Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο βασιλιάς των Θηβών Κρέων απαγορεύει την ταφή του Πολυνείκη που είχε οδηγήσει ξένο στρατό εναντίον της γενέτειράς του. Η Αντιγόνη, αδελφή του νεκρού και νύφη του Κρέοντα, παραβαίνει την εντολή και καταδικάζεται σε θάνατο. Ο γιος και η γυναίκα του Κρέοντα αυτοκτονούν και ο ίδιος ζητά να βρει τον θάνατο. Η σύγκρουση του ηθικού νόμου με το κρατικό δίκαιο στην ενδοξότερη τραγωδία του Σοφοκλή.

Οι σκηνές που ακολούθησαν την άλωση της Τροίας. Η πυρπόληση και οι θάνατοι μελών της οικογένειας του Πριάμου. Οι αιχμάλωτες γυναίκες οδηγούνται στα πλοία των Αχαιών. Δεσπόζει η φυσιογνωμία της Εκάβης.

Στην μετάφραση της "Ηλέκτρας" του Σοφοκλή η πιστότης αναζητήθηκε στους βαθύτερους δραματικούς και ποιητικούς ρυθμούς του αρχαίου κειμένου. Δεν μ' ενδιέφερε μία μίμηση λόγου - ή, όπως γίνεται σε τέτοιες μεταφράσεις, μια αντικατάσταση της αρχαϊκής γλώσσας από μια «νέα». Μ' ενδιέφερε να μεταφέρω, όσο μπορούσα αυτούσιον, εκείνον τον λόγο κατ' ευθείαν σ' έναν δραστικό, σύγχρονο ελληνικό λόγο. Το κατ' ευθείαν αυτό παρακάμπτει τους λογοτεχνικούς ή μεταγλωττισμένους τρόπους απόδοσης μιας τραγωδίας, οι οποίοι συνήθως ανακαλούν ιδιώματα θρήνου από άλλα Πένθη της αγωνίας του ελληνικού...

Νομίζουμε ότι με τον "Ρήσο" έχουμε ένα παράδειγμα της παραγωγής του 4ου αι., που έφτασε σ' εμάς με το όνομα του Ευριπίδη. Τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά του έργου οδηγούν στη μετακλασική εποχή. Η ιστορία του πώς ο Οδυσσέας κι ο Διομήδης σκοτώνουν πρώτα τον Τρωαδίτη αντικατάσκοπο Δόλωνα και ύστερα τον βασιλιά των Θρακών Ρήσο, που λίγο πριν είχε εμφανιστεί με μεγάλα λόγια, για να υποστηρίξει τους Τρώες, πλάσθηκε με φανερή προσπάθεια να πετύχει δραματικό αποτέλεσμα. Albin Lesky, "Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας", Μετ. Αγ. Τσοπανάκη, Θεσσαλονίκη, 1972

...Το έργο υπογραμμίζει τον ορθολογισμό του Ευριπίδη εις βάρος του πατριωτισμού του αλλά και της ικανότητάς του ως θεατρικού συγγραφέα. Δεν πραγματεύεται κάποιον καλά οργανωμένο μύθο αποδεκτό ως μακροχρόνια λαϊκή πίστη, τον οποίο θα ήθελε ίσως να αμφισβητήσει. Παρουσίασε μια ελάχιστα γνωστή ιστορία, χωρίς βαθιές ρίζες στην αρχαιότητα -μερικοί μάλιστα λένε ότι την έπλασε ο ίδιος- για να ικανοποιήσει την περηφάνια των Αθηναίων και να κάνει πιο στενούς τους δεσμούς που ένωναν τις Ιωνικές πόλεις με την Αθήνα. Α. S. Owen, "Euripides Ion", XXXIII Oxford, 1963

Στον "Κύκλωπα" (σατυρικό δράμα) του Ευριπίδη ο χορός των σατύρων συνοδεύει ένα ολόκληρο κοπάδι πρόβατα, το οποίο, έπειτα από μερικές αστείες απόπειρες απόδρασης του μπροστάρη, οδηγείται από υπηρέτες στο σκηνικό οικοδόμημα, δηλαδή στη σπηλιά τον Κύκλωπα. Το πιο εύλογο είναι να υποθέσουμε ότι δεν έχουμε πραγματικά πρόβατα, παρά μεταμφιεσμένους νεαρούς Αθηναίους, επομένως "παραχορηγήματα", άδικη εισφορά του χορηγού για να ολοκληρωθεί η σύνθεση της θεατρικής ομάδας. Horst-Dieter Blume, "Εισαγωγή στο Αρχαίο Θέατρο", Μετ. Μαρία Ιατρού - "Μ.Ι.Ε.Τ."

