Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η παλαίφατη Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά, στον ιστορικό Πόντο, ιδρύθηκε το 386 μ.Χ. από τους Αθηναίους μοναχούς Βαρνάβα και Σοφρώνιο, οι οποίοι, σύμφωνα με την παράδοση, οδηγήθηκαν εκεί από τη χάρη της Παναγίας, βρίσκοντας σε υψόμετρο 1063 μέτρων την εικόνα της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, φιλοτεχνημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά. Βυζαντινοί αυτοκράτορες - κυρίως της δυναστείας των Κομνηνών - την προίκισαν με σπάνια κειμήλια και της έδωσαν σημαντικά προνόμια. Μετά τη Γενοκτονία των Ποντίων και τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, από το σύνολο των κειμηλίων, που φυλάσσον...

Το μικρό αυτό portfolio επιχειρεί να καταγράψει τα Πάθη του Θεανθρώπου σε μικρογραφική κλίμακα εικόνων, δημιουργώντας έτσι μία Βίβλο εικαστική, ένα βιβλίο τρόπον τινά που ζητά την προσεκτική και κοντινή ανάγνωση, μια συγκεντρωμένη κατάδυση στον μυστικό κόσμο των Παθών. Με αυτόν τον τρόπο, πιστέψαμε ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει καλύτερα αυτό που ζητούσαμε. Μια εικαστική πρόταση η οποία, ανεξάρτητα από την παρουσίαση των εικονιζομένων γεγονότων της Θείας Οικονομίας θα είχε και ζωγραφικές ζητήσεις και δεν θα εξαντλείτο στην δημιουργία μιας απλής προσκυνηματικής εικόνας, η ο...

Πολλά βιβλία έχουν κατά καιρούς κυκλοφορήσει σχετικά με τον Άθωνα, το "Περιβόλι της Παναγίας". Ανέκαθεν το μέρος αυτό αποτελούσε πηγή έμπνευσης για διάφορους συγγραφείς ούτως ώστε να αποτυπώσουν στο χαρτί τις αναμνήσεις τους, τις εμπειρίες τους, να σκιαγραφήσουν μορφές που γνώρισαν, να περιγράψουν τον τόπο, τη ζωή των μοναχών, τα θαυμαστά πράγματα που είδαν και άκουσαv. Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας, αναφέρεται σε μια πτυχή του Αγιωνύμου Όρους, την τέχνη. Η τέχνη σε όλες της τις μορφές βρίσκεται σε αφθονία στη Χερσόνησο του Άθωνα. Στο διάβα των χιλίων τόσων χρόνων ζ...

Ο τόμος αυτός συνοδεύει την ομώνυμη έκθεση που διοργανώθηκε από το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη και τους MVN Consultants, και φιλοξενείται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης από τις 27 Νοεμβρίου 2016 έως τις 28 Φεβρουαρίου 2018. Η έκδοση, εκτός του συνοπτικού καταλόγου των εκθεμάτων, περιλαμβάνει 30 επιστημονικά κείμενα για τα τέμπλα, με υλικό που δημοσιεύεται για πρώτη φορά. Επιπλέον, περιέχει 190 έγχρωµες φωτογραφίες και 100 σχέδια.

[...] Πολλοί νέοι φτάνουν στο Μοναστήρι μας με σοβαρά εικονολογικά ερωτήματα. Επίσης καυτά ερωτήματα γύρω από τις εικόνες θέτουν και οι Κατηχούμενοι στις Ιεραποστολικές χώρες, γιατί σ' αυτούς επιπλέον λείπει και η ορθόδοξη παράδοση. Οι περισσότεροι απ' αυτούς μας αποκαλύπτουν ότι δεν γνωρίζουν τίποτα για τις εικόνες και τις βλέπουν σαν είδωλα! Πολλοί πάλι μας εκμυστηρεύονται πώς, όταν στέκονται μπροστά στις εικόνες για να προσευχηθούν, αισθάνονται σαν να έχουν απέναντί τους μια χαλκομανία καί όχι μια "ζώσα χαρισματική παρουσία". Για όλους αυτούς και για οποιοδήποτε άλλο...

Στόχος αυτού του δοκιμίου είναι να παρουσιάσει το βυζαντινό υπόβαθρο της ιταλικής Αναγέννησης και ιδιαίτερα του Ουμανισμού, που θεωρείται από ορισμένους μελετητές ως η χαρακτηριστικότερη έκφραση της Αναγέννησης. Θα παρακολουθήσουμε με ιδιαίτερη προσοχή τις τύχες της ελληνικής γλώσσας στην Ιταλία, καθώς η γλώσσα αποτελεί το όχημα μεταφοράς των ιδεών. Ένα μεγάλο μέρος της προσοχής μας θα στραφεί αφ’ ενός στις σχέσεις του Βυζαντίου με την Ιταλία και αφ' ετέρου στην επίδραση της βυζαντινής σκέψης πάνω στην αντίστοιχη ιταλική, ενώ η τέχνη και η αρχιτεκτονική θα θιγούν γενικά και...

