Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Πολλά τραγούδια μου, ιδιαιτέρως οι ομολογουμένως λιγοστές ρίμες μου, είναι περιγραφικές νοσταλγικές αθιβολές (αναπολήσεις) των περασμένων ευτυχισμένων παιδικών μου χρόνων με συναισθήματα και λαογραφικά στοιχεία. Σχεδόν όλα μου τα δίστιχα τα έγραψα κατά αραιά διαστήματα πριν αρχίσω να γράφω ριζίτικα, και ελάχιστα μετά. Τα ριζίτικα και οι ρίμες της συλλογής, εκτός από τα "Γ-η μαμά μου γ-η Μαριώ" (1983) και "Ν-τ' ο-σπίθι μας" (2003), γράφτηκαν σε διάστημα επτά μηνών, από τα μέσα Αυγούστου 2008 έως τα μέσα Μαρτίου 2009, παρ' όλες τις παντοειδείς πιέσεις, και οικογενειακέ...

Ο δικηγόρος, ποιητής, μαντιναδολόγος, Κωστής Καλλέργης, γνωστός με το ψευδώνυμο Κ.Ι.Γ.Κ, στο πρώτο του βιβλίο με μαντινάδες και τραγούδια της Κρήτης, αποτυπώνει όπως γράφει και ο εκδότης, το απόσταγμα ψυχής και το άρωμα σκέψης. Ίσως γιατί αυτή είναι η βαθιά έννοια της μαντινάδας. "Ο αυθεντικός τρόπος που εκφράζεται ο Κρητικός, τα συναισθήματα, που τα βιώνει δυνατά, αλλά και τα σκορπίζει απλόχερα…και είναι αποτέλεσμα στάσης ζωής και καθημερινής φιλοσοφικής εξάσκησης της συλλογιστικής του". Μεταφέροντας τα λόγια του συγγραφέα, ίσως δίνουμε και το στίγμα του βιβλίου....

Με τη νέα της εργασία, η ερίτιμη κυρία Θεανώ Μεταξά, μια γνήσια κρητική ψυχή, γεμάτη από την ευγένεια και την αρχοντιά της κρητικής παράδοσης, έρχεται να μας θυμίσει το ύφος της αληθινής κρητικής μαντινάδας, μαζί με το παρθένο και μεθυστικό άρωμα των λουλουδιών της κρητικής γης. Η συλλογή της "Το λουλούδι στην κρητική μαντινάδα" είναι μια αληθινή ανθοδέσμη, που από χρόνια με μεράκι η ίδια σπουδάζει. Είναι ένα νοσταλγικό κέντρισμα της μνήμης των παλαιότερων και ένα μάθημα της γνήσιας κρητικής παράδοσης, για τους νεότερους.

Έζησα τα παιδικά και νεανικά μου χρόνια στην Κρήτη, σε μια εποχή όπου οι άνθρωποι, αθώοι ακόμα και ρομαντικοί, μαζεύονταν για να γλεντήσουν όλοι μαζί και να μοιραστούν τις χαρές και τις λύπες τους αυτοσχεδιάζοντας μαντινάδες. Μετά την Κατοχή μετακόμισα στην Αθήνα, όπως και τόσοι άλλοι, αναζητώντας μια καλύτερη μοίρα. Η ψυχή μου όμως έμεινε πίσω στην ιδιαίτερη πατρίδα μου. Η δεύτερη αυτή συλλογή κρητικών μαντινάδων είναι το αποτέλεσμα της αγάπης και της νοσταλγίας μου για την Κρήτη και της επιθυμίας μου να διασώσω και να μεταφέρω στις επόμενες γενιές τις παραδόσεις του τό...

Όταν ξεφυλλίζεις τα δημοτικά τραγούδια, δοκιμάζεις ένα αίσθημα αιωνιότητας και απεραντοσύνης. Επιθυμείς να ζήσεις, να ερωτευτείς, να γεννήσεις παιδιά, να γίνεις μάνα, πατέρας, γαμπρός, να πας στον πόλεμο, να γυρίσεις από τη μάχη, κι ακόμα, να πεθάνεις, όπως στα τραγούδια. Για ολόκληρες εποχές το δημοτικό τραγούδι ήταν για τον Αλβανό το χρονικό της ζωής του, η ιστορία, οι γνώσεις, η ηθική, η σοφία, αρχείο εθνικής μνήμης, μήνυμα που περνούσε από γενιά σε γενιά αντικαθιστώντας το σχολείο, τα βιβλία, τις εφημερίδες, το πανεπιστήμιο, την ακαδημία. Γιατί το δημοτικό τραγούδι δ...

Το ριζίτικο τραγούδι εκφράζει τα αισθήματα ολόκληρου του περήφανου κρητικού λαού. Εκφράζει ολόκληρη την Κρήτη απ' άκρη σ' άκρη, πληθυσμιακά και χωροταξικά, γιατί γεννήθηκε στις ρίζες των βουνών της και απλώθηκε σ' όλο το νησί. Τραγουδήθηκε και τραγουδιέται σήμερα σ' όλες τις περιοχές της, αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία, πως το ριζίτικο τραγούδι είναι γνωστό είναι γνωστό στα περισσότερα χωριά της Κρήτης, όχι μόνο σήμερα αλλά από τα πολύ χρόνια, και είναι εθνική κληρονομιά ολόκληρου του κρητικού λαού. Χρέος όλων μας είναι, να διατηρήσουμε κα...

[...] Στο κύριο μέρος του μικρού αυτού πονήματος παρουσιάζονται δύο περιπτώσεις απλοϊκών κατοίκων του ζακυνθινού χωριού Μπανάτο, οι οποίοι, παρότι σήμερα ανήκουν στην αιωνιότητα, μες απ' τις ενδιαφέρουσες διηγήσεις θρύλων ή αξιοσημείωτων στιγμών από την καθημερινότητά τους (βλ. Παρακάτω Γιάννη Ζαρκάδη, τον κουρέα) ή τις χαριτωμένες απαγγελίες τραγουδιών (βλ. Νικόλα Κοντονή, τον δήμαρχο) καταφέρνουν να υπερβούν τη φθοροποιό μανία του χρόνου και ν' αποκτήσουν διάρκεια ή και (γιατί όχι;) λειτουργική συνέχεια. [...] (από την εισαγωγή του συγγραφέα)

Ο Γεώργιος Δ. Παχτίκος (Ορτάκιοϊ Βιθυνίας 1869 - Κωνσταντινούπολη 1916), διακεκριμένος εθνομουσικολόγος, συνθέτης, πολύγλωσσος φιλόλογος (γνώριζε, εκτός από τα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά, τουρκικά, γαλλικά, γερμανικά και τα ιταλικά) και ήταν μέλος του "εν Κωνσταντινουπόλει εκκλησιαστικού μουσικού συλλόγου", δημοσιεύει εδώ τη δική του συλλογή δημοτικών τραγουδιών. Πρόκειται για 260 τραγούδια των ελληνικών χωρών (του ελληνικού βασιλείου, της Ηπείρου και της Αλβανίας, της Μακεδονίας, της Θράκης, της Μικράς Ασίας [της Βιθυνίας, της Καππαδοκίας και του Πόντου], της Κρήτης,...

Εκείνος που θέλει να χαρακτηρίσει τους Ποντίους και να μελετήσει τον κοινωνικό τους βίο, οφείλει πρώτα να διαβάσει τα ποικίλα ανέκδοτα που έχουν δημοσιευθεί στα διάφορα ποντιακά περιοδικά, τα οποία εκδόθηκαν στην Ελλάδα, από της εγκαταστάσεως των προσφύγων (1922) και εντεύθεν. Αυτά αποτελούν τον καθρέπτη του Ποντίου, καταδεικνύουν την κατά βάθος αγνή και ανεπιτήδευτη ψυχή του και βοηθούν τον ακροατή να εμβαθύνει στη σκέψη και ψυχολογία του. Ο Πόντιος αγαπά να γελά. Το γέλιο δείχνει ειλικρίνεια. Αγαπά να ειρωνεύεται, όχι μόνο να πληγώνει. Το χιούμορ του είναι ευχάριστο. Προ...

Πολλά από τα τραγούδια που δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά, τ' άκουγα από μικρό παιδί να τραγουδιούνται στην πατρίδα μου την Κρήτη, και τα τραγούδησα κι εγώ ο ίδιος. Πάνω από εκατό μου ήταν ήδη γνωστά, και χρειάστηκε μόνο να τ' αντιγράψω. Κάμποσα άλλα, σχεδόν όσα και τα προηγούμενα, τα κατέγραψα το καλοκαίρι του 1873, αυτούσια, όπως τ' άκουσα από το στόμα των τραγουδιστών. Τέλος, ο σεβαστός μου δάσκαλος, ο καθηγητής Α. Ι. Αντωνιάδης στην Αθήνα, μου παρέδωσε τη συλλογή κρητικών τραγουδιών που ο ίδιος είχε συλλέξει, και είχε χρησιμοποιήσει το υλικό τους για την δημιουργία εν...

