Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Δεν είναι μόνο η Ιταλία που εμφανίζετια σε ποιητικά και πεζά κείμενα του Παλαμά. Είναι και οι σημαντικότερες ιστορικές μορφές που γεννήθηκαν σε αυτήν τη χώρα και σφυρηλάτησαν τη σαγηνευτική όψη της, μορφές που ξεχώρισαν στους απελευθερωτικούς αγώνες και στην πολιτική, στις εικαστικές τέχνες, στη μουσική. Οι περισσότερες βέβαια, παλαμικές αναφορές γίνονται σε στοχαστές, φιλοσόφους, λόγιους και επιστήμονες, κυριώς όμως -ήταν φυσικό- σε λογοτέχνες. Πηγές από όπου αντλήθηκε το υλικό της παρούσας μελέτης υπήρξαν τα "Άπαντα" του ποιητή, η αλληλογραφία του καθώς και τα άρθρα και τ...

Ποια ήσαν τα στάδια από τα οποία πέρασε ο όρος "Λογοτεχνία" πριν ακόμη αποκτήσει τη σημασία που έχει σήμερα; Από πότε, δηλαδή, έπαψε να ταυτίζεται με τον γενικότερο όρο "Φιλολογία" και κατ’ επέκταση με τον μειωτικό όρο "Ελαφρά Φιλολογία"; Είναι ένα θέμα που παρακολουθείται ιστορικά στον παρόντα τόμο, στον οποίο επίσης εμπεριέχονται και μελέτες για συγκεκριμένα λογοτεχνικά έργα, η ύπαρξη των οποίων ελάνθανε. Γίνεται λόγος για τα ψευδώνυμα του Ν. Γ. Πολίτη καθώς και για ανέκδοτα ή λανθάνοντα έργα των Μιχαήλ Μητσάκη, Γ. Δροσίνη, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, ενώ παράλληλα επιχειρεί...

Τα κείμενα που συγκεντρώνονται εδώ διευρύνουν, χωρίς πάντως να εξαντλούν, τις έως σήμερα κριτικές και φιλολογικές μου συνεισφορές γύρω από φυσιογνωμίες και έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, αρχίζοντας με τον Παλαμά και με δύο εκπροσώπους της γενιάς του '30. Οι περισσότερες σελίδες του βιβλίου σχολιάζουν μεταπολεμικούς και σύγχρονους συγγραφείς μας -ποιητές, πεζογράφους και κριτικούς. Κανένα από τα κείμενα που έχουν δημοσιευτεί προηγουμένως δεν έχει υποστεί διορθώσεις ή συμπληρώσεις· η σχετική προϊστορία τους εξ άλλου δηλώνεται στο βιβλιογραφικό υπόμνημα. Και ακριβώς η...

Τα κείμενα που συγκεντρώνονται σε αυτόν τον τόμο μπορεί θεματικά να απλώνονται σε πολλά πεδία, στην πραγματικότητα όμως δεν αφήνουν ποτέ από τη ματιά τους το άθλημα της γραφής με τη διπλή του όψη: ως υποκείμενο και ως αντικείμενο της διαδικασίας. Ο αναγνώστης μπορεί να ακολουθήσει από την αρχή έως το τέλος τη διαδρομή (ενθαρρύνεται ως προς τούτο) ή να επιβιβαστεί σε κάποιον από τους ενδιάμεσους σταθμούς, ανάλογα με τις προτιμήσεις του: γλώσσα, πεζογραφία, ποίηση, κριτική, θεωρία λογοτεχνίας. Αλλά και σε κάθε σταθμό μπορεί να σχεδιάσει τη δική του πορεία. Στη διάθεσή του...

Ήλιε, μεγάλε ανατολίτη μου, χρουσό σκουφί του νου μου, αρέσει μου στραβά να σε φορώ, πεθύμησα να παίξω, όσο να ζεις, όσο να ζω κι εγώ, για να χαρεί η καρδιά μας.

«Η ανάμειξη του Καζαντζάκη στην πολιτική», γράφει ο Peter Bien, «ουσιαστικά αντανακλά τις ανάγκες του βαθύτερου, του πιο δημιουργικού επιπέδου της προσωπικότητάς του». Στο βιβλίο αυτό, ο Bien παρουσιάζει μια πολιτική ανάγνωση του έργου του Νίκου Καζαντζάκη, καθώς και τα γεγονότα της ζωής του συγγραφέα και τον τρόπο με τον οποίο αυτά αντανακλώνται στο έργο του. Ξεκινώντας από την αρχή της σταδιοδρομίας του, το 1906, και τις φιλοσοφικές μελέτες του στο Παρίσι, συνεχίζει με την περιγραφή της ανάπτυξης του ιδιόρρυθμου κομμουνισμού του, τα ταξίδια του στη Ρωσία, και την έκδοση τ...

Θέτοντας την πλούσια συγγραφική παραγωγή του Νίκου Καζαντζάκη στο πλαίσιο όχι μόνο των διαρκών πνευματικών αναζητήσεων του συγγραφέα, αλλά και των πολυτάραχων πολιτικών γεγονότων που σημάδεψαν την Ελλάδα τον 20ό αιώνα, ο Peter Bien υποστηρίζει ότι ο Κρητικός συγγραφέας υπήρξε μια ατελής μεγαλοφυΐα - παρότι τα έργα του δεν ήταν πάντοτε πετυχημένα, ήταν, όσο αυστηρά και αν τον κρίνει κανείς, μια σημαντική πνευματική μορφή. Το ανά χείρας βιβλίο αποτελεί τον δεύτερο και τελευταίο τόμο της πλήρους και μνημειώδους βιογραφίας τον Νίκου Καζαντζάκη (1883-1957) που έγραψε ο καθηγ...

Ο "Β΄ Κύκλος" συνεχίζει προφανώς το "Και μόνος και μετά πολλών ή όπως όπως" χωρίς τη διάζευξη τώρα, χωρίς το "όπως όπως" (ας είναι μακάρι αύτη ή διαφορά του από το προηγούμενο). Παραμένει λοιπόν κάτι σαν συνηθισμένες ημερολογιακές καταγραφές, καθημερινότητα του συγγραφέα, σχόλια για έργα και πρόσωπα της λογοτεχνίας· αναλαβαίνει επιπλέον, ατόπως ίσως, και πολυσέλιδα ενίοτε βάρη... Φιλοδοξία του εν τέλει, όπως το παρατήρησε και ο φίλος Α.Ζ. για το προηγούμενο βιβλίο, "το καλό γράψιμο", αυτό το λίγο. Προμοντέρνα πράγματα μάλλον...

Όταν κυκλοφόρησε το 2009 το "Και μόνος και μετά πολλών ή όπως όπως", δεν πρόβλεπε Β΄ και Γ΄ κύκλο του κουτσουρεμένο απλώς κατά το "όπως όπως". Τύχη αγαθή εντούτοις, χάρη και στην καλή διάθεση του εκδότη, ιδού ό,τι συναπαρτίστηκε... Τριλογία! Ώρες αργίας περίπου, όπως τιτλοφορούσε ο μακαρίτης Γιώργος Θεοτοκάς -πριν από τον Κλέωνα Παράσχο του "Χρονικού"- ανάλογες καταγραφές. Αν τώρα, η συνέχεια αυτή έχει κανένα λόγο, διαφέρει τυχόν από κύκλο σε κύκλο, ας το κρίνει ο αναγνώστης.

Στο οπισθόφυλλο του "Και μόνος και μετά πολλών" ή όπως όπως έγραφα... κι επαναλάμβανα στον Β΄ και Γ΄ κύκλο ότι πρόκειται για δοκιμιακού χαρακτήρα κείμενα, ημερολογιακές περίπου καταγραφές, φιλοδοξώντας επιπλέον το καλό γράψιμο. Τόση μετριοφροσύνη! Και τώρα, ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι, αν και όχι χωρίς κάποιες μεταμορφώσεις, το ίδιο βιολί συνεχίζεται. Δε γίνεται φαίνεται διαφορετικά. Πώς λέει δηλαδή ο πάντοτε πρόθυμος να συντρέξει Ανδρέας Κάλβος; "Κατά δε το παρόν άλλους παρά τους άνωθεν δεν δύναμαι να προσφέρω" (εννοεί στίχους). "Ούτε λόγους ή μύθου...

Πρόκειται για έναν τόμο με μικρές αυτοτελείς ενότητες δοκιμιακού μάλλον χαρακτήρα, για πρόσωπα κι έργα της λογοτεχνίας, κοντά στο είδος των ημερολογιακών καταγραφών. Η ευχαρίστηση που αντλεί ο γράφων από το γραμματειακό είδος, την οποία προσπαθεί να μεταδώσει στον αναγνώστη, έχει να κάνει κυρίως με την ευκολία που επιτρέπει αυτό το είδος. Ευκολία που προφανώς δεν ακυρώνει το λεγόμενο "καλό γράψιμο" ούτε την απόλαυση της ανάγνωσης.

[...] Ο τιμητικός τόμος για τον Guy/Michel Saunier "Κανίσκιον φιλίας" αποτελείται, μετά το βιογραφικό-μυθιστορηματικό "Χαιρετισμό" του Βασίλη Βασιλικού, από μελέτες για την Ελλάδα στους ποικίλους πολιτιστικούς σταθμούς της, στους οποίους ο Saunier συχνάζει άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο. Πέρα από τις δύο μελέτες της Ε. Αρβελέρ και του J.P. Vernant που αποτελούν ένα είδος τελετουργικής Εισόδου και Εξόδου, οι υπόλοιπες είναι οργανωμένες σε τέσσερις θεματικού άξονες (μερικές από αυτές αλληλοεμπλέκονται θεματικά) σε διαχρονική προοπτική. Πολλά θέματα συμπίπτουν με ορισμ...

Γιατί φωνάζει στη σκηνή η Λένα Κιτσοπούλου; Πόσο Λούλα Αναγνωστάκη και Δηµήτρη Δηµητριάδη έχουµε ακόµα να δούµε; Είναι πολιτικές ταινίες ο "Κυνόδοντας" κι η "Στρέλλα"; Μπορεί ένα µυθιστόρηµα του Αύγουστου Κορτώ να βοηθήσει στην αναζήτηση της κρυµµένης ιστορίας του AIDS στην Ελλάδα; Πόσα βιβλία λεσβιακής λογοτεχνίας πρέπει να έχει στη βιβλιοθήκη της µια συγγραφέας και τι τη νοιάζει αυτό την Άντζελα Δηµητρακάκη; Τι σηµαίνει, τέλος, ο όρος "αναταραχή αρχείου" και γιατί µας βοηθάει να καταλάβουµε τη θεαµατική επιστροφή της ελληνικής οικογένειας στον κινηµατογράφο, στο θέατρο, σ...

Μαθήτρια γυμνασίου πρωτοδιάβασα τον "Πατούχα" και το "Όταν ήμουν δάσκαλος" με ασυγκράτητα γέλια. Είχα πολλές φορές κλάψει διαβάζοντας μα ποτέ γελάσει. Έτσι ήταν φυσικό να μην ξεχάσω, να μείνω μα η θύμηση του Κονδυλάκη ως συγγραφέα του γέλιου και της χαράς. Όταν στα φοιτητικά χρόνια ξανακοίταξα το έργο του, η πρώτη βαθιά εντύπωση δικαιολογημένα δε μ' άφησε να διακρίνω άλλες νότες έξω από το χιούμορ, το κέφι και τη δροσιά. Το 1962 με τον εορτασμό των εκατόχρονων από τη γέννησή του, αναγκασμένη από μια διάλεξη που μου ανάθεσε ο Δήμος Ηρακλείου, ξανάσκυψα στις σελίδες του...

Ο Κ. Πορφύρης γεννήθηκε στη Ζάκυνθο των αρχών του εικοστού αιώνα, αλλά έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε άλλους τόπους και σε άλλες συντεταγμένες. Η προσωπικότητά του ωστόσο υπήρξε ο αγαθός καρπός ενός δημιουργικού συγκερασμού, οι συνιστώσες του οποίου αλληλοτροφοδοτούνταν και αλληλονοηματοδοτούνταν. Η συνείδηση μιας ισχυρής τοπικότητας, η πνευματική και πολιτική παράδοση του Ριζοσπαστισμού που αντλούσε από την ίδια την επτανησιακή ιστορία, η κοινωνική ευαισθησία που κρυσταλλωνόταν στην κομμουνιστική ιδεολογία, οι προκλήσεις της σύγχρονής του ελληνικής πραγματικότητ...

Το έργο αυτό συγκεντρώνει, κατ' επιλογήν, μελέτες δημοσιευμένες σε ποικίλα περιοδικά λογοτεχνίας και εφημερίδες ("Το Βήμα", "Η Καθημερινή" κλπ.) τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, που εστιάζονται σε θέματα που αφορούν: είτε σε προβλήματα της ίδιας της κριτικής, των ορίων και των διαστάσεών της, είτε κριτικής της κριτικής των κατά καιρούς κριτικών που έχουν υποστηριχθεί στα αντίστοιχα χρόνια. Το ευρύ αυτό χρονικό ανάπτυγμα επιτρέπει να τεθεί η μεταπολεμική κριτική: σε όρους διαλόγου, και η προβληματική της ελληνικής λογοτεχνίας να δίνεται: στο ανάπτυγμά της, φυσικά στο βαθμό πο...