Τα εγκαίνια της μόνιμης έκθεσης των Μεταβυζαντινών Συλλογών του Βυζαντινού & Χριστιανικού Μουσείου συνδυάζονται με μια μουσειολογική καινοτομία που αφορά την παρουσίαση της πρόσληψης του βυζαντινού πολιτισμού από τους σύγχρονους καλλιτέχνες. [...] Έχει ενδιαφέρον να παρουσιαστεί το πώς δημιουργείται, ισχυροποιείται, χαλυβδώνεται, αμύνεται κι επιτίθεται ενίοτε το ελληνικό κράτος, οργανώνοντας την εθνική του συνείδηση και μέσα από την υποδοχή του βυζαντινού ιστορικού χρόνου, και αντίστοιχα το πώς αντανακλάται το γεγονός αυτό στην εικαστική παραγωγή. Πιστεύω πως η περίοδος τ...

Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στον τόμο αυτό είχαν αρχικά παρουσιασθεί ως ανακοινώσεις στο Διεθνές Συμπόσιο που οργανώθηκε από το Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών το Νοέμβριο του 2000, στα πλαίσια του προγράμματος "Πρακτικός και κοινωνικός βίος των Βυζαντινών". Το Συμπόσιο έφερε τον τίτλο "Αφύπνιση των αισθήσεων και προσωπικές προτιμήσεις από τον ενδέκατο στον δέκατο πέμπτο αιώνα". [...] (Από την εισαγωγή του βιβλίου)

Το Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών "Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος" της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος τιμά τη μνήμη του διαπρεπούς ερευνητή Σωτήρη Κίσσα, εκδίδοντας τη μελέτη του "Το ιστορικό υπόβαθρο των καλλιτεχνικών σχέσεων Θεσσαλονίκης και Σερβίας από το τέλος του ΙΒ΄ αιώνα μέχρι το θάνατο του κράλη Μιλούτιν". Παρά την πολλαπλή επιστημονική σημασία της, η μελέτη αυτή, που συντάχθηκε στη σερβική γλώσσα, δεν είχε μεταφρασθεί στην ελληνική και παρέμενε απρόσιτη στους μη σερβομαθείς. Σήμερα, σχεδόν δέκα χρόνια από τον θάνατο του Σωτήρη Κίσσα, η επιστη...

[...] Το παρόν λεύκωμα αποτελεί απτό δείγμα του πνευματικού διαλόγου των δύο λαών. Περιέχει εκατόν δέκα εικονογραφικά αντικείμενα, που εκδιπλώνονται σε εκατόν σαράντα θέματα. Οι περισσότερες εικόνες προέρχονται από περιοχές που σήμερα ονομάζονται ελληνικές και που τότε ήταν βενετοκρατούμενες ή τουρκοκρατούμενες, ενώ οι υπόλοιπες εικόνες προέρχονται από περιοχές της Μόσχας και των περιχώρων της, καθώς και περιοχές των βορείων Βαλκανίων. Όλες αυτές οι εικόνες βρίσκονται σήμερα σε Συλλογές της Μόσχας και των προαστίων της, και ως ενότητα συγκεντρώθηκαν για να εκτεθούν στην Έκθ...

Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Ι.Ν. Γεννήσεως της Θεοτόκου στην Καστανιά Αγράφων, εξαίρετο δείγμα νεοελληνικού μπαρόκ του δευτέρου μισού του 18ου αιώνα, αποτελεί καύχημα του χωριού μας. Στις εικόνες του γονάτισαν με ευλάβεια πολλές γενιές Καστανιωτών για να δοξάσουν, να ευχαριστήσουν και να ικετεύσουν τον Θεό, στάθηκαν όμως και να παρατηρήσουν τις θαυμαστές παραστάσεις του. Στο μεγάλο αυτό τέμπλο, που η σημερινή είναι η τρίτη θέση, μετά από ανασυνθέσεις και προσθήκες στο μικρότερο που μεταφέρθηκε από τη Μονή Μούχας, παρουσιάζεται ένας ολόκληρος κόσμος λεπτεπίλεπτης εργασίας και υ...

Το Βυζάντιο δεν είχε ούτε έναν Πλίνιο πρεσβύτερο αλλά ούτε και έναν Βαζάρι για να διηγηθούν "ιστορίες" για τους καλλιτέχνες του. Τα ίδια τα έργα της βυζαντινής τέχνης που έχουν σωθεί είναι κατά πολύ περισσότερα των ονομάτων των βυζαντινών καλλιτεχνών που γνωρίζουμε. Γιατί λοιπόν οι Βυζαντινοί δεν υπέγραφαν τα έργα της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας; Είναι η βυζαντινή τέχνη, η τέχνη του "ανώνυμου" καλλιτέχνη; Και αν ναι, τι ερμηνείες θα μπορούσαμε να δώσουμε για αυτό; Αλλά και ως "ανώνυμος" ο βυζαντινός καλλιτέχνης δεν έπαυε να αποτελεί μέλος της κοινωνίας της εποχής του. Πο...

Τι σημαίνει ελευθερία της τέχνης; Σε ποιο βαθμό η εκκλησιαστική και κρατική εξουσία περιόρισαν την ελευθερία του βυζαντινού καλλιτέχνη; Ποιες διεξόδους ελευθερίας επινόησε ο τελευταίος, για να υπερβεί τις δεσμεύσεις που επέβαλλαν οι αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων και να εκφραστεί δημιουργικά; Είχε αισθητική κρίση ο βυζαντινός άνθρωπος; Τι απαντούν σ’ αυτά και άλλα παρεμφερή ερωτήματα και πώς ερμηνεύουν τη βυζαντινή τέχνη κορυφαίοι ιστορικοί της και βυζαντινολόγοι, ιστορικοί και κοινωνιολόγοι της τέχνης, αισθητικοί και φιλόσοφοι, μεγάλοι συγγραφείς και διανοητές με γνώση...