξίζει (έστω κα σε φιλολογικό επίπεδο), διαμέσου μιας αντικειμενικής σκιαγράφησής της στα κείμενα του διαχρονικού Σκιαθίτη συγγραφέα...

Ενα κλασικό πλέον δοκίμιο με θέμα την ελληνική ταυτότητα και την πνευματική σχέση Ελλάδας και Δύσης. "Μια διεισδυτική θεώρηση απόψεων και θέσεων πάνω σε καίρια προβλήματα του Ελληνισμού, κορυφαίων διανοητών και πνευματικών δημιουργών (Γ. Σεφέρης, Κ. Τσάτσος, Ζ. Λορεντζάτος, Σ. Τσίρκας), αλλά και σύνδεση του έργου τους με συγκεκριμένους ήρωες, όπως ο Μακρυγιάννης, o Καραϊσκάκης και γενικότερες φιλοσοφικές προεκτάσεις, όπως αναδύονται μέσα από τους στοχασμούς τους, αποτελεί η μεθοδική και σημαντικότατη αυτή μελέτη. Ο συγγραφέας φέρνει το έργο τους κοντά στους ήρωες του ελληνι...

Στο "Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου" ένας νέος δολοφονείται από παρανόηση, επειδή μοιάζει καταπληκτικά με κάποιον άλλο. Ο φόνος αναπαράγεται κατοπτρικά στο τέλος της ιστορίας, πάλι βασισμένος σε παρανόηση. Πριν από τον φόνο αυτόν, ανάλογοι φόνοι (ή κατ' επίφαση φόνοι) διαπράττονται κατά συρροή σε άλλους τόπους, σε άλλα, ξενόγλωσσα κείμενα, σε συνδυασμό με ανάλογες παρεξηγήσεις, αντικαταστάσεις προσώπων, διχασμούς προσωπικοτήτων, κλεμμένες σκιές και χαμένα είδωλα. Όλος αυτός ο φασματικός κόσμος των αναδιπλασιασμών -εκτόνωση του άγχους που προκαλεί η επέλαση του βιομηχα...

Το λογοτεχνικό έργο του Ν.Γ. Πετζίκη την περίοδο του 1935-1950 μελετάται κειμενοκεντρικά και διακειμενικά. Η μελέτη των κειμένων αναδεικνύει ως βασικό κίνητρο της ενασχόλησης του συγγραφέα με την τέψνη την υπαρξιακή αναζήτηση του αληθινού σχήματος, που ορίζεται ως ενότητα όλως στο Ένα. Ο Πετζίκης καταλήγει στην πεποίθηση, πως η πηγή γνώσης της αλήθειας είναι η γλώσσα και πως το περιβάλλον του έργου τέχνης μπορεί να είναι ο ιδανικός χώρος αναζήτησης, ανακάλυψης, έκφρασης και μετάδοσης της αληθινής πραγματικότητας, όταν στα πλαίσιά του συνυπάρχουν ο Λόγος, που αποκαλύπτει ενο...

O Κάλβος κατόρθωσε να ανασυνθέσει στο έργο του τη μακραίωνη παράδοση της ελληνικής γλώσσας και γραμματείας με τις νεωτερικές προτάσεις του ευρωπαϊκού ρομαντισμού, με τις ποιητικές κατακτήσεις του Μπάιρον και με την ιδεολογική διδασκαλία των Καρμπονάρων. Βίωσε την εμπειρία της επαναστατικής αδελφότητας σε διάφορες χώρες της ηπείρου και από το συμβολικό τελετουργικό της άντλησε μεγαλειώδη έμπνευση. Διότι ο Κάλβος υπήρξε γέννημα της νέας κοινωνίας που δημιούργησε το 1789. Συνέθεσε άλλωστε και εξέδωσε το έργο του σε τρία από τα κυριότερα επαναστατικά κέντρα όλης της ηπείρου - Λ...

[...] Tο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το οποίο θα συζητήσουμε εδών, ξεκινά στη Pόδο. O Γεώργιος Γεμιστός, ο ειδωλολάτρης φιλόσοφος, πιο γνωστός ως Πλήθων, οραματιστής τολμηρός, αρνητής και πολέμιος της θρησκείας των πατέρων του, ειδωλολάτρης, συμβουλάτορας του αυτοκράτορα και αντίπαλος του Πατριάρχη, καταδιώκεται. Μαζί του, η εξάχρονη Aϊμά. Tη ρίχνει από ένα βράχο, για να τη γλιτώσει. Εκείνη επιβιώνει. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1453, συναντούμε τον Πλήθωνα στο Mυστρά, αφοσιωμένο στην εγκαθίδρυση και εξάπλωση της παγανιστικής λατρείας. "Kατώνιει εν τω Πληθώνειω άκ...

Όταν κυκλοφόρησε το 2009 το "Και μόνος και μετά πολλών ή όπως όπως", δεν πρόβλεπε Β΄ και Γ΄ κύκλο του κουτσουρεμένο απλώς κατά το "όπως όπως". Τύχη αγαθή εντούτοις, χάρη και στην καλή διάθεση του εκδότη, ιδού ό,τι συναπαρτίστηκε... Τριλογία! Ώρες αργίας περίπου, όπως τιτλοφορούσε ο μακαρίτης Γιώργος Θεοτοκάς -πριν από τον Κλέωνα Παράσχο του "Χρονικού"- ανάλογες καταγραφές. Αν τώρα, η συνέχεια αυτή έχει κανένα λόγο, διαφέρει τυχόν από κύκλο σε κύκλο, ας το κρίνει ο αναγνώστης.

Η Θεσσαλονίκη είναι η μόνη περιφερειακή πόλη η οποία στον 20ό αιώνα κατόρθωσε να δημιουργήσει μια λογοτεχνία που όχι μόνο ήταν διαφορετική από εκείνη του αθηναϊκού κέντρου, αλλά άνοιξε καινούριους δρόμους στα γράμματά μας· διαμορφώθηκε έτσι ένα είδος παράδοσης που επηρέασε πολλούς λογοτέχνες, όχι μόνο της Θεσσαλονίκης αλλά του τόπου γενικότερα, ώστε ορισμένοι μελετητές να μιλούν ακόμα και για "Σχολή της Θεσσαλονίκης". Η λογοτεχνία αυτή δημιουργήθηκε από συγγραφείς που υπήρξαν συσπειρωμένοι γύρω από κάποια πολύ σημαντικά λογοτεχνικά περιοδικά της πόλης κι έχει δύο φάσεις: μί...

Ο Παπαδιαμάντης είναι ένας Έλληνας Χριστιανός συγγραφέας, που δεν θέλει να εκπλήξει με την τέχνη του. Αγαπάει το Θεό, τους ανθρώπους και τη φύση. Βλέπει την ομορφιά όλων και την περιγράφει. Οι περιγραφές του δείχνουν μια ερωτική και ευλαβή παρατήρηση και δείχνει σεβασμό και αγάπη τόσο στα καλά και στα ευσεβή πρόσωπα και πράγματα, όσο και στα δυσάρεστα. Βλέπει το δράμα της ανθρώπινης ζωής με μεγάλη συμπάθεια και συμπάσχει. Βρίσκει και μέσα στην αποτυχία του ανθρώπου πολλά στοιχεία, που φανερώνουν τη θεϊκή φύση της ανθρώπινης ψυχής με ανυπολόγιστες δυνάμεις ηθικών κατορθωμάτω...