Νεοελληνική λογοτεχνία - Λόγοι, δοκίμια, διαλέξεις

Δοκίμια του νεοελληνικού πνεύματος

Δρυμός (1994)

[...] Πρόκειται για σειρά κειμένων που είδαν το φως της δημοσιότητας την τελευταία δεκαετία σε περιοδικά όπως "Νέα Εστία", "Τετράδια Ευθύνης", "Δαυλός", "Ιατρολογοτεχνική Στέγη", "Κοινωνικές τομές", "Ηπειρωτική Εστία" κ.ά. Συμπορεύτηκα με τους δημιουργούς αυτούς, που μου κράτησαν συντροφιά σε ώρες μεγάλης μοναξιάς, και προσπάθησα να καταθέσω κάτι από τον οίστρο που διέπει το πνεύμα τους. Η υποκειμενική προσοικείωση του αυθεντικού αποτελεί μία δυνατότητα του πνεύματος πέρα για πέρα θεμιτή στην εξέλιξη του υπερβατικού νοήματος του λόγου της ιστορίας. Η ενότητα των δοκιμίων, α...

Δοκίμια

Δωδώνη (2001)

Η θρησκεία λοιπόν και η τέχνη είναι ένας ιδανισμός και ο άνθρωπος είναι γεννημένος ιδανιστής. Η πνευματική τούτη παράσταση όπως η ποίηση η αληθινή και μεγάλη ας είναι εργασία λίγων ατόμων, δεν είναι ποτέ έξω από τον στοχασμό του έθνους από τη χριστιανική του συνείδηση. Έτσι στο χριστιανικό κόσμο η θρησκεία γεννάει και όλη την ποίηση των αληθινών μεγάλων, όσοι από το Δάντη και εδώ τον εδόξασαν και όλη την αληθινά μεγάλη φιλοσοφία του.

Διεθνές συνέδριο: Διαμεσολάβηση και πρόσληψη στον ελληνογαλλικό πολιτισμικό χώρο

Αιγόκερως (2015)

Με τη συμμετοχή συνέδρων από πανεπιστήμια, εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς φορείς, κυρίως της Ελλάδας, της Κύπρου και της Γαλλίας, το Διεθνές Συνέδριο με τίτλο: "Mediation et reception dans l'espace culturel franco-hellenique/Διαμεσολάβηση και πρόσληψη στον ελληνογαλλικό πολιτισμικό χώρο", θέτει ως στόχο την έρευνα των ελληνογαλλικών πολιτισμικών ανταλλαγών από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή, στις διάφορες εκφάνσεις αυτών, καθώς οι επιδράσεις μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας είναι αμφίδρομες και αποδεικνύουν τους στενούς και μακροχρόνιους δεσμούς που ενώνουν τους δύο λαούς....

Γραφείο με θέα

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2006)

Προϋπόθεση για την παρούσα έκδοση υπήρξε η εκπόνηση της εργογραφίας του Μάριου Βίττι από την Αμαλία Κολώνια, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Βιτέρμπο. Πρόκειται για την πλήρη και λεπτομερή καταγραφή δημοσιευμάτων του συγγραφέα, που καλύπτουν πάνω από μισόν αιώνα, πρωτότυπων κειμένων (άρθρων ή αυτοτελών έργων) και μεταφράσεων, από το 1946 ώς το 2005, η οποία καταλαμβάνει εδώ το Γ΄ Μέρος του βιβλίου. Η εργογραφία συνοδεύεται από εκτενές «Αυτοβιογραφικό σχόλιο» του συγγραφέα (Δ΄ Μέρος), ο οποίος, έχοντας στα χέρια την καταγραφή αυτή και αναλογιζόμενος τα πεπραγμένα της ζω...

Γραφείο με θέα

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2006)

Προϋπόθεση για την παρούσα έκδοση υπήρξε η εκπόνηση της εργογραφίας του Μάριου Βίττι από την Αμαλία Κολώνια, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Βιτέρμπο. Πρόκειται για την πλήρη και λεπτομερή καταγραφή δημοσιευμάτων του συγγραφέα, που καλύπτουν πάνω από μισόν αιώνα, πρωτότυπων κειμένων (άρθρων ή αυτοτελών έργων) και μεταφράσεων, από το 1946 ώς το 2005, η οποία καταλαμβάνει εδώ το Γ΄ Μέρος του βιβλίου. Η εργογραφία συνοδεύεται από εκτενές "Αυτοβιογραφικό σχόλιο" του συγγραφέα (Δ΄ Μέρος), ο οποίος, έχοντας στα χέρια την καταγραφή αυτή και αναλογιζόμενος τα πεπραγμένα της ζω...

