Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το παρόν βιβλίο απαρτίζεται από τρία μέρη: προέχει η θεωρητική ανάλυση για τους όρους συγκρότησης του πεδίου της λογοτεχνίας, ιδίως της νεοελληνικής, αντιμετωπίζονται κριτικά δεκάδες απόπειρες μελέτης της και υποτυπώνονται νέες προτάσεις για την ερμηνευτική της κατανόηση. Ως προς τη μορφή του κειμένου, αυτή είναι πολυειδής, δηλαδή καταβάλλεται προσπάθεια να συνυπάρξουν οι κυριότερες εκδοχές του γραπτού λόγου, με δεσπόζουσα όμως και ενοποιό την αποδεικτική λειτουργία της θεωρητικής σκέψης. Τι ακριβώς υπονοούν οι "προστρίψεις"; Η λέξη κυκλοφορεί μέσα από τους πεζούς στίχου...

Όταν διαβάζω Παπαδιαμάντη, αισθάνομαι ότι μου λείπει ταπείνωση και πιέζω τον εαυτό μου με αυτομεμψία, για να φέρω στην επιφάνεια της ψυχής μου λίγο την αίσθηση της δροσιάς της. Γιατί πριν νάρθει αυτή η αίσθηση μέσα μου, σαν άνθρωπος του αιώνος τούτου αναζητώ κι εγώ πλοκή, περιπέτεια, ηθικά διδάγματα και προ παντός ηθικές αρχές, για να κρίνω κυρίως και να καταδικάσω τους κακούς και να αναγνωρίσω και να ευλογήσω τους καλούς. Ο Παπαδιαμάντης όμως βλέπει με μάτια ανοιχτά όλους τους ανθρώπους, που παίζουν το ρόλο του ο καθένας στα διηγήματά του, χωρίς να σου αφίνει υπόνοια ότ...

Όταν διαβάζω Παπαδιαμάντη, αισθάνομαι ότι μου λείπει ταπείνωση και πιέζω τον εαυτό μου με αυτομεμψία, για να φέρω στην επιφάνεια της ψυχής μου λίγο την αίσθηση της δροσιάς της. Γιατί πριν νάρθει αυτή η αίσθηση μέσα μου, σαν άνθρωπος του αιώνος τούτου αναζητώ κι εγώ πλοκή, περιπέτεια, ηθικά διδάγματα και προ παντός ηθικές αρχές, για να κρίνω κυρίως και να καταδικάσω τους κακούς και να αναγνωρίσω και να ευλογήσω τους καλούς. Ο Παπαδιαμάντης όμως βλέπει με μάτια ανοιχτά όλους τους ανθρώπους, που παίζουν το ρόλο του ο καθένας στα διηγήματά του, χωρίς να σου αφίνει υπόνοια ότ...

Η έκδοση αυτή επιχειρεί μια συνολική θεώρηση όλων των έργων του ("Οδύσεια", "Συμπόσιο", μυθιστορήματα κ.ά.) - Αναλυτική εμβάθυνση. - Νέες διερευνήσεις (δρ. Αγ. Μαρκάτη κ.ά.). Αναφορά κριτικών, μελετών - Σύνθεση όλων αυτών. Διερεύνηση λέξεων, ερμηνεία "συμβόλων". - Αναζήτηση των πηγών. Πλουσιότατη βιβλιογραφία, άνω των 350 αναφορών. - Φωτογραφίες, σχέδια. - Ερευνώνται και άλλες διαστάσεις π.χ. πανθεϊσμός, υπαρξισμός κ.ά., αλλά και "συνηχήσεις" με Σέλλινγκ, Σβέντερμπουργκ, Μπαίμε, Πλωτίνο, Επίκουρο, κ.ά. - Ο Καζαντζάκης προβάλλει διαχρονικός, οικουμενικός και επίκαιρ...

