Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο βιβλίο "Κειμενικές διαθλάσεις" που -με εξαίρεση ένα κείμενο- περιέχει μελετήματα, δοκιμές και σημειώματα γύρω από θέματα της ευρύτερης νεοελληνικής και της κυπριακής λογοτεχνίας, συγκεντρώθηκαν αναγνωστικές προσεγγίσεις για την ποίηση, την πεζογραφία και το θέατρο. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα επικεντρώνεται στην ποίηση των Γλαύκου Αλιθέρση, Μανόλη Αναγνωστάκη, Νάσου Βαγενά, Νίκου Εγγονόπουλου, Λορέντζου Μαβίλη, Βασίλη Μιχαηλίδη, Κώστα Μόντη και άλλων, όπως και στις γενικές τάσεις και αναζητήσεις στην κυπριακή ποίηση της δεκαετίας του 1990. Εξάλλου, άλλα κείμενα του...

Το "Κήρυγμα ηρωισμού" εντόπισα στο Τμήμα Χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης (Φ. 1019/ΙΒ΄). Αποτελείται από σαράντα δύο σελίδες, με το ίδιο υδατογραφημένο, χειροποίητο χαρτί που χρησιμοποιήθηκε στην α' έκδοση του "Αλαφροΐσκιωτου", σε παραπλήσιο σχήμα (29χ21)· η γραφή της πένας του Σικελιανού είναι αναγνωρίσιμη και σχετικώς ευανάγνωστη· μεγαλογράμματη, καλλιγραφημένη, αραιών αράδων γραφή, φανερώνει ότι αυτό το χειρόγραφο είχε ενώπιόν του ο ποιητής εκείνο το χειμωνιάτικο βράδυ του 1909. (από τα προλεγόμενα του Κώστα Μπουρναζάκη)

Πότε αρχίζει η νεοελληνική λογοτεχνία; Αγνοεί η νεοελληνική κριτική τον Λογγίνο; Υπάρχει "ένα γλωσσικό, λογοτεχνικό και πολιτισμικό χάσμα" ανάμεσα στους Αθηναίους και τους Επτανήσιους της εποχής του Σολωμού; Είναι ο Ροΐδης τόσο σημαντικός λογοτεχνικός κριτικός όσο θεωρείται; Είναι ο Δροσίνης τόσο ασήμαντος ποιητής όσο πιστεύεται; Πόσο ανόμοιοι είναι ο Παλαμάς και ο Καβάφης; Υπάρχει καρυωτακισμός πριν από τον Καρυωτάκη; Ανήκει ο Κ.Θ. Δημαράς στη γενιά του '30; Γνωρίζουμε επαρκώς την ποιητική θεωρία του Σεφέρη; Στα ερωτήματα αυτά, καθώς και σε μερικά άλλα, επιχειρούν να απ...

Ο παρών τόμος εξετάζει σημαντικές πτυχές της εθνικής και κοινωνικής διάστασης ελληνικών λογοτεχνικών έργων από το 1890 ως το 1930. Καταθέτει έναν προβληματισμού και προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τα κοινωνικά και ιδεολογικά στοιχεία τους, καθώς η ένταση των κοινωνικών και εθνικών ανατροπών, αναζητήσεων και διεκδικήσεων υπήρξε αξιοσημείωτη από τα τέλη του 19ου αιώνα και δεν αφήνει αδιάφορους τους συγγραφείς. Η κοινωνική αναμόρφωση και η εθνική ολοκλήρωση, συχνά με διαφορετικούς όρους από τους ισχύοντες, αποτέλεσαν δύο κύριους άξονες πάνω στους οποίους βασίστηκε η πλειοψηφία...

