Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο "Κύκλωψ" του Ευριπίδη ανήκει στο αμφίβιο είδος του σατυρικού δράματος, που βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ τραγωδίας και κωμωδίας. Είναι μάλιστα το μοναδικό σατυρικό δράμα που μας σώζεται ακέραιο. Ο μύθος του έργου στηρίζεται στο γνωστό επεισόδιο της ένατης ραψωδίας της Οδύσσειας: ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του παγιδεύονται στη σπηλιά του Κύκλωπα Πολύφημου· κάποιοι από αυτούς καταλήγουν βορά στα δόντια του ανθρωποφάγου τέρατος, αλλά οι υπόλοιποι κατορθώνουν τελικά να αποδράσουν χάρη στο ευφυές σχέδιο του Οδυσσέα να μεθύσουν τον άμαθο στο ποτό του Διονύσου Κύκλωπα και να τ...

Όπως είναι γνωστό, το σατυρικό δράμα ήταν πάντοτε το καταληκτικό έργο κάθε τετραλογίας, με σκοπό να ανακουφίσει τον ψυχισμό των θεατών από το συναισθηματικό φόρτο που δέχτηκε από τις τρεις τραγωδίες που είχαν προηγηθεί. Ο "Κύκλωπας" είναι το μόνο σατυρικό δράμα από την αρχαιότητα που έχουμε σήμερα ολοκληρωμένο, μαζί με ένα μεγάλο μέρος από τους "Ιχνευτές" του Σοφοκλή, και βέβαια μικρά αποσπάσματα και πολλούς τίτλους άλλων ανάλογων έργων. [...] Το θέμα μάς είναι γνωστό από την "Κυκλώπεια" της Οδύσσειας, όπως αυτή εκτίθεται στη ραψωδία ι, μόνο που εκεί τα πάντα εξελίσσονται μ...

Ο μύθος της Πασιφάης, η ένωσή της με τον ταύρο και η γέννηση του Μινώταυρου. Χαρακτηριστικό το τμήμα της απολογίας της Πασιφάης. Αποσπασματικά σωζόμενη τραγωδία (σε συμπλήρωση).

Η ανάλυση των "Κρητών" αναπόφευκτα θα εστιάσει σε δύο σημεία των σωζόμενων αποσπασμάτων, για τα οποία μπορούμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα και άποψη, και από τα οποία, σε συνδυασμό με τα σωζόμενα έργα, μπορεί να προκύψουν πολύτιμες πληροφορίες για τη θέση που κατέχουν οι Κρήτες στο έργο του μεγάλου τραγικού, καθώς και για τη σκέψη του Ευριπίδη. Αυτά είναι α) η Πάροδος των μυστών του Ιδαίου Διός (απ. Ι), και β) ο μονόλογος της Πασιφάης (απ. III, στ. 4-41). Για όλα τα υπόλοιπα fragmenta μόνον υποθετικά και αβέβαια συμπεράσματα θα ήμασταν σε θέση να συναγάγουμε. Οι "Κ...

...Το έργο υπογραμμίζει τον ορθολογισμό του Ευριπίδη εις βάρος του πατριωτισμού του αλλά και της ικανότητάς του ως θεατρικού συγγραφέα. Δεν πραγματεύεται κάποιον καλά οργανωμένο μύθο αποδεκτό ως μακροχρόνια λαϊκή πίστη, τον οποίο θα ήθελε ίσως να αμφισβητήσει. Παρουσίασε μια ελάχιστα γνωστή ιστορία, χωρίς βαθιές ρίζες στην αρχαιότητα -μερικοί μάλιστα λένε ότι την έπλασε ο ίδιος- για να ικανοποιήσει την περηφάνια των Αθηναίων και να κάνει πιο στενούς τους δεσμούς που ένωναν τις Ιωνικές πόλεις με την Αθήνα. Α. S. Owen, "Euripides Ion", XXXIII Oxford, 1963