Το Καλοκαίρι του 2004 ο Γιάννης Πατίλης πρότεινε στο συγγραφέα να γράφει στο "Πλανόδιον" για θέματα πολιτισμού. Ένα θέμα κάθε φορά. Μη όντας και μη αισθανόμενος αρμόδιος για θέματα πολιτισμού, ο συγγραφέας επέλεξε να γράφει, κάθε φορά, για ένα βιβλίο, που άμεσα ή έμμεσα αναφέρεται στη σύγχρονη αυτογνωσία μας. Τα περισσότερα κείμενα του βιβλίου δημοσιεύθηκαν στο "Πλανόδιον" από το Δεκέμβριο του 2004 μέχρι σήμερα. Τα κείμενα για τον Τάκη Σινόπουλο, τον Δημήτρη Δούκαρη και τον Τάσο Γαλάτη έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά "Νέα Εστία", "Το Δέντρο" και (Δέ)κατα αντιστοίχως....

Ο παρών τόμος εξετάζει σημαντικές πτυχές της εθνικής και κοινωνικής διάστασης ελληνικών λογοτεχνικών έργων από το 1890 ως το 1930. Καταθέτει έναν προβληματισμού και προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τα κοινωνικά και ιδεολογικά στοιχεία τους, καθώς η ένταση των κοινωνικών και εθνικών ανατροπών, αναζητήσεων και διεκδικήσεων υπήρξε αξιοσημείωτη από τα τέλη του 19ου αιώνα και δεν αφήνει αδιάφορους τους συγγραφείς. Η κοινωνική αναμόρφωση και η εθνική ολοκλήρωση, συχνά με διαφορετικούς όρους από τους ισχύοντες, αποτέλεσαν δύο κύριους άξονες πάνω στους οποίους βασίστηκε η πλειοψηφία...

Ο ανά χείρας τόμος περιέχει 11 αδημοσίευτα κείμενα, που αναλύουν λογοτεχνήματα και εξετάζουν φλέγοντα φιλολογικά ζητήματα ή αναφέρονται γενικότερα στην προσωπικότητα και το έργο συγγραφέων του χώρου της νεοελληνικής και της παιδικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για διαλέξεις και ομιλίες (με εξαίρεση του υπ' αριθ. 10 κείμενο), που έγιναν σε διάφορες ευκαιρίες και είναι φυσικό να διατηρούν τα στοιχεία του προφορικού λόγου. Ο συγγγραφέας ελπίζει ότι τα κείμενα αυτά προσφέρουν στον αναγνώστη ουσιώδεις πληροφορίες και απόψεις, απόρροια πολύχρονης ερευνητικής και διδακτικής εμπειρίας.

Η μελέτη της Anna Zimbone είναι το πρώτο βιβλίο που κυκλοφόρησε για τον Γιώργο Ιωάννου. Σε τούτο, καθώς και στο γεγονός ότι η Anna Zimbone δεν είναι Ελληνίδα, βρίσκεται ως ένα βαθμό η σημασία του. Ότι το πρώτο βιβλίο για τον Ιωάννου γράφεται από έναν ξένο, είναι, πιστεύω, μια ένδειξη της αμηχανίας που αισθάνεται ακόμη η ελληνική κριτική απέναντι στον σπουδαίο αυτόν συγγραφέα. Με αυτό δεν θα ήθελα βέβαια να πω ότι η κριτική μας δεν ανταποκρίθηκε ικανοποιητικά στην κριτική πρόκληση που αποτελεί η συγγραφική τέχνη του Ιωάννου. Μερικά από τα πλέον ενδιαφέροντα κριτικά μας κείμ...

Ο Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος συνεχίζει την ανεξάντλητη κειμενική του σχέση με τον Σκιαθίτη συγγραφέα. Ο Παπαδιαμάντης συγγραφικά, μεταφραστικά, ως ζώσα παρουσία στο έργο ομοτέχνων του, διυλίζεται και φωτίζεται περαιτέρω από τον άοκνο Χαλκιδαίο "εκσκαφέα" της παπαδιαμαντικής ουσίας.

Με τον δεύτερο αυτό τόμο "Παραφυάδες, Κείμενα λογοτεχνίας και βιβλιοκρισίες 1999-2008", ο Περικλής Σφυρίδης ολοκληρώνει μια δόκιμη πορεία τριάντα χρόνων ως κριτικός λογοτεχνίας. Την επιλογή των κειμένων και την επιμέλεια του βιβλίου έκανε η Σωτηρία Σταυρακοπούλου, λέκτορας της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Α.Π.Θ., η οποία στην εκτενή και αναλυτική εισαγωγή της αναφέρεται στο σύνολο του κριτικού έργου του συγγραφέα. Με τα δεκατρία κείμενα λογοτεχνίας, τις είκοσι εφτά βιβλιοκρισίες και το παράρτημα της επιστολογραφίας προς συγγραφείς με κριτικές παρατηρήσεις για το έργο τους, τ...

