Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο γάλλος διανοητής Σερζ Λατούς προσπαθεί σε αυτό το μικρό κείμενο να ταξινομήσει ένα σύνολο θεματικών που εντάσσονται στο σχέδιο για μια κοινωνία της αποανάτυξης και συνηχούν με τη σκέψη του Καστοριάδη. Η ταξινόμηση αυτή γίνεται γύρω από δύο κύριους άξονες: την οικολογική δημοκρατία, αφενός, και την αποαποικιοποίηση του φαντασιακού, αφετέρου.

"Ήτανε η καλύτερη εποχή, ήτανε η χειρότερη εποχή..." -οι καιροί μάς παραπέμπουν κατευθείαν στην περίφημη αρχή του μυθιστορήματος του Ντίκενς. Η επιστήμη θριαμβεύει και η τεχνολογία καλπάζει - αλλά οι πόλεμοι μαίνονται, η πλειοψηφία των συνανθρώπων μας πεινάει και μας κυβερνούν ανάξια ανδρείκελα. Ο Χρίστος Παπαδημητρίου, κορυφαίος επιστήμονας της Πληροφορικής, καθηγητής στο Μπέρκλεϊ, αλλά και συγγραφέας του μυθιστορήματος "Τούρινγκ: Μαθήματα αγάπης", μας μιλάει δίχως φραγμούς για τον κόσμο αυτό, τα λέει έξω από τα δόντια και δεν χαρίζεται σε κανέναν (με μοναδική ίσως εξαίρε...

Τα πρόσωπα με τη λειτουργία και τη συμπεριφορά τους στον κοινωνικό χώρο δυναμώνουν ή αποδυναμώνουν τους θεσμούς. Η θεσμική κρίση σε ορισμένο τόπο και ιστορικό χρόνο δεν οφείλεται μόνο στην κακή χρήση της εξουσίας από τα πρόσωπα που την ασκούν, αλλά και στην παθητική αποδοχή αυτής της κατάχρησης από τα μέλη της κοινωνίας ή, ακόμα και στην ενεργητική συμβολή τους στη διατήρησή της. Σε μια Δημοκρατία η νομιμότητα δεν αποτελεί μόνο ευθύνη του κράτους, αλλά είναι υπόθεση του κάθε υεπύθυνου πολίτη, υπόθεση όλων μας.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση και η προκλητικά άδικη κατανομή του πλούτου έφεραν στην επιφάνεια την πραγματική κρίση, που είναι πολιτική. Στο στόχαστρο των ειδικών μπήκαν οι δημοκρατίες ανά την υφήλιο, οι οποίες φέρονται να δυσλειτουργούν και να εξελίσσονται όλο και περισσότερο σε καθαρόαιμα απολυταρχικά πολιτεύματα. "Oι δημοκρατίες πεθαίνουν;" ή "Πώς οι δημοκρατίες πεθαίνουν" αποτελούν τίτλους σοβαρών εκδόσεων. Αυτή η κατάσταση έχει αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον των πολιτών ανά την υφήλιο για την αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία και όλο και περισσότερες εκδόσεις αναφέρονται σήμερ...

Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, από κοινού και σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Ιστορίας του Δικαίου, παρουσιάζει σήμερα στο ευρύ κοινό τον ανά χείρας τόμο με τα πρακτικά της ημερίδας που έφερε τον τίτλο "H των πλειόνων ψήφος κρατείτω: Η τύχη της αρχής της πλειονοψηφίας από τη μετακλασική περίοδο ως τους νεότερους χρόνους". Η ημερίδα αυτή, την οποία συνδιοργάνωσαν οι δύο φορείς στις 4 Απριλίου 2014, είχε θέμα την ιστορία της αρχής της πλειονοψηφίας και ομιλητές επίλεκτα μέλη της κοινότητας των Ελλήνων ιστορικών. Η αρχή της...

Σε μια εποχή που οι καπιταλισμός περνά τη σοβαρότερη μεταπολεμικά κρίση του και οι κυβερνήσεις των εθνών κρατών και των υπερεθνικών σχηματισμών παρακολουθούν ανίσχυρες τις αγορές να λεηλατούν τον παγκόσμιο πλούτο και να ασκούν ουσιαστικά την εξουσία σε βάρος κάθε έννοιας δημοκρατίας, εμείς προτείνουμε στους πολίτες να θυμηθούν την ιδιότητά τους και να διεκδικήσουν τον κυρίαρχο ρόλο τους στην πολιτεία αποκαθιστώντας τη δημοκρατική τάξη. Η άμεση δημοκρατία είναι η λύση! Και είναι και αναγκαία και εφικτή. Είναι αναγκαία γιατί μπορεί να καταστήσει φιλόδοξο κάθε πολίτη, αμ...

