Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Πιστεύουμε ότι εργασίες, όπως της παρούσας φιλολογικοκριτικής σειράς, μπορούν να προσφέρουν πολλαπλά οφέλη στους αποδέκτες της: Το ευρύ κοινό, αρχικά, θα δυνηθεί να παρακολουθήσει την πορεία του συγγραφέα, την εξέλιξη του, τις αμοιβαίες σχέσεις των έργων του, τις θεματικές του- θα αποκομίσει, με άλλα λόγια, μια συνθετική εικόνα, βοηθητική αναγνωστικά. Ο επιστήμονας, έπειτα, ο δάσκαλος και ο ειδικός θα εξασφαλίσουν συγκριτικά εφόδια, αξιοποιώντας το συγκεντρωμένο κριτικό υλικό και αποκτώντας βιβλιογραφική πρόσβαση σε ένα είδος, όπως οι κριτικές, που συνήθως διασπείρετα...

[...] Ο Βασιλειάδης δεν φαίνεται εγκλωβισμένος στο δίπολο "ρομαντισμός-κλασικισμός", ώστε η άρνηση του ενός να τον οδηγεί κατ' ανάγκην στην αποδοχή του άλλου. Προφανώς, αναζητεί κάτι καινούριο και διαφορετικό, που να προσγειώνει τη ρομαντική αοριστολόγο διάθεση στην ελληνική πραγματικότητα· το ποίημα "Εις αρχαίον κάτοπτρον της Κορίνθου" απεικονίζει αρκετά καλά αυτήν την αναζήτηση, ενώ, δυστυχώς, τα θεατρικά του έργα δεν δίνουν τέτοια δείγματα. Παραμένει, ωστόσο, το ερώτημα πως θα ήταν δυνατόν να πραγματώσει μέσω της τέχνης, της δικής του τέχνης, όλα αυτά που συγκροτούν το θ...

Ο τόμος αυτός, έπειτα από το παρεμφερών εκδοτικών στοχεύσεων βιβλίο με τα μελετήματα για την Έλλη Αλεξίου, έρχεται ως δεύτερο βήμα, ως συνεπής συνέχεια, στην προσπάθεια της Τράπεζας Αττικής για την προβολή των Νεοελλήνων λογοτεχνών, για τη γνωριμία του έργου τους από τους νεότερους φιλαναγνώστες ή την αναθέρμανση της αναγνωστικής σχέσεώς τους με τους πρεσβύτερους αναγνώστες, αλλά και για την έκδοση ενός, κατά το δυνατόν σφαιρικού και συνάμα χρηστικού εργαλείου για όσους ασχολούνται διδακτικά, ερευνητικά ή και εξειδικευμένα με τη λογοτεχνία μας. Η Λιλίκα Νάκου, παρά τη μακρ...

Ο τίτλος αυτού του βιβλίου δεν εκφράζει μόνο την επιθυμία της υπέρβασης και το κλείσιμο μιας εποχής και μιας παράδοσης, που οπωσδήποτε πρόσφερε πολλά στην ελληνική διανόηση και κριτική, αλλά και την ανάγκη για νέα βήματα και καινούριους προσανατολισμούς. Το "Μετά την αισθητική" είναι δυνητικά ευχετικό και όχι αλλαζονικά αρνητικό του παρελθόντος. Υπόσχεται μια νέα αρχή επιχειρώντας να εφαρμόσει τις σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις στη νεοελληνική λογοτεχνία. Ο σκοπός του επομένως είναι διττός: να εισαγάγει κατά κάποιο τρόπο τον αναγνώστη σε ορισμένες περιοχές της θεωρίας τη...

Γιατί το κείμενο και γιατί ο σωσίας του; Ιδού ένα ερώτημα που η απάντησή του συμπλέκει δύο περιοχές οι οποίες, αν και φαινομενικά ασύμβατες, εντούτοις τέμνονται εντός των ορίων της κειμενικότητας, παροχετεύοντας το κείμενο στη λειτουργία της ανάγνωσής του, ενώ ταυτοχρόνως αποκαλύπτει τον αναγνώστη ως ιδρυτικό όρο του κειμένου. Ο αναγνώστης αναδύεται ως σωσίας του κειμένου σε μια διαδικασία αλλεπάλληλων συμπλοκών, η οποία τελικά οδηγεί όχι στο συμπληρωματικό πεπρωμένο μόνον, αλλά στο πεπρωμένο του σωσία, ο οποίος συγκροτεί το κατοπτρικό ομοίωμα του κειμένου, και μέσα από την...

