Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Τζον Χέιλμπρον μάς οδηγεί σ’ ένα αποκαλυπτικό ταξίδι στην ιστορία της φυσικής: την ανάπτυξή της στη Δύση και στο Ισλάμ, τις μεταβαλλόμενες σχέσεις της με τα μαθηματικά, τη φιλοσοφία, τη μηχανική και την τεχνολογία μέσα στους αιώνες και τον σταδιακό μετασχηματισμό της στον σημερινό επαγγελματικό κλάδο, με τα διεθνή ερευνητικά προγράμματα και τις τεράστιες πειραματικές εγκαταστάσεις. Περνώντας από τις σχολές της αρχαίας Αθήνας και της Αλεξάνδρειας στη Βαγδάτη του 9ου αιώνα και τα πρώτα πανεπιστήμια της Ευρώπης, τις αυλές της Αναγέννησης και τις ακαδημίες του Διαφωτισμού,...

[...] Το βιβλίο που ο αναγνώστης έχει στα χέρια του, ξεκίνησε από μια προσπάθεια διδασκαλίας του μαθήματος 'Ιστορικά Πειράματα Φυσικής'. Στην πορεία εμπλουτίσθηκε σε σχέση με την αρχική του μορφή. Τελικά μοιάζει με μια σύντομη (επιγραμματική πολλές φορές) ιστορία της Φυσικής. Σε αντίθεση με την πλειονότητα των βιβλίων που αφορούν στην ιστορία της επιστήμης, το παρόν βιβλίο δεν ακολουθεί τη χρονολογική παράθεση των γεγονότων. Αντίθετα επιλέχθηκε η θεματική, διότι πιστεύω ότι αυτή θα βοηθήσει περισσότερο τον αναγνώστη στην παρακολούθηση της εξέλιξης των ιδεών και στην ευκολότ...

Για τους περισσότερους ανθρώπους, η κβαντική θεωρία είναι συνώνυμη της μυστηριώδους, ανεξιχνίαστης επιστήμης. Και για πολλά πολλά χρόνια ήταν εξίσου αινιγματική για τους ίδιους τους επιστήμονες. Σε αυτό το αριστοτεχνικά γραμμένο βιβλίο, ο Manjit Kumar παρουσιάζει την ιστορική καταγραφή αυτής της καθοριστικής επιστημονικής επανάστασης, καθώς και της αντιπαράθεσης που αναπτύχθηκε στον πυρήνα της και δίχασε τους πρωταγωνιστές της. Η κβαντική θεωρία εξετάζει αυτούς καθαυτούς τους δομικούς λίθους του κόσμου μας, τα σωματίδια και τις διεργασίες χωρίς τις οποίες αυτός δε θα υπή...

Η Γη δεν στέκεται ακίνητη. Εκτελεί µια περιφορά γύρω από τον Ήλιο κάθε χρόνο, και µια περιστροφή γύρω από τον άξονά της κάθε 24 ώρες. Η κίνηση της Γης είναι τόσο βασική στην αντίληψή µας για τον κόσμο, που τη θεωρούµε σήµερα δεδοµένη. Τον 17ο αιώνα όµως, τέτοιες έννοιες ήταν επαναστατικές, αιρετικές, ακόµη και επικίνδυνες γι’ αυτούς που τις διαµόρφωσαν. Επί χιλιετίες, η κουλτούρα, η θρησκεία και η επιστήµη, συµπλεκόµενες µεταξύ τους, είχαν δηµιουργήσει µια κοσµοαντίληψη που βασιζόταν σε µια ακίνητη Γη. Διότι, αν η Γη κινούνταν, δεν θα έπρεπε άραγε να παρασύρονται τα πουλιά...

Μαύρη τρύπα: η πιο απλή και καθαρή εκδήλωση της χωροχρονικής καμπυλότητας, ο αιθέριος ορίζοντας που διαχωρίζει την αιώνια σιωπή στο εσωτερικό του από τον κανονικό κόσμο στο εξωτερικό. "Οι φυσαλίδες στροβιλίζονταν γύρω μου προσφέροντάς μου μια πρωτόγνωρη αίσθηση χαλάρωσης... Ενώ απολάμβανα αυτό το μοναδικό αφρόλουτρο, τα βλέφαρά μου βάρυναν και γλίστρησα σ’ έναν υπέροχο, μακάριο ύπνο". Έτσι αρχίζει η συνεύρεση του Άλφι με μια εντυπωσιακή και αποκαλυπτική μπανιέρα αγορασμένη από έναν μυστηριώδη γείτονα ονόματι Αλ". Το βιβλίο αφηγείται την ιστορία της θεωρίας της βαρύτη...