Η εμπειρία και η γνώση πρέπει να μεταφράζονται σε πρακτική αποτελεσματικότητα για το πώς πρέπει να βελτιώνονται τα πράγματα, έτσι ώστε η αξία της οικονομίας να μην εκφράζει την διχασμένη συνείδηση του ανθρώπου. Να παντρεύεται με την αξία της Δημοκρατίας και να την υπηρετεί με κατεύθυνση την ενότητα του ανθρώπου με τον εαυτό του και τους γύρω του. Σε μικρή και μεγάλη κλίμακα αυτό λέγεται Δικαιοσύνη, καθώς η Δικαιοσύνη αποτελεί την προπαιδευτική της Ανάπτυξης. Σε μια εποχή σαν την σημερινή, κάτω από τον αστερισμό του εκμηδενισμού της ύπαρξης του ανθρώπου, δεν δικαιούσαι να...

Σύμφωνα με τον Μάικλ Γουόλτσερ, ο νέος πολιτικός κόσμος, που αναδύθηκε τα τελευταία χρόνια, χαρακτηρίζεται αφ' ενός από την κατάρρευση του προγράμματος του ολοκληρωτισμού, αφ' ετέρου από την επικράτηση των αξιών της δημοκρατίας, αλλά και της πολιτισμικής αυτονομίας και της εθνικής ανεξαρτησίας. Τι σημαίνει λοιπόν, διερωτάται ο Αμερικανός φιλόσοφος, η αποδοχή μιας οικουμενικής ή οιονεί οικουμενικής ιδεολογίας και, ταυτόχρονα, η ενθουσιώδης στράτευση υπέρ της πολιτικής της διαφοράς; Η απάντησή του είναι σύνθετη αλλά, τελικά, αισιόδοξη. Υποστηρίζει ότι οι δύο αυτοί προσανατολι...

Η δημοκρατία από τη φύση της είναι συντηρητική και προοδευτική ταυτόχρονα: σ' αυτό οφείλεται η ελευθερία που παρέχει στον άνθρωπο να έρθει σε ρήξη με το παρελθόν, για να οδηγηθεί στην πρόοδο, από την άλλη όμως προσπαθεί να διατηρήσει το παλιό της πρόσωπο, ανθίσταται δηλαδή στην επαναστατική ορμή. Η δημοκρατία θέλει τον εχθρό, το κακό (και το "κατασκευάζει", όταν δεν υπάρχει), για να μπορέσει να ισορροπήσει.. Πόσοι όμως έχουν συνειδητοποιήσει ότι αυτό δεν αποτελεί αμάρτημα, αλλά ότι "ο αγώνας κατά του κακού αναδεικνύει την υψηλότερη αξία του ανθρώπου". Η μόνη λοιπόν πραγματι...

Ο δεύτερος τόμος της Ελληνικής ιδιαιτερότητας αφιερώνεται στη γέννηση, στη φύση και στη λειτουργία της αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης πραγματεύεται, αναφορικά με το έργο του Θουκυδίδη και κυρίως τον Επιτάφιο, το σύστημα της άμεσης δημοκρατίας και προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά που το καθιστούν μοναδικό. Ο αναγνώστης θα βρει εδώ σημαντικές αναλύσεις με άξονα κείμενα του Σοφοκλή, του Ηροδότου, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και του Ρουσσώ για το ζήτημα της δουλείας, το ρόλο της τραγωδίας ως οριοθέτησης της δημοκρατίας, αλλά και για την προσωπικότητα του Σωκρά...

Ο δεύτερος τόμος της Ελληνικής ιδιαιτερότητας αφιερώνεται στη γέννηση, στη φύση και στη λειτουργία της αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης πραγματεύεται, αναφορικά με το έργο του Θουκυδίδη και κυρίως τον Επιτάφιο, το σύστημα της άμεσης δημοκρατίας και προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά που το καθιστούν μοναδικό. Ο αναγνώστης θα βρει εδώ σημαντικές αναλύσεις με άξονα κείμενα του Σοφοκλή, του Ηροδότου, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και του Ρουσσώ για το ζήτημα της δουλείας, το ρόλο της τραγωδίας ως οριοθέτησης της δημοκρατίας, αλλά και για την προσωπικότητα του Σωκράτ...

Η Δίκη του Αλκιβιάδη (που είναι ένα σύνολο από πολιτικές δίκες για το μέγα σκάνδαλο τρομοκρατίας και ιεροσυλίας του 415 π.Χ.) έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ψύχωση που χαρακτηρίζει τις διώξεις του μανιακού αμερικανού Γερουσιαστή Μακάρθυ της εποχής του Ψυχρού Πολέμου. Και είναι σίγουρα η πιο συνταρακτική δίκη της αρχαιότητας. Αλλά κι αυτή για την οποία έχουμε τις περισσότερες πληροφορίες από αρχαίες πηγές. Τόσο η δίκη όσο και ο βίος και η πολιτεία του Αλκιβιάδη, που σ' ένα βαθμό αναβλύζουν μέσα απ' αυτήν, αποτελούν ένα ελκυστικό ανάγνωσμα, με όλες τις ανατροπές και το σ...

Στην Ευρώπη, και όχι μόνο, οι συζητήσεις για το περιεχόμενο και τα ακριβή χαρακτηριστικά της δημοκρατίας έρχονται και πάλι επιτακτικά στο προσκήνιο. Τούτη τη φορά, όμως, όχι ως πανηγυρισμοί για την επέλευση ενός νέου "κύματος εκδημοκρατισμού" αλλά για λόγους ανησυχητικά αντίστροφους, την αποψίλωση της δημοκρατικής λειτουργίας από ζωτικά χαρακτηριστικά της: αποδυνάμωση και οργανωτική υποχώρηση των κομμάτων, αποστασιοποίηση των ψηφοφόρων από τεκταινόμενα στην κεντρική πολιτική σκηνή, ταυτόχρονα κυνισμό και διαφθορά. Την ίδια ώρα, το "ευρωπαϊκό μοντέλο" όχι μόνο δεν θεραπεύει...

Κείμενο πολιτικής μόρφωσης ενηλίκων κατά της νοητικής σύγχυσης των πολιτικά και οικονομικά ανομοιογενών κοινωνιών και η δυνατότητα της μετάβασης στον δημοκρατικό τρόπο ζωής της κοινωνίας των πολιτών.

Ο πολίτης νοιώθει κουρασμένος, αποξενωμένος και απογοητευμένος από τη δημοκρατία μας. Η ευφορία των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης ανήκει στο παρελθόν, ενώ η διαπίστωση ότι το πολίτευμα λειτουργεί ομαλά δεν φαίνεται να πείθει και να συγκινεί κανένα. Στο γύρισμα του αιώνα οι προσπάθειές μας θα έπρεπε να αποβλέπουν στη διατύπωση προτάσεων για την ανανέωση και την αναζωογόνηση της δημοκρατίας. Η ανανέωση και η αναζωογόνηση της δημοκρατίας απαιτεί ένα προσεκτικά επεξεργασμένο σχέδιο. Ιδιαίτερη σημασία έχουν η αναζήτηση μιας σχέσης πραγματικής αντιπροσώπευσης και ο εμπλουτισμό...

Ο παλαίμαχος Ιταλός διανοητής Τζοβάννι Σαρτόρι μας παραδίδει τριάντα σύντομα και απλά μαθήματα για τη δημοκρατία: Τι είναι "δήμος"; Τι είναι "λαός"; Ποια πολιτική ονομάζουμε ρεαλιστική και σε τι διαφέρει από τον κόσμο των ιδεών; Ποιος είναι ο ρόλος της ουτοπίας στη ζωή των πολιτών; Ο Τζοβάννι Σαρτόρι, πάντοτε μετριοπαθής και, την ίδια στιγμή, ανυποχώρητος στις ιδέες του, περιγράφει τις σύγχρονες ψευδαισθήσεις περί άμεσης δημοκρατίας, ισότητας και πολυπολιτισμικότητας. Ανάμεσα στα ζητήματα που θίγει είναι τα όρια της ελευθερίας, οι διαφορές (και οι ομοιότητες) μεταξύ δεξ...

Σκέψεις, ιδέες και κριτική σε ένα σύστημα που θέλει ψευδεπίγραφα να αποκαλείται δημοκρατικό και που όμως χάνει κάθε αξία δημοκρατία όταν φιμώνει την ελεύθερη έκφραση. Ένα κείμενο που απέναντι στη δημοκρατία, αντιτάσσει την αρχή της ισότητας που παύει να έχει μαθηματική έννοια, που σταματά να επιβάλλει την υπεροχή της μάζας, αλλά προάγει την ολότητα, την ομόνοια και την ομοφωνία. Ίσως η ισότητα να μην καθορίζει εκλογές, αλλά ορίζει το πλαίσιο του σεβασμού και διαμορφώνει τη διαλεκτική σχέση των αριθμών και την αποδοχή. Η αρχή της ισότητας πατά στην αναγκαιότητα της συνοχής κ...

Διαβάστε προσεκτικά τα άρθρα της άριστης δημοκρατίας και ρωτείστε αυτούς που υπόσχονται κατά καιρούς ν' αλλάξουν την κοινωνία, αν είναι σε θέση να τα εφαρμόσουν. Θα ξέρετε τότε, αν πραγματικά νοιάζονται για μας κι αν μας λένε την αλήθεια... Και δεν ζητάμε πολλά, μόνον τα απλά και αυτονόητα για κάθε άνθρωπο: Γη και ελευθερία