Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι "Ψυχαναλυτικές αναψηλαφήσεις στο έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου" είναι προϊόν της συνάντησης των ενδιαφερόντων που μοιράζονται η Διαμάντη Αναγνωστοπούλου και ο Θανάσης Τζαβάρας. Εκκινώντας από άλλες αφορμές και αφετηρίες, έχουν ασχοληθεί κατά την τελευταία εικοσιπενταετία με το έργο του ποιητή και ψυχαναλυτή Ανδρέα Εμπειρίκου. Τα κείμενα της Διαμάντης Αναγνωστοπούλου προσεγγίζουν το έργο του από τη σκοπιά της λογοτεχνικής κριτικής, προσφεύγοντας στην ψυχαναλυτική θεωρία, ενώ τα κείμενα του Θανάση Τζαβάρα αφορούν στο ιστορικό και εννοιολογικό πλαίσιο της παρουσίας του Ανδρέα...

Τέσσερα μελετήματα για τέσσερις συγγραφείς της νέας ελληνικής λογοτεχνίας -Παπαδιαμάντης, Καζαντζάκης, Πεντζίκης, Εμπειρίκος- στη λογική της ψυχαναλυτικής ανάγνωσης· μιας ανάγνωσης η οποία δεν εξαντλείται στην εφαρμογής ενός ψυχαναλυτικού κανόνα στο κείμενο αλλά αναπλάθει το ίχνος μιας πρωταρχικής απώλειας: καθώς το ίδιο το λογοτεχνικό κείμενο εφοδιάζει τον αναγνώστη με ένα κενό, ένα θεμελιώδες χάσμα ως προς την ερμηνεία και κυρίως την απόλαυσή του, ο ψυχαναλυτικός λόγος, αφήνοντας τα δικά του ίχνη επ' αυτού, έρχεται να επιβεβαιώσει την απώλεια αυτήν, να δείξει ότι το λογοτ...

[...] Τα κείμενα που συναπαρτίζουν το τομίδιο είναι γραμμένα την οκταετία 1996-2004 (πλην του τελευταίου που δημοσιεύθη το 1990), τα περισσότερα με "ουράνια παραγγελιά", εξ αφορμής τα 100 χρόνια από τη γένεση του πρώτου και του τρίτου ποιητή και το θάνατο του ενδιάμεσου (εκτός από το βασικό που είχε γραφεί ως εισήγηση σε τιμητική εκδήλωση). Δεν διεκδικούν φιλολογικά εύσημα. Πολλά εκβλάστησαν από το αρχικό, το προηγούμενο γεννούσε το επόμενο. Εκπορεύτηκαν από την ανάγκη απόδοσης τροφείων στους τρεις, πυξίδα η μεσίστια αγάπη μας γι' αυτούς. Μόνη εμψυχώτρια. Συγκεντρώθηκαν ε...

Το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από έναν ζωγραφικό πίνακα, για τον οποίο δούλευα επί τρία χρόνια και τελείωσα τον Αύγουστο του 2012. Μιλά αρχικά για το πώς ξεκίνησε η ιδέα αυτού του έργου και στη συνέχεια πλοηγεί στο περιεχόμενο των τεσσάρων εικόνων του: Πως ξεκίνησε το 1945, αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, ένα ταξίδι με πλοίο και πως εξελίσσεται, ποιά είναι τα πρόσωπα που κάθε φορά συμμετέχουν, ποιοί είναι οι τόποι όπου διαδραματίζονται τα γεγονότα και με ποιό σκοπό συμβαίνουν οι πραγματικές είτε οι φανταστικές συναντήσεις των ανθρώπων που βλέπουμε, ποιά η σχέση τους με...

"Ο Εμπειρίκος έμοιαζε και με τον οιονεί εξόριστο πατέρα μας, που η απουσία του ανέδιδε ένα κλίμα ανταρσίας το οποίο δεν παρέπεμπε όμως σε Εμφύλιο και βουνό, ούτε καν στο επίκαιρο, τότε, στην Ευρώπη "αντάρτικο των πόλεων" ή τους μητροπολιτικούς ινδιάνους και τα συναφή, αλλά σε ένα μυστικό ξέσπασμα, μια έσω Ανταρσία κατά πάντων και πασών. -Έμοιαζε φορέας μιας φιλοσοφίας άμεσης, εύληπτης για τα μειράκια που υπερυψώνονταν εντός μας, μακριά αλλά και κοντά ταυτόχρονα στα παγανιστικά και συνάμα αριστερόστροφα ενδιαφέροντά μας". Στο βιβλίο αυτό περιγράφεται "η ύστατη ενεργός συ...

Σήμερα, πενηνταοκτώ χρόνια μετά την έκδοση του σπουδαίου βιβλίου του Ανδρέα Εμπειρίκου "Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία", ενός από τα τρία βιβλία που εξέδωσε εν ζωή ο πολυγραφότατος ποιητής, ήρθε η στιγμή να ολοκληρωθεί και εκδοτικά αυτό το έργο με τα κείμενα που έμειναν έξω από τη σύνθεση του 1960. Δεν πρόκειται απλώς για έκδοση φιλολογικού ενδιαφέροντος, με τη συμπλήρωση ελλειπόντων κειμένων στην εργογραφία του ποιητή: Αποκτούμε ένα από τα σπουδαιότερα και πλέον ιδιότυπα έργα γραπτών -πεζών και ποιητικών- του Ανδρέα Εμπειρίκου. Το παρόν βιβλίο περιέχει εννέα πεζά κείμενα το...

Ο Αντρέας Κ. Φυλακτού, με το βιβλίο του "Ο Εμπειρίκος συνομιλεί με τον Σικελιανό: Συμβολή στη μελέτη των πηγών και της ποιητικής του Ανδρέα Εμπειρίκου", μελετάει τις λογοτεχνικές σχέσεις των δυο μεγάλων ποιητών όπως αυτές εκδηλώνονται μέσα στο έργο τους. Οι λυρικές, ιδίως, σχέσεις τους διερευνώνται συστηματικά για να φανερωθούν όχι μόνον ο λογοτεχνικός κρίκος που συνδέει τον Σικελιανό (των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα) με τον Εμπειρίκο αλλά και η σχέση ανάμεσα στην παλιότερη ή "παραδοσιακότερη" με την νεότερη και "νεοτερική" ελληνική ποίηση. Με την εργασία αυτή παρουσιά...

Το έργο του Α. Εμπειρίκου αναγιγνώσκεται ψυχαναλυτικά μέσα από το πρίσμα της χαρμολύπης. Η χαρμολύπη, μια άλλη λέξη για την έννοια του πένθους, συγκρίνεται με τον ενθουσιασμό του Εμπειρίκου ως θεία μανία ή ως προσωπιδοφόρο μελαγχολία. Υποστηρίζεται ότι ο ψυχικός χώρος του πένθους στηρίζει την ποιητική επανόρθωση εντάσσοντας στο κείμενό της το ιδανικό αντικείμενο.

Υπήρξε άραγε μια προσπάθεια σύστασης υπερρεαλιστικής ομάδας στην Ελλάδα στο μεσοπόλεμο; Αν ναι, σε ποιά συμφραζόμενα; Τέλος, γιατί η προσπάθεια αυτή δεν ευοδώθηκε; Προσπαθώντας να απαντήσει στα ερωτήματα αυτά ο συγγραφέας εξετάζει κείμενα και ιστορικά τεκμήρια της εποχής, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προέρχονται από τα κατάλοιπα του Ανδρέα Εμπειρίκου. Μεταξύ τους βρίσκονται διάφορες εκδοχές ενός χειρογράφου του τελευταίου, συνέχεια της Διάλεξης του '35, στις οποίες ο υπερρεαλισμός θεωρείται το κατεξοχήν δυναμικό κάθε εξέγερσης και κάθε επανάστασης και εξετάζεται η σχέση τ...

Το ποιητικό έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου δεν έχει μεταφραστεί σε βαθμό που θα επέτρεπε στους ξένους κριτικούς να αποτιμήσουν τη ρηξικέλευθη προσφορά του στην ελληνική ποίηση και στον ευρωπαϊκό Υπερρεαλισμό. Παρόλο που αποτελούν ορόσημο στη νεοτερική ποίηση, οι δύο πρώτες συλλογές του Εμπειρίκου, Υψικάμινος και Ενδοχώρα, παραμένουν σχετικά ανερμήνευτες, σε λεπτομέρειες, προφανώς γιατί παρουσιάζουν το δυσνόητο της "αυτόματης γραφής". Συχνά η ελληνική κριτική βασίζει την ερμηνεία της στις επόμενες -πιο βατές- συλλογές του ποιητή. Από χρόνια ο Ζακ Μπουσάρ μεταφράζει το ποιητικ...

Όταν εμφανίστηκαν οι υπερρεαλιστές, και μάλιστα ο Ανδρέας Εμπειρίκος, μέσα στη δεκαετία του 1930, τα πράγματα έδειχναν ότι θα περνούσε πολύς καιρός μέχρι οι αναγνώστες τους να μυηθούν όχι μόνο στη γραφή αλλά και στο υπερρεαλιστικό όραμα της απελευθέρωσης από τα δεσμά της πραγματικότητας. Φαίνεται πλέον πως η εποχή του Εμπειρίκου έχει έρθει, καθώς σταδιακά φωτίζονται πλευρές του έργου του οι οποίες πριν κάποια χρόνια ήταν αποθαρρυντικά σκοτεινές. Κι ένα ερώτημα που αμέσως προκύπτει είναι γιατί επανερχόμαστε στον υπερρεαλισμό, και μάλιστα σε κείμενα που γράφτηκαν αρκετά ή πολ...

Το 1946-1947 η Μάτση Χατζηλαζάρου βρίσκεται στο Παρίσι. Έφυγε με το θρυλικό πλοίο "Ματαρόα" τον Δεκέμβριο του 1945, μαζί με την αφρόκρεμα νέων καλλιτεχνών, συγγραφέων, στοχαστών κι επιστημόνων, με υποτροφία του γαλλικού κράτους. Ο Ανδρέας Εμπειρίκος, με τον οποίο έζησε παντρεμένη μέχρι το 1943, την έχει εφοδιάσει με συστατικές επιστολές για να συναντήσει Γάλλους υπερρεαλιστές και ψυχαναλυτές. Και η Μάτση του γράφει γι' αυτές τις συναντήσεις, για τις εμπειρίες της και για τις εντυπώσεις της από το Παρίσι, που ανασυντάσσεται μετά τον πόλεμο. "Καθώς η ζωή και το έργο της Μά...

Με τίτλο "Άνευ ορίων, άνευ όρων" κυκλοφόρησε ένα λεύκωμα 36 σελίδων για τον Ανδρέα Εμπειρίκο. Πρόκειται για έκδοση του Υπουργείου Πολιτισμού και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου που πραγματοποιήθηκε με την επιμέλεια της Οργανωτικής Επιτροπής για την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του ποιητή. Τον σχεδιασμό ανέλαβε ο Δημήτρης Καλοκύρης, την επιμέλεια των κειμένων ο Ιάκωβος Βούρτσης, ενώ σύμβουλοι έκδοσης είναι οι Λεωνίδας Εμπειρίκος, Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Σταύρος Πετσόπουλος. Ο λεύκωμα περιλαμβάνει αναλυτικό χρονολόγιο της ζωής του Εμπειρίκου, πλήρη εργογραφία, βασική β...