Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

«Η ανάμειξη του Καζαντζάκη στην πολιτική», γράφει ο Peter Bien, «ουσιαστικά αντανακλά τις ανάγκες του βαθύτερου, του πιο δημιουργικού επιπέδου της προσωπικότητάς του». Στο βιβλίο αυτό, ο Bien παρουσιάζει μια πολιτική ανάγνωση του έργου του Νίκου Καζαντζάκη, καθώς και τα γεγονότα της ζωής του συγγραφέα και τον τρόπο με τον οποίο αυτά αντανακλώνται στο έργο του. Ξεκινώντας από την αρχή της σταδιοδρομίας του, το 1906, και τις φιλοσοφικές μελέτες του στο Παρίσι, συνεχίζει με την περιγραφή της ανάπτυξης του ιδιόρρυθμου κομμουνισμού του, τα ταξίδια του στη Ρωσία, και την έκδοση τ...

Η μελέτη μου στις πλείονες των Δοκιμών του Σεφέρη ξεκίνησε ως μιά ολιγοσέλιδη ανακοίνωση σε συνέδριο και έφτασε όπως κατέληξε. Παρασύρθηκα στο δρόμο, διότι ο Σεφέρης με αιφνιδίασε και οι Δοκιμές του καταχωρούνται ανάμεσα στα μεγάλαθλα άθλα του ελληνορωμέηκου πολιτισμού. Δεν περίμενα ποτέ πως ένας "λογοτέχνης" του καιρού μας -μπολιασμένος μάλιστα με μπόλικο περί λογοτεχνίας δυτικό μόσχευμα- θα είχε ως μόνιμή του εγρήγορση το πολίτευμα, το πολιτεύειν του καθ' ημάς Τρόπου· (αν και το προηγούμενο του Αισχύλου ή του Ακαθίστου Ύμνου θα έπρεπε να με είχε φρονηματίσει). Όντως, στις...

Τα κείμενα αυτού του βιβλίου, δημοσιευμένα κυρίως στην εφημερίδα "Η Εποχή", είναι αξιόπιστος οδηγός για τις παπαδιαμαντικές σπουδές της τελευταίας δεκαετίας. Ο Παπαδιαμάντης αποτελεί μόνιμο μέλημα για τη συγγραφέα, που παρακολουθεί ανελλιπώς τις εκδοτικές τύχες του και τα σημαντικότερα μελήματα για τη ζωή και το έργο του. Οι δοκιμιακές βιβλιοκρισίες της εκθέτουν εύληπτα και διεξοδικά τα προβλήματα του παπαδιαμαντικού έργου, συζητούν τις λύσεις των φιλολογικών εκδοτών και μελετητών του Παπαδιαμάντη και επισημαίνουν τα επιτεύγματα ή τις αστοχίες τους. Κάποτε η κρίση φαίνετ...

Όπως και η γραφή, έτσι και η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου είναι ένα ταξίδι, μια περιπέτεια στο άγνωστο, στην αναζήτηση του χρυσόμαλλου δέρατος, του απολεσθέντος παραδείσου, του χαμένου χρόνου, του κρυμμένου Θεού. Ο συγγραφέας του λογοτεχνικού έργου είναι ο καπετάνιος του καραβιού με το οποίο ταξιδεύουμε, ενώ ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου δεν είναι παρά ένας απλός ξεναγός στα τοπία των λέξεων, ένας γραμματικός του καραβιού, που σημειώνει στο ημερολόγιο τα συμβάντα και τον ψυχικό τους απόηχο. Πρόθεσή του είναι να αποτυπώσει το σχήμα της περιπέτειας, ώστε να βοηθήσει τους...

Δέκα χρόνια μετά το Α' Διεθνές Συνέδριο που έγινε στη Σκιάθο το 1991, η Εταιρεία Παπαδιαμαντικών Σπουδών οργάνωσε με ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία το Β' Διεθνές Συνέδριο για τον Παπαδιαμάντη στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών από 1-5 Νοεμβρίου 2001. Ένα χρόνο μετά το Συνέδριο παραδίδουμε στο επιστημονικό κοινό και στους αναγνώστες του Παπαδιαμάντη τον ογκώδη τόμο των "Πρακτικών", του οποίου η έκταση και η ποιότητα των εργασιών αποδεικνύουν για άλλη μια φορά την επιτυχία του Συνεδρίου. [...] Ο Παπαδιαμάντης διαρκώς ανέρχεται και ανατέλλει, και με τη νέα χιλιετία. Δεν...

Η τριλογία σαφώς και έχει γραφτεί από μια φιλοσοφική προοπτική του θεωρητικού μαρξισμού πάνω στη σχέση του ατόμου με την ιστορία, θέτοντας υπαρξιακά και αισθητικά ερωτήματα. Θα μπορούσε να συνοψίσει κανείς την ιδεολογική δομή της Τριλογίας ως εξής: Η ιστορία υπάρχει σαν γεγονός στο χώρο και στο χρόνο, αλλά υπάρχει και στο ασυνείδητο του εκάστοτε ατόμου. Το άτομο ταυτίζεται με την ιστορία, και στην ταύτιση αυτή εδράζεται η προλεταριακή συνείδηση. Το άτομο εκδηλώνεται σαν ελεύθερος εκφραστής της ιστορίας όταν δεν "αντιστέκεται", όπως βλέπουμε, π.χ. στο ρόλο της Έμμης και του...