Η Ιστορική, Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης πριν από τρία χρόνια τίμησε τη μνήμη του Παντελη Βαβουλέ για το εκπαιδευτικό και συγγραφικό του έργο. Στην εκδήλωση εκείνη εκφράστηκε από πολλούς η γνώμη ότι θα έπρεπε τα βιβλία του, επειδή από χρόνια έχουν εξαντληθεί, να επανεκδοθούν. Αμέσως τότε το Διοικητικό Συμβούλιο της Ι.Λ.Α.Ε.Κ. ανακοίνωσε ότι η Εταιρεία θα επανεκδώσει ένα βιβλίο του. Ύστερα από συζητήσεις με μέλη της οικογένειας Βαβουλέ, η Ι.Λ.Α.Ε.Κ. ανέλαβε να επανεκδώσει το έργο "Κρητικός τραγουδιστής (συλλογή κρητικών μαντινάδων και δημοτικών τραγουδιών τάβλ...

Λείπει της θάλασσας νερό, λείπει της γης βοτάνι λείπει κι εσένα ο γιούλης σου στα μακριά στα ξένα Σε όλες τις συλλογές των δημοτικών τραγουδιών στιχουργούνται τα βότανα. Τα συναντούμε στα κλέφτικα τραγούδια και στα νανουρίσματα, που πολλά είναι αρχαιότατα βυζαντινά, όπως και στα μοιρολόγια, τα ερωτικά τραγούδια και τις παραλογές, μ' άλλα λόγια παντού. Η παρουσία των βοτάνων, δηλαδή των φυτών με φαρμακευτική χρήση, δεν συμβάλλει μόνο στη μουσικότητα και τον νοηματικό πλούτο των δημοτικών τραγουδιών. Λέξεις σύνθετες με πρώτο ή και δεύτερο συνθετικό κάποιο βότανο, όπως νεραν...

Οι μαντινάδες, έχοντας γίνει με την πάροδο των χρόνων αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της έκφρασης των Κρητικών, δεν άφησαν ασυγκίνητο τον Ανδρέα Ακουμιανάκη, που συγκέντρωσε εκείνες τις μαντινάδες που ο ίδιος τραγούδησε και τραγουδάει όταν το θέλει η περίσταση. Ένα ιδιαίτερο στοιχείο του βιβλίου είναι το σαρανταμαντίνιαδο, μια αριθμητική κατάταξη των δίστιχων. Το μόνο που είχε στο μυαλό του ο συγγραφέας όταν έγραφε με αλφαβητική σειρά τις μαντινάδες ήταν να τις σώσει, να τις διασώσει σε αυτούς που δεν τις ξέρουν, ή να τις ξαναθυμίσει σ' αυτούς που ακούν τη λύρα να παίζει και η...

Εκειά στα πέλαγα απού βολοδέρνεται ο Μανώλης Ροδανάκης δεν ήβγαλε σταλιά τη Κρήτη απού το μυαλό ν'του. Με τσοι μαντινάδες, τα ριζίτικα τσοι μνήμες του απού δεν ξεχνά ποτές το βαπόρι βρίσκει τα ίσα του. Κι ούλ' ονειρεύγεται πρόσωπα, τόπους, μόχθους κι αγαπητικές, Μα πια πολύ τη Κρήτη.

[...] Τα ποιήματα και των τριών ενοτήτων του βιβλίου αυτού γράφτηκαν στα τελευταία γυμνασιακά και στα πρώτα φοιτητικά χρόνια του ποιητή (1955-1960) στην Περίστα Ναυπακτίας, στο Θέρμον Αιτωλίας και στην Αθήνα. Από τότε ξανακοιτάχτηκαν πολλές φορές, κατά την προτροπή του Κορνάρου "οι στίχοι θέλου διόρθωση και σάσμα όσο μπορούσι". Εδώ, στην οριστική τους πια μορφή, αποτελούν, ως πρωτόλεια πνευματικών καρπών, σεμνή κατάθεση στο χώρο της ρουμελιώτικης παράδοσης και επισφραγίζουν την σαραντάχρονη πνευματική πορεία του δημιουργού τους. (από τον πρόλογο του βιβλίου)

[...] Σ' αυτόν τον κόσμο, όπου άνθρωπος και φύση ταυτίζονται, και ο οποίος τείνει πλέον να αποτελέσει παρελθόν, σήμερα, μας μεταφέρει, έστω και με ρομαντικό κίνητρο όπως προείπα, η κυρία Λεμπέση. Ευαίσθητος άνθρωπος ("μουσικήν ποιεί και εργάζεται"), με πολλαπλά ενδιαφέροντα και πολυσχιδή πνευματική δράση, συγκεντρώνει προ πολλού, ανάμεσα στις άλλες ασχολίες της, αποσπάσματα λαϊκού ποιητικού λόγου, σαν ένα επιπλέον τρόπο να έλθει η ίδια σε επαφή με τη "μουσική" της λαϊκής ποίησης. Το πόνημά της είναι πρωτίστως έκφραση της δικής της εσωτερικής ανάγκης να μιλήσει -και μ' αυτό...