Η Ιφιγένεια θυσιάζεται απ' τον Αγαμέμνονα, αρπάζεται όμως την τελευταία στιγμή απ' την Άρτεμη και μεταφέρεται στους Ταύρους. Εκεί εκτελεί επίσημα το έργο του θύτη. Αυτό ακριβώς το οφίκιό της γίνεται αιτία να ξαναενωθούν τα πρόσωπα του δράματος, όταν φτάνει κάποτε στους Ταύρους ο Ορέστης, που είχε σφάξει τη μάνα του. Επακολουθεί, όμως, η αναγνώριση και το κακό σταματάει ως εδώ. Εντούτοις, στο τέλος του δράματος, με το στόμα της Αθηνάς, αναγγέλλεται και πάλι ο χωρισμός των δύο αδελφών. Η Ιφιγένεια δε θα γυρίσει στην οικογένειά της, θα παραμείνει για πάντα ιέρεια στη Βραυρώνα....

"Έρως δυνάστης" θα μπορούσε να επιγράφεται η τραγωδία τούτη του Ευριπίδη, μια από τις πιο ωραίες του. Η Φαίδρα, Κρητικοπούλα με αίμα που σπιθίζει ανυπόμονο, ξεκινημένη από μιαν επικράτεια μυθική, στοιχειωμένη από το χνώτο του Μινώταυρου, κυριεύεται από σφοδρό ερωτικό πάθος για τον προγονό της. Είναι νέος και είναι νέα, κοντύτερα σ' αυτόν παρά στον άντρα της. Η Φαίδρα όμως ξέρει καλά τις υποχρεώσεις που της επιβάλλει η θέση της ως μητριάς και βασίλισσας. Το πάθος της είναι περισσότερο το ερωτικό μαράζι παρά η ερωτική θύελλα. Έρωτας ενδοστροφικός, βασανισμένος, ο πόθος της Φα...

Ο σκοπός των "Ηρακλείδων" είναι προφανώς να εξάρει ο ποιητής την ευσέβεια των Αθηναίων, το αίσθημά τους για την τιμή και για το δίκαιο, μέσα από το γενναιόψυχο στήριγμα που προσφέρουν στους ικέτες, παρά τον κίνδυνο μιας ξένης εισβολής. Η εξύμνηση αυτών των υφηλών αρετών και της νίκης που αποτελεί την ανταμοιβή γι' αυτούς, αυτό είναι που πρέπει να περάσει σε πρώτο πλάνο, και όχι το αίσθημα ευσπλαχνίας και λύπης που προκαλεί ο θάνατος της Μακαρίας. Για να τονίσει την ενθαρρυντική εντύπωση που θέλει να δώσει, ο ποιητής περιόρισε σε ένα απλό επεισόδιο την ηρωική παρέμβαση της κ...

Ο Ηρακλής αφήνει τα παιδιά του στη Θήβα και κατεβαίνει στον Άδη για να φέρει στη γη τον Κέρβερο. Η μακρά απουσία του δημιουργεί την υπόνοια ότι πέθανε. Ο Λύκος στρέφεται εναντίον των παιδιών του Ηρακλή, ο οποίος εμφανίζεται ξαφνικά και τα σώζει. Τότε η Ήρα εμβάλλει μανία στον ήρωα, ο οποίος σκοτώνει τη γυναίκα του και τα παιδιά του. Μόλις συνέρχεται, θέλει να αυτοκτονήσει, αλλά τον σώζει ο Θησέας που έρχεται να τον καθάρει από το μίασμα.

Η σύζυγος του Έκτορα Ανδρομάχη μεταφέρεται στη Φθία ως λάφυρο του γιου του Αχιλλέα Νεοπτόλεμου. Αποκτούν γιο, τον Μολοσσό. Η σύζυγος του Νεοπτόλεμου Ερμιόνη προσπαθεί μαζί με τον πατέρα της Μενέλαο να σκοτώσει την Ανδρομάχη και τον γιο της. Ο γέροντας Πηλέας αποτρέπει τον φόνο. Ο Ορέστης, παλιός μνηστήρας της Ερμιόνης, σκοτώνει τον Νεοπτόλεμο. Η εμφάνιση της Θέτιδας κλείνει το δράμα: ο γιος της Ανδρομάχης θα γίνει ο γενάρχης του φύλου των Μολοσσών, ενώ ο Πηλέας θα ζήσει ως αθάνατος κοντά στη Θέτιδα και θα ξα¬να¬συναντήσει τον γιο του, τον Αχιλλέα.

Η Φαίδρα, δεύτερη γυναίκα του Θησέα, ερωτεύεται με πάθος τον πρόγονό της Ιππόλυτο, γιο του Αθηναίου ήρωα, αλλά προσπαθεί να το κρύψει. Όταν όμως το μαθαίνει ο Ιππόλυτος, αποκρούει τα αισθήματα της μητριάς του, η οποία αυτοκτονεί και αφήνει επιστολή κατηγορώντας τον ότι επιβουλεύτηκε την τιμή της. Ο Θησέας καταριέται τον γιο του, ο οποίος πεθαίνει. Η Άρτεμη φανερώνει την αλήθεια στον Θησέα, που θρηνεί.

Το μόνο σωζόμενο σατυρικό δράμα του Ευριπίδη. Ο Σάτυροι, με επικεφαλής τον Σιληνό, υπηρετούν τον Κύκλωπα. Ο Οδυσσέας τυφλώνει τον Κύκλωπα, σώζοντας τους συντρόφους του και τους Σατύρους.