Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Φρειδερίκος Νίτσε, ο "γιγάντιος μεθυστής" -όπως τον αποκάλεσε ο Παλαμάς- ο πολέμιος όλων των αξιών πάνω στις οποίες είχε ως τότε θεμελιωθεί ο ευρωπαϊκός πολιτισμός και ο προφήτης του υπερανθρώπου, θα προβληθεί στα τέλη του 19ου αιώνα ως αντίδοτο στο τραυματικό σύνδρομο του 1897. Η ιδεολογική ρευστότητα της εποχής, η οποία σηματοδοτείται αφενός από την αίσθηση κοινωνικής αποσύνθεσης και αφετέρου από την προσδοκία της εθνικής αναγέννησης, θα αποτελέσει γόνιμο έδαφος για τις αριστοκρατικές ιδέες τού γερμανού φιλοσόφου, οι οποίες μεταφυτεύονται στον ελληνικό χώρο διαμέσου της...

"Άνθρωπος των γραμμάτων", αυτό τον τίτλο προτιμούσε ο Λεωνίδας Παυλίδης (1890-1957), ο οποίος από νωρίς παραμέρισε τις σπουδές του στα νομικά και τις πολιτικές επιστήμες και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και τη δημοσιογραφία. Ο Λεωνίδας Παυλίδης, εξέδωσε περιοδικά και εφημερίδες στην Ελλάδα και την Κύπρο, κράτησε για χρόνια τη στήλη της κριτικής στην εφημερίδα "Καθημερινή", διώχθηκε για την αριστερή του ιδεολογία, εκτοπίστηκε στα ναζιστικά στρατόπεδα... Σ' αυτόν τον τόμο γίνεται προσπάθεια, ίσως για πρώτη φορά, να φωτισθεί το μεγάλο κριτικό έργο και η σημαντική συνεισφορά τ...

Στην δικτατορία της εικονικής συνθήκης, η μέγιστη επίπτωση είναι η απώλεια των κριτηρίων. Δεν θα μπορούσε να συμβεί αλλιώς, εφ' όσον ο εικονικός μηδενισμός υποκαθιστά το νόημα. Η ιδιωτεία και η περιγραφή της δίκην μονοδρόμου - αφού οι ιδεολογίες αποδείχθησαν ανεπαρκείς - μαραζώνει το τοπίο, συγχέοντας με έξαλλη συστηματικότητα την τέχνη την πραγματική με την διαφημιστική παρωδία, την μεταμοντέρνα ελευθεριότητα με την ελευθερία. Όμως το φως είναι άλλο πράγμα από την τηλεοπτική υποβολή. Η επίδειξη, δηλαδή η κεντρική πηγή της τηλεοπτικής συμπεριφοράς, φτερώνει τον ψηλωμένο νου...

Τα κείμενα που απαρτίζουν την παρούσα έκδοση προέκυψαν, κατά το πλείστον, από επετειακές και εορταστικές συγκυρίες της τελευταίας πενταετίας και συνάπτουν ονόματα ποιητών, κριτικών και φιλολόγων (Κ. Π. Καβάφης, Γιώργος Σεφέρης, Γρηγόρης Ξενόπουλος, Τίμος Μαλάνος, Γ. Π. Σαββίδης), τα όποια βρίσκονται σε πολλαπλή μεταξύ τους συνάφεια και διαπλοκή - μακάρι τούτη η ύποπτη στις μέρες μας λέξη να διατηρήσει εννοιολογικώς την τόσο γοητευτική απόχρωση της "ποικίλης δράσης των στοχαστικών προσαρμογών". Αρκετά από τα κείμενα αυτά γράφτηκαν για να διαβαστούν δημοσίως. Προσπάθησα εξαρ...