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911), ένας από τους μεγαλύτερους Ευρωπαίους διηγηματογράφους, εισήλθε στην πολιτεία της λογοτεχνίας από την πύλη του μυθιστορήματος: "Η μετανάστις" (1879), "Οι έμποροι των εθνών" (1882), "Η Γυφτοπούλα" (1884). Τα τρία αυτά πρώιμα μυθιστορήματα δεν προσείλκυσαν όση προσοχή τους αναλογούσε, γιατί τα διηγήματα του συγγραφέα συγκέντρωσαν όλο σχεδόν το αναγνωστικό και κριτικό ενδιαφέρον. Με δεδομένο πάντως το παντοτινό αξιολογικό προβάδισμα των διηγημάτων του, ο μυθιστοριογράφος Παπαδιαμάντης χρειάζεται να ξανασυζητηθεί και να επανεκτιμηθεί, κάτ...

Τα διηγήματα του Μηλιώνη έχουν θεματική αυτονομία αλλά και εσωτερική συνάφεια μεταξύ τους. Τα χαρακτηρίζει η λιτότητα, η ευρηματικότητα, το χιούμορ, η ειρωνεία, η πρωτοτυπία και η άνεση στην περιγραφή. Η αφήγησή του είναι περιεκτική. Τα διηγήματα, με την επιμελημένη τεχνική τους και την αντιηρωική θεματογραφία, θέλγουν τον αναγνώστη και τον προβληματίζουν. Η συνδρομή του στην ανανέωση της δομής και της γλώσσας του διηγήματος χαρακτηρίζεται, κατά κύριο λόγο, από τον έντεχνο συγκερασμό παραδοσιακών και νεωτερικών τρόπων. Το στοιχείο που χαρακτηρίζει ιδιαίτερα το έργο του Μη...

[...] Επιλέξαμε για τη σύνθεση του παρουσιαζόμενου βιβλίου με εξαντλητικό τρόπο από όλες σχεδόν τις υπάρχουσες κριτικές για όλα τα έργα του συγγραφέα. Συγκεντρώσαμε, με άλλα λόγια, τα ποσοτικά δεδομένα και τα εκμεταλλευτήκαμε ποιοτικά, αφαιρώντας κριτικά κείμενα ή αποσπάσματα μόνο αν αλληλοκαλύπτονταν και κούραζαν επαναλαμβανόμενα. Η ποιότητα, ωστόσο, αυτή ποικίλλει. Διότι εξετάσαμε υπό ποιες συνθήκες γράφτηκαν, σε ποιους απευθύνθηκαν και σε ποια έντυπα δημοσιεύθηκαν, γεγονός που σημαίνει ότι η ποιοτική εμβέλεια πρέπει να κριθεί ανά κατηγορία και όχι συλλήβδην. [...] Θεοδό...

Πώς κατεβαίνει σε ένα μικρό παιδί η ιδέα να γίνει συγγραφέας; Πώς προπονείται για να πετύχει τον στόχο του; Τι μαθαίνει από τον παππού του, τι από την είρωνα οικογένειά του, τι από τους δασκάλους; Πού μαθήτευσαν οι νέοι στη δεκαετία του '70; Σε ποια ανήλιαγα κομματικά γραφεία και σε ποιες ταβέρνες έμαθαν να διαβάζουν και να σκέφτονται για τον κόσμο; Πώς ισορροπεί κανείς ανάμεσα στον έρωτα για τη λογοτεχνία και στη συζυγική αγάπη για τη φιλολογία; Πότε η ανηθικότητα σε ένα κείμενο είναι πηγή απόλαυσης και πότε πηγή αγανάκτησης; Πώς έζησε η Πηνελόπη στον λογοτεχνικό 20ό αιώνα...

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Το έργο αυτό πραγματεύεται το αισθητικό και καλλιτεχνικό κίνημα της αληθοφάνειας που κυριαρχούσε στο Β΄ ήμισυ του 19ου αιώνα. Η διερεύνηση του ζητήματος γίνεται στο πλαίσιο της αθηναϊκής πνευματικής και λογοτεχνικής σιωπής, με άξονα αναφοράς το έργο του Άγγελου Βλάχου (1838-1920). Το λογοτεχνικό και κριτικό-θεωρητικό έργο του Βλάχου είναι άρρηκτα δεμένα με τις απαιτήσεις της αληθοφάνειας και προσφέρονται κατεξοχήν για να κατανοήσει κανείς τη συναρμογή των στοιχείων της. Η διαδρομή του Βλάχου οριοθετεί το ευρύ φάσμα των διακλαδώσεων της αληθοφάνειας στο πεδίο των μετα-ρομαν...

Ο Μακρυγιάννης είναι ένας από τους πιο ισχυρούς μύθους της νεότερης Ελλάδας. Αριστεροί, δεξιοί και νεορθόδοξοι τον θεωρούν δικό τους, οι λογοτέχνες τον θαυμάζουν, οι πατριώτες τον επικαλούνται και όλοι δέχονται ότι ο Ρουμελιώτης αγωνιστής με το "απελέκητο" γράψιμο ενσαρκώνει όσο κανένας άλλος τα εθνικά μας ορμέφυτα: ανθρωπιά, ελευθερία, δικαιοσύνη, καλαισθησία, αγάπη για την πατρίδα. Όπως όλοι οι μύθοι όμως, έτσι και ο Μακρυγιάννης δεν προέκυψε αλλά κατασκευάστηκε. Το βιβλίο "Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη" αναλύει προσεκτικά τις αναγνώσεις του Βλαχογιάννη, του Θεοτοκά, του Σε...

Η αφετηρία και το επίκεντρο αυτού του βιβλίου είναι το ιστορικό-φιλολογικό έργο του Δημήτρη Χατζή. Επιχειρεί να το μελετήσει μέσα από τη διαλογική του σχέση με το σύνθετο διανοητικό πεδίο της μεταπολεμικής Αριστεράς και με άξονα τη συμπλοκή ιστορίας και λογοτεχνίας, πολιτισμού και πολιτικής. Καθώς, ο Χατζής ολοφάνερα διαφοροποιήθηκε από παγιωμένες θέσεις της αριστερής κριτικής, το βιβλίο πρακολουθεί την πορεία του ανανεωτικού αριστερού κριτικού λόγου και διερευνά τη γενεαλογία, την ποικιλία και την εμβέλειά του, ξεκινώντας από τον μεσοπόλεμο αλλά επικεντρώνοντας, κυρίως, στ...

Άγνωστες πτυχές γνωστών λογοτεχνών μας περιέχει το νέο τούτο βιβλίο του γνωστού λογοτέχνη Κώστα Σαρδελή. Και κατά τούτο είναι πρωτότυπο και ξεχωρίζει από όλα τα άλλα τα σχετικά με τη λογοτεχνία μας. Κωστής Παλαμάς, ο ήρωας των Ελληνικών Γραμμάτων, είναι μια όψη του μεγάλου ποιητή που ερευνάται και εξαίρεται από το συγγραφέα. Η γλώσσα του Καρκαβίτσα, το ύψος και η γλώσσα του Καραγάτση, η ορθοδοξία του Γιώργου Θεοτοκά, η σιωπή των διανοουμένων και η φωνή του Γιάννη Ρίτσου, επίσης, αναδεικνύονται πλευρές των έργων τους που ερευνώνται για πρώτη φορά. Το διήγημα και το αστικό μ...

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Ποια ήσαν τα στάδια από τα οποία πέρασε ο όρος "Λογοτεχνία" πριν ακόμη αποκτήσει τη σημασία που έχει σήμερα; Από πότε, δηλαδή, έπαψε να ταυτίζεται με τον γενικότερο όρο "Φιλολογία" και κατ’ επέκταση με τον μειωτικό όρο "Ελαφρά Φιλολογία"; Είναι ένα θέμα που παρακολουθείται ιστορικά στον παρόντα τόμο, στον οποίο επίσης εμπεριέχονται και μελέτες για συγκεκριμένα λογοτεχνικά έργα, η ύπαρξη των οποίων ελάνθανε. Γίνεται λόγος για τα ψευδώνυμα του Ν. Γ. Πολίτη καθώς και για ανέκδοτα ή λανθάνοντα έργα των Μιχαήλ Μητσάκη, Γ. Δροσίνη, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, ενώ παράλληλα επιχειρεί...