Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η φιλοσοφία του Φρειδερίκου Νίτσε έμεινε στο περιθώριο όσο ο ίδιος ήταν διανοητικά υγιής, ώσπου κατέρρευσε, ξαφνικά, το 1889. Από τότε, αποτελεί αντικείμενο σφετερισμού από ανθρώπους με εκπληκτικά διαφορετικό φάσμα απόψεων, ενώ οι ερμηνείες των ιδεών του κυμαίνονται από το άλογο έως και το αναλυτικό. Ο Νίτσε είναι ιδιοσυγκρασιακός και αφοριστικός, πάντα αποφασιστικός και προκλητικός, ελκυστικός τελικά σε μια πρώτη ανάγνωση. Η ευανάγνωστη εισαγωγή στη ζωή και το έργο του φιλοσόφου από τον Michael Tanner, εξετάζει τις πολυάριθμες διφορούμενες εκφράσεις που ενυπάρχουν στα γραπ...

"Πόσο μεγάλη πρέπει να είναι η απέχθεια κατοπινών γενεών, ν' ασχολούνται με την κληρονομιά εκείνης της περιόδου, στην οποία δεν βασίλευαν ζωντανοί άνθρωποι αλλά ανθρωποειδή της κοινής γνώμης..."

Υπάρχει ένα μίσος για τα ψέματα και την υποκρισία που ξεπηδάει από μια εύκολα προκαλούμενη αίσθηση αξιοπρέπειας. Υπάρχει κι ένα άλλο τέτοιο μίσος που ξεπηδάει από τη δειλία γιατί τα ψέματα απαγορεύονται από ένα θεϊκό νόμο . Πρέπει να είσαι πάρα πολύ δειλός για να πεις ψέματα.

Ο Νίτσε στοχάστηκε πολλά θέματα. Θέλησε να γκρεμίσει τοίχους. Ο Τζον Φέργκιουσον μας προσφέρει έναν συμβολικό χάρτη για να προσανατολιστούμε στη σκέψη του Νίτσε. Τον παρομοιάζει με ένα πρωινό γεύμα το οποίο συνιστά ένα ιδιόμορφο γεύμα. Αν φάμε πολύ, βαραίνουμε. Αν φάμε λίγο, τρέμουν τα πόδια μας. Στο βιβλίο αυτό, θέλησε να δώσει ό,τι είναι απαραίτητο για να ξεκινήσει η μέρα: - Πώς βλέπει ο Νίτσε την παραδοσιακή φιλοσοφία και τους άλλους φιλόσοφους. - Την άποψή του για τη μεταφυσική. - Την άποψή του για τη γλώσσα και τη σχέση της με τη μεταφυσική. - Τι πραγματικά "είναι"...

Η πνευματική γνωριμία τού Νίκου Καζαντζάκη (1883-1957) με το έργο τού Γερμανού φιλοσόφου και ποιητή Φρειδερίκου Νίτσε (1844-1900) έγινε στο Παρίσι, όπου την 1η.10.1907 έφθασε ο 24χρονος Κρητικός, αριστούχος διπλωματούχος τής Νομικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Αθηνών από τις 9.12.1906. Εκεί έγραψε το πρώτο σχέδιο της εναισίμου επί υφηγεσία διατριβής του. Στο Παρίσι ξαναγύρισε το 1909 και παρέμεινε τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, οπότε συμπλήρωσε τη διατριβή του. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου την τύπωσε σε βιβλίο 93 σελίδων: «Εκ των καταστημάτων Στ. Μ. Αλεξίου, εν Ηρακλείω Κρή...

Μαύρο άνθος του 19ου αιώνα, ο μηδενισμός άφησε μεγάλα έργα και ενέπνευσε μύθους και αφηγήσεις. Υπάρχει γερμανική εκδοχή του μηδενισμού, ρωσική και εν γένει ευρωπαϊκή. Με τους δύο παγκόσμιους πολέμους και μια σειρά επαναστάσεων και κοινωνικών κινημάτων, μπορούμε να πούμε ότι ο "ευρωπαϊκός μηδενισμός" επαλήθευσε εξαμβλωματικά τις νιτσεϊκές και λοιπές προφητείες. Το μηδέν αποδείχθηκε ιστορικός και μεταφυσικός γρίφος. Επιτέμνοντας εδώ τις προφητείες του Νίτσε, του Μαλλαρμέ και του Χάιντεγκερ, και χωρίς να έχουμε προθέσεις ιστορικής παρουσίασης, προσπαθούμε απλώς να δείξουμε τα...

Η προσωπογραφία του Ρόναλντ Χέυμαν είναι μια διαυγής και διεισδυτική ανάλυση της προσωπικής και φιλοσοφικής εξέλιξης του Νίτσε. Η εξερεύνηση του πνεύματος και των κινήτρων αυτής της πολύπλοκης προσωπικότητας αναδεικνύει τη συνοχή πίσω από την ασυνέχεια και τις ολοφάνερες αντιφάσεις της. Αντλώντας από άγνωστο, μέχρι πρόσφατα, υλικό, ο Χέυμαν ρίχνει φως σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής και του έργου του Νίτσε, όπως στις αλλεπάλληλες οδυνηρές κρίσεις που κατέληξαν στην παράνοια, καθώς και στις παρεξηγημένες θεωρίες του για τον Υπεράνθρωπο, τη θέληση για δύναμη και την αέναη επισ...

Μεταστρουκτουραλιστές και νεοπραγματιστές, Γάλλοι και Αμερικανοί, οι επίγονοι του Wittgenstein, επικαλούνται στα τέλη του αιώνα του Νίτσε για να νομιμοποιήσουν το πολεμικό σχετικιστικό τους εγχείρημα. Μια ερμηνευτική ιστορία επίκαιρη μέχρι σχεδόν χθες, μεστή από σημασίες για την κατανόηση τούτης της σκοτεινής μετάβασης του αιώνα. Ο συγγραφέας των έξι δοκιμίων αυτού του τόμου γράφει: "Η ιστορία αυτή μας ενδιαφέρει σε όποιον βαθμό διαβάζουμε μέσα της τα διακυβεύματα της δικής μας εποχής. Να ερμηνεύσουμε τις ερμηνείες -τι, αλήθεια, θα έμοιαζε πιο ορθόδοξα νιτσεϊκό πρόγραμμα;...

Σ' αυτό το ρηξικέλευθο έργο, ο Michael Gillespie υποστηρίζει ότι ο Νίτσε παρανόησε τον μηδενισμό και ότι η δική του παρανόηση αποπροσανατόλισε σχεδόν το σύνολο των μεταγενέστερων στοχαστών που ασχολήθηκαν με το θέμα. Αναπλάθοντας τις πνευματικές καταβολές του μηδενισμού πριν πάρει την τελική του μορφή από τον Νίτσε, ο Gillespie εστιάζει την προσοχή του σε αποφαστιστικές καμπές της εξέλιξης του μηδενισμού, από τον Όκκαμ και τη νομιναλιστική επανάσταση μέχρι τον Καρτέσιο, τον Φίχτε, τους Γερμανούς Ρομαντικούς, τους Ρώσους μηδενιστές και τον ίδιο τον Νίτσε. Η ανάλυσή του αποδ...

Η τέχνη του ρήτορα έγκειται στο να μην αφήσει ποτέ να διαφανεί το τεχνητό. Εξ ου και το χαρακτηριστικό ύφος, το οποίο όμως είναι προπάντων ένα προϊόν υψηλής τέχνης, όπως ακριβώς και η "φυσικότητα" του καλού ηθοποιού. Ο αληθινός ρήτορας μιλάει έχοντας ως βάση το ήθος του υπ' αυτόν αντιπροσωπευόμενου προσώπου ή πράγματος. Εφευρίσκει τις καλύτερες απολογίες και επιχειρήματα (που συνήθως μόνον ο εγωισμός ανακαλύπτει), τα πιο πειστικά λόγια και τους τρόπους του λέγειν. Το αξιοσημείωτο σ' αυτόν τον ρήτορα είναι ότι μέσω της τέχνης του, μέσω μιας αλλαγής προσώπων και μιας σωφροσύ...

Ο Nietzsche ανατρέπει την πλατωνική καταδίκη της τέχνης και φθάνει στο αντίθετο άκρο. Κάνει αισθητική τη φιλοσοφία. Δίνει δηλαδή το προβάδισμα στην αισθητική έναντι της φιλοσοφίας. Θεωρεί (όπως ο Kant) την τέχνη ως αλήθεια. Για τον Nietzsche, ο καλλιτέχνης είναι ένας "αναζητητής αλήθειας". (Με δυο λόγια, πήρε τη δουλειά του φιλόσοφου). Άρα, ο φιλόσοφος πρέπει με τη σειρά του να γίνει καλλιτέχνης -για να αναζητήσει την αλήθεια, που είναι πια το έργο του καλλιτέχνη. Καταλαβαίνουμε τώρα πως η φιλοσοφία πρέπει με τη σειρά της να γίνει αισθητική. (Και η αλήθεια μέθη;) Στην "Α...