Για μια ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα: Προτάσεις ανασυγκρότησης, θέματα και ρεύματα

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2012)

Το βιβλίο περιλαμβάνει 33 μελέτες παλαιότερων και νεότερων νεοελληνιστών, πανεπιστημιακών και κριτικών, που συγκροτούν μια εναλλακτική, πολυπρισματική και ιστορικά προσανατολισμένη θεώρηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα. Εστιάζει στη λογοτεχνική δημιουργία και στις σχέσεις της με την ευρωπαϊκή, στην ιστοριογραφία και στην κριτική ως διαμορφωτή λογοτεχνικών αντιλήψεων. Παράλληλα εξετάζεται το έργο που αποτέλεσε το αρχικό έναυσμα: η οκτάτομη "Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" του Αλέξανδρου Αργυρίου, στη μνήμη του οποίου αφιερώθηκε τον...

Για γλώσσα και τέχνη της γραφής

Εναλλακτικές Εκδόσεις (2007)

[...] Τόσο ο καθαρευουσιανισμός όσο και ο δημοτικισμός βασίζουν τη διακήρυξη και το γλωσσικό τους πρόγραμμα στην αποδοχή ως αυτονόητης αυτής της καρατόμησης της ελληνικής γλώσσας, για να περιμαζέψουν και θάλψουν από τα αιμάσσοντα κομμάτια της ο πρώτος το κεφάλι με το πνεύμα, ο δεύτερος τα σπλάχνα και την καρδιά. Κι όμως αυτός ο σφαγιασμός της ελληνικής γλώσσας από τους μορφωμένους Ευρωπαίους δεν είναι μόνο πράξη βαρβαρική· είναι συγχρόνως (και κυρίως) ιδεοληπτική και αντεπιστημονική. Τα "αρχαία ελληνικά" και τα "νέα ελληνικά" είναι ψευδοσύνολα: λεξιλογικά η γλώσσα του Ξενοφ...

Αστική εμπειρία και αστική ιθαγένεια της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Σοκόλη (2001)

Το βιβλίο Αστική εμπειρία και αστική ιθαγένεια της νεοελληνικής λογοτεχνίας απαρτίζεται από δοκίμια τα οποία αναφέρονται στην ποίηση, την πεζογραφία και την κριτική. Τον κεντρικό κορμό αποτελεί το ομότιτλο μελέτημα "Αστική εμπειρία και αστική ιθαγένεια της νεοελληνικής λογοτεχνίας" το οποίο, με βάση την ποίηση του Καρυωτάκη, εξετάζει την πορεία της νεοελληνικής λογοτεχνίας από το στάδιο των αναζητήσεων στο στάδιο της κατάρτισης της ιθαγένειάς της. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του ίδιου κειμένου, ιχνηλατείται η πολιτισμική μετάβαση από το ελληνικό χωριό προς την αστική νεοελληνικ...

Ασκήσεις αυτογνωσίας

Τυπωθήτω (2008)

Το Καλοκαίρι του 2004 ο Γιάννης Πατίλης πρότεινε στο συγγραφέα να γράφει στο "Πλανόδιον" για θέματα πολιτισμού. Ένα θέμα κάθε φορά. Μη όντας και μη αισθανόμενος αρμόδιος για θέματα πολιτισμού, ο συγγραφέας επέλεξε να γράφει, κάθε φορά, για ένα βιβλίο, που άμεσα ή έμμεσα αναφέρεται στη σύγχρονη αυτογνωσία μας. Τα περισσότερα κείμενα του βιβλίου δημοσιεύθηκαν στο "Πλανόδιον" από το Δεκέμβριο του 2004 μέχρι σήμερα. Τα κείμενα για τον Τάκη Σινόπουλο, τον Δημήτρη Δούκαρη και τον Τάσο Γαλάτη έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά "Νέα Εστία", "Το Δέντρο" και (Δέ)κατα αντιστοίχως....

Αποκούμπι στην κουβέντα με τον Περικλή Σφυρίδη

Μπιλιέτο (2010)

Γνωρίζω τον Περικλή Σφυρίδη από τότε που ήμουν παιδί. Εκτός από γείτονάς μας, ήταν και ο οικογενειακός μας γιατρός -κούραρε στο παλιό μας σπίτι, στο Χαριλάου, τον παππού και την φιλάσθενη γιαγιά μου. Στα μέσα της δεκαετίας του ογδόντα τον πλησιάσα να του δείξω πρωτόλεια ποιήματα και πεζά μου. Ο ίδιος ήταν αρκετά γνωστός συγγραφές και η γνώμη του μετρούσε. [...] Ο λόγος του, όπως πάντα, χυμώδης και παραστατικός, καθηλώνει και συνεπαίρνει. Αποκούμπι σε καιρούς χαλεπούς. Στο τραπέζι του σαλονιού με περιμένει, φιλικός όπως πάντα, για να τα πούμε. Παραδίπλα η σκυλίτσα του, η...

