Ιστορία - Φιλοσοφία και θεωρία

Μαθήματα ιστορίας

Εκδόσεις Καστανιώτη (2004)

Η μελέτη αυτή παρακολουθεί τις βασικές δυτικές ιστορικές ιδέες έτσι όπως αυτές διαμορφώνονται από την εποχή που συγγράφονται τα πρώτα ιστορικά είδη έως το τέλος του 18ου αιώνα που η ιστορία γίνεται γνωστικό αντικείμενο. Ασχολείται έκτοτε με την ιστορία μέσα από τη σχολική της εκδοχή, μελετώντας και ερμηνεύοντας τους βασικούς προβληματισμούς που την αφορούν, τις μεταμορφώσεις της στο εκπαιδευτικό περιβάλλον, τις διαμάχες που τη συνοδεύουν. Η μελέτη καταλήγει στο σύγχρονο δυτικό περιβάλλον και στις ριζικές αλλαγές που μετασχηματίζουν το διδακτικό αντικείμενο της ιστορίας.

Μετά το "τέλος" της ιστορίας

Εκδόσεις Ι. Σιδέρης (2012)

"Όταν θα επιστρέψεις στη Δύση", ρωτάει ο Κουμπλάι [Μεγάλος Χαν] τον Μάρκο Πόλο, "θα επαναλάβεις στον κόσμο σου τις ίδιες αφηγήσεις που κάνεις σε μένα;" "Εγώ μιλώ, μιλώ", λέει ο Μάρκο, "μα όποιος με ακούει συγκρατεί στο μυαλό του μονάχα τις λέξεις που περιμένει να ακούσει. Άλλη είναι η περιγραφή του κόσμου όταν την ακούς με καλή διάθεση, άλλη εκείνη που θα κάνει τον γύρο των χαμάληδων και των γονδολιέρηδων στο ισόγειο του σπιτιού μου τη μέρα της επιστροφής μου, άλλη εκείνη που θα μπορούσα να υπαγορεύσω σε προχωρημένη ηλικία, αν συνέβαινε να φυλακιστώ από Γενοβέζους πειρατές...

Μπαίνουμε σε ένα νέο μεσαίωνα; Επιστροφή στο μέλλον

Νέα Ακρόπολη (2008)

Η μελέτη της ιστορίας των πολιτισμών, με τη βοήθεια της εσωτερικής φιλοσοφίας, μας ανοίγει τα μάτια μπρος στο γεγονός ότι σε κάθε πολιτισμό υπάρχει ο αέναος νόμος του ρυθμού της γέννησης, της ακμής, της παρακμής και του θανάτου. Σε αυτό το βιβλίο έχουμε συλλέξει όλες τις θεωρίες και τα στοιχεία που μας δείχνουν την εμφάνιση μιας επερχόμενης "Νύχτας" του πολιτισμού, ενός "Νέου Μεσαίωνα". Αν και δεν μπορούμε να αλλάξουμε την πορεία της φύσης, μπορούμε ωστόσο να προετοιμαστούμε, ατομικά και ομαδικά, και να έχουμε μια πιο ενεργή και υπεύθυνη στάση μπροστά στις δυσκολίες π...

Ο θάνατος του παρελθόντος

Μεταίχμιο (2007)

Στο βιβλίο αυτό ο J. H. Plumb διερευνά τους τρόπους με τους οποίους η ανθρωπότητα, από τις απαρχές του ιστορικού χρόνου, διαμορφώνει το παρελθόν, έτσι ώστε να προσδίδει κύρος και να νομιμοποιεί τους θεσμούς της κυβέρνησης, τις κοινωνικές δομές και την ηθική. Το παρελθόν έχει χρησιμεύσει για τη διαμόρφωση αντιλήψεων περί ιστορικής μοίρας που ενισχύουν τους στόχους της κοινωνίας και μας συμφιλιώνουν με την τύχη μας στον κόσμο. Στο κλασικό αυτό κείμενο, που περιλαμβάνει μια Εισαγωγή του Niall Ferguson και έναν Πρόλογο του Simon Schama, o J. H. Plumb εξετάζει κριτικά τη δύναμη...