Τι διαβάζει ο Νίκος Εγγονόπουλος γράφοντας τα ποιήματά του ή ζωγραφίζοντας τους πίνακές του, και το ανακαλύπτουμε εμείς όταν ασχολούμαστε μαζί του; Επιχειρώντας απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, αυτό το βιβλίο ιχνηλατεί την ύπαρξη παλιών κειμένων και προσώπων, από τον καιρό των ακριτικών τραγουδιών μέχρι τα προεπαναστατικά χρόνια, στο έργο του Εγγονόπουλου. Αναδεικνύεται έτσι ο διάλογος του ζωγράφου και ποιητή με το ελληνικό λογοτεχνικό και ιστορικό παρελθόν και αποδεικνύεται ότι ο συνδυασμός των παλαιών αναγνώσεων σε ένα καινούριο, υπερρεαλιστικό ποίημα ή πίνακα έχει βαθιές ρ...

Το πρόβλημα της τοποθέτησης του υπερρεαλισμού στο μεγάλο μοντερνιστικό κίνημα του 20ού αιώνα έχει μείνει ανεξέταστο. Η διάδοση και οι χιλιάδες μελέτες για το φαινόμενο του υπερρεαλισμού μαρτυρούν την περιέργεια και το ρίγος που προκαλεί ακόμα και σήμερα η αλλοίωση της πραγματικότητας, συχνά ακραία, στις εικόνες των καλλιτεχνών. Η ποίηση, πιο δυσπρόσιτη, δεν χαίρει τέτοιας δημοφιλούς προβολής όσο τα εμπορικοποιημένα πια προϊόντα της υπερρεαλιστικής τέχνης, που φέρουν αμύθητες τιμές. Πρόθεσή μου είναι όχι να υπερασπιστώ την αληθινή οντότητα του υπερρεαλισμού -αυτό έχει γίνει...

Μια από τις πιο δυναμικές παρουσίες στην πνευματική σκηνή της πρώτης μεσοπολεμικής δεκαετίας ήταν αναμφίβολα αυτή του Πέτρου Πικρού. Χαρισματική προσωπικότητα, με γνήσιο συγγραφικό ταλέντο και καλή γνώση της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, αναζήτησε δρόμους για την ανανέωση της ελληνικής πεζογραφίας. Παράλληλα, η εμπλοκή του στην περιπέτεια του αριστερού κινήματος τον ώθησε στην εξερεύνηση μιας θεματικής περιοχής που απαιτούσε ιδιαίτερη τόλμη. Στην πρώτη φάση της λογοτεχνικής του δημιουργίας κατόρθωσε να αντιταχθεί στον επαρχιώτικο πουριτανισμό και στον μικροαστικό καθωσπρεπισμό τω...

Η εργασία αυτή διερευνά το συνολικό έργο του Ανέστη Ευαγγέλου (1937-1994), ενός από τους πιο ενδιαφέροντες ποιητές της δεύτερης γενιάς του μεταπολέμου. Πολύπλευρος ως δημιουργός ο Ευαγγέλου, επιδίδεται στην ποίηση, για να μιλήσει με μεγαλύτερη αμεσότητα και ένταση, στην πεζογραφία, για να φωτίσει πληρέστερα πτυχές των σχέσεων ανάμεσα στα πράγματα, και στην κριτική, για να επανορθώσει τις αδικίες που βλέπει να διαπράττονται σε βάρος της γενιάς του. Τις τρεις αυτές δραστηριότητες έρχεται να καλύψει η εν λόγω εργασία, η οποία αξιοποιεί σε όλο της το πλάτος το Αρχείο του ποιητή...

