Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"...Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα. Αλλά, για να βρω τον δρόμο μου τον αληθινό, τον υπερρεαλιστικό, για να μπορέσω να εκδηλωθώ ελεύθερα και απερίσπαστα, αυτό το χρωστώ σε δύο κορυφαίους, στις δύο μεγαλύτερες μορφές που παρουσίασε ποτέ, ίσαμε τώρα, εξ όσων γνωρίζω, το παγκόσμιο υπερρεαλιστικό κίνημα. Ευτύχησα (το λέγω για τρίτη φορά), ευτύχησα να γνωρίσω τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο και τον μεγάλο ζωγράφο, τον μεγάλο Βολιώτη Γεώργιο ντε Κήρυκο. Συγκαταλ...

Η "Αναφορά στον Καζαντζάκη", μέσα από μια δοκιμιο-γραφική προσέγγιση, καταδεικνύει πώς ο συγγραφέας της "Οδύσσειας", θεοφονιάς ή θρησκευόμενος, παραμένει, πενήντα χρόνια από το θάνατό του, ζωντανός, επίκαιρος, ατσαλάκωτα γοητευτικός και αθεράπευτα αισιόδοξος για τη λύτρωση του ανθρώπου. Ο σύγχρονος άνθρωπος, πιστός του διαδικτύου και τηλεοπτικός ειδωλολάτρης, δεν σκοτώνει το Θεό. Αντίθετα, τον αναζητά και τον ανακαλύπτει. Η συμβολική ανθρωπολογία του Καζαντζάκη, δυτική και ανατολίτικη, νιτσεϊκή και αντινιτσεϊκή, κινήθηκε σωστά, χωρίς θεατρικές θεοκτονίες και παρωχημένους α...

Η ιστορική διερεύνηση των λόγων περί λογοτεχνίας που αναπτύσσονται στη διάρκεια της κρίσιμης δεκαετίας του 1930 φωτίζει μια σειρά από κεντρικά ζητήματα, όπως: - η σπασμωδική σχέση της λογοτεχνίας με το (υπαρκτό και δυνάμει) αναγνωστικό κοινό· - η συγκρότηση της λογοτεχνίας σε γνωστικό αντικείμενο και οι όροι της ένταξης της στη μέση και στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση· - οι αισθητικές αναζητήσεις και οι ιδεολογικές αντιπαραθέσεις που αποτυπώνονται στα λογοτεχνικά περιοδικά του μεσοπολέμου· - η αμήχανη προσοικείωση των αισθητικών αρχών του μοντέρνου· - ο λόγος περί ελλην...

Το βιβλίο αυτό αποτελείται από τα κείμενα οκτώ διαλέξεων που έδωσε ο Πήτερ Μπην, προσκεκλημένος από το Πανεπιστήμιο Κρήτης στο πλαίσιο του προγράμματος "Καζαντζάκης 2007: Πενήντα χρόνια μετά". Ο Μπην, εμβριθής μελετητής του Καζαντζάκη, προσπαθεί με συντομία και απλότητα να διαγράψει την πολύπλοκη πνευματική πορεία του κρητικού συγγραφέα. Στα κεφάλαια του βιβλίου συζητούνται σημαντικά ζητήματα γύρω από την κοσμοθεωρία, τη ζωή και τη δράση του: επισημαίνονται οι επιδράσεις που δέχτηκε από τις ιδέες του Δαρβίνου και του Μπερξόν, επιχειρούνται ερμηνευτικές αναγνώσεις της Οδύσσε...

Διαβάζοντας κανείς τα έργα του Ν. Γ. Πεντζίκη αντιλαμβάνεται αμέσως μια πληθώρα στοιχείων που περιέχονται σ' αυτά, από αρχαία, βυζαντινά καί νεότερα κείμενα. Τούτο το αχανές υλικό προσπαθούμε, κατά δύναμιν, να συμμαζέψουμε και να ομαδοποιήσουμε. Για να νιώσουμε τον τρόπο της γραφής του. Την πορεία της σκέψης του. Τη δύναμη της γραφίδας του. Την καταγραφή του βιώματος του. Εν ολίγοις, την επιθυμία του για την ενότητα του σύμπαντος κόσμου. Η εργασία μας δηλαδή, που αποτελεί μια ανανεωμένη μορφή της διδακτορικής μας διατριβής με τίτλο: "Πράγματα του νου ή πράγματα του φωτός: σ...