Ο Λόγος στην ιστορία

Μεταίχμιο (2006)

"Η παγκόσμια ιστορία είναι η πρόοδος στη συνείδηση της ελευθερίας... Η εφαρμογή της αρχής της ελευθερίας στην πραγματικότητα... αποτελεί τη μακρά πορεία που καλείται ιστορία." Κανένα κείμενο του Χέγκελ δεν έχει διαβαστεί τόσο πολύ και με τόσο διαφορετικούς τρόπους όσο η "Εισαγωγή στη Φιλοσοφία της ιστορίας". Επιδίωξη του κειμένου είναι ο προσδιορισμός της φιλοσοφικής πραγμάτευσης της ιστορίας, δηλαδή μιας ιστορικής θεώρησης που δεν αναλώνεται στις λεπτομέρειες και δεν διολισθαίνει στον κατακερματισμό, αλλά αναζητεί την ενότητα και το νόημα της παγκόσμιας ιστορίας. Η ιστορ...

Ο Μισέλ Φουκώ και οι ιστορικοί

Νήσος (2008)

Αν ο ιστορικός δεν απαλλαγεί από το σύνδρομο της προφάνειας, ποτέ δεν θα γίνει καλός ιστορικός, όπως κι ο φιλόσοφος δεν θα γίνει καλός φιλόσοφος αν δεν δει τα ιστορικά a priori της γνώσης. Ο Μισέλ Φουκώ έκανε και τα δύο, πράγμα που είχε μια διπλή συνέπεια: να αναδιαταχθεί το περιεχόμενο που ως τότε είχαν οι λέξεις "φιλοσοφία" και "ιστορία" και να μας προσφέρει μια χιουμοριστική, ειρωνική ιστορία. Ο ανά χείρας τόμος είναι μια συμβολή στη μελέτη αυτής της κοπερνίκειας επανάστασης.

Οντολογία της ιστορίας

Νήσος (2011)

8.8.2038: "γενεθλιακόν" για τα ενενήντα μου χρόνια. Στο "κοσμοδρόμιο" της Αφροδίτης, ενός πλανήτη που απέχει 38 εκατομμύρια χιλιόμετρα ή πενήντα οκτώ ώρες από τη Γη. Μας κρατούν, με προσποιητή ευγένεια, εκατόν είκοσι λεπτά επιπλέον από την προγραμματισμένη στιγμή των αναχωρήσεων, στην αίθουσα "Αμοιβαίας Γνωριμίας", για μια από κοινού γυμνασία της σκέψης. Πρόκειται, διατείνονται οι Αφροδισιανοί, για "τυπική" συζήτηση που ανήκει στις υποχρεώσεις των επισκεπτών τους. Θα μου απευθύνουν εκατόν τόσες ερωτήσεις (δεν συγκράτησα τον ακριβή αριθμό), για την απάντηση των οποίων δεν απ...

Παν φιλοσοφία

Έλλην (2004)

Το έργο "Παν-φιλοσοφία" διερευνά και καλύπτει συνοπτικά θέματα της Φιλοσοφίας της Ιστορίας, της Επιστήμης, της Τέχνης, της Οικονομίας, του Δικαίου, της Γλώσσας και του Πολιτισμού από την προϊστορική περίοδο μέχρι των ημερών μας, του 21ου αιώνα. Μελετά με συνοπτικό τρόπο θέματα εισαγωγής στη φιλοσοφία, όπως τα αντιμετώπισαν οι Αρχαίοι λαοί και κυρίως οι Αρχαίοι Έλληνες, οι οποίοι εχάραξαν την φιλοσοφική πορεία όλων των εποχών και τροφοδότησαν την φιλοσοφική σκέψη όλων σχεδόν των διανοητών και φιλοσόφων όλων των εποχών. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Πώς η ιστορία γίνεται παρελθόν

Ελληνικά Γράμματα (2008)

Στο παρόν βιβλίο διενεργείται η κριτική εξέταση θεωρητικών αντιλήψεων για την ιστορία και το έργο των ιστορικών. Ο έλεγχος αυτός αφορά τον τρόπο ανάπτυξης των οικείων επιχειρημάτων ως προς το είδος και κυρίως ως προς το βαθμό οικείωσης της ιστορικής πραγματικότητας. Για την τιτλοφόρηση αυτού του εγχειρήματος, συνεχίζεται μια πρακτική "αντιστροφής" γνώριμη και στον Μαρξ που αντιπαρατίθεται στον Προυντόν. Έτσι, τώρα από το "Πώς το παρελθόν γίνεται ιστορία" οδεύουμε προς το "Πώς η ιστορία γίνεται παρελθόν". Ως προς τη μορφή του κειμένου, αυτή είναι πολυειδής, δηλαδή καταβάλλε...