Την άνοιξη του 1977 ο Δ. Ν. Μαρωνίτης σε μια διάλεξή του στην "Τέχνη" της Θεσσαλονίκης κρίνει αρνητικά την πεζογραφική παραγωγή του Γιώργου Ιωάννου· από τη διάλεξη προκύπτουν τέσσερεις επιφυλλίδες, που δημοσιεύονται το καλοκαίρι στο "Βήμα", και αναδημοσιεύονται στις αρχές του 1978 στο περιοδικό "Διαβάζω". Ο Ιωάννου απαντά στην κριτική του Μαρωνίτη, στην αρχή κάπως ψύχραιμα, αργότερα με όλο και λιγότερη ψυχραιμία· θα συνεχίσει έτσι ως το θάνατό του το Φεβρουάριο του 1985. Ο Μαρωνίτης δεν αντιδρά. Η μονόπλευρη συνέχεια της επίθεσης υπήρξε διπλή: (α) το 1986, είκοσι δύο...

Στην ασχολία μου με τον Νίτσε οδηγήθηκα ύστερα από είκοσι πέντε χρόνια μελέτης της "Οδύσσειας" του Νίκου Καζαντζάκη. "Αν η Οδύσσειά μου δεν αξίζει δεν έκανα τίποτε" υποστηρίζει ο μεγάλος έλληνας συγγραφέας. Και όμως εκτός από τον Π. Πρεβελάκη κανείς άλλος δεν τίμησε τον Καζαντζάκη. Η "Ιδανική πολιτεία", "Το μέγα ρόδο" και "Ο συμπαντικός χορός" είναι τα τρία βιβλία μου πάνω στην "Οδύσσεια". Το τέταρτο βιβλίο είναι "Το μεσημέρι", το "Μεγάλο μεσημέρι" και το "Ολόρθο μεσημέρι". Ο Καζαντζάκης αποκαλεί τον Νίτσε "αδελφό". Έχει μεταφράσει τον "Ζαρατούστρα". Ο μηδενιστικός στοχα...

Στη συγκεκριμένη μελέτη επιχειρείται η σφαιρική ανάλυση των λογοτεχνικών χαρακτήρων στο πλαίσιο της αφήγησης, χωρίς εξωκειμενικές παρεμβάσεις και αναφορές. Αφού διερευνηθεί η σχέση τους με τους άξονες που δομούν ένα λογοτέχνημα και γίνει η θεωρητική αναδρομή στην υπόσταση και παρουσία τους τόσο στην παιδική όσο και στη γενικότερη λογοτεχνία, τα λογοτεχνικά πρόσωπα αναλύονται σε δύο επίπεδα. Στο ένα εξετάζεται η παρουσία τους την ιστορία, με την αναζήτηση των στοιχείων εκείνων που τα δομούν και τα καθιστούν αληθοφανείς "οντότητες" του εκάστοτε μυθοπλαστικού κόσμου. Στο άλλο...

"Το καμαράκι κάτω από τη σκάλα", φράση πού δανείζομαι από το "ΥΓ." του Αναγνωστάκη, επιδέχεται και άλλη ερμηνεία, προς την οποία σαφώς και εμπαθώς καταφάσκω. Αποβλέπει σε μιαν άσκηση της τέχνης του λόγου που θα αναπτύσσεται λίγο παράμερα, στην αθέατη πλευρά των μεγάλων διακυβευμάτων (τι γυρεύει η ποίηση στο παζάρι;), χωρίς ωστόσο να αρνείται πουθενά τον δημόσιο χαρακτήρα της· την επιθυμία, ναι, να διασώσουμε κάτι από τη λαίλαπα του ευτελισμού, όχι όμως ως προνόμιο, τάχα, της ιερής κάστας των γραφέων και του λογοτεχνικού μαντείου (εδώ η εκκοσμίκευση ας είναι ανελέητη), αλλά...