Αποκείμενα

Νεφέλη (2000)

Από τη λογοτεχνία στη φιλολογία

Δόμος (2010)

Όπως συμβαίνει με όλες σχεδόν τις προηγούμενες συγκεντρωτικές εκδόσεις μελετημάτων του συγγραφέα, η σύμμεικτη θεματική και του τόμου αυτού ορίζεται από το τρίπτυχο των γενικών κατηγοριών: Λογοτεχνία - Κριτική - Φιλολογία, και αναφέρεται σε διαστάσεις και "στιγμές" της νεοελληνικής παρουσίας στις περιοχές αυτές της δημιουργικής γραμματείας και της αξιολογικής και επιστημονικής σπουδής της. Είναι γνωστό ότι στη βιβλιογραφία των ανάλογων συναγωγών εμφανίζεται διάχυτη η αναφορά στην αυτονόητη πρακτική χρησιμότητα της συγκέντρωσης διάσπαρτων συμβολών, ώστε να μην χρειάζεται εδώ...

Από τη ζωή στη λογοτεχνία

Εκδόσεις Καστανιώτη (2011)

Αποσπάσματα ζωής, εξομολογητικές αναδρομές στο χρόνο, στα πρόσωπα και στους τόπους, σκέψεις για τη λογοτεχνία, την Ιστορία και τον σύγχρονο "γυναικείο λόγο" απαρτίζουν το βιβλίο "Από τη ζωή στη λογοτεχνία" της Ρέας Γαλανάκη. Οι πλόες από το βιωμένο γεγονός στην ποιητική της συγγραφέως καλούν τον αναγνώστη σ' ένα ταξίδι που θα μπορούσε να είναι και δικό του. Σ' αυτό το βιβλίο, το απολύτως ιδιωτικό είναι εν μέρει και δημόσιο, αφού οι σκέψεις της συγγραφέως έχουν γεννηθεί από ιδέες του καιρού μας, από κοινές ανησυχίες, διαπιστώσεις κι ερωτήματα. Στον αντίποδα μιας συστημ...

Από τη ζωή στη λογοτεχνία

Εκδόσεις Καστανιώτη (2011)

Αποσπάσματα ζωής, εξομολογητικές αναδρομές στο χρόνο, στα πρόσωπα και στους τόπους, σκέψεις για τη λογοτεχνία, την Ιστορία και τον σύγχρονο "γυναικείο λόγο" απαρτίζουν το βιβλίο "Από τη ζωή στη λογοτεχνία" της Ρέας Γαλανάκη. Οι πλόες από το βιωμένο γεγονός στην ποιητική της συγγραφέως καλούν τον αναγνώστη σ' ένα ταξίδι που θα μπορούσε να είναι και δικό του. Σ' αυτό το βιβλίο, το απολύτως ιδιωτικό είναι εν μέρει και δημόσιο, αφού οι σκέψεις της συγγραφέως έχουν γεννηθεί από ιδέες του καιρού μας, από κοινές ανησυχίες, διαπιστώσεις κι ερωτήματα. Στον αντίποδα μιας συστημ...

Αντίχαρη

Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (1984)

Ανάποδα ψαλίδια

Δίαυλος (2012)

Είκοσι πέντε κείμενα θεωρητικού προβληματισμού αλλά και πρακτικής αξίας που αφορούν τη γλώσσα και τη μετάφραση εν σχέσει πρός... αλλά και απ΄ αφορμή τη νεοελληνική λογοτεχνία περιέχονται στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Υπάρχουν, βεβαίως, και ελάχιστες ισχνές αναφορές στην παγκόσμια λογοτεχνία (δίκην αλατοπίπερου, θα μπορούσαμε να πούμε). Συναντάμε, όμως, μέσα τους και δυο κείμενα σχετικά με το ποδόσφαιρο. Τα κείμενα αυτά "κολλάνε" εκεί, ακριβώς διότι μας επιτρέπουν να σκεφτούμε πράγματα, που δεν είναι εντελώς άνευ σημασίας για τη γλώσσα και τη λογοτεχνία.

Αναγνώσεις

Πρόσπερος (1992)

Collectanea

Δόμος (2009)

Τα "Collectanea" τούτα, δίχως ημερομηνίες, τα βλέπω σαν τις χαμάδες της πατρίδας μας, για τις οποίες το "Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ελευθερουδάκη (1927-1931) γράφει: "χαμάδα (η). Ελαία ώριμος πεσούσα από του δένδρου και τρωγομένη ανάλατος". Με τον ίδιο τρόπο και οι καταγραφές αυτές πρέπει, καθώς πέφτουν ώριμες από το δέντρο, να μαζεύονται και να τρώγονται, σα να λέγαμε, όπως είναι - δίχως άλλη επεξεργασία - ήγουν ανάλατες. Ζ. Λ.

1η ανθολογία επιλογές

Εκδόσεις Πνοές Λόγου και Τέχνης (2013)
Συνολικά Βιβλία 119
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου