Ευρωπαϊκή λογοτεχνία και παγκόσμιος πολιτισμός
Mühlmann Wilhelm
Νεφέλη (1997)
Δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο να καταπιάνεται ένας εθνολόγος με αναλύσεις λογοτεχνικών έργων, και μάλιστα με συνθετική πρόθεση. Όμως ο Muhlmann το κάνει με επιτυχία, ερευνώντας τη λογοτεχνία ως συμπύκνωση στάσεων και αξιολογήσεων, οι οποίες εμπνέονται από το πολιτισμικό περιβάλλον και από τη συνεχή τριβή αυτού του περιβάλλοντος με άλλα. Οι εθνικές λογοτεχνίες γεννήθηκαν από την Αναγέννηση και μετά στην Ευρώπη ανταποκρινόμενες στη διαμόρφωση εθνικών χώρων με λίγο-πολύ ενιαία χαρακτηριστικά· αλλά οι χώροι αυτοί επικοινωνούσαν θετικά ή αρνητικά μεταξύ τους και έτσι διαμορφώθ...
Η νεοελληνική λογοτεχνία της διασποράς
Βασιλακάκος Γιάννης
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (1997)
Ανατομία της κριτικής
Frye Northrop 1912-1991
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (1996)
Ο συγγραφέας, επιχειρώντας να συνθέσει σε έναν γερό κι αδιάσπαστο κορμό όλες τις "κριτικές" που επεξεργάζονταν οι ειδικοί στον καιρό του, έως και την έκδοση της "Ανατομίας" δημιούργησε με τούτο το μνημειώδες έργο μια ενιαία θεωρία για τη λογοτεχνία, καθώς δε μιλούσε για ένα κάποιο κείμενο, για μια γενιά ή για τα άπαντα κάποιου συγγραφέα, αλλά για το σύνολο της υπάρχουσας λογοτεχνίας: από τη Βίβλο και τους Κλασικούς έως τη σύγχρονη Επιστημονική Φαντασία και τα λαϊκά ρομάντζα. Και όντως το κατόρθωσε, όχι μόνο επειδή δεν του έλειπε η απόλυτη εποπτεία στα κείμενα που όφειλε να...
Η γάτα στην παγκόσμια λογοτεχνία
Εκδόσεις Καστανιώτη (1995)
Από τον καιρό που ο Ηρόδοτος, ο Πατέρας της Ιστορίας, βρήκε το χρόνο και τη διάθεση να μας αφήσει τη δική του μαρτυρία για τις γάτες, ίσαμε σήμερα, δεν υπήρξε εποχή που να άφησε έξω από τη λογοτεχνική της παραγωγή τη "γαλή την οικοδίαιτο". Το «μικρό τίγρη σαλονιού» υμνεί η ωδή του Νερούδα· τη "μικρή ισορροπίστρια" η Όλγα Ορόσκο· τον Φίλανδρο, "το βασιλιά δανδή", ο Χέρμπερτ Πάλμερ. Κι ανάμεσα στους τόσους λάτρεις του μικρού αίλουρου που γνώρισε θεϊκές τιμές, ο Άλντους Χάξλεϋ και ο Σαρλ Μποντλέρ, ο Λόπε ντε Βέγκα, ο Μαρκ Τουέιν και ο Λαφοντέν, η Κολέτ, ο Σαρτρ, ο Βερλέν και ο...
Συνηγορία της παραλογοτεχνίας
Μαρτινίδης Πέτρος
Υποδομή (1994)
Οι λέξεις είναι της κατηγορίας του πάθους, οι εικόνες της κατηγορίας της ιδέας. Αυτό, είναι το βιβλίο για τις λέξεις (Αφηγήματα επιστημονικής φαντασίας, κατασκοπικά ή αστυνομικά) και για τις εικόνες (κόμικς). Διερευνά και ιστορεί το πώς, π.χ. ο SAS καταφέρνει να γνωρίζει 4 περιπέτειες το χρόνο, κάθε χρόνο επί 30 χρόνια· από πού εμπνεύστηκε η Άγκαθα Κρίστι τη μορφή του Ηρακλή Πουαρώ και γιατί θεωρήθηκε ότι υπάρχει έλλογη ζωή στον πλανήτη Άρη· και σε ποια φόντα οι εικονογραφικοί "υπεράνθρωποι" επιδίδονται στα υπερκατορθώματά τους. Προσπαθεί, έτσι, να δείξει ότι παρά τις δια...
Το αρχαίο μυθιστόρημα
Hägg Tomas
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (1992)
Εκτός από τις δύο σπουδαιότερες μορφές του είδους, το "ιδεώδες" ελληνικό και το "κωμικό" ρωμαϊκό μυθιστόρημα, το βιβλίο εξετάζει τον ψευδοϊστορικό Βίο Αλεξάνδρου του Μακεδόνος και τη συνέχιση του "ιδεώδους" μυθιστορήματος στις Απόκρυφες Πράξεις των Αποστόλων. Εξετάζει επίσης το κοινωνικό και το λογοτεχνικό υπόβαθρο του μυθιστορήματος, καθώς και την υποδοχή που του επιφυλάχθηκε κατά τον Μεσαίωνα και τους νεότερους χρόνους.
Ο σύντομος αφηγηματικός λόγος
Κωνσταντουλάκη - Χάντζου Ιωάννα
Πρόσπερος (1990)
Με βάση την συγκριτική οπτική, επιχειρήσαμε μια προσέγγιση του σύντομου αφηγηματικού λόγου μέσα από έξι κείμενα που ανήκουν σε κορυφαίους συγγραφείς του είδους και με κύριο σημείο αναφοράς τη γαλλική φιλολογία. Πράγματι, πρότυπα σύντομου αφηγηματικού λόγου θεωρούνται τα διηγήματα του Guy de Maupassant τα οποία διαβάζει κανείς ξανά και ξανά ανακαλύπτοντας κάθε φορά καινούργιες πτυχές. Ο ίδιος θαυμάζει τον Tourgueniev ο οποίος ξέρει να συνθέτει μέσα σε λίγες σελίδες ένα ολοκληρωμένο έργο και αναρωτιέται πώς ο ρώσος διηγηματογράφος φθάνει σε τέτοιο αποτέλεσμα με τόσο απλά μέσα...
Από το φέρετρο του Σεφέρη ...στο 1984 του Όργουελλ
Χρηστάκης Λεωνίδας 1928-2009
Γαβριηλίδης (1989)
Από το φέρετρο του Σεφέρη στο 1984 του Όργουελλ· μια σειρά από 24 θέματα, που κατακυριεύουν τον συγγραφέα τους Λεωνίδα Χρηστάκη, είναι τα γραφτά αυτού του βιβλίου. Είναι οι χαμένοι πόθοι μέσα στις συνθήκες ενός κοινωνικού συνόλου αυτής της εκκρηκτικής ενδεκαετίας, διατυπωμένα με "μιλητό" σχεδόν τρόπο. Ήταν μια περίοδος ανάτασης και κατάθλιψης, ελπίδας και παζαρέματος που κατέληξε στην σημερινή παραδοχή της ύπαρξής μας όπου μέσα της πέρασε το ξεφάντωμα της μεταχουντικής περιόδου. Είναι μια κριτική άκριτων πολλαπλών καταστάσεων, κοινωνικών, πολιτιστικών, υπαρξιακών αλλά και π...