Ο τόμος αυτός αποτελεί μια νέα, έγκυρη και ολοκληρωμένη έκδοση των ελληνόγλωσσων έργων του Διονυσίου Σολωμού. Ο νεοελληνιστής και θεωρητικός της λογοτεχνίας Γιώργος Βελουδής αξιοποιεί τα πορίσματα της σολωμικής έρευνας των τελευταίων δεκαετιών και τη δυνατότητα μελέτης των Αυτογράφων του ποιητή, και παρουσιάζει την πρώτη κατ' ουσίαν φιλολογική-κριτική έκδοση σε ένα τόμο όλου του ελληνόγλωσσου έργου του ποιητή μετά τη ρηξικέλευθη έκδοση των "Απάντων" από το Λ. Πολίτη το 1948. Το σολωμικό κείμενο έχει αποκατασταθεί στην πιο αυθεντική μορφή του, καθώς η γνησιότητά του είχε δια...

"H παρούσα καταγραφή των δημοσιευμένων λογοτεχνημάτων του Κοσμά Πολίτη (1888-1974) και κάποιων άλλου τύπου κειμένων του, των κριτικών απόψεων και των μελετών αλλά και άλλων στοιχείων που σχετίζονται με τη ζωή και το έργο του δεν έχει την ψευδαίσθηση ότι είναι πλήρης· κι αυτό γιατί δεν είναι αποτέλεσμα συστηματικής βιβλιογραφικής έρευνας, αλλά απόρροια της πολύχρονης ενασχόλησής μου με το έργο του συγγραφέα, πράγμα που θεώρησα πως θα μπορούσε να συστήσει ένα εργο-βιογραφικό σχεδίασμα, χρήσιμο σε μελετητές που ενδιαφέρονται για τον Κ. Πολίτη και το έργο του."

Ο Γιώργος Χειμώνας χαρακτηρίζεται από το διπολισμό πεζογράφου και ποιητή, καθώς εξυφαίνει το λογοτεχνικό του προσδιορισμό στη διαχωριστική εκείνη γραμμή όπου ποίηση και πεζογραφία εφαπτόμενες, διαφοροποιούνται μόνο και μόνο για να οριοθετηθούν από τους ειδήμονες του πνεύματος. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά καθώς ο Γιώργος Χειμώνας ενστερνίζεται το φιλοσοφικό λόγο, τον κατ' εξοχήν ποιητικό λόγο και μ' αυτόν ντύνει τα μυθιστορήματά του χρησιμοποιώντας την "αφασική τελείωση" ενός αφηρημένου ζωγραφικού πίνακα. Η εσωτερική του διαδρομή συμπίπτει με την ιστορική πορε...

Το έργο του Εμμανουήλ Ροΐδη, ως μοναδικό παλίμψηστο, αποκαλύπτει το γνωσιοθεωρητικό υπόβαθρο του συγγραφέα και η προσπάθεια ανίχνευσής του βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στα κείμενά του. Πιο συγκεκριμένα, ο Νίκος Μαυρέλος, λέκτορας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Θράκης, επιχειρεί μια εμπεριστατωμένη και εκτενή μελέτη που καταπιάνεται με τις επιρροές που δέχτηκε ο Ροΐδης από τον Αριστοτέλη, τον Πλάτωνα, την εγελειανή και ταινική θεωρία και τη σχέση του με τον Χέγκελ και τον Μπωντλαίρ.

Τα μελετήματα αναφέρονται, κυρίως, σε πρόσωπα στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε καλύτερα το έργο τους, αλλά και σε κείμενα αντιπροσωπευτικά των συγγραφέων. Επί πλέον, στο θέμα της νεοελληνικής μας γλώσσας και της κριτικής διαδικασίας. Περιέχονται τα κείμενα: - Έρωτας και θάνατος στο έργο του Διον. Σολωμού - Η Γυναίκα της Ζάκυθος - Λάμπρος Πορφύρας (μια ψυχολογική τομή) - Η αδιαλλαξία του Φώτη Κόντογλου - Προσπάθεια για ερμηνεία της Καβαφικής αξιοπρέπειας - Ξαναδιαβάζοντας τη Μαρία Πολυδούρη - Ο Πολύβιος Δημητρακόπουλος και η αναθεωρημένη διαθήκη του - Η περίπτω...