Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ως ιστορικός έχω την αρχή να κρατώ σημειώσεις για τόπους και λαούς πού έχω επισκεφθεί. Προκειμένου, λοιπόν, να ολοκληρώσω την τρίτομη "Ιστορία των αρχαίων Αθηνών" και τη δίτομη "Ιστορία της αρχαίας Σπάρτης", καθώς και τη μελέτη "Η ελληνικότητα της Μακεδονίας" (τα δύο πρώτα κυκλοφορήθηκαν από τις εκδόσεις Gutenberg, το τρίτο από τις εκδόσεις Γεωργιάδη), όφειλα να επισκεφθώ την Περσία, το σημερινό Ιράν, που υπήρξε τόσο κατά την αρχαιότητα όσο και κατά τούς πρώτους βυζαντινούς αιώνες ο αντίπαλος χώρος, που αντιθετικά προς αυτόν σχηματοποιήθηκε ο ελληνικός κόσμος. Χρόνια και χρ...

"Διασκέδασα πολύ γράφοντας αυτό το βιβλίο. Μοναδική έννοια μου ήταν να μην το αναφέρω στον πατέρα μου που, σαν καθηγητής των ελληνικών, αποδοκίμαζε το να μπαίνω στα χωράφια του. Παρ' όλα αυτά κάποιες φορές αναγκάστηκα να τον συμβουλευτώ. Ύστερα έστειλα το δακτυλογραφημένο κείμενο στον μεγάλο γάλλο ιστορικό Καρκοπινό, ο οποίος, λίγες μέρες αργότερα, μου απάντησε: "Το διάβασα με την ίδια ευχαρίστηση με την οποία, φαίνεται πως, κι εσείς το γράψατε". Κι έτσι χωρίς να διστάσω το πήγα στον εκδότη μου που μέχρι στιγμής έχει κάνει δώδεκα ανατυπώσεις..." (από τον πρόλογος της πρώ...

Μετά την αποκρυπτογράφηση της γραμμικής γραφής Β' και την ανάγνωση των πινακίδων κάτι αναπάντεχο περίμενε τους γλωσσολόγους και τους ιστορικούς. Ήταν η εμφάνισις της Δωρικής διαλέκτου μέσα στην Μυκηναϊκή Ελληνική, πράγμα το οποίον απεδείκνυε την παρουσία των Δωριέων στον Μυκηναϊκό κόσμο πριν από την διαπιστωμένη ανασκαφικώς καταστροφή των μεγάλων Μυκηναϊκών κέντρων. Τότε κάποιοι υπεστήριξαν ότι η περίφημη Κάθοδος των Δωριέων η οποία, σύμφωνα με την παράδοσι, έφερε το τέλος του μεγάλου Μυκηναϊκού πολιτισμού, πραγματοποιήθηκε σε χρόνο προγενέστερο και ότι οι καταστροφές ηφείλ...

Όσο ένα κράτος λικνίζεται επάνω στα κύματα της ευτυχίας του, όλα τα επιμέρους σκεπάζονται από αυτό το ευχάριστο συναίσθημα. Όταν όμως ο σκόπελος της δυστυχίας συντρίβει το ωραίο οικοδόμημα, φανερώνονται αμέσως οι διαφορετικές πλευρές της πραγματικότητας. Η παρατήρηση τότε ξυπνά, τη θέση της χαρούμενης διάθεσης παίρνει η βαθιά θλίψη, με την πτώση του ενός φαίνονται να παραπαίουν όλα, και η σκέψη και το συναίσθημα περιπλανιούνται στα μάκρη. Επομένως, η ιστορία της κατάρρευσης των κρατών συνήθως είναι πιο γοητευτική από εκείνη της άνθησής τους, ή μάλλον η τελευταία γοητεύει πρ...

Ποια είναι η κατάσταση της γυναίκας στην Αρχαία Ελλάδα; Από τη μια, Ελληνίδες ξακουστές, όπως η Ελένη, η Πηνελόπη κ. ά. και από την άλλη ένας κόσμος όπου κυριαρχούν οι αξίες του άνδρα. Μέσα από αυτή την αμφιλογία επέλεξε η συγγραφέας να κάνει την αποτίμησή της, αποφεύγοντας να πέσει στην παγίδα του αιώνιου θηλυκού αλλά και μακριά από κάθε αγωνιστικό φεμινισμό που θα φώτιζε μόνο τις αρνητικές όψεις της κατάστασης.

Η ιστορία της Ελλάδας έχει προκαλέσει δύο αντιτιθέμενες τάσεις: είτε τυφλή εμπιστοσύνη στις πηγές, ακόμη και στις μεταγενέστερες, όπως ο Πλούταρχος και ο Παυσανίας, είτε πλήρη αμφισβήτηση των στοιχείων προκειμένου να υιοθετηθεί μια σύγχρονη εκδοχή ή ακόμα και ένας απόλυτος σκεπτικισμός. Στην περίπτωση της Σπάρτης το πρόβλημα της αναζήτησης της ιστορικής αλήθειας είναι ακόμη πιο έντονο, καθώς η ίδια η πόλη είχε καλλιεργήσει ένα πνεύμα μυστικοπάθειας και, επιπλέον, στους πολιτικούς και φιλοσοφικούς κύκλους της υπόλοιπης Ελλάδας είχε δημιουργηθεί μια εξιδανικευμένη εικόνα της...

Οι θρύλοι και οι πανάρχαιες λαϊκές παραδόσεις συμφωνούν πως οι πρώτοι άνθρωποι που εποίκησαν την Αρχαία Χερσόνησο του Αίμου ήταν οι Πελασγοί. Είναι φανερό πως η παρουσία τους εδώ αναφέρεται σε πάρα πολύ παλιά και δυσερεύνητα χρόνια. Οι αρχαίοι ερευνητές ακόμη και ο Ησίοδος όπως και ο Όμηρος δεν μπορούν να προσδιορίσουν τον ερχομό των Πελασγών. Βλέπουμε στις έρευνες του Ησίοδου να γράφει πως οι Πελασγοί είναι οι γεννήτορες των Ελλήνων, αλλά και ολόκληρου του ανθρώπινου γένους. Οι Πελασγοί λοιπόν θεωρούνται οι πρόγονοι των Ιλλυριών και όλων των αρχαιοελληνικών φύλων. [...]...

Περιεχόμενα Ταξίδι στην αρχαία ελληνική ιστορία - Προϊστορικοί χρόνοι - Ιστορικοί χρόνοι - Αθήνα και η γέννηση της Δημοκρατίας - Μηδικοί πόλεμοι - Ακμή και ηγεμονία των Αθηνών - Χρυσός αιώνας του Περικλή - Πελοποννησιακός πόλεμος - Ηγεμονία της Σπάρτης - Ηγεμονία των Θηβών - Ακμή της Μακεδονίας και ο Φίλιππος Β΄ - Μέγας Αλέξανδρος και η εξάπλωση του ελληνικού πολιτισμού Συνοπτική παρουσίαση των επομένων περιόδων - Ελληνιστικά έπη - Ρωμαϊκή αυτοκρατορία - Βυζαντινή αυτοκρατορία - Ο μεγάλος απελευθερωτικός αγώνας του 1821 - Περίοδος 1840-1940 - Το ελλην...

Στον αρχαίο ελληνικό κόσμο η στρατιωτική μορφή που κυριαρχούσε επί αιώνες ήταν εκείνη του πεζού πολεμιστή, οπλισμένου με ασπίδα και δόρυ, ο οποίος μαχόταν μέσα από την πυκνή παράταξη της φάλαγγας. Το ιππικό ποτέ δεν απέκτησε ιδιαίτερη σημασία στην αρχαία Ελλάδα, με εξαίρεση τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία. Τα πρώτα σώματα ιππικού εμφανίστηκαν όταν η επιδίωξη σύνθετων στρατιωτικών στόχων κατέδειξε την ανεπάρκεια της αμιγώς οπλιτικής οργάνωσης. Ετσι αναδύθηκαν στο προσκήνιο της στρατιωτικής πραγματικότητας οι ιππείς, προερχόμενοι ουσιαστικά από τις τάξεις των οπλιτών. Το...

Ο Ελληνιστικός κόσμος, που προέκυψε από τη ραγδαία επέκταση του κράτους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αντιστοιχεί στη μεγαλύτερη εδαφική εξάπλωση του Ελληνισμού κατά τη μακραίωνη ιστορία του. Στο απόγειο της Ελληνιστικής Περιόδου, τα όρια του ελληνισμού ορίζονταν στα δυτικά από την αποικία Ακρα Λευκή στην Ισπανία, στα βόρεια από την Τάναϊ (στη Ρωσία) και την Εσχάτη Αλεξάνδρεια (στο Ουζμπεκιστάν), στα ανατολικά από την ινδική μεγαλούπολη Μαδούρα, και στα νότια από την Αρσινόη στο Τζιμπουτί της ανατολικής Αφρικής. Σε διάστημα όμως μόλις δύο αιώνων, τα κράτη που συναποτελούσαν το μω...

Η ισονομία ως μια ξεχωριστή μορφή πολιτειακής οργάνωσης δεν αποτέλεσε μέχρι σήμερα ένα κεντρικό θέμα μελέτης της σύγχρονης έρευνας. Οι εργασίες που δημοσιεύτηκαν κυρίως κατά την περίοδο 1947-1964 και όσες στη συνέχεια ακολούθησαν εστίαζαν το ενδιαφέρον τους στον προσδιορισμό της έννοιας της ισονομίας ενταγμένης στην ιστορία των πολιτικών ιδεών. Στο πλαίσιο αυτό, το ενδιαφέρον εστιαζόταν σε έναν κεντρικό προσανατολισμό: να εντοπιστούν οι φάσεις εξέλιξης της αθηναϊκής δημοκρατίας, δεδομένου ότι αυτή ξεκινά με την ισονομία που εγκαθίδρυσε το 507 στην Αθήνα ο Κλεισθένης. Αντ...

Η τριήμερη μάχη στο Στενό των Θερμοπυλών υπήρξε μια αποφασιστική πράξη αντίστασης ενάντια στη μαζική εισβολή του βασιλιά των Περσών Ξέρξη στην Ελλάδα. Η αιματοκυλισμένη αντίσταση που προέβαλαν εκεί ο Λεωνίδας και το μικρό στρατιωτικό σώμα των Τριακοσίων του, το 480 π.Χ., αποτέλεσε έκτοτε το σήμα κατατεθέν του πατριωτισμού, του θάρρους και της αυτοθυσίας. Οι φιλοδοξίες του Ξέρξη ήταν άμετρες. Έχοντας συγκεντρώσει τη μεγαλύτερη δύναμη ανθρώπινου δυναμικού και πλοίων που υπήρξε ποτέ, ξεκίνησε να κατακτήσει την Ελλάδα, στέλνοντας ταυτόχρονα τον στρατό των Καρχηδονίων να κατα...

Τον Αύγουστο του 338 π.Χ. στη στενή πεδιάδα της Χαιρώνειας αντιπαρατάχθηκαν οι Μακεδόνες, με επικεφαλής τον βασιλιά Φίλιππο Β', με τους άνδρες ενός ετερόκλητου συνασπισμού αποτελούμενου από Θηβαίους, Αθηναίους, Βοιωτούς και Φωκείς. Χάρη στη στρατιωτική ιδιοφυΐα του Φιλίππου Β' και στην ορμητικότητα του νεαρού γιου του, Αλεξάνδρου, του μετέπειτα Μεγάλου, οι Μακεδόνες κέρδισαν μια περιφανή νίκη. Ο ηρωισμός των πολεμιστών της νοτιοελληνικής συμμαχίας δεν ήταν αρκετός για να αναχαιτίσει τη σφοδρή μακεδονική επίθεση. Η παραδοσιακή οπλιτική φάλαγγα αδυνατούσε να αντιμετωπίσει τη...