Το βιβλίο αυτό συγκεντρώνει μελέτες μιας δεκαπενταετίας γύρω από θεματικές που αφορούν την αναζήτηση του γυναικείου, τόσο στην προφορική, όσο και στη γραπτή λογοτεχνία, σε κείμενα, τόσο ανδρών, όσο και γυναικών συγγραφέων, επηρεασμένα από ιστορικά γεγονότα, πολιτισμικές μνήμες, κοινωνικά στερεότυπα, καλλιτεχνικά ρεύματα και προσωπικά βιώματα που αναδεικνύουν δυναμικά γυναικεία υποκείμενα, τόσο της γραφής όσο και της αφήγησης. Στις μελέτες αυτές κοινή αφετηρία είναι η διερεύνηση της αναπαράστασης του "άλλου", και κυρίως του έμφυλου "άλλου", ως ενός πλέγματος σημείων, ιδεών,...

[...] Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται κριτικές που δημοσιεύτηκαν μέχρι τώρα για τα εκδοθέντα βιβλία. Κρίθηκε προσφορότερη η παράθεσή τους κατά βιβλίο σε χρονική αλληλουχία και τα συνολικότερα κριτικά αντικρίσματα να συμπληρώνουν την εικόνα, από τη σελίδα 283 και μετά. Η παράθεση των κριτικών με αλφαβητική σειρά κατά συγγραφέα σημειώνεται και στη δεύτερη σελίδα κάθε ψευδότιτλου ως πίνακας περιεχομένων. [...] (από το εισαγωγικό σημείωμα)

Τα κείμενα που συγκεντρώνονται εδώ διευρύνουν, χωρίς πάντως να εξαντλούν, τις έως σήμερα κριτικές και φιλολογικές μου συνεισφορές γύρω από φυσιογνωμίες και έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, αρχίζοντας με τον Παλαμά και με δύο εκπροσώπους της γενιάς του '30. Οι περισσότερες σελίδες του βιβλίου σχολιάζουν μεταπολεμικούς και σύγχρονους συγγραφείς μας -ποιητές, πεζογράφους και κριτικούς. Κανένα από τα κείμενα που έχουν δημοσιευτεί προηγουμένως δεν έχει υποστεί διορθώσεις ή συμπληρώσεις· η σχετική προϊστορία τους εξ άλλου δηλώνεται στο βιβλιογραφικό υπόμνημα. Και ακριβώς η...

Πενήντα χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Νικολαΐδη επιχειρείται μια νέα θεώρηση και επανεκτίμηση του συγγραφικού και εικαστικού του έργου. Ο ανατολισμός, η ειρωνεία και ο μύθος του Φάουστ, η αφηγηματική δομή των κειμένων και η μεταφορική τους γλώσσα, το ανάπηρο σώμα και η κοινωνική διαφορά, οι αλληγορίες της παράβασης και οι συμβολικές διαστάσεις του τόπου, η θητεία του συγγραφέα στον αισθητισμό, την προφορική και λόγια παράδοση και η σχέση του με τα αλεξανδρινά Γράμματα και τον Σικελιανό (με βάση επιστολές του προς τον Στέφ. Πάργα) είναι τα βασικά θέματα που εξετάζονται στι...

Υπό τον τίτλο "Μελετήματα" συστεγάζονται ανισομήκη και ανισοβαρή ερμηνεύματα για την αρχαία και νέα ελληνική λογοτεχνία, που είχαν δημοσιευθεί κατά τη διάρκεια μιας τριακονταετίας σε επιστημονικά και λογοτεχνικά περιοδικά, σε επετηρίδες και σε έντυπα ευρείας κυκλοφορίας. Πρόκειται συνεπώς για έναν τόμο πανδέγμονα, όπου φιλοξενούνται στύγια άρθρα, κατάφορτα με παραπομπές, αταλαίπωρες διαλέξεις και επιφυλλίδες, καταλεπτολογήματα για πράγματα γραμματικά (το μιν ηδέ το νίν), εικασίες για θεραπείες νοσούντων χωρίων, απόπειρες εκλαΐκευσης για γόρδια απορήματα (επί παραδείγματι, η...