Ο Ίων, γιος του Απόλλωνα και της Αθηναίας βασιλοπούλας Κρέουσας, εγκαταλείπεται σε σπηλιά της Ακρόπολης και μεταφέρεται από τον Ερμή στους Δελφούς. Αργότερα, η Κρέουσα, παντρεμένη με τον Ξούθο, δεν μπορεί να τεκνοποιήσει και επισκέπτεται τους Δελφούς για να συμβουλευτεί το μαντείο. Της απαντούν ότι πρέπει να υιοθετήσει τον νεωκόρο του ιερού. Η Κρέουσα αρνείται και προσπαθεί να τον σκοτώσει, ώσπου αποκαλύπτεται ότι πρόκειται για τον γιο της Ίωνα. Με τη μεσολάβηση της Αθηνάς τον παίρνουν για να τον εγκαταστήσουν στον θρόνο των Αθηνών.

Έχουμε στα χέρια μας μια πέρα ώς πέρα, αθηναϊκή "τραγωδία", στην οποία παρελαύνει όλη η μυθολογία της πόλης. Κεντρικός άξονας η αυτοχθονία και ο αποκλεισμός του ξένου. Γι' αυτό γύρω σ' αυτόν τον άξονα στρέφεται και ο Χορός, δείχνοντας πού πρέπει να συσπειρωθεί ή είναι συσπειρωμένος ο λαός της Αθήνας στη δύσκολη εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου. Ο Ευριπίδης το γράφει μετά τη Νικίειο ειρήνη σε μια αμφίβολη ανάσα μέσα στον πόλεμο το 419, και το 418 το έργο ανεβαίνει στη σκηνή.

Ο Ευριπίδης είναι ο τρίτος της τριάδας των μεγάλων ποιητών της δραματικής ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται ρεαλιστής συγγραφέας, καθώς δίνει τους χαρακτήρες των προσώπων των έργων του όπως είναι περίπου στην πραγματικότητα, και "από σκηνής φιλόσοφος", επειδή αντιμετωπίζει στοχαστικά τα θέματα που επεξεργάζεται. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται ένα "σατυρικό δράμα", ο "Κύκλωψ", και δεκαοκτώ τραγωδίες: "Άλκηστις", "Ανδρομάχη", "Μήδεια", "Ηρακλείδαι", "Ιππόλυτος", "Εκάβη", "Ικέτιδες", "Ηρακλής μαινόμενος", "Τρωάδες", "Ιφιγένεια η εν Ταύροις", "Ηλέκτρα", "Ελέν...

[...] Το έργο είναι τόσο δύσκολο όσο και προκλητικό. Από τον "Ομηρικό Ύμνο" στον Ερμή ξέρουμε ότι ο Ερμής, που έγινε στη συνέχεια θεός των κλεφτών και των εμπόρων, μαντατοφόρος των θεών, οδηγός των ψυχών στον Άδη και τρισμέγιστος μάγος, επέστρεψε τα βόδια στον αδελφό του. Όχι μόνον αυτό. Του χάρισε και ένα νέο όργανο που είχε εφεύρει, όταν ακόμα ήταν νεογέννητος στα σπάργανα: τη λύρα, της οποίας το ηχείο είναι φτιαγμένο από το καύκαλο μιας χελώνας, που το τρομερό παιδί την ξέσκισε με τα χεράκια του. Οι ευρέσεις των οργάνων, είτε πρόκειται για την λύρα είτε για τον αυλό, συν...