Ο "Τελευταίος σταθμός" λειτουργεί σαν καθρέφτης εθνικής αυτογνωσίας και σ' αυτό το σημείο βρίσκεται τόσο η επικαιρότητά του, όσο και το διαχρονικό του μήνυμα. Ο ελληνισμός, στις πιο κρίσιμες μέχρι τότε στιγμές της ιστορίας του, στεκόταν ανίκανος να εξαργυρώσει τις θυσίες και τις νίκες του στον Μεγάλο Πόλεμο, έμοιαζε με ήρωα που προχωρούσε στα σκοτεινά υπό την κηδεμονία τρίτων, καθώς οι ηγέτες του στάθηκαν ανίκανοι να αποδεχθούν, ότι οι Έλληνες "είμαστε εις το εμείς κι όχι εις το εγώ", όπως διεκήρυττε μετά την Επανάσταση ο στρατηγός Μακρυγιάννης.

Η συγγραφέας επιχειρεί να διαβάσει την κατασκευή της έννοιας του έθνους και της εθνικής ταυτότητας μέσα από τον εκάστοτε λογοτεχνικό κανόνα. Αναφέρεται στην περίπτωση της Ελλάδας και εξετάζει τη δημιουργία και τις νομιμοποιήσεις του έθνους μέσα από τον λογοτεχνικό κανόνα των εκατό πρώτων χρόνων από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Υποστηρίζει την αντίληψη ότι το έθνος και η εθνική ταυτότητα αποτελούν εθνο-συμβολική κατασκευή, ότι δηλαδή συστήνονται με βάση την επιλογή, το συνδιασμό και την ανακωδικοποίηση αξιών, συμβόλων και μνημών που προϋπάρχουν μέσα στην εθνοτικότητα (e...

Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται κείμενα του 19ου αιώνα τα οποία έχουν ως θέμα τους διαφυλετικές και ετερόθρησκες ερωτικές σχέσεις που αναφέρονται στα χρόνια της λατινοκρατίας. Συνεπώς, το ερωτικό αντικείμενο του πόθου είναι άλλο (φραγκικό). Μέσα από αυτή την ερωτική σχέση αναδύονται σε ποικίλες τονικότητες εθνικά στερεότυπα, τα οποία ωστόσο σχετίζονται με τη φυλή και το φύλο. Οι άνδρες (περισσότερο οι Έλληνες και λιγότερο οι Λατίνοι) δίνουν προτεραιότητα στο εθνικό χρέος, ενώ οι γυναίκες (λιγότερο οι Ελληνίδες και περισσότερο οι Λατίνες) εμφανίζονται ευάλωτες στα κελεύσματα της...

Ο τίτλος του βιβλίου δεν είναι συμβολικός αλλά κυριολεκτικός και αναφέρεται πραγματικά στην πέμπτη προσφορά του συγγραφέα στον τομέα του ευθυμογραφήματος. Έχοντας σαν κεντρικό άξονα την λογοτεχνική παρουσίαση του ίδιου και των βιβλίων του από την "Δωδώνη", (Δεκέμβριος 2004), ο Δασκαλάκης επιχειρεί μια συνοπτική απογραφή της ως τώρα εργασίας του. Όχι όμως μέσω αυτοβιογραφικών στοιχείων ή προσωπικών εμπειριών, αλλά καταγράφοντας γνώμες και σχόλια εκδοτών, αναγνωστών και κριτικών. Ο συγγραφέας δείχνει πως ούτε κολακεύεται ούτε θίγεται από όσα λέγονται και γράφονται υπέρ ή εναν...

Ο Γιώργος Αράγης, συγγραφέας και γιατρός στο επάγγελμα, είναι ένας από τους συστηματικότερους μελετητές του έργου του Θεσσαλονικιού συγγραφέα Γιώργου Ιωάννου. Φίλοι καλοί κατά την περίοδο που ο Ιωάννου ζούσε και εργαζόταν στην Αθήνα, μοιράστηκαν σκέψεις, έγνοιες και συζητήσεις γύρω σε θέματα των νεοελληνικών γραμμάτων, ο δε Ιωάννου εμπιστεύθηκε σε αυτόν την πρώτη ανάγνωση πολλών αδημοσίευτων ακόμη κειμένων του. Στα κείμενα του ανα χείρας τόμου ο Αράγης ξετυλίγει με περίτεχνο και συνάμα διακριτικό τρόπο τα στοιχεία της προσωπικότητας του Γ.Ι., όλα όσα διαμόρφωσαν τον πεζογ...

Αφ' ενός, κάποιες παλαιότερες και κάποιες νεότερες γενιές κριτικών: Τέλλος Άγρας, Αντρέας Καραντώνης, Βάσος Βαρίκας, Άρης Δικταίος, Απόστολος Σαχίνης, Γιώργος Φτέρης, Δημήτρης Παπακωνσταντίνου, Πέτρος Σπανδωνίδης, Γιάννης Χατζίνης, Θ. Δ. Φραγκόπουλος. Κύπρος Χρυσάνθης, Αλέξανδρος Αργυρίου, Ε. Ν. Μόσχος, Διονύσης Μαγκλιβέρας, καθώς και μία ομάδα θεωρητικών της Λογοτεχνίας και Πανεπιστημιακών καθηγητών: Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Έρη Σταυροπούλου, Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, που ασχολήθηκαν με το έργο τον Τάσου Αθανασιάδη, και, αφ' ετέρου, μία συνδυαστική μέθοδος μελέτης τ...

Έλεγε ο Πάρις Ταβελούδης παραμύθια; Σίγουρα. Πρώτα απ' όλα με το όνομά του, το απατηλό, που καθόλου δεν μοιάζει με ψευδώνυμο και που τόσα σχόλια έχει προκαλέσει. Μετά, στις συνεντεύξεις του, όπου παρουσίαζε, με ελαφρότητα, στην Τέχνη, γενικά, ως παιχνίδι και τη δική του τέχνη, ειδικά, ως ανάξιο λόγου πάρεργο. Ύστερα, στα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του, όπου παρεμβάλλονται παραμυθένιες (και όχι πάντα ευχάριστες) ιστορίες, για μικρούς και μεγάλους αναγνώστες. Ένα δείγμα αυτών των ιστοριών παρουσιάζουμε εδώ. Ένα δείγμα, όμως, που άλλοτε φανερώνει τον αληθινό Πάρι Τα...

Εκείνο που κατά γενική ομολογία έχει γίνει αποδεκτό για τον πεζογράφο Σπύρο Πλασκοβίτη (1917-2000) είναι ότι πρόκειται για έναν δημιουργό που τον διακατείχε το ήθος του ύφους, και ότι στα έργα του συναντάμε πολλά συμβολικά όπως και ποιητικά στοιχεία και χαρακτηριστικά. [...] Σκοπός μου εδώ είναι η διερεύνηση, η αναλυτική συμπόρευση στη δημιουργική διαδικασία και ο προσδιορισμός της υφολογίας του πεζογράφου ή του μυθοποιού, δηλαδή τη ήθος του ύφους και η προσωπική δημιουργική σφραγίδα του συγγραφέα Σπύρου Πλασκοβίτη, όπως ετούτο έχει διαπλαστεί και εμφανιστεί μέσα στα πε...

Αρκετοί παλαιοί έγραψαν για τη μακρόχρονη μεταφραστική θητεία του Παπαδιαμάντη σε περιοδικά κι εφημερίδες. Ωστόσο για τις ίδιες τις μεταφράσεις ελάχιστα πράγματα γνωρίζαμε. Το ενδιαφέρον για ουσιαστική γνωριμία με τον μεταφραστή Παπαδιαμάντη γεννιέται τη δεκαετία του 1980. Η έρευνα, η μελέτη και η έκδοση του μεταφραστικού του έργου επιταχύνθηκαν την τελευταία πενταετία, με αποτέλεσμα να έλθουν στο φως πλήθος άγνωστες παπαδιαμαντικές μεταφράσεις. Στον "Παρδαλό συρικτή της Εμλίνης" εξιστορούνται μερικές στιγμές της περιδιάβασής μας στον θαλασσινό μεταφραστικό κήπο του...