Σκέψεις για την ιστορία

Printa (2004)

Λείπουν οι παιδαγωγοί..., η βασική δηλαδή προϋπόθεση της εκπαίδευσης· εξ ου και η παρακμή του γερμανικού πολιτισμού. Μία από τις σπανιότατες εξαιρέσεις είναι ο αξιότιμος φίλος μου Γιάκομπ Μπούρκχαρτ στην Βασιλεία - σ' αυτόν οφείλει η πόλη την υπεροχή της στις επιστήμες του ανθρώπου. Νίτσε, "Λυκόφως των ειδώλων" Παρακολουθώ κάθε βδομάδα τα μαθήματα του Μπούρκχαρτ για την Μελέτη της Ιστορίας και θεωρώ πως είμαι ο μόνος από τους 60 ακροατές του που αντιλαμβάνεται τους εμβριθείς συλλογισμούς, με τις παύσεις και τις αναδιπλώσεις τους πάνω στα πιο καίρια σημεία. Για πρώτη φορά...

Τα σλαβικά εγχειρίδια ιστορίας της Βαλκανικής 1991-1993

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (1999)

Τι είναι ιστορία σήμερα;

Νήσος (2007)

Σαράντα χρόνια μετά την έκδοση του κλασικού βιβλίου του Ε.Η. Carr "Τι είναι ιστορία;" οι συγγραφείς του τόμου θέτουν ξανά το ερώτημα γύρω από τη φύση της επιστήμης της ιστορίας, την ιδιαίτερη ανάπτυξη των κλάδων της και τις κατευθύνσεις της ιστορικής έρευνας υπό τις σημερινές συνθήκες. «Αν κανείς ήθελε να δώσει ένα ανάλογο του "Τι είναι ιστορία;" του Carr για τον πρώιμο 21ο αιώνα, αυτό θα ήταν οπωσδήποτε το βιβλίο του Cannadine". David Armitage «Το "Τι είναι ιστορία σήμερα;" αποτελεί μια επίκαιρη επισκόπηση των ιστορικών συζητήσεων σήμερα και μια εμπεριστατωμένη...

Το νόημα της ιστορίας

Γνώση (1985)

Στο κλασσικό αυτό έργο του Γερμανού φιλοσόφου και ιστορικού των ιδεών εξετάζεται η προέλευση και η διαμόρφωση των θεμελιωδών εννοιών της φιλοσοφίας της ιστορίας. Προπαντός αναλύεται πως η ιουδαιοχριστιανική εσχατολογία εκτόπισε την αρχαιοελληνική αντίληψη της ανακύκλησης των κοσμικών συμβάντων και πως στη νεότερη εποχή μεταφράστηκε στην ιδέα της προόδου και στην πίστη ότι η ανθρώπινη ιστορία πλησιάζει στην ολοκλήρωσή της και στην πραγμάτωση του νοήματός της. Η ανάλυση τεκμηριώνεται με την διεξοδική και γλαφυρή αναφορά στο έργο όλων των μεγάλων εκπροσώπων της φιλοσοφίας της...

Φιλοσοφία της ιστορίας

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (1999)

Ο Μάρκος Ρενιέρης (1815-1897), τυπικό παράδειγμα "πολιτικού διανοουμένου" του 19ου αιώνα, ερμηνεύει την Ιστορία ως συνεχή πάλη μεταξύ "λαού" ("ουκ εγώ") και "ατομικότητας" ("εγώ"). Έτσι, ταυτίζει την αρχαιότητα με τη "βασιλείαν του λαού, της ενότητος", τη "νέαν ιστορίαν" με την "βασιλείαν της ατομικότητας, της ποικιλίας" και τη μελλοντική κοινωνία με την "βασιλείαν του εγώ και του ουκ εγώ, της ενότητος εν τη ποικιλία", οραματιζόμενος την εποχή που τα δύο αντιμαχόμενα στοιχεία θα συμφιλιωθούν και η ανθρωπότητα θα φτάσει την τελειότητα.

Φιλοσοφία της ιστορίας

Παπαδήμας Δημ. Ν. (1993)
Συνολικά Βιβλία 65
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου