Ελληνική λογοτεχνική κριτική
Συλλογικό έργο
Σοκόλη (2018)
25 πανεπιστημιακοί και κριτικοί λογοτεχνίας γράφουν για τον Παν. Μουλλά και για λογοτεχνικά θέματα που τον απασχόλησαν ενεργά, σε έναν αφιερωματικό τόμο για τον αείμνηστο φίλο, συνεργάτη και καθηγητή.
Εισαγωγή στη νεότερη ευρωπαϊκή λογοτεχνία
Travers Martin
Βιβλιόραμα (2005)
Το βιβλίο του Μάρτιν Τράβερς προσφέρει μια συνθετική και συνοπτική παρουσίαση των βασικών τάσεων, ρευμάτων και προβληματισμών που διατρέχουν τις λογοτεχνικές παραδόσεις της ευρωπαϊκής ηπείρου, από τα μέσα του 18ου αιώνα ως τα τέλη του 20ού. Προκειμένου να διαχειριστεί αυτό το εκτενές και πολύμορφο υλικό, ο συγγραφέας εστιάζεται σε πέντε κεντρικά φαινόμενα που ακολουθούν χρονολογική ανάπτυξη (Ρομαντισμός, Ρεαλισμός και Νατουραλισμός, Μοντερνισμός, Η λογοτεχνία της πολιτικής κινητοποίησης, Μεταμοντερνισμός) και παρακολουθεί κάθε φορά την εξέλιξή τους, από τις πρώιμες εκφράσει...
Δοκίμια κριτικής
Νικολαρεΐζης Δημήτριος 1908-1981
Γαβριηλίδης
Δοκίμια Κριτικής τιτλοφορεί το βιβλίο του ο Δ. Νικολαρεΐζης. Συγκεντρώνει σ' αυτό όλη τη δημοσιευμένη, μέχρι της στιγμής, εργασία, του: δοκίμια, μελέτες, άρθρα. Δεκατέσσερα κείμενα περιλαμβάνει ο τόμος με ποικίλα θέματα, που έχουνε όμως για επίκεντρό τους, στη μεγάλη πλειοψηφία, την ελληνική πνευματική ζωή. Κυριαρχούν, ίσως όχι τόσο σε αριθμό όσο σε βαρύτητα όσα αναφέρονται στην ποίηση. Είναι, μας το εξομολογείται και ο ίδιος, το πάθος του κριτικού (...) Στην κριτική αφιερώνει, επίσης, δυο ευρύτερα μελετήματα (...) τα οποία μας επιτρέπουν να επισημάνουμε την ευρύτητα της σκ...
Δοκιμές και αναγνώσεις
Σεβαστάκης Νικόλας Α.
Opportuna (2011)
Το τρίπτυχο λογοτεχνία, φιλοσοφία, πολιτική ορίζει τα ενδιαφέροντα της συγκεκριμένης συλλογής δοκιμίων. Πρόκειται για ασκήσεις ανάγνωσης στο ευρύ πεδίο της ευρωπαϊκής νεωτερικότητας. Για συναρτήσεις με στιγμές της ιδεολογίας και το βλέμμα του νεωτερικού συγγραφέα. Για ανταποκρίσεις στην εμπειρία της ποίησης και στα πάθη της κριτικής. Στο επίκεντρο του βιβλίου βρίσκεται η δύσκολη και συχνά εχθρική επαφή της πολιτισμικής και της κοινωνικής κριτικής. Σε τι από τα δυο πρέπει να δοθεί προτεραιότητα; Στο ότι ο κόσμος μας είναι, ενδεχομένως, περισσότερο ρηχός ή στο ότι αποδεικνύετ...