Μια πραγματία για τις "εξωτικές" ιδιότητες του Ηλεκτρικού Σπινθήρα, όπως αυτές εμφανίζονται σε διάφορες παλαιές και σύγχρονες εφευρέσεις. Από τον νομπελίστα Irving Langmuir (1881-1957) έως τις σύγχρονες συσκευές κοπής μετάλλων με ηλεκτρικό πλάσμα (CNC-TIG_MIG κλπ), όλα δέιχνουν ότι ο Ηλεκτρικός Σπίνθήρας αποδίδει "Νέα Ενέργεια" στο υλικό Σύμπαν ...! Για την κατανόηση αυτού του βιβλίου, είναι απαραίτητη τουλάχιστον η βασική γνώση της φυσικής, του ηλεκτρισμού και της χημείας που διδαχθήκαμε στην μέση εκπαίδευση.Το βιβλίο αυτό υπενθυμίζει τις ξεχασμένες... και αποκλύπτει...

Ελάχιστα γνωρίζουμε για τον Αρχιμήδη (287-212 π.Χ.) πέρα από το γνωστό "Εύρηκα!" που αναφώνησε, όταν ανακάλυψε ότι το νερό που εκτοπίζεται από ένα βυθισμένο μέσα σε αυτό αντικείμενο, αποκαλύπτει τον όγκο του αντικειμένου. Αυτή η φαινομενικά απλή διαπίστωση τον βοήθησε να καθορίσει τις βασικές αρχές της άνωσης, που διέπουν την πλευστότητα στα πλοία, στα θαλάσσια όντα, ακόμα και στα αερόστατα. Ο Αρχιμήδης άσκησε, τεράστια επίδραση στην ανάπτυξη των μαθηματικών και της επιστήμης γενικότερα, υπολογίζοντας από την τιμή του π μέχρι το μέγεθος του Σύμπαντος. Η φήμη του κατά τ...

Το βιβλίο περιλαμβάνει τέσσερα άρθρα που εξετάζουν την περίπλοκη σχέση ανάμεσα στην κβαντική φυσική και στο κοινωνικο-πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο αυτή διαμορφώθηκε. Στο πρώτο άρθρο, του αμερικανού ιστορικού των επιστημών Πολ Φόρμαν, υποστηρίζεται ότι η διαμόρφωση της κβαντικής φυσικής ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα στη γερμανόφωνη Ευρώπη μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας κβαντομηχανικής, ο μη αιτιακός χαρακτήρας της, δεν ήταν, σύμφωνα με τον Φόρμαν, προϊόν των εσωτερικών εξελίξεων στη φυσική, αλλά αποτέλεσμ...

"Δεν μου αρέσει το είδος της φυσικής σου...", δηλώνει ο Αϊνστάιν στον Χάιζενμπεργκ. Ο κορυφαίος φυσικός πλησιάζει τα 50. Είναι ο "παλαιός" της επιστήμης· όλοι τον σέβονται, όμως τη σπουδαία δουλειά την κάνουν πλέον οι νέοι επιστήμονες. Όλη τη νύχτα ο Χάιζενμπεργκ βρισκόταν σε κατάσταση υπερδιέγερσης· δεν μπορούσε να κλείσει μάτι. Έγραφε και ξανάγραφε τις "τρελές" εκφράσεις του για τη θέση και την ταχύτητα εφαρμόζοντας τα νέα, αναμορφωμένα μαθηματικά του. Με το πρώτο φως της ημέρας βγήκε στην ακρογιαλιά και ξάπλωσε στα βράχια κάτω από τις ευεργετικές, ζεστές ηλιαχτίδες. Αυ...

Από τον 6ο αιώνα προ Χριστού μέχρι σήμερα, από την Ιωνία μέχρι τις ΗΠΑ, από τις πρώτες ιδέες για την κίνηση μέχρι τη θεωρία του χάους, αυτό το βιβλίο είναι μια συναρπαστική διαδρομή στον χρόνο, στον χώρο και στην ανθρώπινη σκέψη. Η Ιστορία της Φυσικής δεν θα ήταν σωστή ιστορία, αν δεν περιείχε και τις ιστορίες των Φυσικών (ή των φυσικών φιλοσόφων). Σύντομη και περιεκτική, αυτή η αναδρομή κερδίζει με άνεση τα στοιχήματα της πληρότητας και της σαφήνειας, αλλά και ένα ακόμα, ίσως το πιο δύσκολο για βιβλία αυτού του είδους: το στοίχημα της καθήλωσης του αναγνώστη από σε...

Το ουράνιο τόξο, η Σελήνη, ένας κομήτης, η άμπωτη και η πλημμυρίδα... ένα μήλο που πέφτει. Στον Ισαάκ Νεύτωνα έλαχε η μοίρα να ανακαλύψει τα μυστικά του σύμπαντος. Ο Ισαάκ Νεύτων ήταν ίσως η μεγαλύτερη διάνοια όλων των εποχών. Και όμως, ως μορφή παραμένει εν πολλοίς μυστηριώδης. Το "Ανακαλύψτε τον Νεύτωνα" εξηγεί τις εντυπωσιακές ιδέες ενός ανθρώπου που μελέτησε εξονυχιστικά τη σωρευμένη γνώση αιώνων, ανέτρεψε τις εσφαλμένες πεποιθήσεις, έκανε τομές στα μαθηματικά, τη μηχανολογία και την οπτική. Σε ηλικία 25 ετών, εντελώς αυτοδίδακτος, είχε σχεδιάσει ήδη ένα σύστημ...

Με τη μελέτη μου αυτή, προσπάθησα να αναδείξω τα βασικότερα (ίσως τα πιο εντυπωσιακά) μέρη της θεωρίας του Βενιαμίν Λεσβίου για το "Πανταχηκίνητον". Στηρίχτηκα στα χειρόγραφα Α΄ και Β΄ τόμων της Φυσικής του Βενιαμίν, αυτών της Μονής Λειμώνος και της Λέσχης Πλωμαρίου "Βενιαμίν ο Λέσβιος", αντίστοιχα. δεν διεκδικώ την πληρότητα μιας τέτοιας μελέτης. Πιστεύω, όμως, ότι η μελέτη μου αυτή θα γίνει μια καλή αφορμή και θα κεντρίσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για μια πιο λεπτομερή ενασχόληση με το θέμα αυτό. Για παράδειγμα, η αξιολόγηση της πατρότητας της θεωρίας...

Το βιβλίο "Στη σκιά της βόμβας" περιγράφει πώς δύο χαρισματικοί, εξαιρετικά ταλαντούχοι φυσικοί -ο Τζ. Ρόμπερτ Οπενχάιμερ και ο Χανς Α. Μπέτε- ήρθαν αντιμέτωποι με τα πυρηνικά όπλα, που οι ίδιοι βοήθησαν στην κατασκευή τους. Το 1945 οι ΗΠΑ έριξαν τη βόμβα και οι φυσικοί υποχρεώθηκαν να απαντήσουν σε δυσάρεστες ερωτήσεις σχετικά με το ρόλο και την ευθύνη τους. Στη συνέχεια ακολούθησε ο Ψυχρός Πόλεμος και είχαν να αντιμετωπίσουν τη δυσπιστία των πολιτικών για την αφοσίωσή τους και την υπονόμευση της ακαδημαϊκής ελευθερίας από το μακαρθισμό. Εξετάζοντας το πώς ο Μπέτε και ο Οπ...

Η άνοδος της θεωρίας υπερχορδών, η πτώση της επιστήμης, και η επόμενη μέρα. Τι είναι η θεωρία χορδών; Μια προσπάθεια διατύπωσης της «Θεωρίας των Πάντων» που να εξηγεί όλα τα σωματίδια και τις δυνάμεις της φύσης, καθώς και τους λόγους για τους οποίους υπάρχει το Σύμπαν. Αιχμαλωτίζει τη φαντασία και σαγηνεύει τους φυσικούς· ωστόσο, ως επιστημονική θεωρία έχει αποτύχει. Η θεωρία χορδών μοιάζει με ένα τεράστιο και επιβλητικό μαθηματικό οικοδόμημα, μέσα από το οποίο αντηχούν βαρύγδουποι ισχυρισμοί. Όμως, πού είναι οι πειραματικές ενδείξεις; Πώς να εμπιστευθούμε αυτή την εξ...