Οι μελέτες που εμπεριέχονται στον παρόντα τόμο στηρίζονται σε δύο βασικούς άξονες: στην έρευνα και τη φιλολογική ερμηνεία. Φωτίζονται άγνωστες εν πολλοίς πτυχές της πνευματικής μας ζωής, που αφορούν σε συγγραφείς και έργα του δέκατου ένατου και του εικοστού αιώνα. Σε μια σειρά εξειδικευμένων μελετών παρουσιάζονται από νέα οπτική πτυχές του έργου και της προσωπικότητας Νεοελλήνων λογοτεχνών, επιστημόνων και λογίων. Ενδεικτικά αναφέρουμε την απήχηση του Ρήγα Φεραίου σε λογίους, ποιητές και λαϊκούς ζωγράφους, όπως και στον απλό λαό, τα κοινά σημεία που αφορούν στο έργο του Διο...

Ο Παπαδιαμάντης, έναν σχεδόν αιώνα μετά τον θάνατό του, παραμένει, από τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους, ο πιο συζητημένος συγγραφέας. Δεν υπήρξε στον τόπο μας καλλιεργημένος άνθρωπος που να μην αναρωτήθηκε για την κρυφή γοητεία του παπαδιαμαντικού έργου. Δεν υπήρξε γενιά που να αγνόησε την καλλιτεχνική του αξία. Και δεν υπήρξε ιστορική περίοδος που να μη διχάστηκε ως προς την εμβέλειά του. Ο λόγος είναι απλούστατος. Ο Παπαδιαμάντης έγραψε (έραψε, θα έλεγα) το έργο του με όλους τους κόμπους (ιστορικούς, πολιτισμικούς, γλωσσικούς, ψυχικούς και μεταφυσικούς) που μας σ...

Όπως περισσότερο ή λιγότερο κάθε συγκεντρωτική έκδοση φιλολογικών εργασιών, έτσι και η παρούσα επιδιώκει να υπηρετήσει συνδυαστικά και στο μέτρο του δυνατού τους επόμενους στόχους: ερμηνεία· αξιολόγηση· ανοικτή διδακτική πρόταση· κοινωνική υπόμνηση. Εξάλλου, το περίπου συμπτωματικό γεγονός ότι όλα τα μελετήματα αυτού του τόμου επικεντρώνονται κάθε φορά δε μιαν "επωνυμία", δηλαδή σχολιάζουν ορισμένα έργα ορισμένου συγγραφέα, ίσως εκ των υστέρων υπογραμμίζει ενδεικτικά και κάποια από τα ζητούμενα που προσδιορίσαμε προηγουμένως: προπαντός, τη διαρκή ανάγκη επίγνωσης της σημασί...

Με ποιους τρόπους αποφασίζεται η αξία ενός λογοτεχνικού έργου και πώς αυτό εντάσσεται στον λογοτεχνικό κανόνα; Εξετάζοντας την υποδοχή του Σεφέρη κατά την χρονική περίοδο 1931-1971, το βιβλίο αυτό επιχειρεί να προσδιορίσει τους παράγοντες οι οποίοι συνέβαλαν στην προοδευτική αναγνώριση του ποιητή και ακολούθως στην εγκαθίδρυσή του στον κανόνα της νεοελληνικής γραμματείας. Μαζί με την αποτίμηση των κριτικών αντιδράσεων και την ένταξή τους στα ιστορικά και αισθητικά τους συμφραζόμενα, ο Αντώνης Δρακόπουλος εξετάζει ένα σύνολο άλλων παραμέτρων που επηρέασαν καθοριστικά την υπ...

Πώς διαμορφώνεται η ταυτότητα της ελληνικής πεζογραφίας μετά την "έκρηξη" που σημειώθηκε στο τελευταίο τέταρτο του εικοστού αιώνα και ποια είναι η θέση της σε ένα τοπίο αυξανόμενης παγκοσμιοποίησης και ηγεμονίας του αγγλόφωνου πολιτισμού; Τα κείμενα του τόμου διερευνούν τις νέες μορφολογικές και θεματικές τοπογραφίες του ελληνικού μυθιστορήματος και επιχειρούν να το τοποθετήσουν στον λογοτεχνικό χάρτη της Δύσης με πυξίδα τις σύγχρονες τάσεις της κριτικής θεωρίας (από τον φεμινισμό και τον μεταμοντερνισμό ως τη μετα-αποικιακή και την πολιτισμική κριτική). Παράλληλος στόχος...

Τα βιβλία που αναφέρονται στο έργο και τη ζωή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάνη -του άγιου των Ελληνικών Γραμμάτων- σίγουρα αποτελούν μια ολόκληρη βιβλιοθήκη. Κανένα όμως βιβλίο, όπως αυτό του Ιω. Ν. Φραγκούλα, δεν υπήρξε τόσο αποκαλυπτικό. Πρόκειται για έρευνα εξονυχιστική, υπεύθυνη, που χρειάστηκε δεκαετίες για να ολοκληρωθεί. Έτσι, μέσα από τις "Ανερεύνητες πτυχές της ζωής του Αλεξ. Παπαδιαμάντη", του βιβλίου ορόσημου του Ιω. Ν. Φραγκούλα, μαθαίνουμε ποια είναι τα πραγματικά πρόσωπα που αναφέρονται στα διηγήματά του και έχουν σκιαθίτικη την υπόθεσή τους. Καταγράφεται το πραγμα...