Δεύτερη σοφιστική
Χριστόπουλος Μενέλαος
Παπαδήμας Δημ. Ν. (2002)
Στην ιστορία της λογοτεχνίας ο όρος "δεύτερη σοφιστική" περιγράφει την ελληνική λογοτεχνική δημιουργία που παράγεται κατά το διάστημα από τον 1ο έως τον 3ο αιώνα μ.Χ. με περίοδο μεγαλύτερης ακμής κυρίως τον 2ο. Καλύπτει το σημαντικότερο τμήμα των αυτοκρατορικών χρόνων, δηλαδή της περιόδου κατά την οποία η Ρώμη, ως κυρίαρχη δύναμη του τότε κόσμου, ασκεί την εξουσία της με βάση το αυτοκρατορικό σύστημα διακυβέρνησης. Στους μελετητές της η αυτοκρατορική εποχή αποκαλύπτεται με πολλές μεταμφιέσεις. Ανασηκώνοντας κανείς το ένδυμα της ρωμαϊκής διοίκησης βρίσκει από κάτω την εικόνα...
Γραφές της μνήμης
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2011)
Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Ζαχαρίας Ι. Σιαφλέκης, "Εισαγωγή: Εκδοχές και συστατικά της λογοτεχνικής μνήμης" Εναρκτήρια ομιλία - Alain Montandon, "La memoire en ruines" Ενότητα πρώτη: Πολιτισμική μνήμη - Αικατερίνη Δούκα - Καμπίτογλου, "Μνήμες ανάμνησης και γραφής: Πλάτων, Heidegger, Derrida" - Ουρανία Πολυκανδριώτη, "Ιστορική μνήμη από μετάφραση (19ος αιώνας)" - Ελευθέριος Μύστακας - Αλίκη Τσοτσορού, "Σύγχρονοι Έλληνες και Ευρωπαίοι εικαστικοί και ποιητές. Μνήμη και κλασικός μύθος" - Λητώ Ιωακειμίδου, "Ο μύθος από την πολιτισμική στη λογοτεχνική μνήμη: Αναγνώ...
Γιατί να διαβάζουμε τους κλασικούς
Calvino Italo 1923-1985
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Από τον Όμηρο στον Οβίδιο, από τον "Ορλάνδο" του Αριόστο μέχρι τον "Ροβινσώνα Κρούσο" του Ντιφόου, από την έννοια της πόλης στον Μπαλζάκ ως την έννοια της επανάστασης στον Πάστερνακ, και από τα λεκτικά παιχνίδια του Φλωμπέρ στις φορμαλιστικές ακροβασίες του Κενώ, μια μεγάλη, πολυποίκιλη πινακοθήκη της παγκόσμιας λογοτεχνίας περνάει μπροστά από το κριτικό αλλά και συναισθηματικό μάτι του Ίταλο Καλβίνο. Στα κείμενα αυτά που εκδόθηκαν μετά το θάνατό του, ο Ιταλός συγγραφέας ξαναδιαβάζει μερικούς από τους αγαπημένους του συγγραφείς και τους αναλύει όπως μόνο αυτός ξέρει: ως συγ...
Για τον Έντμουντ Κήλυ
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2011)
"Ο Μάικ Κήλυ είναι ένας Αμερικανός συγγραφέας που είναι Έλληνας": έτσι παρουσιάζει τον άνθρωπο στον οποίο είναι αφιερωμένος τούτος ο τόμος ο Ντίνος Σιώτης, ένας από εκείνους που μιλούν για το έργο του. Δίχως αμφιβολία, ο Έντμουντ (Μάικ) Κήλυ, πασίγνωστος στο ευρύ ελληνικό κοινό ως μεταφραστής της λογοτεχνίας μας στην αγγλική γλώσσα, είναι δύσκολο να (προσδι)οριστεί μονοσήμαντα: με μία ιδιότητα και με μία "εθνικότητα". Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, άλλωστε, ορίζει ο ίδιας δυναμικά και ενεργητικά τον δικό του κόσμο, τη δική του "πατρίδα", που είναι πολύ πιο πλούσια, πολύ πιο γόν...