Είναι αλήθεια ότι τα σχολεία μας έκλεψαν τον έρωτα για τη μάθηση, την αγάπη για τη φυσική και τη φιλοσοφία και το κατάφεραν με τις διαρκείς εξετάσεις και πολλά άλλα "φόβητρα". Το βιβλίο αυτό σκοπό έχει να μας "ξεφοβίσει" και να μας ξυπνήσει το ενδιαφέρον για όλα αυτά που είχαν και έχουν ομορφιά και που κάποιοι μας την έκρυψαν. Το βιβλίο "Τα κουάρκς, τα κβάντα, οι χορδές και ο Θεός" έχει στόχο να μας ανοίξει άλλα παράθυρα προς τη φυσική και τη φιλοσοφία και να μας δείξει ότι υπάρχουν και άλλοι δρόμοι για να τολμούμε να σκεφτόμαστε και να ερευνούμε. Απευθύνεται, λοιπόν, σε μα...

Ο άνθρωπος διένυσε κατά την εξέλιξή του μεγάλη πορεία, ώστε να ορίσει τον εαυτό του και να αντιληφθεί τη θέση του μέσα στον κόσμο που τον περιβάλλει. Οι Βαβυλώνιοι, οι Αιγύπτιοι, οι Εβραίοι αποκαλύπτουν με συμβολικό τρόπο την ιερή και τη φυσική διάσταση του κόσμου. Οι Έλληνες, με τον Θαλή και στη συνέχεια με τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, τελειοποιούν το κοσμικό σύστημα. Κατά τον Μεσαίωνα η γη, ακίνητη στο κέντρο του σύμπαντος, περιβάλλεται από το ουράνιο στερέωμα. Μέσα σε μισό αιώνα ο Κοπέρνικος και ο Γιοχάνες Κέπλερ ανέτρεψαν δοξασίες χιλιετιών. Στη συνέχεια, ο Γαλιλαίος...

Η δημιουργία και η εδραίωση της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας έχουν αποτελέσει αντικείμενο συστηματικής ιστορικής έρευνας. Οι ιστορικοί των φυσικών επιστημών έχουν διερευνήσει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα ερωτήματα: Ποια ήταν τα προβλήματα που απασχολούσαν τους φυσικούς του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα; Πώς συνέβαλαν άλλοι φυσικοί στη δημιουργία της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας; Ποια ήταν η προβληματική του Αϊνστάιν που τον οδήγησε στην διατύπωση της θεωρίας; Ποιες φιλοσοφικές, πολιτισμικές και τεχνολογικές επιρροές μπορεί να διακρίνει κανείς στη σκέψη...

Το παρόν βιβλίο, το οποίο αποτελεί την πρώτη μονότομη πλήρη ιστορία της Φυσικής του 20ού αιώνα, μας ταξιδεύει από την ανακάλυψη των ακτίνων Χ στο μέσον της δεκαετίας του 1890 ώς τη θεωρία υπερχορδών της δεκαετίας του 1990. Σε αντίθεση με τις περισσότερες προηγούμενες ιστορίες της Φυσικής, οι οποίες ήταν γραμμένες είτε από αυστηρή επιστημονική σκοπιά είτε από κοινωνική και θεσμική, οι "Γενιές των Κβάντων" συνδυάζουν και τις δύο προσεγγίσεις. Ο Kragh γράφει για την καθαρή επιστήμη με την εμπειρογνωμοσύνη ενός ώριμου φυσικού, διατηρώντας παράλληλα το περιεχόμενο προσιτό και στ...

Ένας τρόπος για να κατανοήσουμε τη φύση της σύγχρονης φυσικής είναι να χρησιμοποιήσουμε ως σημείο εκκίνησης περιγραφές αυτής της επιστήμης που μας παρέχονται από διαφορετικούς επιστημολόγους, όπως οι Popper, Kuhn, Lakatos ή ακόμα και ο Feyerabend. Αυτό το βιβλίο υπογραμμίζει τον αυθαίρετο χαρακτήρα των αντιαιτιακών και αντιρεαλιστικών επιλογών των θεμελιωτών της σύγχρονης θεωρίας των κβάντα (Bohr, Heisenberg, Born και Pauli), αναδεικνύει τη σημασία των σχέσεων φυσικής-κουλτούρας, φυσικής-φιλοσοφίας, φυσικής-ιστορίας, με στόχο την κατανόηση της προέλευσης των ιδεών τους, και...