300 χρόνια μέσα στην παγκόσμια ιστορία συνοδεύονται από μια φυσιογνωμία αμφιλεγόμενη -αφού και σήμερα ξεσηκώνει θύελλες αντιγνωμιών και αντεγκλήσεων- φυσιογνωμία αναμφίβολα προικισμένη, ηρωική, ονειροπόλα και αποφασισμένη ν' αφήσει το σημάδι της στον κόσμο. Αυτό που ίσως δεν φαντάστηκε κανείς είναι η επιβίωση ενός θρύλου 2.300 χρόνια τώρα... Στα μέρη όπου πέρασε ο Μακεδόνας βασιλιάς, είτε ως ελευθερωτής είτε ως κατακτητής, -δεν έχει πια σημασία- κυριαρχεί το δέος για ένα πρόσωπο ακατάβλητης ανδρείας και υπέρτατης τόλμης. Σε περιοχές όπως το Ιράν, το Ιράκ και το Αφγανιστά...

Ο δεύτερος τόμος του έργου περιλαμβάνει τις ενότητες: - Προέλαση προς τις βορειοανατολικές σατραπείες (329-327 π.Χ.) (περιέχονται, εμβόλιμα, τα κείμενα: - Paul Bernard, "Οι ανασκαφές στην Άι Χανούμ" - Βίκτωρ Σαριγιαννίδης, "Βακτριανή και βασιλικοί τάφοι στο Τιλλιά Τεπέ" - Edvard Rtveladze, "Ο Αλέξανδρος ο Μακεδόνας στη Βακτριανή και στη Σογδιανή") - Η εκστρατεία στην Ινδική - στα πέρατα του κόσμου (327-326 π.Χ.) - Ο δρόμος της επιστροφής (325-323 π.Χ.) - Χρονολόγιο - Πρόσωπα της ιστορίας - Βιβλιογραφία

Η "Ιστορία του Ελληνικού Έθνους" του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου αποτέλεσε έργο ορόσημο της ελληνικής ιστοριογραφίας. Η οξυδερκής πένα του Παπαρρηγόπουλου κατάφερε να ανασκευάσει τις κατηγορίες περί μη καθαρότητας της ελληνικής φυλής που διατυπώθηκαν στις απαρχές του ελληνικού κράτους, να αποδείξει την ιστορική συνέχεια του έθνους και να αναδείξει πτυχές της ελληνικής ιστορίας άγνωστες ή παραγνωρισμένες. Περιέχονται τα κεφάλαια: Βιβλίο Δεύτερο Πρώτοι ιστορικοί χρόνοι Κεφάλαιο Δ΄ Αθήνα Κεφάλαιο Ε΄ Αποικίες - Ηθική Ενότητα του έθνους Βιβλίο Τρίτο Μηδικοί ή...

Η "Ιστορία του Ελληνικού Έθνους" του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου αποτέλεσε έργο ορόσημο της ελληνικής ιστοριογραφίας. Η οξυδερκής πένα του Παπαρρηγόπουλου κατάφερε να ανασκευάσει τις κατηγορίες περί μη καθαρότητας της ελληνικής φυλής που διατυπώθηκαν στις απαρχές του ελληνικού κράτους, να αποδείξει την ιστορική συνέχεια του έθνους και να αναδείξει πτυχές της ελληνικής ιστορίας άγνωστες ή παραγνωρισμένες. Περιέχονται τα κεφάλαια: - Πρόλογος Βιβλίο πρώτο Προϊστορικοί χρόνοι Κεφάλαιο Α - Μύθοι - ερμηνείες - Ιστορική καταγωγή του έθνους Κεφάλαιο Β - Κοινωνικ...