Για το μοντέρνο στοιχείο στη λογοτεχνία
Arnold Matthew 1822-1888
Πολύτροπον (2003)
Με τις διαλέξεις για την έννοια του μοντέρνου, ο Μ. Αrnold διατυπώνει κριτήρια που καθιστούν "αιώνια ενδιαφέρουσα" μια λογοτεχνία και γενικότερα γραμματεία. Υπερασπίζεται με πάθος την κλασική περίοδο από τις επιθέσεις που δέχονταν και δέχεται μέχρι και σήμερα. Βασικός διαμορφωτής της σύγχρονης θεωρίας της κριτικής και της ανθρωπιστικής παιδείας, συνδέει άμεσα το μοντέρνο με τη φιλοσοφία της ιστορίας και των πολιτισμών, την εκπαιδευτική και εκκλησιαστική πολιτική των μεταρρυθμίσεων, τις σχέσεις συντηρητισμού - φιλελευθερισμού, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής και της κο...
Από τον φορμαλισμό στον μεταδομισμό
Συλλογικό έργο
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (2004)
Αναλαμβάνοντας να εξιστορήσουν τις θεωρητικές και μεθοδολογικές διαδρομές των γραμματολογικών σπουδών από την κλασική αρχαιότητα έως την αυγή του 21ου αιώνα, οι εννέα τόμοι της σειράς "The Cambridge History of Literary Criticism" συνιστούν ένα εντυπωσιακό εκδοτικό εγχείρημα ως προς την ακαδημαϊκή ευρυμάθεια και ερευνητική τεκμηρίωσή τους. Ο όγδοος τόμος, με τον οποίο εγκαινιάζεται η μετάφραση του σημαντικού αυτού έργου αναφοράς στις εκδόσεις του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη), πραγματεύεται, από κοινού με τον έβδομο (Modernism and the New...
Από το φέρετρο του Σεφέρη ...στο 1984 του Όργουελλ
Χρηστάκης Λεωνίδας 1928-2009
Γαβριηλίδης (1989)
Από το φέρετρο του Σεφέρη στο 1984 του Όργουελλ· μια σειρά από 24 θέματα, που κατακυριεύουν τον συγγραφέα τους Λεωνίδα Χρηστάκη, είναι τα γραφτά αυτού του βιβλίου. Είναι οι χαμένοι πόθοι μέσα στις συνθήκες ενός κοινωνικού συνόλου αυτής της εκκρηκτικής ενδεκαετίας, διατυπωμένα με "μιλητό" σχεδόν τρόπο. Ήταν μια περίοδος ανάτασης και κατάθλιψης, ελπίδας και παζαρέματος που κατέληξε στην σημερινή παραδοχή της ύπαρξής μας όπου μέσα της πέρασε το ξεφάντωμα της μεταχουντικής περιόδου. Είναι μια κριτική άκριτων πολλαπλών καταστάσεων, κοινωνικών, πολιτιστικών, υπαρξιακών αλλά και π...
Ανατομία της κριτικής
Frye Northrop 1912-1991
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (1996)
Ο συγγραφέας, επιχειρώντας να συνθέσει σε έναν γερό κι αδιάσπαστο κορμό όλες τις "κριτικές" που επεξεργάζονταν οι ειδικοί στον καιρό του, έως και την έκδοση της "Ανατομίας" δημιούργησε με τούτο το μνημειώδες έργο μια ενιαία θεωρία για τη λογοτεχνία, καθώς δε μιλούσε για ένα κάποιο κείμενο, για μια γενιά ή για τα άπαντα κάποιου συγγραφέα, αλλά για το σύνολο της υπάρχουσας λογοτεχνίας: από τη Βίβλο και τους Κλασικούς έως τη σύγχρονη Επιστημονική Φαντασία και τα λαϊκά ρομάντζα. Και όντως το κατόρθωσε, όχι μόνο επειδή δεν του έλειπε η απόλυτη εποπτεία στα κείμενα που όφειλε να...