[...] Ο Ευριπίδης ο Αθηναίος γεννήθηκε τη μέρα της ναυμαχίας της Σαλαμίνας (15 Σεπτεμβρίου 480 π.χ.). Είναι ο από σκηνής φιλόσοφος, γνήσιο τέκνο του περιβάλλοντος του Ίωνα φιλοσόφου Αναξαγόρα και του ηγέτη της Αθηναϊκής Δημοκρατίας Περικλή. Έγραψε 92 τραγωδίες και σώζονται μόνο 18. Η "Ιφιγένεια εν Ταύροις" διδάχτηκε ανάμεσα στα 415 - 413 π.χ. Σε μια εποχή που οι ηθικές αξίες είχαν εντελώς εκφυλισθεί. Ο Αθηναίος άνθρωπος νιώθει εντελώς μόνος και αυτή τη μοναξιά προβάλλει ο ποιητής. Ο πελοποννησιακός πόλεμος, η απροκάλυπτη επέμβαση των Περσών στα εσωτερικά των Ελλήνων, ο χαφι...

Ο Ορέστης και ο Πυλάδης αναζητούν στη Σκυθία το ξόανο της Αρτέμιδας. Συλλαμβάνονται και οδηγούνται στον ναό της θεάς για να θυσιαστούν. Ιέρεια εκεί είναι η Ιφιγένεια που αναγνωρίζει τον αδελφό της. Παίρνουν το ξόανο και όλοι μαζί φεύγουν κρυφά για την Ελλάδα. Ο βασιλιάς της Σκυθίας τους καταδιώκει, αλλά τους σώζει η θέα Αθηνά.

Η Ιφιγένεια θυσιάζεται απ' τον Αγαμέμνονα, αρπάζεται όμως την τελευταία στιγμή απ' την Άρτεμη και μεταφέρεται στους Ταύρους. Εκεί εκτελεί επίσημα το έργο του θύτη. Αυτό ακριβώς το οφίκιό της γίνεται αιτία να ξαναενωθούν τα πρόσωπα του δράματος, όταν φτάνει κάποτε στους Ταύρους ο Ορέστης, που είχε σφάξει τη μάνα του. Επακολουθεί, όμως, η αναγνώριση και το κακό σταματάει ως εδώ. Εντούτοις, στο τέλος του δράματος, με το στόμα της Αθηνάς, αναγγέλλεται και πάλι ο χωρισμός των δύο αδελφών. Η Ιφιγένεια δε θα γυρίσει στην οικογένειά της, θα παραμείνει για πάντα ιέρεια στη Βραυρώνα....

Ο Ευριπίδης είναι ο τρίτος της τριάδας των μεγάλων ποιητών της δραματικής ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται ρεαλιστής συγγραφέας, καθώς δίνει τους χαρακτήρες των προσώπων των έργων του όπως είναι περίπου στην πραγματικότητα, και "από σκηνής φιλόσοφος", επειδή αντιμετωπίζει στοχαστικά τα θέματα που επεξεργάζεται. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται ένα "σατυρικό δράμα", ο "Κύκλωψ", και δεκαοκτώ τραγωδίες: "Άλκηστις", "Ανδρομάχη", "Μήδεια", "Ηρακλείδαι", "Ιππόλυτος", "Εκάβη", "Ικέτιδες", "Ηρακλής μαινόμενος", "Τρωάδες", "Ιφιγένεια η εν Ταύροις", "Ηλέκτρα", "Ελέν...

Οι πιο λαμπρές δημιουργίες της αρχαίας ελληνικής σκέψης: θέατρο, φιλοσοφία, ιστορία, ρητορική, ποίηση - μυθιστορία, επιστήμη. Τα ομηρικά έπη, οι τραγωδίες του Αισχύλου και του Ευριπίδη, οι κωμωδίες του Αριστοφάνη, οι φιλοσοφικές πραγματείες του Πλάτωνα, οι ιστορικές μαρτυρίες του Ηρόδοτου και του Θουκυδίδη, οι ρητορικοί λόγοι του Δημοσθένη, οι περιηγήσεις του Παυσανία. Για πρώτη φορά στο περίπτερό σας τα αριστουργήματα του αρχαίου ελληνικού πνεύματος συγκεντρωμένα σε μια σειρά από χρηστικούς και καλαίσθητους τόμους, με το πλήρες αρχαίο κείμενο και την παράλληλη νεοελληνι...