[...] Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος ενδιαφέρθηκε για τη νεοελληνική λογοτεχνία με την ενιαία συνείδηση του διανοουμένου, που του επιτρέπει να συλλαμβάνει την αντίστοιχη ενότητα του όλου πολιτισμικού γίγνεσθαι και τις "σημαίνουσες" διασταυρώσεις και υποκείμενες συναντήσεις του έντεχνου λόγου με το πνεύμα των εικαστικών τεχνών, της μουσικής, του φιλοσοφικού στοχασμού, της πολιτικής ηθικής και της ίδιας της στάσης του ανθρώπινου υποκειμένου απέναντι στον κόσμο. Αυτή η ολικότητα εποπτείας και βάθους αναδεικνύεται και μπορεί να εκτιμηθεί μόνο με την ανάγνωση της "Ιστορίας του Ευρωπ...

Πρόκειται για συλλογικό τόμο αφιερωμένο τιμητικά στον κ. Ντίνο Γεωργούδη καθηγητή της Νεοελληνικής Γλώσσας και Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και διακεκριμένο λεξικολόγο. Οι μελέτες που τον συγκροτούν γράφτηκαν αποκλειστικά και μόνο από παλαιούς μαθητές του και έχουν ποικίλη θεματολογία από την Βυζαντινή και Νεοελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την Λαογραφία. Στον τόμο συμμετέχουν με μελέτες τους οι παρακάτω: Δημήτρης Αγγελάτος ("Από το "κείμενο" στο "έργο"- Όψεις τον μεθοδολογικού συνδυασμού ιστορίας και θεωρίας της λογοτεχνίας: η περίπτωση τον Απόκοπου")...

Η προκείμενη, δεύτερη, έκδοση συμπληρώνει την πρώτη εκείνη κατάδυση στο ιδιοφυές συγγραφικό κατόρθωμα ενός πολύτιμου φίλου, η οποία αποτυπώθηκε πριν από είκοσι ένα χρόνια, με την ασυναγώνιστη τυπογραφική μαστοριά του Φίλιππου Βλάχου. Θα πρέπει ίσως να ονομαστεί μεταθανάτια, καθώς συμπληρώθηκε ήδη ολόκληρη επταετία από τον παράλογο χαμό του Γιώργου Χειμωνά, που συγκλόνισε δικούς και φίλους. [...] Αν έχει νόημα μια όψιμη ομολογία για τούτο το πόνημα, συμπυκνώνεται ίσως στην ελπίδα ότι δεν παραβαίνει την καθοριστική αρχή του πρωτότυπου έργου όπου ο λόγος παράγεται και προάγ...

Με την συμπλήρωση δέκα χρόνων από τον θάνατο του σπουδαίου νεοέλληνα φιλοσόφου Χρήστου Μαλεβίτση (1927-1997), η Εθνική Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών διοργάνωσε εκδήλωση για να τιμήσει τη μνήμη του, στις 22 Ιανουαρίου του 2007 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, με ομιλητές τους συγγραφείς Δημήτρη Αγγελή και Σταύρο Γιαγκάζογλου. Τα κείμενα που ακολουθούν αποτελούν την επεξεργασμένη μορφή των ομιλιών που ακούστηκαν εκείνη τη βραδιά.

Ο ομότιμος καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, τιμάται με το αφιέρωμα αυτό για τη μακροχρόνια, πολύκαρπη και πολύτιμη προσφορά του στην έρευνα και στη διδασκαλία. Η Επιτροπή του Αφιερώματος εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες της προς τον ευρύτατο κύκλο των συνεργατών -στους οποίους συγκαταλέγονται και πολλοί παλαιότεροι μαθητές του τιμωμένου- για την πρόθυμη ανταπόκρισή τους με μια συρροή υψηλής ποιότητας συμβολών. [...] Περιέχονται τα κείμενα: - Βαγγέλης Αθανασόπουλος, "Η αστρική σκόνη της...

Ο μοντερνισμός υπήρξε -και για πολλούς μελετητές εξακολουθεί να επιβιώνει ως τις μέρες μας με απαραμείωτο σφρίγος- ένα μεγάλο κίνημα στην Ιστορία της Τέχνης που αγκάλιασε όλες τις πτυχές της, από την πεζογραφία και την ποίηση ως τη ζωγραφική και την αρχιτεκτονική. Η ρήξη του με το παρελθόν ήταν βίαιη και ριζοσπαστική, ενώ ταυτόχρονα ενσωμάτωσε και αφομοίωσε επιλεκτικά ό,τι από την παράδοση μπορούσε να γονιμοποιήσει δημιουργικά. Αυτό είναι ένα γενικό σχήμα. Στο "Νάρκισσος και Ιανός" ειδικότερα, η νεωτερικότητα στην πεζογραφία μας παρακολουθείται από τις πρώιμες ή σπερματικές...

Η χαρτογράφηση της παρουσίας του Φραγκίσκου της Ασίζης στο έργο και τη σκέψη του Νίκου Καζαντζάκη αποκαλύπτει πως οι δεσμοί που συνέδεαν τον κρητικό στοχαστή με τον δυτικό άγιο υπερέβαιναν τη συμβατικότητα της σχέσης μεταξύ βιογράφου και βιογραφούμενου. Το πρόσωπο ή, μάλλον, ο μύθος του Φραγκίσκου στάθηκε για τον Καζαντζάκη όχι μόνο η πιο ελκυστική εκδοχή του Χριστιανισμού αλλά και ένας πολύτιμος συνοδοιπόρος, που δεν έπαυσε να τροφοδοτεί τους σταθμούς ή/και τις τροπές της πνευματικής του διαδρομής. Η παρούσα μελέτη φιλοδοξεί να τεκμηριώσει και να αναδείξει τις φραγκισκανικ...

Θέτοντας την πλούσια συγγραφική παραγωγή του Νίκου Καζαντζάκη στο πλαίσιο όχι μόνο των διαρκών πνευματικών αναζητήσεων του συγγραφέα, αλλά και των πολυτάραχων πολιτικών γεγονότων που σημάδεψαν την Ελλάδα τον 20ό αιώνα, ο Peter Bien υποστηρίζει ότι ο Κρητικός συγγραφέας υπήρξε μια ατελής μεγαλοφυΐα - παρότι τα έργα του δεν ήταν πάντοτε πετυχημένα, ήταν, όσο αυστηρά και αν τον κρίνει κανείς, μια σημαντική πνευματική μορφή. Το ανά χείρας βιβλίο αποτελεί τον δεύτερο και τελευταίο τόμο της πλήρους και μνημειώδους βιογραφίας τον Νίκου Καζαντζάκη (1883-1957) που έγραψε ο καθηγ...

Η μελέτη αυτή αποπειράται μια παράλληλη ανάγνωση του μυθιστορήματος του Καζαντζάκη "Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά" (1946) και της ταινίας του Κακογιάννη "Zorba the Greek / Αλέξης Ζορμπάς" (1964), με βάση την ιστορία της πρόσληψής τους. Εξετάζονται θέματα όπως η αρχική υποδοχή των δύο έργων από λογοτεχνικούς και κινηματογραφικούς κριτικούς της Ελλάδας και του εξωτερικού, οι "θερμές" αντιδράσεις που προκλήθηκαν από μερίδα Ελλήνων θεατών της ταινίας και ενισχύθηκαν από τον ελληνικό Τύπο της εποχής, οι μεταγενέστερες κρίσεις για τα δύο έργα, ενώ, παράλληλα, εντοπίζονται ε...

Από τις λίγες, αληθινά εξέχουσες γυναικείές φυσιογνωμίες της πρώτης μεταπολεμικής λογοτεχνικής γενιάς, η Ιουλία Ιατρίδη -θαυμαστά προετοιμασμένη με χάρισμα ισχυρό και με παιδεία βαθειά, ουσιώδη- κατόρθωσε με τα ψυχωμένα βιβλία της να υψωθεί επάξια στην πρώτη γραμμή των πεζογράφων της γενιάς της. Έπλασε, με γλώσσα χυμώδη και με σπάνιο οίστρο έμπνευσης, αφηγήματα, αυθεντικά κατορθώματα δημιουργικής λειτουργίας στην περιοχή της λογοτεχνίας και σμίλευσε χαρακτήρες που θα μείνουν αθάνατοι.