Βιζυηνός, Παπαδιαμάντης, Καρυωτάκης, Λαπαθιώτης, Φιλύρας, Πολυδούρη, Σεφέρης, Εγγονόπουλος, Χατζηλαζάρου, Καζαντζάκης, Αλεξάνδρου, Κοροπούλης, Λάγιος είναι οι κύριες μορφές της λογοτεχνίας μας τις οποίες επιχειρούν να προσεγγίσουν ερμηνευτικά τα κείμενα αυτού του βιβλίου. Πρόκειται για δοκίμια κριτικά - δοκιμές σκέψης και γραφής με θέση, που φιλοδοξούν να συμβάλουν στην καλύτερη κατανόηση του λογοτεχνικού μας παρελθόντος και παρόντος. Άλλοτε με στενότερα φιλολογικό προσανατολισμό κι άλλοτε περισσότερο στοχαστικά, τα κείμενα του βιβλίου καταθέτουν αναγνωστικές προτάσεις που...

"Άνθρωπος των γραμμάτων", αυτό τον τίτλο προτιμούσε ο Λεωνίδας Παυλίδης (1890-1957), ο οποίος από νωρίς παραμέρισε τις σπουδές του στα νομικά και τις πολιτικές επιστήμες και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και τη δημοσιογραφία. Ο Λεωνίδας Παυλίδης, εξέδωσε περιοδικά και εφημερίδες στην Ελλάδα και την Κύπρο, κράτησε για χρόνια τη στήλη της κριτικής στην εφημερίδα "Καθημερινή", διώχθηκε για την αριστερή του ιδεολογία, εκτοπίστηκε στα ναζιστικά στρατόπεδα... Σ' αυτόν τον τόμο γίνεται προσπάθεια, ίσως για πρώτη φορά, να φωτισθεί το μεγάλο κριτικό έργο και η σημαντική συνεισφορά τ...

[...] Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στην παρούσα δίτομη έκδοση είναι πράγματι προϊόντα του πνεύματος ενός σημαντικού λογίου του 19ου αιώνα, και, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός τους ανέρχεται στα εβδομήντα τρία (σαράντα πέντε στον Α' τόμο και είκοσι οκτώ στον Β'), αποτελούν μέρος μόνον του όλου· πρόκειται δηλαδή για τα κριτικά μόνον κείμενα του Αγγέλου Βλάχου, τα οποία όμως, για λόγους ανεξαρτήτους της θελήσεώς μας, όπως θα δούμε παρακάτω, εκδίδονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία βεβαίως, όχι όμως στο σύνολό τους. Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπ' όψιν μας ότι ο συγγραφέας τ...

Στο εκδοτικό σημείωμα του πρώτου τόμου του σχετικού με το αφηγηματικό μέρος του μητσακικού έργου είχαμε αναφέρει ότι το έργο της σημαντικής και πολυσχιδούς αυτής νεοελληνικής πνευματικής μορφής θα παρουσιασθεί σε δύο συνολικά τόμους. Το "Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη" και ο υπογραφόμενος πραγματοποιούμε την υπόσχεσή μας με την ανά χείρας έκδοση. Σ' αυτήν παρουσιάζουμε τα κριτικά κείμενα του Μιχαήλ Μητσάκη, κάποιες επιστολές του και μέρος από την ποιητική του δημιουργία. [...] (από τον πρόλογο του επιμελητή)

[...] Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει, όπως θα γίνει αντιληπτό, τις κριτικές που δημοσίευσε ο Άλκης Θρύλος στα περιοδικά Αγγλοελληνική Επιθεώρηση και Καινούρια Εποχή, κατά το διάστημα μιας ολόκληρης εικοσαετίας (1945-1965). Κριτικές που, προστιθέμενες στο ήδη, τεραστίου όγκου, εκδοθέν δοκιμιακό και κριτικό έργο του, συμπληρώνουν το πνευματικό του πρόσωπο· συμπληρώνουν αλλά δεν ολοκληρώνουν, αφού παραμένουν αθησαύριστα, ανυπολόγιστου αριθμού, διάσπαρτα σε περιοδικά και -κυρίως- εφημερίδες, κείμενά του. [...] (Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, από την εισαγωγή)

"Μεθεξιακά κείμενα" θα έπρεπε γενικά να χαρακτηριστούν οι μελέτες που παρουσιάζω σ' αυτόν τον τόμο. Γιατί αντλούν και κατά το δυνατό εκφράζουν το φαινόμενο της μέθεξης (ή κοινωνίας, όπως ακόμη το ονομάζω) του αναγνώστη σ' ένα συγκεκριμένο έργο τέχνης, ακριβέστερα στα εξής πέντε έργα που αποτελούν το αντικείμενό τους: Αλκιβιάδη Γιαννόπουλου "Η σαλαμάντρα", Ρόδη Ρούφου "Στη ρίζα του μύθου", Άγγελου Τερζάκη "Ο πρόγονος", Κώστα Ε. Τσιρόπουλου "Η επιθυμία" και Γιάννη Χατζίνη "Ελληνικά κείμενα". Το εκφράζουν φυσικά με τη συνθετική μορφή και τη συμπύκνωση τη σύμφυτη σε ένα κείμεν...

Ο συλλογικός αυτός τόμος αποτελεί φιλολογικό μνημόσυνο που έρχεται να σημαδέψει τη δέκατη επέτειο από τον αδόκητο θάνατο του Γιάννη Καμπίτση. Περιέχει 23 φιλολογικά μελετήματα που φίλοι, συνάδελφοι και μαθητές του αφιερώνουν, για να τιμήσουν τη μνήμη του. Ως κλασικός φιλόλογος ο Καμπίτσης καλλιεργούσε με την ίδια αγάπη τόσο την ελληνική όσο και τη λατινική φιλολογία. Οι περιοχές, ωστόσο, της αρχαιογνωστικής επιστήμης που προσείλκυσαν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του ως ερευνητή ήταν η μυθολογία, η θρησκεία, η τραγωδία, οι θεσμοί και το δίκαιο. Οι περιοχές αυτές επικαλύπτονται σ...

[...] Η μελέτη που ακολουθεί χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο είναι μια προσπάθεια βιογραφήσεως στηριγμένη σ' όσες γραπτές κι άγραφες αλλ' οπωσδήποτε έγκυρες μαρτυρίες μπόρεσα να συγκεντρώσω -σε στενή συνάφεια με το έργο του. (Δίνω τα γεγονότα και τις πληροφορίες χωρίς να τ' αλλοιώσω. Η αυστηρή κριτική έρευνα, όταν στηρίζεται σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις και πράξεις, αποφεύγει -πρέπει να αποφεύγει- τη μυθοποιΐα. Κι όταν το αντικείμενο ξεφεύγει την άμεση παρατήρησή μας, η προσπάθεια για τη σύνθεση της ψυχολογικής προσωπογραφίας καταλήγει αναπότρεπτα σε νοθεία της ίδιας της προ...

Το βιβλίο αυτό επιχειρεί μια νέα ανάγνωση του πεζογραφικού έργου του Κ. Θεοτόκη. Ο συγγραφέας πιστεύει ότι σήμερα υπάρχουν πολλά πράγματα να ειπωθούν για τον Κερκυραίο λογοτέχνη. Απομακρύνεται λοιπόν από την παραδοσιακή προσέγγιση των κειμένων και στηρίζεται στη σύγχρονη θεωρία της λογοτεχνίας χρησιμοποιώντας τα νεότερα δεδομένα της. Ανοίγει έτσι καινούργια πεδία έρευνας. Στρέφεται δηλαδή στην εξερεύνηση του πεδίου του πάθους και εξετάζει παθημικές καταστάσεις όπως είναι ο θυμός, η δυσαρέσκια, η επιθετικότητα και η εκδίκηση. Ταυτόχρονα ασχολείται με τους κώδικες τιμής και τ...