Γύρω από τον Nietzsche και το έργο του σωρεύεται βαθμιαία ανά τον κόσμο ένα μη εποπτεύσιμο πλήθος δημοσιεύσεων, διατριβών, μονογραφιών, βιογραφιών, οι οποίες πάνω απ' όλα δείχνουν πως το νιτσεϊκό corpus ανθίσταται σθεναρά σε μια συνεκτική και ολιστική ερμηνεία. Αν ο πληθωριστικός σχολιασμός του έργου του ερμηνευτεί, όπως έχει ήδη προτείνει ο Foucault, μέσα από την "αναλυτική του λόγου", δηλαδή τη γενεαλογική του προοπτική ως θέλησης για δύναμη, μας δίνεται τότε η δυνατότητα να αντικρίσουμε στη χειρονομία του σχολίου τη συγκαλυμμένη αλλά βίαιη προσπάθεια που καταβάλλεται για...

Τι υπερασπίζεται η φιλοσοφία του Νίτσε; Τη δημοκρατία ή τον ολοκληρωτισμό; Αν κάνει το πρώτο, τότε πώς εξηγείται η σχετικά πρόσφατη τεράστια εκμετάλλευσή της από τους ναζί και τους εκπροσώπους του επίσημου σοβιετικού καθεστώτος; Αν κάνει το δεύτερο, γιατί εξακολουθεί να εμπνέει και να προκαλεί τους δημοκράτες στοχαστές όλων των αποχρώσεων; Και που τον κατατάσσει η δριμεία κριτική του στο κράτος; Σ' αυτά τα ερωτήματα προσπαθούν να απαντήσουν τα κείμενα του παρόντος βιβλίου, παρουσιάζοντας και διερευνώντας τόσο τη σκέψη του ίδιου του Νίτσε όσο και την πρόσληψή της από διάφορα...

Αρκεί μονάχα οι άνθρωποι να κυριαρχούν επί των άλλων ανθρώπων, για να γεννηθεί η διαφοροποίηση των αξιών. Αρκεί ορισμένες τάξεις να κυριαρχούν επί των άλλων τάξεων για να γεννηθεί η ιδέα της ελευθερίας. Αρκεί οι άνθρωποι να ιδιοποιηθούν και να καθυποτάξουν τα πράγματα που χρειάζονται για να ζήσουν, αρκεί να τους επιβάλλουν μία διάρκεια που τα ίδια τα πράγματα δεν διαθέτουν, ή να τα αφομοιώσουν διά της βίας, και ιδού η γένεση της λογικής. Η σχέση κυριαρχίας δεν είναι "σχέση", όπως ακριβώς ο τόπος όπου ασκείται η κυριαρχία δεν είναι τόπος. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον...

"Η χαρούμενη επιστήμη" (1882 και 1887) είναι ένα από τα ωραιότερα βιβλία της ωριμότητας του Νίτσε, ένα βιβλίο που επιβεβαιώνει και ενισχύει τη ριζοσπαστική σκέψη του συγγραφέα του. Όλα τα μεγάλα θέματα του νιτσεϊκού στοχασμού παρελαύνουν στις σελίδες του: η γνώση, η αλήθεια και η λογική, η συνείδηση, η ηθική, η θρησκεία και η τέχνη, η ανάλυση της παρακμής της Δύσης και τέλος η ιδέα της αιώνιας επιστροφής και το κοινωνικό πρόταγμα του υπερανθρώπου και του Ζαρατούστρα.

Η "Χαραυγή" είναι το τέταρτο βιβλίο του Φρίντριχ Νίτσε. Γραμμένο σε αφοριστικό ύφος, προσπαθεί να αποκαλύψει, με όλη τη δηκτικότητα και την παραδοξότητα που χαρακτηρίζουν τη γραφή του μεγάλου φιλοσόφου, τα προσωπεία και τις ψευδαισθήσεις των ευρωπαϊκών αξιών. Χάρη στις εμπνεύσεις, τις διαπιστώσεις, αλλά και τη λογοκρατική μέθοδό του, το έργο αυτό υπήρξε πηγή έμπνευσης για πολλούς σύγχρονους στοχαστές, από τον Σίγκμουντ Φρόυντ ως τον Μισέλ Φουκό.

Οι επιστολές αυτές του Νίτσε, που είχαν απευθυνθεί στους πιο στενούς του φίλους, στην οικογένειά του, σε κάποιους διανοούμενους όπως ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ, πρέπει να διαβαστούν σε συσχετισμό με τα τελευταία έργα του, όπως κυρίως το "Ίδε ο Άνθρωπος", καθώς και με το σύνολο των μεταθανάτιων αποσπασμάτων που χρονολογούνται από αυτά τα χρόνια. Ένας άνθρωπος ολοένα και πιο μοναχικός, προορισμένος να περιπλανιέται, καταπιάνεται μ' ένα καθήκον υπερβολικό που του φαίνεται ότι αποτελεί τη μοναδική δυνατή συνέχεια του έργου του. Στοχαστής που έγινε περιπλανώμενος, έχοντας αφήσει...